21. Yüzyıla Girerken Eğitim Stratejileri Planı (1999 - 2002)

i C I N D E K t L E R

M i L L i

E l Sayfa

No.

S u n u § ... i

M illi Egitim ve K iiltiir B ak an h gi’nm O n c e lik le r i... iii

ic in d e k ile r ... IV Tem el ve Ara H e d e fle r ... v

1. Egitim Stratejileri Planinm Tem el Y a k la § im la ri... 1

2. K K T C ’de Egitim ve G o sterg eleri... 9

3. Tem el H edef 1: K ararh ve Uretken Birevlerin Y eti§tirilm esi... 17

4. Tem el H edef 2: Tiim O grencilerde Saglam Bir Egitim A lt Y apism m O lu^ turulm asi... 26

5. Tem el H edef 3: O rtaogretim den M ezun Tiim O grencilerin Y iik sek O grenim e Devam E debilecek B ilgi ve Becerilerle D o n a tilm a si... 34

6. T em el H ed ef 4: B akanligm Y iiksek V erim lilige, B a§an li Sonuylara v e K aliteli H izm ete U la § m a si... 41

7. Finansm an G e r e g i... 47

8. E ld e r ... 49

Ek 1. KKTC’nde Egitim Siireleri ve Ya§ Arahklan... 50

Ek 2. Mill! Egitim ve Kiiltiir Bakanligi 1999 Yili Projeleri... 51

Ek 3. Mill! Egitim ve Kiiltiir Bakanligi 1999 Yili Yurt i?i Hizmet i?i Egitim Programi ( i) ... 63

Ek 4. Mill! Egitim ve Kiiltiir Bakanligi 1999 Yili Yurt Di$i Hizmet ifi Egitim Programi (ii)... 67

Ek 5. Yasa, Tiiziik ve Yonetmelikler... 77

Ek 6. Dunya Uzerindeki Se?ilmi$ Ulkelerde Egitim ile ilgili Bazi Gostergeler... 78

Ek 7. Diinya Uzerindeki Se?ilmi$ Ulkelerde Okul, Ogrenci ve Ogretmen Sayilari... 80

1- Her dgreaci. I miUerim bagh. ezirimi d o n a tila c a k n r 1.1 Secilscek si 1-2 Her simft

U Turn

oku

teknokjisi 1.4 OirjUar, g

yogun o ta

1.5 A ile le r v e

yer a_3caL

1.6 Okrullaria,

vc is balm

1.7 Untversilei

1.8 Egitimin b

2.

Turn ogrencilei

— K o leiere s 2.2 Buinci

sin

2.3

3ordunco

temel i^ier 2-4 ilk o s re tin

seviyeyc

u 2.5 ilk o g re tiri 2.6 Ogrenci ier amaclay 2 .7

KKTC'i

lim e

lite li

Sayfa

N o . S a y f a

No.

i 1. H er ogrenci, kendisine, ailesine, iilkesine ve insanliga yararli bir yurtta§, iilkcsini ve

m illetini seven, laik, dem okratik devletin tem el niteliklerine ve A tatiirk ilkelerine

iii bagli, egitim ini siirdiirm eye kararh, uretken v e m utlu olabilecegi bilgilerle

donatilacaktir... 17

M ILLi E G iT iM VE KULTUR BAKANLIGI E G iT iM ST R A TEJiLER i

PLANI TEMEL VE ARA H EDEFLERi

IV v 1 9 26 34 41

1.1 Seijilecek pilot okullarda, tam gun egitim e ge9m ek ve bir ogretim yilm daki egitim

-ogretim siiresini arttirm ak am aciyla 9ah§m alar ba§ latilacaktir... 18

1.2 H er sm ifta, hizm eti9i egitim den ge9mi§, yenilige a9ik dinam ik ogretm enler gorev a la c a k tir... ' ... 19 1.3 Tiim okullar ogretm en ve ogrencilerin yararlanabilecegi bilgisayar ve egitim

teknolojisi ara9lan ile d o n atilacak tir... 20

1.4 Okullar. giivenli ve diizenli m ekanlar olarak, rehberlik ve egitici kol etkinliklerinin

17 yogun olarak uygulandigi yerler haline g e le c e k tir... 21

1.5 A ileler ve toplum un ilgili tiim kesim leri, egitim in geli§tirilmesi 9ali§malarinda fiilen

yer a la c a k la rd ir... 22

1.6 Okullarla, ekonom ik 9evre arasinda ili§kiler geli§tirilerek ogrencilerin, bilgi, yetenek

ve i§ bulm a olanaklarim n artm asi sag la n a c a k tir... 23

1.7 U niversitelerin egitim e, toplum yapisina ve iilke tam tim ina olan katkilan artinlacaktir 23

1.8 Egitim in h er a§am asinda ol9me ve degerlendirm e etkinle§tirilecektir... 24

47 2. Tiim ogrencilerde, saglam bir egitim alt yapisi olu §tu ru lacak tir... 26 2.1 K olejlere giri§ am a9h sm avlann ogrencilerde yarattigi psikolojik baski giderilecektir.. 27

2.2 Birinci sinifi bitiren her ogrenci, okuyup yazabilecektir... 28

-q 2.3 Dordiincii sm ifi bitiren her ogrenci. m atem atik dersi ile ilgili olarak aritm etikte dort

tem el i§lemi uygulayabilecek, geom etrik §ekilleri ise ta m y a b ile c e k tir... 28

51

2.4 Ilkogretim i bitiren her ogrenci, bilgisayan tam yan, tem el ozelliklerini bilen bir

63 seviyeye u la ^ tin la c a k tir... 29

67 . . .

2.5 Ilkogretim i bitiren her ogrenci, Ingilizce'yi yeterli sevivede ogrenmi§ o la c a k tir... 30

77

2.6 O grencilerin; ilgi, istek ve yeteneklerini geli§tirmeyi ve sosyal dayam ^m ayi artirm ayi

am a9layan kol etkinlikleri egitim in her kesim inde yer a la c a k tir... 31

80

2.7 K K T C 'n in her bolgesinde egitim farklila§masi en aza in d irg e n e c e k tir... 31

2.8 Tiim ogrenciler, istekli ve ogrenm eyi seven bireyler olarak okullarm a g id e c e k le rd ir... 32

1. E G I T I M

3. O rtaogretim den m ezun tiim ogrenciler, y u k sek ogrenim e devam edebilecekleri bilgi

ve becerilerle donanm i§ o la c a k la r d ir ... ^

3.1 O rtaogretim i bitiren her ogrenci, Tiirkijeyi dogru ve giizel okuyup yazabilecek,

duygu ve dii§uncelerini yazili ve sozlii olarak ifade e d e b ile c e k tir... 35

3.2 O rtaogretim i bitiren h er ogrenci, m atem atikte yeterli bilgiye sahip o la c a k tir... 35

3.3 O rtaogretim i bitiren h er ogrenci, in g ilizce’yi ve yam sira ikinci b ir yabanci dili

o g re n e c e k tir... 36

3.4 O rtaogretim i bitiren her ogrenci, i§letim sistem lerini 90k iyi bilecek, kelim e i§lem,

tablolam a ve veri tabam ile ilgili paket program lari uygulayabilecek ve internet

iizerinden turn bilgiye ula§abilecek ve ileti§im yontem lerini k u lla n a b ile c e k tir... 37

3.5 O rtaogretim den m ezun olup da yuksek ogrenim ini surdiirm ek isteyen ba^arili ve

ihtiya9li ogrenciler. burs ve nakdi yardim larla d estek le n ec ek tir... 38

3.6 M eslek lisesi m ezunlan i9in universitelerde geli§im program lari olu § tu ru lacak tir... 38

3.7 M eslek okullari, iilkenin ve ilgili sektorlerin ara elem an ihtiyacim saglayan.

ogrencilerin yuksek oranda tercih edecekleri kurum lar haline g e tirile c e k tir... 39

3.8 Y aygm egitim , etkinle§tirilip geli§tiri 1 e c e k tir ... 40

4. K K TC M illi Egitim ve K ultur B akanligi, yuksek verim lilige, ba§arili son u9lara ve

kaliteli hizm ete ula§mi§ bir kurum olarak, insam m izm m utlulugunu h ed efleyecek tir.. 41

4.1 O kullara daha fazla yetki devredilerek okula dayali yonetim m odeli geli§tirilecektir .. 41

4.2 M illi Egitim ve K ultur B akanligi’nm hedeflerini ger9ekle§tirmede gorev alabilecek

nitelikli ogretim kadrolan olu§turulacak, A .O .K . yeniden y a p ila n d in la c a k tir... 41

