Kalıcı Organik Kirleticiler (KOK) ile Kirlenmiş Sahaların Tespiti ve iyileştirilmesi Projesi
Bilgisayar Temelli Sağlık Risk Değerlendirmesi [EPA’nın Hesaplama Aracı]
EĞİTİMİ
11-12-13 EKİM 2021
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
Sağlık Risk Değerlendirmesi
EPA sağlık risk değerlendirmesi için katmalı/aşamalı (tiered) bir yaklaşım öneriyor:
▪ Jenerik Risk Değerlendirmesi
▪ Sahaya Özgü Risk Değerlendirmesi
Jenerik ve Saha Özgü Risk Değerlendirmesi Arasındaki Fark
Sağlık risk değerlendirmesi Jenerik Risk Değerlendirmesi ya da Sahaya Özgü Risk Değerlendirmesi şeklinde gerçekleştirilebilir.
Ana farkı kanser riski üzerinde açıklayalım:
𝑅𝑖𝑠𝑘 = 𝐶𝐷𝐼 × 𝑆𝐹
𝑅𝑖𝑠𝑘 = 𝐶 × 𝐶𝑅 × 𝐸𝐹 × 𝐸𝐷
𝐵𝑊 × 𝐴𝑇 × 𝑆𝐹
𝐶𝐷𝐼~ 𝐶 × 𝐶𝑅 × 𝐸𝐹 × 𝐸𝐷 𝐵𝑊 × 𝐴𝑇
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
Jenerik ve Saha Özgü Risk Değerlendirmesi Arasındaki Fark
𝑅𝑖𝑠𝑘 = 𝐶 × 𝐶𝑅 × 𝐸𝐹 × 𝐸𝐷
𝐵𝑊 × 𝐴𝑇 × 𝑆𝐹
Jenerik Sahaya özgü
𝑅𝑖𝑠𝑘 = 𝐶 × 𝐼𝑅 × 𝐸𝐹 × 𝐸𝐷
𝐵𝑊 × 𝐴𝑇 × 𝑆𝐹 𝑅𝑖𝑠𝑘 =
𝐶 × 𝐼𝑅 × 𝐸𝐹 × 𝐸𝐷
𝐵𝑊 × 𝐴𝑇 × 𝑆𝐹
Önceden seçilmiş en kritik bir/bir kaç senaryo için (pek çok kötü durum varsayımı ile) kabul edilebilir
bir risk seviyesine (örneğin 1x10 -6 ) denk gelen konsantrasyon,
𝐶 değerini/değerlerini hesaplamak
? ?
Sahadaki mevcut tüm senaryolar için (olabildiğince gerçekçi değerler
kullanılarak) sahadaki kirletici madde konsantrasyonununu da
belirleyip/ölçüp, bu kirleticinin sebep olacağı kanser riskini, 𝑅𝑖𝑠𝑘
hesaplamak
EPA’nın Hesaplama Aracı
https://www.epa.gov/risk/regional-screening-levels-rsls-generic-tables
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
EPA’nın Hesaplama Aracı
https://epa-prgs.ornl.gov/cgi-bin/chemicals/csl_search
EPA’nın Hesaplama Aracıyla Jenerik Risk Değerlendirmesi
EPA’nın hesaplama aracıyla hem Jenerik hem de Sahaya Özgü Risk Değerlendirmesi yapılabiliyor.
Aslında Jenerik Risk değerleri tablolar halinde sunulmuş durumda → Direk bu tablolar kullanılabilir (https://www.epa.gov/risk/regional-screening-levels-rsls- generic-tables)
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
Özet tablo
Yerleşim yeri toprak
Kompozit işçi toprak Yerleşim yeri hava Kompozit işçi hava
Yerleşim yeri musluk suyu
Yerleşim yeri topraktan yeraltı suyu
Tüm tablolar
TKKNKKSDY Ek-1’de de Jenerik Kirletici sınır değerleri listesi sunulmuştur.
Yönetmelikteki Jenerik Risk Değerlendirmesi
Jenerik Risk Değerlendirmesi ile EPA (2002) Karşılaştırması
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
TKKNKKSDY Ek-1’de de Jenerik Kirletici sınır değerleri listesi sunulmuştur.
Yönetmelikteki Jenerik Risk Değerlendirmesi
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
EPA’nın Hesaplama Aracıyla Jenerik Risk Değerlendirmesi - Karşılaştırma
1,2-Dikloropropan
TKKNKKSDY
1,2-Dikloropropan
EPA Jenerik Tablosu
1,2-Dikloropropan
TKKNKKSDY
1,2-Dikloropropan
EPA Jenerik Tablosu
0.00028
EPA’nın Hesaplama Aracıyla Jenerik Risk Değerlendirmesi - Karşılaştırma
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
EPA’nın Hesaplama Aracıyla Jenerik Risk Değerlendirmesi
1,2-Dikloropropan
EPA Jenerik Tablosu
yutma deri teması soluma
yerlatı suyu
Bu değerleri EPA’nın Hesaplama Aracını kullanarak nasıl elde edebiliriz?
EPA’nın Hesaplama Aracı
EPA’nın hesaplama aracı
https://epa-prgs.ornl.gov/cgi-bin/chemicals/csl_search
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
EPA’nın Hesaplama Aracıyla Jenerik Risk Değerlendirmesi
Önce 1,2-Dikloropropan için sahayı yerleşim yeri olarak kullanan alıcının toprağa maruz kalması ile ilgili riskleri hesaplatalım
yutma deri teması soluma
sağlık risklerini de hesaplıyor [Bu iki değerden küçük olanı Jenerik Değer
olarak kabul ediliyor → Bu örnekte kanser riskleri daha kısıtlayıcı]
Bu Proje, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilmektedir.
