DENİZ TEKNOLOJİLERİ VE SANAYİSİ TEKNİK KOMİTESİ 2. TOPLANTISI SONUÇ RAPORU

(1)

1

DENİZ TEKNOLOJİLERİ VE SANAYİSİ TEKNİK KOMİTESİ 2. TOPLANTISI SONUÇ RAPORU

Tarih : 31 Mart 2021 Saat : 14:00

Yer : Uzaktan Erişim Yöntemi Gündem : Ek-1’de yer almaktadır.

Görüşülen Konular:

Sanayi Genel Müdürlüğü, Metal Sanayi Daire Başkanı Sayın Ümit Yasin GÜVEN’in konuşmalarıyla toplantının açılışı gerçekleştirilmiştir. Konuşmalarında; Türkiye gemi inşa sektörünün sorunlarının ortaya konulup çözüm önerilerinin geliştirilmesinde komitenin önemine değinilmiş, gemiler üzerinde önümüzdeki yıllarda yapılması gereken çevresel kriterlere uyumluluk modernizasyonları ile yeni teknoloji içeren spesifik gemi ihtiyaçlarının çok büyük bir pazar imkanı sunduğu, gemi inşa ve yan sanayimizin söz konusu alanlara yönelik stratejiler geliştirmesi ve yatırımlar yapması ile Türkiye’nin deniz teknolojileri alanında lider ülkeler arasında yer alacağı vurgulanmıştır. Sayın GÜVEN tarafından gemi inşa ve gemi yan sanayi sektörlerinde Ar-Ge, yenilikçilik ve markalaşma kültürünün yeterli düzeyde olmadığı, firmaların bu alanlara yönelik proje hazırlama kapasiteleri ile ulusal ve uluslararası desteklerden yararlanma oranlarının diğer sektörlerle kıyaslandığında düşük düzeyde kaldığı ifade edilmiş, Deniz Teknolojileri ve Sanayisi Teknik Komitesi faaliyetleri ile Ar-Ge, yenilikçilik ve markalaşma alanlarında ülkemiz rekabet gücünün gelişimine katkı sağlanmasının planlandığı vurgulanmıştır.

 Türkiye Gemi İnşa Sanayicileri Birliği’nden (GİSBİR) Sayın Murat Ercan ÖZOKUTUCU tarafından “Covid-19 Pandemisinin Gemi İnşa Sektörüne Yönelik Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Etkileri” konulu bir sunum yapılmıştır. GİSBİR ve Türkiye gemi inşa sanayi ile ilgili güncel bilgilerin aktarıldığı sunumda, salgın döneminde tersanelerde alınan önlemler paylaşılmıştır.

Ayrıca sunumda dünya ölçeğinde sektörle ilgili 2020 yılı verileri paylaşılmış olup, salgın döneminde imalat sanayi ve gemi inşa sektörüne yönelik bazı ülkeler tarafından gerçekleştirilen destekleme unsurlarından bahsedilmiştir.

 İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri Gemi Sanayicileri Derneği’nden (GESAD) Sayın Mustafa AYKUT tarafından “Covid-19 Pandemisinin Gemi Yan Sanayine

(2)

2

Yönelik Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Etkileri” konulu bir sunum yapılmıştır. Pandeminin genel olarak ekonomiye etkilerinin neler olduğunun aktarıldığı sunumda, salgın koşulları nedeniyle oluşan kısıtlamalardan dolayı gemi yan sanayi şirketlerinin olumsuz etkilendiği anlatılmıştır.

Sektör için alınan bazı önlemlerin olumlu sonuçlar verdiği paylaşılmış olup, gelecek dönemde neler yapılabileceğinden bahsedilmiştir.

 Sanayi Genel Müdürlüğü, Şube Müdürü Erhan BAYRAK tarafından; Deniz Teknolojileri ve Sanayisi Teknik Komitesi’nin 27/02/2020 tarihinde gerçekleştirilen 1. Toplantısında alınan karar çerçevesinde, NACE sınıflandırmasında orta düşük teknoloji grubunda yer alan “30.1 Gemi ve Tekne Yapımı” sektörünün teknoloji düzeyinin yükseltilmesine ilişkin olarak Türkiye İstatistik Kurumu’na yapılmış olan talebin sonucuna yönelik komite üyelerine bilgilendirme sunumu yapılmıştır. Sunumda talebin TÜİK tarafından olumsuz karşılandığı vurgulanmıştır.