4.3 M illi Egitim ve K ultur Bakanligi, etkin, kesintisiz ve kaliteli hizm etler uretecektir ... 42

4.4 Turn okullarm , m ail, teknik, sosyal ve akadem ik gereksinim lerine M illi Egitim ve

K ultur Bakanligi katkida b u lu n a c a k tir... 44

4.5 Egitim de firsat e§itligini ve kalite arti§im saglayacak bilgi alt yapisi olu§turulacaktir.. 44

4.6 Bilgi teknolojisi yatirim lari, bilgi payla§im im , verim liligi, egitim de kaliteyi

a rtira c ak tir... 45

4.7 Ozel egitim kuru m lan , M illi Egitim ve K ultur B a k a n h g rn m stratejilerine uygun

olarak yeniden yapilanm a ve kalite 9ali§malarma k a tilacak lard ir... 45

4.8 Tefti§ sistem i yeniden duzenlenecek, sistem in daha etkin hizm et vermesi

sa g la n a c a k tir... 46 M illi Egmm

1

ce^evesinde. < ulkesini ve mi ilkeleri'nc okulumuz. oku temel ya k l a y I 1.1 O kulum uz Clkemizde her okulumuz: 1. Ogrenciler daprobie— gercekler..- dunyada 2- Ogrenciler kendini ye xarafsiz ba yaikiiL yet olarak y e a 3. Ogrenciler Ogrenciler 4. Ogrenciier program a: czirin ve a

vi

1. E G I T I M S T R A T E J I L E R I P L A N I N I N T E M E L Y A K L A $ I M L A R I

M illi Egitim ve Kiiltiir Bakanligi, M illi Egitim Y a sa srn m belirledigi genel am a?lar 9er9evesinde, egitim in her diizeyinde kendisine, ailesine, iilkesine ve insanliga yararli, iilkesini ve m illetini seven, laik, dem okratik, K K T C ’nin tem el niteliklerine ve Atatiirk

Ilkeleri'ne bagli, 9agda§ gen9ler yeti§tirmeyi am a9lamaktadir. Bu 9er9evede Bakanligim iz;

okulum uz, okul yoneticim iz, ogretm enim iz, ogrencim iz, velim iz ve toplum um uz ile ilgili temel yakla§im larim belirlemi§tir.

1.1 O kulum uz

L lkem izde her alanda kaliteyi artirm aya yonelik 9abalarim izin en etkili uygulam a alam olan

okulum uz:

1. Ogrencileri, b ir yandan kiiltiirel m irasm ve ulusal degerlerin b ir uzantisi, diger yandan

da problem 90zm e ve karar verm e yetenekleri gU9lenmi§, etkin, oz benligi geli§mi§, iilke

ger9eklerini 90k iyi bilen, aym zam anda, hizla degi§en, yenilenen ve kiireselle§en diinyada kendi ayaklari iizerinde durabilen bireyler olarak yeti§tirir.

2. Ogrencileri, ho§gorulii, sorum lu yurtta§, ahlakli ve diiriist, dogaya ve 9evreye saygili,

okum ayi seven, akilci, bilin9li, yapici, yaratici, iyim ser, co§kulu, sorgulayan, ara§tiran,

kendini yenileyen, 9evresi ile iyi ve olum lu ileti§im kurabilen, olaylara 90k yonlii ve

tarafsiz bakabilen, liderlik ozelliklerinin yam sira i§birligine v e takim 9ali§masma

yatkin, yeteneklerinin farkinda olan, kendisi ve 9evresiyle ban§ik, sevgi dolu bireyler

olarak yeti§tirir.

3. O grencileri bilgi, beceri, duygu ve davram §lan ile bir biitiin olarak kabul eder.

O grencilerin yeteneklerine deger verir ve geli§tirir.

4. O grencilerin bireysel niteliklerini gozoniinde bulundurur, geleneksel ve kalipla§mi$

program anlayi§i ve egitim -ogretim etkinliklerinin di§ina 9ikarak yaratici, yenilik9i,

5. O gretim program larm in ve egitim -ogretim in kazandiracagi akadem ik bilgi ve becerilerin yam sira, ogrencilerin sosyal, psikolojik, fiziksel ve zihinsel ilgi ve beklentilerine yanit verecek derecede kapsam li, zengin ve esnek olm asim ; ogrencilerinin sozel, sayisaL m antiksal, sanatsal, fiziksel, sosyal yeteneklerini ve o z benliklerini bir biittin olarak

geli§tirmeyi am a9lar.

s

6. Ogrencileri, bilgi deposu yapm ak yerine, bilgiye ula§m ayi bilen ve bilgiyi gereksinim ler

dogrultusunda kullanabilen, yaratici ki§iler olarak yeti§tirir; bu nedenle ba§ta ingilizce olm ak iizere yabanci dil bilm eye, bilgisayar ve diger egitim teknolojileri kullanm a becerisini geli^tirm eye onem verir.

7. E gitim ve ogretim in her a§am asinda, ogrenci, ogretm en ve aileyi okulun en temel

zenginligi ve kaynagi olarak goriir, onlarm egitim i ve okuldan beklentileri etrafm da bi?im lenm i§ bir anlayi§i savunur. A m a9lara ula^m ada yonetim , ogretm en, ogrenci, veli, ekonom ik 9evre ve sivil toplum orgiitlerinin i§birligi ve desteginin onem ine inamr.

8. O gretm eni sadece b ir uygulayici degil, egitim ve okul konusunda tem el kararlarda aktif

bir katihm ci, iizerine yatirim yapilm asi gereken en onem li ve vazge9ilm ez insan kaynagi olarak goriir.

9. O grenci, ogretm en ve velilerin saglanan fiziksel 9evre ko§ullari yam nda 90k yonlii

olanaklarla kendilerini geli§tirebilecegi bir ogrenm e m erkezi kim ligi ile ba§ka okullara om ek ve onder olm ayi am a9lar.

10. Rehberlik 9ali§m alarmi okulun en tem el etkinlikleri arasinda sayar, gerek sm if i9inde

gerekse sin if di§inda ogrencilerine lider ogretm enler vasitasiyla rehberlik ve

yonlendirm e saglar. D isiplin kurullarm m yerini rehberlik 9ali§m alannm almasi i9in

onlem ler geli§tirir.

1.2 O kul Y oneticim iz

O gretm en ve ogrencileri ortak hedeflere ula§ma konusunda destekleyen, onlari yonlendiren, onlarla takim 9ali§masi yapabilen okul yoneticim iz:

1. Dii§iincelerini yazili ve sozlii olarak a9ik, dogru ve etkili bir §ekilde anlatir, ba§kalarmi

dinleyip onlarla sag h k li ileti§im kurm aya onem verir.

2. Degi^ime belirsizlik. 3. Karariann

sonuclann

4.

Cai Iranian

arasmda a; 5. Bina. bah konusundi 6. Gerekli v de\xaderei 7. Ogrenciie: ^ekilde ye: 8. Ogrencile: kilarak so: 9. Y elivle ya sorumliilu 10. Okulu 191 birlikte ge 1 3 O gretm ei Okuilann an ul25malanndi 1. Alamyla i gelismele: 2. Okulun v 19m uy gm 2

recerilerin ;-.ns yamt sayisal, run olarak eksinim ler 2 Ingilizce kullanm a en temel i etrafinda renci. veli, amr. -larda aktif an kavnagi cok yonlii •C2 okullara ;:n if i9inde iberlik ve ilm asi i?in

onlendiren,

ba^kalarmi

2. Degi§ime a?ik olur, durum ve ko§ullara gore 9ali$ma yontem lerini yenileyebilir, zorluk,

belirsizlik, stres ve yorgunluga kar§i dayam klidir.

3. K ararlarim bilgiye dayali olarak akilci yontem lerle verir; verdigi kararlarm olasi

sonu9larmi kestirebilir, olasi sonuflarin arkasinda giiflii ve iradeli bir §ekilde durur.

4. Qali§anlarm i§ ve bireysel sorunlarim algilam ayi, anlam ayi ve fozm eyi, 9ah§anlar

arasinda a y in m yapm am ayi, tarafsiz ve adil davranm ayi am a9lar.

5. Bina, bah9e ve 9evrenin giivenli, tem iz ve bakimli tutulm asm i saglar, eksiklikler

konusunda zam am nda onlem alir, geli§tirme am a9li proje ve oneriler sunar.

6. Gerekli veya zorunlu durum larda yetki ve som m luluklarm in bir kism im , astlarm a

devrederek, onlarin bilgi. beceri ve yeteneklerinden yararlam r.

7. O grencilerle ilgili egitim , ogretim ve diger hizm etlerin eksiksiz, kesintisiz v e etkili bir

§ekilde yerine getirilm esini saglar.

8. O grencilerin geli§im ve degi§imlerini izler, bunlari degerlendirir, okulda rehberligi etkin

kilarak sorunlan 9ozer.

9. V eliyle yapici ve olum lu ili§kiler kurar, istek ve beklentilerini dikkate alir, onlari ortak

sorum luluk ve ortak payla§im tem elinde yonlendirir.

10. O kulu i9in ileriye doniik projeleri, ogretm enler, ogrenciler, 9ali§anlar ve 9evreyle birlikte geli§tirip hayata ge9irm eye 9ali§ir.

1.3 O gretm enim iz

O kullarm am a9 ve ilkelerini ger9ekle§tirm elerinde ve egitim -ogretim hedeflerine ula§m alarm da en onem li etkenlerden biri olan ogretm enim iz:

1. A lam yla ilgili olan konularda kendini yenilem enin geregine inanarak yeni yavinlan ve

geli^meleri izler, bilgilerini siirekli giincelle§tirir.

2. O kulun ve ogrencilerinin ozelliklerini bilir, tiim olanaklari degerlendirerek ogrencileri

i9in uygun egitim ortam i yaratir.

3. O grencilerini ogrenm eye yonlendirm ede, dersin am aijlanni, kullanim alanlarmi. kazandirm ayi am afladigi ozelliklerini a9iklar, ya?am a yansiyan orneklerle destekler. ogrencilerinin ilgisini uvanik tutm aya ?ali§ir.

4. Her ogrencinin kendisini geli§tirmesini saglayacak, ogrenm e becerilerini geli§tirecek

yontem leri, m ateryalleri ve teknolojiyi kullanir, ancak esnek yakla§im larla ogrencilerin bireysel farkliliklanm dikkate alir.

5. O kuluna giivenir, katilir ve alm an kararlarm uygulanm asinda okul idaresi ile i§birligi

yapar. Qali§m alarm da ilgili gruplarla katilim a, payla§im a ve i$birligine onem verir, ogrencilerinin payla§im ci, katilim ci, sorum luluk sahibi olm alan i?in o m ek olur.

6. Hizmetii^i egitim etkinliklerini onem ser, katilir, “ya§am boyu ogrenm e” ilkesine uygun

olarak yeniliklere, geli§ime ve degi§ime atpiktir.

7. O grencilerini dinler, dinledigini gostererek onlari, dinlem eyi bilen bireyler olarak

yeti§tirm ede m odel olur.

8. Sorum lulugunun sadece sin if i9iyle simrli olm adigi bilinciyle, ozelde kendi okulunun,

genelde egitim in geli^m esine katkida bulunm am n geregine inamr: D aim a “Bugiin ogrencilerim iifin ne yaptim ?” sorusuna yanit arar.

9. O grencileri ile ilgilidir. D uygu ve dii§iincelerini yansitm alarina firsat verir, onlari

anlam aya, sorunlanm 90zm eye yardim ci olur, tiim ogrencilerine e§it davram r ve firsat

e§itligi tamr.

10. O gretm en-ogrenci ili$kisinde sabirli, ho§goriilii ve sevecen olm aktan ka9inm az, bilgisi, ozgiiveni ve kararli tutum uyla disiplini saglar. “Bugiin ogrencilerim in ogrenm esi i9in ne yaptim ?” sorusuna vam t arar.

1.4 O grencim iz

M illi Egitim in am a9lari dogrultusunda her ogrenciye kazandinlm asi hedeflenen ozellikleri

ki§iliginde oztim leyebilm esi i9in ogrencim iz:

1. Ya$ana

ozguven bilincine 2. Tophuns

e\rensel

ilcili ozr K endisir

oze!iikle

4. Bireysel yarariam 5. Egitim v k endisni ya$amii< 6. V erilea j okul da i farkinda 7. Qevre lit yaranci 1 gosterir. 8. Problem dogru 90 9. O kulunu k ullanma 10. Okuldaki sosyal ge 4

ilanlanm, iestekler, L-.siirecek rencilerin e i§birligi em verir, me uygun ier olarak okulunun, a "Bugiin rir. onlari lt ve firsat az. bilgisi, iesi icin ne

1. Ya§ami seven, sorum lulugun ve i§birliginin onem ine inanan, kendisiyle bari§ik, ozgiiveni geli§mi§ birey olarak yeti§irken, kendisine kazandinlan doga ve fevre bilincine uygun davramr.

2. Toplum sal kurallara ve insan haklarina saygili birey olarak sosyal beceriler kazam rken, evrensel davrani§ ozelliklerinin yam sira; orf, adet, gelenek, gorgii, terbiye v e ahlak ile ilgili ogretilen davram §lan uygular.

3. Kendisini bir butuniin onem li bir par?asi olarak goriip, bu biitiiniin ozelliklerini bireysel ozellikleri 9er9evesinde yansitir.

4. Bireysel ozelliklerin geli^tirilm esine firsat veren egitim -ogretim etkinliklerinden yararlam rken saygili, payla^im ci ve katilim ci olm aya ozen gosterir.

5. Egitim ve ogretim ile kazanacagi sosyal, psikolojik ve akadem ik becerilerini edinirken. kendisine yapilan u y an ve yonlendirm elere duyarli olur, tiim bu bilgi ve becerilerin ya$ami i9in onem ini bilir.

6. Verilen sorum luluk ve gorevleri biiyiik bir titizlik ve dikkatle yerine getirir. B u konuda okulda kazanacagi disiplinin, gelecekte kendisi i9in onem li bir ozellik oldugunun farkinda olur.

7. Qevre ile olum lu ili§kiler kurabilm ek i9in, ho§gorii ve anlayi§ 9er9evesinde yapici, yaratici ve i§birligine a9ik olm am n geregine inamr. bu ozellikleri kazanm ak i9in 9aba gosterir.

8. Problem 9(jzme, karar verm e becerilerinin geli§tirilmesinde rehberligin onem ine inamr dogru 9ozum ve kararlari bulm ada kalici ve se9ici olur.

9. O kulunun ve ailesinin sundugu tiim olanaklan, bilgiye istekle ula§mada ve dogru kullanm ada degerlendirir.

?zellikleri

10. O kuldaki etkinliklere katilarak, gerektiginde yeni aktiviteler onererek diger ogrencilerin sosyal geli§im ine yardim ci olur, 9evresine ornek olmayi ama9lar.

1.5 V elim iz

Egitim siirecinde am a9lanan hedeflere ula§mada etkin gufleri yadsinam az iki alan olan, okul-aile i§birligi ve tutarliligi ogrencilerim izin daha uyum lu b ir ortam da geli§m esini saglar. O grencim izin geli§imi i?in, okul-aile tutarliligi ve i§birliginin saglanm asina birlikte katkida

bulanacagim iz velim iz: s

1. O kullarim iz, ogrencilerini hayata hazirlarken, hukuka. toplum sal kurallara ve insan

haklarina saygili bireyler olarak yeti§meleri i?in okulun genel disiplin kurallarina titizlikle uy m alan konusundaki beklentilerini benim seyip, destekler.

2. Tiim ogrencilerin firsat ve olanaklardan e§it yararlanacagm a, h er ogrencinin bireysel

ozellik ve yeteneklerinin degerlendirilecegine ve yonlendirilecegine giivenir.

3. O kulun egitim ve ogretim hedeflerine ula§abilm esi i?in ger9ekle§tirecegi sosyal, kiiltiirel tiim etkinliklere (toren, toplanti, konferans, soyle§i vb.) katilir.

4. O kul-V eli i§birliginin hayata ge9irilm esi i9in Okul Aile Birligi, Egitim V akfi gibi.

velilere yonelik kurulu^larin 9ah§m alarm da; m esleki donam m ina, ilgi ve becerileri

9er9evesinde oneri, katki ve destegiyle yardim ci olur.

5. Qocuklarm geli§im donem inde ya§adiklari psikolojik, sosyal ve fiziksel degi^iklerin onem ini bilir, bunlarm yansim alarm in okul idaresi, rehberlik servisleri ve ogretm enler tarafm dan (gerekli hallerde gizlilik ilkesine uyularak) gozlenm esini saglam ak am aciyla okulu zam am nda bilgilendirir.

6 . O kulun kurum sal i§leyi§inde kar§ila§ilan sorunlari okul yonetim leriyle payla§m aya ve 9oziim aram aya ozen gosterir, 90ziim iiretmede okul yonetim i ve ogretmenlerle dayam §m a i9erisinde olur.

7. V elisi bulundugu ogrencinin akadem ik ba§arilari ve sin if i9i davram §lanyla ilgili sorunlanm oncelikle ders ve sin if ogretm enleriyle payla§m aya v e onlarla i^birligi yapm aya ozen gosterir bu am a9la yapilan 9ah§malara ve toplantilara katilir.

8. O kulun hizm et birim lerine ait sorunlari kendi sorunu gibi algilar ve 9oziimler olu$turm ada yardim ci olur.

9 Okuldaki egitim etkinliklerini izler, 9ah§m alarla ilgili bilgi sahibi olur, gorii§ ve

iusu n celeriy le egitim siirecine katki saglar.

10. Aile egiti bulunmay 1.6 Toplumuj

Egitimin top/,

topluir.daki $

2%

buna kazloda :

ge'.i^im surecu

1. Sivilloplu

kanlnm *

onciL uk e.

Eke y ard ™ , s i ihtiyaffcr. Siyasi pax E h :~ -iin c _ o lunuu .*l2

sum riM

J 5- Yerel yoi

yapnuK si

6. Spor kin ahyapasn

7. Topiumur

ie rre k le r. 8. Okul .Aile g e ii> ± iin

iia n olan. dni saglar. 3e katkida . ve insan kurallarina ld bireysel al. kiiltiirel /a k fi gibi, becerileri iegi^iklerin gretmenler k am aciyla a$m aya ve retmenlerle inyla ilgili la i§birligi 96ziimler . gorii§ ve

10. Aile egitim program lanna katilarak kendini geli§tirmeyi ve egitim 9ah§m alarm a katkida

bulunm ayi oncelikli gorevi olarak goriir.

1.6 T oplum um uz

Egitim in toplum lariri' gelecegini olu§turm ada en onem li etken oldugu dikkate alm irsa toplum daki sivil orgiitler, siyasi yapilanm alar v e iiniversiteler gibi akadem ik kurulu§larin da

buna katkida bulunm alarm m geregi ortaya 9ikar. Biz, toplum un egitim e sahip 9ikacagm a ve

geli§im siirecine a k tif katilim da bulunacagina inam yoruz.