 Gemi Mühendisleri Odası’ndan Sayın İlham ÇELEBİ tarafından endüstrinin diğer imalat kollarında çalışan firmaların gemi yan sanayi ürünlerini üretmeleri konusunda yönlendirmelerin yapılmasının sektör istikrarı ve marka oluşumu için olumlu olacağı belirtilmiştir. Ayrıca tersanelerimizde kullanılan gemi yan sanayi ürünlerinin tespitinin yapılmasının önemli olduğu vurgulanmıştır. Ar-Ge ve yenilikçilik alanında üniversitelerimizden daha fazla faydalanılması gerektiği belirtilmiş olup, sektörün ASELSAN (Navigasyon, sonar sistemleri vb.) ve TUSAŞ (Karbon-fiber üretiminde) gibi kurumların altyapı ve bilgi birikiminden yararlanmasının faydalı olacağından bahsedilmiştir. Diğer taraftan bir sonraki komite toplantısında denizcilik sektöründe en gelişmiş beş ülkenin yapılarının da incelenerek, entelektüel sermayenin artırılmasının nasıl sağlanacağına yönelik çalışma yapılması gerektiği önerilmiştir.

 Denizcilik Genel Müdürlüğü’nden Genel Müdür Yardımcısı Sayın Burak AYKAN tarafından ihracatçılarımızın sorun yaşadığı bir alan olan boş konteyner bulma probleminin çözümü ile ilgili çalışma yaptıkları belirtilerek, bu konuda imalat sanayinde çalışan firmaların yönlendirilmesinin önemli olduğu dile getirilmiştir. Ayrıca sektörün teknolojik ihtiyaçları ile rekabetçi olunabilecek ürünlerin belirlenmesi konusunda komitenin çalışma yapması gerektiği vurgulanmış olup, kendi Genel Müdürlüklerince deniz emniyeti ile ilgili ekipmanların yerli olarak üretilmesine yönelik çalışma yürütüldüğü ifade edilmiştir.

 Denizcilik Genel Müdürlüğü’nden Sayın Fatih YILMAZ tarafından; 11. Kalkınma Planı’nın 399 numaralı “Ülkemizde yakın mesafe yolcu ve araç taşımacılığında kullanılan gemilerin çevre ve enerji dostu tam elektrikli gemilere dönüştürülmesine yönelik program başlatılacak ve benzer uygulamaların yaygınlaştırılması desteklenecektir.” tedbirine yönelik olarak, kendi görev ve koordine alanlarına giren mevzuat çalışmalarının güncellenip tamamlandığı ifade

(3)

3

edilmiştir. Bu kapsamda, teşkil edilen komisyon tarafından oluşturulan “Elektrikli (Lityum- İyon Batarya Sistemi) veya Hibrit Teknolojisi ile Donatılacak Türk Bayraklı Gemiler İçin İlave Emniyet Gerekleri Hakkında Yönerge”nin hazırlanarak yayınlandığı vurgulanmıştır. Ayrıca Genel Müdürlüklerince salgın döneminde Türk bayraklı gemilerin ve Türk gemi çalışanlarının uluslararası sertifikasyonuna yönelik operasyonel önlemlerin IMO’ya bildirildiği, “Pandemi Kısıtlamaları Sürecinde Gemiadamlarının Değişimi” hakkında prosedürlerin hazırlandığı ve Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş klas kuruluşlarına gemiler için “Elektronik Sertifika”

yayınlama izni verildiği ifade edilmiştir.

 Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü’nden Daire Başkanı Sayın M. Türker EKİNCİ tarafından, Genel Müdürlüklerince salgının gemi inşa sektörüne etkisi konusunda bir rapor hazırlandığı ve bu raporun Bakanlığın internet sitesinde yayınlandığı ifade edilmiştir. Sayın Türker tarafından ayrıca, Genel Müdürlüklerince gemi inşa ve gemi yan sanayine yönelik on adet proje yürütüldüğü, bahse konu projelerden birisinin de gemi inşa sanayinde yerlilik oranının tespiti ve bu oranın %100’e çıkarılması hedefini içerdiği, bu kapsamda da özellikle gemi sevkinde kullanılabilecek elektrik motorları ve bataryaların yerli üretimleri konularında çalışmalar yürütüldüğü belirtilmiştir.

 Türk Loydu’ndan Sayın Kemal AKŞAR tarafından gemilerde kullanılabilecek bataryaların test ve sertifikaları ile yerli üretim konularının bir sonraki komite toplantısında gündeme alınması önerisi getirilmiştir.

 Ar-Ge ve Yenilikçilik Alt Çalışma Grubu’nun oluşturulması gündem maddesi kapsamında komite üyelerinin değerlendirmeleri alınarak çalışma grubunun kurulmasına karar verilmiştir (Ek-2).