1. Sivil toplum orgiitleri, 9evreye ve iilkeye sahip 9ikm a siirecinde, ogrencilerin de katki ve

katilim ini saglarlar. O nlarin da 9ali§malarda yer alarak fikren ve ruhen geli§melerine

onciiliik ederler.

2. Ekonom ik 9evreler, gelecegin nitelikli ve yetenekli i§ gticli i9in okullara; burs, nakdi

yardim , staj olanaklari saglayarak katkida bulunur. E gitim 9ah§malarinda kendi gorii§ ve ihtiya9lan konusunda planlam a ve yonlendirm e 9ali§malari yapilm asim desteklerler. 3. Siyasi partiler egitim in pahali ve uzun vadeli bir y atinm oldugu bilinciyle bir Milli

Egitim dii§iincesi geli§tirilm esine, toplum un ve gen9ligin gelecegi i9in egitim projelerine

olum lu katkilarda bulunurlar.

4. U niversiteler, akadem ik ve altyapi birikim lerini toplum un ve egitim in hizm etine sunarlar. Ara§tirm a, geli§tirm e ve uygulam a 9ali§malarma onciiliik ederler.

5. Yerel yonetim ler, bolgelerindeki okullarin sanat ve kiiltiir 9ali§m alarm da i§birligi

yapm ak suretiyle fiilen desteklerler.

6. Spor kurulu§lan, ogrencilerin geli§imini ve katilimini te§vik ederler. Takim larin

altyapisim olu§turan gen9lerin 9ali§m alarmda okullarla i§birligi yaparlar.

7. Toplum um uzun varligm i siirdiirm esinde, gelecek ku§aklara aktarm asinda ve

gen9lerim izin benligine yerle§tirilm esinde kiiltiir ve sanatin onem ini kavrayan, ilgili tiim dernekler, okullarla i§birligini gii9lendirirler.

8. Okul A ile Birligi, miidiir, ogretm en ve yerel yonetim lerin olu^turacagi birim ler okullarin geli§tirilm esinde etkin gorev alirlar.

9. U lkem izin dogal zenginliklerini korum ak, sahip 9ikm ak, genflere doga bilincini verm eL gelecek ku§aklara aktarm ak ve bunlarin birer vatanda§lik gorevi oldugunu benim setm ek i?in, ilgili turn kurulu§lar okullarla i§birligi yapar.

10. Toplum un daha verim li ve nitelikli yapiya kavu§abilm esi i?in bireyin "ya§am boyu egitim " felsefesini benim sem esi, geli§en ve degi^en diinya ko§ullarina uyum saglayacak §ekilde ogrenm e gereksinim i duym asim saglar.

2 . K K T C ' 2.1 Egitim de Insan yasamu degi^im ve ge ge.i^m elere r.=

Yapisal

durgu

:emei:ne

otun ikinci plana n

Egitim teknoi

5m illci gtxinh

oionte: tek afa

Bireysel rark

ka-.Tamlar kun

Oirenme. dgn

:ie koreftlmey

c ’a$an

ezi>erc: ( n m r l a n T n m kakpla . 1 1 . , i s i t ' icr clarak B n s d o id e ve

Maui vermek, -enim setm ek

ya$am bovu ~ saglayacak

2 . K K T C ’D E E G I T I M V E G O S T E R G E L E R i

2.1 Egitim de Genel Sorunlar

V

Insan ya$ammi bi9im lendiren bilim ve teknolojinin degi$im hizi ile egitim sistem lerinin

degi§im ve geli§im hizi farkhdir. E gitim sistem leri, bilim ve teknolojideki hizli degi§im ve geli^melere hem em uyum saglayam am akta, geride kalm akta ve a?ik gittik?e biiytim ektedir.

V apisal durgunluk ve hantallik yaninda “ogretim program larm in” felsefesi de geleneksellik tem eline oturtulmu§, program “ogretilm ek istenen konular dizini” haline getirilmi§, ogrenci

ikinci plana itilmi§tir. K isaca, am a? konular, ara9 ise ogrenci olmu§tur.

Egitim teknolojisi olanaklari, sin if ortam m a getirilem em i§, yansitilam am i§ ve ogretm enin sim fi9i etkinligi smirli kalmi§tir. Bu sm irlilik i?inde tek kaynak, tek kitap, tek belirleyici otorite; tek aktarici, standart program egem en rol oynami§tir.

Bireysel farkliliklar, ogrenci m erkezli yakla§im, ogrenen varlik olarak ogrenci gibi kavram lar kuram sal olarak vardir ancak; uygulam aya yansitilam am i§tir.

Ogrenme, ogrenci i?in soluk alm a, goz kirpm a gibi dogal bir i§lev olm asina kar§in, ogretm e ile koreltilm eye 9ali$ilmi§tir. Bunun sonucunda; dti§iinmeden, sorgulam adan, yorum lam adan olu§an ezberci yakla§im tiim uygulam alarm odagi olmu§tur.

Q ocuklanm izm tek gereksinim i, ogrenm eyi ogrenm ek ve tutarli dii§unm ek olm asina

.<ar§in, kalipla§mi§ ve standart davram §lar gosteren, 90k iyi ezberledigi i9in odiillendirilen

bireyler olarak yeti§tirilm ektedir.

Bu $ekilde yeti§tirilen insanlarin ya§am bi9im inde neden sorm a’mn yeri 90k sim rhdir. Toplum um uzun dii§iince b i9im inde nedenselligin yer almamasi bu yuzdendir. Ezber ve ezbercilik egitim sistem im izin hastaligidir. Sonu9ta 90cuklanm iz, bir9ok §eyin nedenini

bilm eden, am a bir9ok §eyin adim ogrenmi§ olarak yeti§mektedir.

2.2 O rgiin ve Y aygin Egitim O rtaogretim

Kuzey K ibris Turk C um huri y eti'n d e egitim sistem ini orgiin egitim ve yaygin egitim olm ak iizere iki ana bolum de toplam ak miimkiindiir.

2.2.1 O rgiin Egitim

Belirli ya§ gruplarm a. belirli bilgi ve becerileri, belirli b ir sure i^erisinde verm eyi am a9layan

orgiin egitim ; okul oncesi egitim , ilkogretim , ortaogretim ve yiiksek ogretim i kapsar.

O kul O ncesi Egitim

ilkogretim ya§ina gelm em i§ 9ocuklann egitim i olarak ele alm an okul oncesi egitim , Milli

Egitim Yasasi geregi 5-6 ya§ grubunu kapsam aktadir. Bu egitim kadem esinde, 1997-1998 O gretim Y ilinda G irne ve G uzelyurt anaokullari ile ozel anaokullar di§inda, devlet

anaokullarinda ve anasm iflarinda sadece 6 ya§ grubunu kapsam aktadir. E gitim in 5 ya§

grubunu da kapsam asi i9in belli bir program a bagli olarak 9ali§malar hizlandm lm i§tir.

Okul oncesi egitim ; devlet anaokullarinda, ilkokullara bagli anasm iflarinda ve ozel anaokullarinda siirdliriilmektedir. Tablo l ’de verilmi§tir. Okul oncesi egitim veren okullarin say ilan , 1996 - 1997 O gretim Y ilindan 1997 - 1998 O gretim Y ilm a g e9erken, 124;ten 109:a, ogrenci sayilari 3 615’ten 3 146’ya dii§erken, ogretm en sayisim n 1 86'dan 195’e yiikselm esi ile ogretm en ogrenci oram 19.4’ten 16.1’e inmi^tir. H er iki ogretim yilinda da okulla§m a oram % 100 olarak belirlenmi§tir.

Ortaogreiim. i her ogrenci. yetenekleri i ortaokuilar olu$maktadir- sisiemde yer a (i) Ortaokull; Ortaokul ogr: vuraa§ :cin bi gibi liseye baj E k IX Onat iseiexine K K T C ade, 1

gore. 3

CTTS'ien 9 1 « c-r-er —. e - — c 90 5* i l G tn d Lts Ilkogretim

ilkogretim , 31 A ralik giiniinden once 6 ya§im tam am layan 90cuklarm 11 ya§im

tam am layincaya kadar siiren egitim ve ogretim i kapsar. Bu egitim siiresi 5 yildir (K K T C ’nde her egitim evresi i9in egitim siiresi ve ya§ arahklan Ek l ’de verilmi^tir). B u egitim kadem esinde son yillarda iilkem izdeki iiniversiteler biinyesinde 5 tane ozel ilkokul a9ilmi§tir.

ilkokul sayisi, 1996 - 1997 O gretim Y ilinda 92 olarak belirlenirken, b u sayi 1997 - 1998

O gretim Y ilm da 9 6 'y a yukselmi§tir. A ym donem i9erisinde ogrenci sayisi 15 567’den

16878re 9ikarken, ogretm en sayisi ise 1 0 8 1'den 1 027‘ye inmi§tir. Bunun sonucunda

ogretm en - ogrenci oram 14.4’ten 16.4’e 9ikmi§tir. 10

.s.:.r.er.

-ise.er-zoal c to: fCdt VC V-SCi Yak*

Ortaogretim lim olm ak am aylavan ar. dtim. Milli 1997-1998 .da. devlet m in 5 ya§ §nr. a ve ozel n okullarm m. 124’ten 'd a n 195’e y ilinda da 11 ya§im K K T C ’nde Bu egitim zel ilkokul 997 - 1998 15 567’den sonucunda

O rtaogretim , ilkogretim sonrasi 6 yil slireli egitim in tiimunii kapsar. ilkogretim i tam am layan

her ogrenci, orta ogretim e devam etm e ve ortaogretim olanaklanndan ilgi, istek ve yetenekleri o ^iisiin d e yararlanm a hakkina sahiptir. O rtaogretim , birinci kadem esi

ortaokullar ve ikinci kadem esi genel v e m eslek liseleri olm ak iizere iki a§amadan

olu§maktadir. K olejlerse hem ortaokul hem de lise bolum lerini birarada ife ren okullar olarak sistem de yer alm aktadirlar.

(i) O rtaokullar

O rtaokul ogrenim i, M illi E gitim Yasasi uyannca, kiz ve erkek avnm i yapilm aksizin her yurtta§ i?in bir hak ve odev olup, zorunludur. O rtokullar, ay n okullar halinde kurulabilecegi gibi liseye bagli olarak da kurulabilir. 3 yil siireli olup, 1 2 - 1 4 ya§ grubunu kapsam aktadir (Ek 1). O rtaokullarda ogrenciler, bir list ogretim kurum u olan genel lise veya m eslek liselerine hazirlam rlar.

K K TC ’nde, 1997 - 1998 O gretim Y ilinda 29 olan ortaokul sayisinda, bir onceki ogretim yilina gore, herhangi bir arti§ olm am i?tir (Tablo 1). Soz konusu yillarda ogrenci sayisi 9 075’ten 9 108’e artarken, ogretm en sayisi ise 727’den 803’e yiikselmi§tir. Bu dogrultuda, ogretm en - ogrenci oram , 12.5’ten 11.3’e inmi§tir. A ym donem de okulla§m a oram , % 9 0 ’dan, % 9 5 ’e yiikselmi§tir.

(ii) Genel L iseler ve K olejler

K olejler; ortaokul ve lise bolum lerini b ir arada i9eren, liselerse ortaokul listii 119 yillik 9e§itli program lar uygulayan ve agirlik verdikleri program u y an n ca genel liseler ile m eslek liselerinden olu§urlar. 15 - 17 ya§ grubunu kapsayan bu egitim kadem esinde am a9,

ogrencileri toplum ekonom isinin gereklerini de gozeten 9e§itli program lar 9er9evesinde ilgi,

istek ve yeteneklerine gore geli§tirerek yuksek ogretim e veya i§ ya?am ina hazirlam aktir.

Genel L iseler’de, 1996 - 1997 O gretim Y ilinda 14 olan okul sayisi, 1997 - 1998 Ogretim Yilinda Y akm D ogu K o leji’nin lise bdlum ii ile 15 olmu§tur (Tablo 1). A ym donem de ogrenci sayisi, 5 5 1 2 ’den 5 543’e, ogretm en sayisi ise 4 8 3 ’ten 4 9 5 ’e yiikselmi§tir. Halen

ogretm en - ogrenci oram 1 1 .2’dir.

Tablo 1. K K T C ’nde D evlet ve O zel O kul, O gretm en v e O grenci S a y ila n , O kulla§m a Oram

(1996-1997 ve 1997-1998 O gretim Ydi)"

O kul Sayisi O grenci

Savisi Ogretm en Sayisi O grenci/O gr. O ram Okulla§ma O ram (%) 1996-97 1997-98 1996-97 1997-98 1996-97 1997 1996 1997 1996 1997 Okul O ncesi 124 109 3 6 1 5 3 146 186 ₁₉₅ 19.4 16.1 100.0 100.0 Ilkokul 92 96 15 567 16 878 1 081 1 027 14.4 16.4 100.0 100.0 Orta O kul 29 29 9 075 9 108 727 _{803 12.5 11.3 90.0 95.0} Lise 14 15 5 5 1 2 5 543 483 ₄₉₅ 11.4 11.2 54.9 49.2 M eslek Lisesi 13 13 2 473 2 428 359 397 6.9 6.1 24.6 21.5 Y iiksek 8 9 7 243 8 389 - - - - 69.8 70.4 Ozel Egitim 3 3 63 63 21 17 3.0 3.7 - -Yaygin Egitim 40 29 688 961 - - - -T o p lam 323 303 44 236 46 516 2 857 _{2 934 12.9} 10.3 -

-(iii) M eslek Liseleri

K K T C ’nde m esleki ve teknik ogretim etkinlikleri biiyuk 6l?iide M illi Egitim ve Kultur

B akanligi tarafm dan yiiriitiilm ektedir. M esleki Teknik E gitim o k ullan, orgiin egitim yanm da,

yaygin ve 9iraklik egitim ini de iistlenmi§ durumdadir. 1 5 - 1 7 ya§ grubunu kapsayan ve

ortaokul iistii 119 y illik program lar uygulayan (Sedat Simavi Endiistri M eslek Lisesi 'nin

T eknik Lise kisnu ile Ticaret L isesi’nin Kolej kismi 4 yillik egitim verm ektedir) bu egitim kadem esinde, 1997 - 1998 O gretim Y ilinda, 4 Endiistri M eslek Lisesi, 4 Ticaret Lisesi, 2 M eslek Lisesi, 2 Endiistri Pratik Sanat O kulu ve 1 Pratik Sanat O kulu olm ak iizere toplam 13

*

K aynak : D evlet Planlam a Orgiitil, K K TC (1998), E konom ik ve Sosyal G ostergeler

1997, D evlet M atbaasi, Lefko?a, S.48-55.

Not: 1. Yuksek ogretim kurum larm a O gretm en K oleji dahil edilirken, K K T C 'd e y u k s e k ogrenim goren ogrencilere (7 243 ve 8 389), y u r t d ifin d a yu ksek ogrenim goren (3 392 ve 3 557) ogrenci dahil edilmemiqtir.

2. B azi ogretm enler hem ortaokullarda hem de liselerde gorev yapm aktadir.

3. Lise ve d en g i okullarda toplam okulla$m a oram % 70.7 'dir.

4. K olejler 'le ilgili veriler ortaokul ve lise rakam larina dahil edilmi$tir.

5. Toplam, ogretm en-ogrenci o ra n m a yu k se k ogretim dahil edilmemi$tir.

okul mevcutrj ise 359‘dan 5^ Liselerde. gen ve meslek list 199" Ogremn Y uksek Ogrei

KKTC

nde O M illi Efctnn ’ o-grenm veren iordu ozel ob i Aiarurit Ogren Izere dc-kuz yi Yabanci Ogre:

Tori

T i r k n e vc L c

O SS i k YOS s « y u V — 3 070

r&sca A3D

1

Tiirio Z 'd d d y la j ^ j r - g r . O 12

lasma Oram 3kulla§m a Oram (%) 19% 1997 100.0 100.0 100.0 100.0 90.0 95.0 54.9 49.2 24.6 21.5 69.8 70.4 - -- --

-okul m evcuttur. Son b ir yil i9erisinde ogrenci sayisi 2 4 73’ten 2 4 2 8 ’e inmi§, ogretm en sayisi ise 359 dan 397’ye yiikselmi§tir. M eslek liselerinde ogretm en - ogrenci oram halen 6 .1 ’dir.

Liselerde, genel bir durum degerlendirm esi yapildigm da, 1997 - 1998 O gretim Y ilm da lise ve m eslek liselerinde toplam okulla§ma oranm in % 70.7 oldugu goriiliir. Bu oran, 1996 - 1997 O gretim Y ilm da % 79.5 idi.

Y iiksek Ogretim

K K T C ’nde O grenim G orenler

M illi Egitim Y a sasi'n a gore yiiksek ogretim , ortaogretim e dayali en az iki yillik yiiksek ogretim veren egitim in tiimiinti kapsar. Bu egitim kadem esinde, K K T C ’nde ikisi vakif, dordii ozel olm ak iizere alti universite, bir A ?ik O gretim Fakiiltesi ve devlet eliyle yiiriitiilen Atatiirk O gretm en Koleji ile Saglik B a k a n lig fn a bagli Hem$irelik Yiiksek O kulu, olm ak iizere dokuz yiiksek ogretim kurum u vardir (Tablo 2). A ynca, O grenci Se9m e Sinavi (OSS), \a b a n c i O grenci Se9m e Sinavi (YO S) ve diger sm avlarda yiiksek ogrenim hakki kazanan ogrenciler T iirk iy e'd e ogrenim gdrm ektedirler. B unlar yam nda ii9iincii iilkelerde de ogrenim goren ogrenciler vardir.

.e Kiiltiir . yamnda, ►sayan ve Lisesi ’nin bu egitim Lisesi, 2 :oplam 13

Turkiye ve U9uneii U lkelerde O grenim G orenler

OSS ile YOS sinavlannda ba§arili olanlar Tiirkiye’deki universitelere bagli fakiilte, akademi ve m eslek yiiksekokullarm da ogrenim gorm ektedirler. Tiirkiye’de 1997-1998 Ogretim Yilinda 3 070 ogrenci ogrenim lerini surdurmii§tiir. K K TC vatanda§i olan 487 ogrenci ise,

ba§ta ABD ve ingiltere olm ak uzere ti9iincii iilkelerde yiiksek ogrenim lerini siirdiirmektedir.