EKLER:

Ek-1: Toplantı Gündemi Ek-2: Alınan Kararlar Ek-3: Toplantı Sunumları

(4)

4 Ek-1:

DENİZ TEKNOLOJİLERİ VE SANAYİSİ TEKNİK KOMİTESİ GÜNDEMİ 1) Açılış Konuşması

2) COVID-19 Pandemisinin Gemi İnşa Sektörüne Yönelik Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Etkileri (GİSBİR Sunumu)

3) COVID-19 Pandemisinin Gemi Yan Sanayine Yönelik Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Etkileri (GESAD Sunumu)

4) “30.1 Gemi ve Tekne Yapımı” NACE Kodu Teknoloji Düzeyine İlişkin Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Değerlendirmesinin Komite Üyelerine Sunulması

5) Ar-Ge ve Yenilikçilik Alt Çalışma Grubunun Oluşturulması

6) Deniz Teknolojileri ve Sanayisi Teknik Komitesi (DENİZ-TEK) Üyelerinin Sektörel Sorunlara İlişkin Değerlendirmeleri ve Gelecek Dönem Ele Alınması Önerilen Çalışmalar 7) Bir Sonraki Toplantı Tarihinin Belirlenmesi

8) Kapanış

(5)

5 Ek-2:

DENİZ TEKNOLOJİLERİ VE SANAYİSİ TEKNİK KOMİTESİ KARARLARI TOPLANTI NO: 2

TARİH: 30/03/2021

KARAR NO: 1

Gemi ve yat inşa ile gemi yan sanayi sektöründe Ar-Ge ve yenilikçilik kültürünün geliştirilmesine yönelik çalışmalar yürütülmesi ve öneriler geliştirilmesi, Ar-Ge ve yenilikçilik destekleri ve projeleri, marka-patent ve uluslararası projelere katılım konularında firmaların kurumsal kapasitelerinin geliştirilmesine yönelik olarak eğitim ve bilgilendirme faaliyetlerinin organize edilmesi amacıyla Deniz Teknolojileri ve Sanayisi Teknik Komitesi altında Ar-Ge ve Yenilikçilik Alt Çalışma Grubu oluşturulmasına karar verilmiş olup, çalışma grubu üyeleri aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.

Koordinatör GİSBİR-GESAD-Yalova Tersaneciler Derneği Raportör GİSBİR-GESAD-Yalova Tersaneciler Derneği Üyeler Sanayi Genel Müdürlüğü

Ar-Ge Teşvikleri Genel Müdürlüğü

Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü Savunma Sanayi Başkanlığı

YÖK (İstanbul Teknik Üniversitesi-Yıldız Teknik Üniversitesi)

TÜBİTAK KOSGEB

Deniz Ticaret Odası Gemi Mühendisleri Odası Türk Loydu

Türk Armatörler Birliği

(6)

6

DENİZ-TEK Üyeleri

Ümit Yasin GÜVEN Sanayi Genel Müdürlüğü Metal Sanayi Daire Başkanı

Cemal KARATAŞ Ar-Ge Teşvikleri Genel Md.

Sanayi ve Teknoloji Uzmanı

Hüseyin YILDIZ Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Gen. Md.

Sanayi ve Teknoloji Uzmanı

M. Türker EKİNCİ Tersaneler ve Kıyı Yapıları Gen. Md.

Daire Başkanı

Bahar ÖZÖĞÜT Çevre ve Şehircilik

Bakanlığı

Çevre ve Şehircilik Uzmanı

Hüsnü TEKİN Hazine ve Maliye Bakanlığı

Hazine ve Maliye Uzmanı

Sefa AKYOL Ticaret Bakanlığı

Ticaret Uzmanı

Ali Osman SON KOSGEB Süreç Danışmanı

Dr. Fatih YILMAZ Denizcilik Gen. Md.

Denizcilik Sörvey Mühendisi

Necmi KOLDAŞ Savunma Sanayii Başkanlığı

Amfibi Gemi Projeleri Müdürü

Zafer Ender GÖRGÜLÜ Milli Savunma Bakanlığı Amfibi ve Süratli Gemiler

Şube Müdürü V.

Hayrettin ŞAHİN Gemi, Yat ve Hizmetleri

İhracatçıları Birliği Üye

İsmail KÖK TÜBİTAK Başuzman Araştırmacı

Prof. Dr. Mustafa İNSEL Deniz Ticaret Odası Oda Yönetim Kurulu

Danışmanı

Salih BOSTANCI Gemi Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu Başkanı

Kemal AKŞAR Türk Loydu Deniz Sektör Danışmanı

Hüseyin ÇINAR Türk Armatörler Birliği

Genel Sekreter

Orkun ÖZEK GİSBİR

Prof. Dr. Hüseyin YILMAZ

YÖK

Yıldız Teknik Üniversitesi

Prof. Dr. Şakir BAL YÖK

İstanbul Teknik Üniversitesi

Özgül SU

Yalova Gemi İhtisas OSB Bölge Müdürü

Ayhan KAYATÜRK Yalova Tersaneciler

Derneği

Yönetim Kurulu Üyesi

Mustafa AYKUT GESAD Genel Sekreter

(7)

7 Ek-3: TOPLANTI SUNUMLARI

(8)

8

(9)

9

(10)

10

(11)

11

(12)

12

(13)

13

(14)

14

(15)

15

(16)

16

(17)

17

(18)

18

(19)

19

(20)

20

(21)

21

(22)

22

(23)

23

(24)

24

(25)

25

(26)

26

(27)

27

(28)

28

(29)

29

(30)

30

(31)

31

(32)

32

(33)

33

(34)

34

(35)

35