Tablo 2 ’deki yiiksek ogrenim e devam eden ogrenci dagilim i incelendiginde, K K T C ’li ogrenci sayisi, 1996-1997 O gretim Y ilm da 4 0 6 2 ’den 1997-1998 O gretim Y ilinda 4 978’e yiikselmi$tir. Okulla§m a oram ise % 69.8’den % 70.4’e yiikselmi§tir.

emm goren

jrenci dahil

K K T C ’ndeki iiniversitelere devam eden TC uyruklu ogrenci sayisinda da arti§ olmu§ ve 1996-1997 O gretim Yilm da, 10 973 olan ogrenci sayisi, 1997-1998 O gretim Yilinda 11 539’ayukselm i§tir.

LT9iincu iilkelerden gelerek, K K T C 'ndeki iiniversitelere devam eden ogrenci savisi ise 1996-

1997 ogretim yilm da 894 iken, 1997-1998 O gretim Y ilm da 1 021’e yiikselm i§tir. Anilan

ogrencilerin 90k degi§ik ulkelerden gelmi? olm asi, hem K K T C ’nin tanm m asm a yardimci

olm akta, hem de iilke ekonom isine katkida bulunm aktadir.

Bu durum , K K T C 'ndeki egitim endustrisinin hizm et sektorii olarak g u9lendiginin ve

ekonom iye dogrudan katkisim n arttigim n bir gostergesi olarak kabul edilm ektedir.

T ablo 2. KK1 Dagi I niversitenin A L Dogu Akdeniz I ^ _{Yakin Dogu} [ 3. Lefke Avrupa

1 4

Girne Amerikj Uluslararasi Amerikan Uluslararasi Kibris ARA TOPLAM Acik Ogretim Fakultesi $ Atatiirk OgreQ Koleji 9. Hemsirelik Mea Yiiksek Okulu Kibris' ta Ogre Goren Ogre»ci 11. Tirkiye* de Ogrenim Gorei Ogrenciler 12. Ucuncu Ulkeler Ogrenim Gorei Ogrenciler TOPLAM Ivaynak : Devlet PI s. 295. 14

Tif olmu§ ve e:im Yilinda yisi ise 1996- r.:5tir. Anilan sm a yardimci !endiginin ve dir.

Tablo 2. K K TC U niversitelerinde O grenim G oren O grencilerin U yruklarina G ore D agilim i (1996-1997 ve 1997-1998 O gretim Ydi)

1996 - 1997 O gretim Yili 1997 - 1998 O gretim Yili

L niversitenin A di KKTC TC 3. Ulke Toplam KKTC TC 3. Ulke Toplam Arti§

(%) i 1. Dogu Akdeniz 3 049 5 082 584 8 715 3 473 5 849 583 9 905 13.7 2. Yakin Dogu 535 3 729 236 4 500 800 3 383 242 4 425 -1.7 3. Lefke Avrupa 278 538 19 835 325 531 62 918 9.9 4. Girne Amerikan 88 746 27 861 190 883 81 1 154 34.0 5. Uluslararasi Amerikan 112 878 28 1 018 145 844 51 1 040 2.2 n. lluslararasi Kibns - - - - 45 49 2 96 -ARA TOPLAM 4 062 10 973 894 15 929 4 978 11 539 1021 17 538 10.1 A?ik Ogretim Fakiiltesi 2 962 - - 2 962 3 126 - - 3 126 5.5 ' Atatiirk Ogretmen Koleji 142 - - 142 205 - - 205 44.4 Hem§irelik Meslek Yuksek Okulu 77 - - 77 80 - - 80 3.9 i 10. K ibns’ ta Ogrenim Goren Ogrenciler 7 243 10 973 894 19 110 8 389 11 539 1021 20 949 9.6 11. Tiirkive’ de Ogrenim Goren Ogrenciler 2 905 - - 2 905 3 070 - - 3 070 5.7 2. I ciincii Ulkelerde Ogrenim Goren Ogrenciler 487 - - 487 487 - - 487 0.0 TOPLAM 10 635 10 973 894 22 502 11 946 11 539 1021 24 506 8.9

K i -nak : D evlet Planlam a Orgutii, K K TC (1998), 1 9 9 9 G e g i § Y i l i P r o g i - a m i , D evlet M atbaasi, Lefko§a. s. 295.

Ozel Egitim

O zel E gitim , bedensel veya zihinsel engelli olup, ozel b ir egitim ve ogretim e ihtiyaci olan

okul oncesi egitim ya§ina ula§mi§ 90cuklarm on sekiz ya§m a kadar olan egitim lerinin

tiimunli kapsar. Ozel egitim e gereksinim duyan her ogrenci, zorunlu egitim 9agm da iken ilgi ve yetenegi oranm da, zorunlu olarak egitim den parasiz veya parasiz yatili yararlanm a hakkina sahiptir. A y n c a zorunlu egitim ya§i di?inda da ozel egitim gorm ek isteyenlere. gerekli egitim olanagi devlet9e iicretsiz olarak saglanm aktadir. O zel egitim kuru m lan , ozel program lar uygulayan a y n okullar halinde kurulur veya diger okullar biinyesindeki ozel sim flardan veya gruplardan olu§ur.

K K T C ’nde halen I§itme Engelliler Okulu, Z ihinsel E ngelliler O kulu, Spastikler O kulu, Ozel E gitim ve R ehabilitasyon M erkezi olm ak iizere 4 ozel egitim kurum unda, ogrenim goren 6 ? ogrenci ve 17 ogretm en bulunm aktadir.

2.2.2 Y aygin Egitim

Y aygm egitim in ozel am aci, orgiin egitim in herhangi bir kadem esinden yararlanam am i§ veya orgiin egitim in herhangi bir kadem esinden aynlm i§ veya herhangi bir kadem esinde bulunan yurtta?lara, orgiin egitim yam nda veya di§inda egitim hizm eti verm ektir.

Y aygm egitim in genel am aci ise, orgiin egitim yam nda veya di§inda endiistnm izin ihtiya9 duyacagi becerikli ve nitelikli ara insan giiciinii yaratm a veya giinluk ya§antida gereksinm e duyulan becerileri kazandirm a veya m evcut bilgi ve becerilerin artm lm asidir. Zorunlu egitim ya§im tam am lavan bireyler i9in siirduriilen bu egitim uygulam alan, Pratik K iz Sanat

O kullari, Pratik E rkek Sanat O kullan, K oy K adin K urslan, Q iraklik E gitim i ve 0 1 EM

turiindeki kurulu§larda yiirutulm ektedir. K K T C ’nde halen 29 okulda, toplam 961 ogrenciye

yaygm egitim 9er9evesinde ogrenim verilm ektedir.

3 . T E M E L i H er ogrenci k t m illetini seven, e gill m ini su rd w Ilk v e ortaogreti 1. £ e$ itlisev iy 2. Bolgeierdek 3. Zorunlu egi ar.m lacak n 4. Y uksek ogre D evlet: okullar alacaktir. Bdyie uygun olarak yc Ogrenciierin Egitim ve Kuln hedeflere ulasai 3 a^an > i ararm ogrencilerin

O grenm e>i gut iu y g u la n m a r

:cin yeniliklen

olarak ogrenci Bu. hem ogrer io n e m lerin d e teknoiojisi bils

itiyaci olan niim lerinin da iken ilgi ;■ ararlanm a isteyenlere, m la n , ozel indeki ozel )kulu, Ozel r. goren 63 lanamami§ idem esinde izin ihtiya? gereksinme Linlu egitim K iz Sanat ■ e OTEM ogrenciye 3 . T E M E L H E D E F : 1

H er ogrenci kendisine, ailesine, iilkesine ve insanliga ya ra rli bir yurtta§, iilkesin i ve m illetini seven, laik, dem okratik devletin tem el niteliklerine ve A ta tiirk ilkelerin e bagli, egitim ini surdiirm ede kararli, iiretken ve m utlu olabilecegi bilgilerle donatilacaktir

ilk ve ortaogretim de onem li sonu? gostergeleri:

1. £e§itli seviye ve derslerde belirlenen hedeflere ula§an ogrenci oram artacaktir. 2. Bolgelerdeki ba§anlarin ulke genelindeki standartlara ula§masi saglanacaktir.

3. Zorunlu egitim sonrasi okula devam eden ve m ezun olan ogrenci sayisi ve ba§arisi artirilacaktir.

4. Yuksek ogrenim e devam eden ogrenci sayisi artirilacaktir.

Devlet; okullari giiijlendirip, turn ogrenciler i9in, akademik ba^anyi artiracak onlemler alacaktir. Boylece K K TC gen9ligi 21. Yiizyilm gerektirdigi ekonom ik ve sosyal beklentilere uygun olarak yeti§ebilecektir.

Ogrencilerin ba§arisim artirm ada anahtar, egitim de kapsam li ve siirekli degi§im dir. M illi Egitim ve K ultur B akanligi, her ogrencinin ula§masi gereken hedefleri belirleyip onlara bu hedeflere ula^abilecek ba§anm n kendilerinden beklendigini benim setecektir.

Ba§anyi artirm am n diger bir yolu da, egitim ile ekonom ik 9evre ili§kilerini geli§tirerek

ogrencilerin yuksek ogrenim ve kaliteli iiretim konusunda ozendirilm eleridir.

Ogrenm eyi giidiileyen b ir 9evre olu§umu da onem lidir. O grenm ek i9in ogrencilerin olumlu

duygularim artiran giivenli ve dtizenli bir okula sahip olm alari gereklidir. Kaliteli bir egitim i9in yeniliklere a9ik, kendisini siirekli geli^tiren ogretm enlere ihtiya9 vardir. B unlara ek olarak ogrenci ve ogretm enlerin ula§abilecekleri egitim teknolojisi ara9lari m evcut olmalidir. Bu, hem ogrenm eye yardim ci olacak hem de ogrencilere i§ hayatinda ve yuksek ogrenim

donem lerinde ihtiya9 duyacaklari yeteneklerin geli§imine katki saglayacaktir. Egitim

teknolojisi bilgi edinim siirecine de verim lilik katarak, ogretm enin ogrenciye daha 90k

zam an ayirm asina im kan verecektir.

O grencilerin akadem ik, kiiltiirel, sosyal, sanat, spor, psikolojik ve benzeri ihtiyaijlarina, tarn olarak yanit verecek bir egitim de, yeniden yapilanm a program m i verim li kilm ak i?in herkesin bu stirece dahil edilm esi gerekm ektedir. O grenciler, veliler, ogretm enler,

yoneticiler, sendikalar, siyasi partiler, sivil toplum orgiitleri, ekonom ik 9evreler,

tiniversiteler, devlet ve egitim uzm anlari her a§amada bu siirecin i9erisinde yer alm ahdir.

A R A H E D E FL E R , ST R A T E JiL E R , G O ST E R G E L E R

A ra H ed ef 1.1 Se^ilecek pilot okullarda, tam giin egitim e ge^mek ve bir ogretim yilm d ak i egitim - ogretim siiresini artirm ak am aciyla 9ali§m alar ba§latilacaktir.

Diinyada, egitim le ilgili veriler incelendiginde, iilkem izde egitim e ay n la n siirenin, hem yil

i9erisinde, hem de giin i9erisinde az oldugu goriilmektedir. Bu hem egitim i olumsuz

etkilem ekte, hem de gunluk program in siki§masina neden olm aktadir. O grenci ve ogretm enin daha rahat olacagi, ogrenirken eglenebilecekleri, sosyal, kiiltiirel, sanatsal ve sp o rtif etkinliklerin yogun olarak ya§anacagi b ir sistem de, bu surelerde diizenlem e yapilm asi

ka9imlmazdir. Pilot okullarla ba^latilacak ve sonrasinda tiim okullara yayilacak bir

9ali§mayla bu siireler diizenlenecektir.

T em el Stratejiler

• Tam giin egitim i9in, pilot okullar belirlenerek, 1999-2000 ders yilm da uygulam aya

ge9ilmesi saglanacaktir.

• A kadem ik takvim duzenlenerek, egitim de siire kaybim n giderilm esi saglanacaktir.

• Pilot okullar i9in, program diizenlem eleri yapilacaktir.

• Pilot okullara yonelik, alt yapi ve teknoloji y atin m lan ger9ekle§ecektir.

Ba§ari G ostergeleri

• Pilot okullardaki ba§an gostergeleri artacaktir.

• Pilot okullara yonelik talep arti§i gozlenecektir.

• Pilot okullardaki ogrenci etkinlikleri yogunla^acaktir.

Ara H ed ef 1.2 Egitimde yem i; egretmenlenn > ogrenmeyi yakin egitim teknolojii ogretmeniere; c yontem len k ocii

Tem el Stratejih • Hizmetici d • Ba§anli ogn • Ogretmenle: • Egitim ve 6 Merkezi oiu

•

Ogretmenle

duyumlacal • Egitim :ekii

saglanacakr

•

Ogretmenle

• Meslege y programlar B a sa n G osterg • Fgrrim uzz ar_2caknr. • LisansQstu ■ • Hizmerip e • Ozretmenk 18

:::ya$lanna, tam rJ: kilm ak i9in r. ogretm enler, : : rr.ik ipevreler, r alm alidir. : bir ogretim a cali^malar

'-renin. hem yil g::im i olum suz

i t . O grenci ve

rel. sanatsal ve :!em e yapilm asi

yayilacak bir

.da uygulam aya

nacaktir.

Ara H ed ef 1.2 H er sinifta, hizmeti^i egitim den ge<;mi§, yenilige a?ik dinam ik ogretm enler gorev alacaktir.

Egitim de yeniden yapilanm anm en onem li dayanagi yenilige a?ik, dinam ik, bilgili ogretm enlerin varligidir. A ra§tirm alar, ogretm enlerin bilgi ve becerilerinin, sim fifi ogrenm eyi yakindan ilgilendirdigini gosterm ektedir. O gretm enler yeni ogretim m etodlari ve egitim teknolojileri konusunda egitim e ihtiya? duym aktadir. O zellikle m eslege yeni ba§layan ogretm enlere; ogrenciye rehberlik yapm a, sin if yonetim i, olsm e ve degerlendirm e vontem leri konularm da hizm et oncesi egitim verilecektir.

Tem el Stratejiler

• Hizmetiipi egitim program lanna surekli olarak katilim saglanacaktir.

• Ba§anli ogrenciler ogretm enlik i p n yonlendirilecektir.

• O gretm enlerin en az b ir yabanci dili 90k iyi bilm eleri saglanacaktir.

• Egitim ve ogretim le ilgili konularda ara§tirm alar yapacak, E gitim - O gretim Ara§tirma

M erkezi olu§turulacaktir.

• Ogretm enlerin; egitim , kalite ve verim lilik arti§lan yillik raporlarla kam uoyuna

duyurulacaktir.

• Egitim teknolojisi ve ogretim m etodlarinda ogretm enin kendini yenilem esi i?in im kanlar

saglanacaktir.

• O gretm enlerin lisanstistii program lara kayit yaptirm alan te?vik edilecektir.

• M eslege yeni ba§layan tiim ogretm enler uyum ve kalite konusunda on egitim

program lanna tabi tutulacaktir.

Ba§ari G ostergeleri

• Egitim uzm anlarm in, ailelerin ve ogrencilerin ba§arili bulduklan ogretm en sayisi

artacaktir.

• Lisansustii ogrenim goren ogretm en sayisi artacaktir.

• H izm etifi egitim kurslarm a katilan ogretm en sayisi artacaktir.

• O gretm enlerin em ekli olm a oranlan azalacaktir.

A r a H e d e f 1.3 T iim okullar, ogretm en ve ogrencilerin yararlanabilecegi bilgisayar ve egitim teknolojisi ara^lari ile donatilacaktir.

Ara§tirmalar. teknolojinin dogru bir bi?im de kullam ldigi zam an ogrencilerin ogrenm eleri, ogretm enlerin m esleki geli§imleri, sim f i?i verim lilik ve okul yonetim i iizerindeki olumlu etkilerinden soz etm ektedir. Bir ogretim araci olarak da. teknoloji ara?lari, ogrencilere

karma^ik problem leri 9ozm ede ve onlan gelecege hazirlam ada yardim ci olm aktadir.

O kullanm izda bilgisayar laboratuvarlan olu§turulm aya ba§lanmi§sa da, b u n lan kullanabilen ogretm en sayisi azdir. B unun yanisira, bilgisayarin. ders program lariyla biitunle§tirilm esi de gereklidir. B una uygun program larm hazirlanm asi ve ogrencilerin m ezun olurken bilgisayan her alanda nasil kullanabileceklerini bilm eleri k a9inilmazdir.

T em el Stratejiler

• O kullann internet ag yapisina baglanm alan siiratle ger9ekle§tirilecektir.

• Internet ve sagladigi ileti^im olanaklan ogrenci, ogretm en ve ailelerin ileti§im inde fiilen

kullam m a konulacaktir.

• B ilgisayar laboratuvarlarm i olu§turm a ve yenilem e 9ali§malarina 9e§itli kurulu^larin

destek verm esi saglanacaktir.

• O kullardaki ders program larina uygun bilgisayar program larinm hazirlanm asi

saglanacaktir.

• Egitim T elevizyonu y ay in lan ba§latilip derslere destek saglanacaktir.

• Okullardaki idari i§lerin bilgisayar ortam inda ger9ekle§me oranlan artirilacak ve tiim

okullarda butiinluk saglanacaktir.

• O gretm enler i9in hizmetigi egitim ve sertifika program lari diizenlenecek, sonu9lari

ogretm enlerin terfi ve nakillerinde ol9iit olarak kullam lacaktir.

B a§an G ostergeleri

• Egitim teknolojisini kullanabilen ogrencilerin ba§arilan artacak ve teknoloji kullanm a

yetenekleri geli§ecektir.

• 2002 yilina kadar her okulda bilgisayar laboratuvarlan yer alacaktir.

> ilgisayar irenmeleri, iki olumlu 5zrencilere r. -lianabilen iriim esi de bilgisayari unde fiilen umlu§larm .zirianmasi ak ve tiim sonu?lan . kullanm a

• B ilgisayar kullanabilen ve derslerinde egitim teknolojisini uygulam aya koyan ogretm en

sayisi artacaktir.

• Intem etten yararlanabilen ve ileti§im im kanlanm kullanan okul yoneticileri v e ogretm en

sayilan artacaktir.

Ara H ed ef 1.4 O kullar giivenli ve diizenli m ekanlar olarak rehberlik ve egitici kol etkinliklerinin yogun olarak uygulandigi yerler haline gelecektir.

Okullar, ogrencileri olum suz di§ etkenlerden koruyan, onlari tehlikeli durum lar ve yanh§ ali§kanliklar konusunda egiten m erkezler olarak biiyiik onem e sahiptir. Okullarda ogrencilere rehberlik yapip onlari dogru davram § ve ah§kanliklara yoneltm ek kadar kendilerini geli§tirecek olanaklar da sunulm ahdir. Egitici kol etkinlikleri ile ogrencilerin

sosyal, kultiirel ve sp o rtif 9ali§m alarda bulunm alarm a firsat yaratilacaktir.

Tem el Stratejiler

• M illi E gitim ve Kiiltiir Bakanligi, diger devlet kurum lari ve yerel yonetim lerle i§birligi

yaparak ogrencilerin i?ki ve sigara satilan yerlerden uzak tutulm asi i?in 9ah§malar

ba^latacaktir.

• A ileler ve ogrenciler zararli m addeler konusunda bilin9lendirilecektir.

• O gretm enler sim fi9i yonetim i konusunda egitim e tabi tutulacaktir.

• D isiplin o laylan ile ilgili veri bankasi olu§turulacaktir.

• S in if saatleri tiim okul program larm da yer alacaktir. S in if ogretm eni, lider ogretm en

olm ayi benim seyerek ogrencilerine her konuda dam §m anhk yapabilecektir.

• Egitici kol etkinlikleri yayginla§tinhp, i§levselle§tirilecek ve katilim en iist diizeye

9ikarilacaktir.

B a§an G ostergeleri

• O grenciler alkol, sigara ve diger zararli ali^kanliklar konusunda egitilip bilinq: diizeyleri

artacaktir.

• D isiplin o laylan azalacaktir.

• Egitici kol etkinliklerine katilan ogrenci sayisi ve buna paralel olarak okullardaki

etkinlikler artacaktir.

A ra H ed ef 1.5 A ileler ve toplum un ilgili tiim kesim leri, egitim in geli$tirilm esi <?ah§malarinda fiilen yer alacaklardir.

Ara§tirmalar, ailelerin 9ocuklan ile ilgilenm esi durum unda ba§anm n arttigim

gosterm ektedir. A ilenin yakin ilgisi, ogrenciyi daha disiplinli, ba§anli, hazirlikli kilar ve

m otive eder. s

Tem el Stratejiler

• K am uoyunun B ilin9lendirilm esi: A ilelerin ve kuralu§larin egitim le ilgili program.

9ali§ma ve planlardan 9e§itli yayinlar ve m edya sayesinde haberdar olmasi

saglanacaktir.

• A ilelerin de yer alabilecegi egitim etkinlikleri dtizenlenecek ve aile egitim ine onem

verilecektir.

• O kullarda ogrencilere yonelik rehberlik hizm etlerinin ailelere de verilm esi

saglanacaktir.

• A ilelerin okullardaki kiiltiirel ve sportif etkinliklerden haberdar o lm alan ve katilm alari

saglanacaktir.

• Okul sonrasi. ailelerin 90cuklan ile birlikte katilabilecekleri egitim ve sosyal etkinlikler

diizenlenecektir.

B a§an G ostergeleri

• Okula, ogrenm eye istekli, odevlerini yapmi§ olarak gelen, m utlu ogrenci sayisi

artacaktir.

• O kulun yam sira, okul ortam i di§inda da okum ayi ali§kanlik haline getiren ogrenci sayisi

artacaktir.

• O grencilerin ba§an durum lari ile ilgili olarak ogretm enlerle gorii§en veli sayisi

artacaktir.

• O kulun var olan kurallarina uyum artacaktir.

• Sosyal. kiiltiirel ve sportif etkinliklere katilan ogrenci sayisi artacaktir.

• V elilerin, kurum ve kurulu§larm okullara katkisi artacaktir.

• D isiplin kurallarina sevkedilen ogrenci sayisi azalirken rehberlik servisinden yardim

alan ogrenci sayisi artacaktir.

Ara H edef 1.6 Egitim le ilgili ekonom ik $ev aram aktadir. E ia h a verim li b i Tem el Strateji • D evlet P'.i burs sahab • Okullann,

kanlimi l a

•

Hizmed^i

yurinulece-B a s a n G o ster • Ortaogre^j ge£i$ieri

•

Ekonomik

etm eleri s mezurJani Ara H edef l.T C lkem izde me ve ak Bakar.Iigi zz. onlaria yeni is:

T e m d Stratej

zelistirilm esi

min arttigmi

irlikli kilar ve

-g:ii program, rerdar olmasi

iitim ine onem

i e verilm esi • e katilm alan ;yal etkinlikler ?grenci sayisi ogrenci sayisi n veli sayisi linden vardim

Ara H ed ef 1.6 O kullarla, ekonom ik ^evre arasinda ili§kiler geli§tirilerek ogrencilerin, bilgi, yetenek ve i§ bulm a im kanlarm m artm asi saglanacaktir.

-g itim le ilgili herkes, ogrencilerin gelecekteki ya§am larina uygun bilgilerin yam sira

ekonom ik 9evrenin deger verdigi ah§kanlik ve becerileri de edinm elerinin yollanm

aramaktadir. Ekonom ik fevrenin de katlim iyla, ogrencilerin ilgi ve yetenekleri artirilarak daha verim li bir i§ giicii olu^um u i?in yiiksek ogrenim e devam lan te§vik edilecektir.

Tem el Stratejiler

• D evlet Planlam a Orgiitii ve ekonom ik ?evre ile i§birligi yapilarak ihtiya? alanlan ifjin

burs sahalan tam m lanacaktir.

• O kullarm , ekonom ik 9evrelerle ortak olarak yapilan staj ve egitim program larina

katilim i saglanacaktir.

• H izm eti9i egitim program lari 9er(?evesinde ogretm enlerin i§ diinyasi ile ortak

yiiriitiilecek program lara katilim i saglanacaktir.

Ba§ari G ostergeleri

• O rtaogretim den m ezun olan ogrencilerin daha yiiksek oranlarda yiiksek ogrenim e

ge9i§leri saglanacaktir.

• Ekonom ik 9evrelerin m eslek lisesi m ezunlarm i yeterli bulm alari ve oncelikle tercih

etm eleri saglanacaktir. U niversitelerde iki yilhk program lara katilan m eslek lisesi m ezunlarm in sayisi artinlacaktir.

Ara H ed ef 1.7 U niversitelerin egitim e, toplum yapism a v e iilke tam tim m a olan k a tk ila n artinlacaktir.

C lkem izde itici bir sektor olarak benim senen iiniversitelerim izin, ekonom ik, sosyal, kiiltiirel,

sanatsal ve akadem ik ya§am a k atkilan giin ge9tik 9e artm aktadir. M illi Egitim ve Kiiltiir

Bakanligi da. kendi am a9lari 9er9evesinde, bu kurum lanm izin yeniden yapilanm asm i ve

onlarla yeni i^birligi alan lan yaratilm asim am a9lamaktadir.

Tem el Stratejiler

• Yiiksek O grenim Y asasi hazirlanacaktir.

• Yiiksek O grenim D am §m a ve Akredite K urulu etkinle§tirilecektir.

• Universite yonetim leriyle dam§ma ve geli§tirme 9ah§m alan yapilacaktir. Toplumun

ihtiyaci olan projeler tiretilecektir.

• Egitim de kalite 9ali§m alarinda universitelerin de uygulayici ve geli§tirici olarak yer alm alari saglanacaktir.

• M illi Egitim ve Kiiltiir B akanhgi’na bagli kurum larm iiniversitelerden yararlanm alan

i9in olanaklar yaratilacaktir.

• U niversitelerin, devlet ve ozel sektor projelerine katki koym alari ve dam §m anlik

hizm etleri verm eleri ozendirilecektir.

B a§an G ostergeleri

• U niversitelerde diizenlenen etkinliklerle universitelerin ekonom ik, sosyal ve siyasal

ya§am a katkilari artacaktir.

• U niversitelerin devlet ve ozel sektor i9in yaptigi proje sayisi ve dani§m anlik hizmetleri

artacaktir.

• U niversitelerde M illi E gitim ve Kiiltiir B a k a n h g fm n hedeflerine paralel program lar

yiiriirltige konacaktir.

• Turn universiteler, belirlenecek yasal 9er9eveye uygun olarak faaliyet gosterecek, daha

kaliteli bir egitim alt yapisi olu§turacaklardir.

Ara H ed ef 1.8 E gitim in her a§am asinda ol9m e ve degerlendirm e etkinle§tirilecektir.

E gitim de ula§ilm asi gereken hedeflerin onem i, oncelikle turn katilim ci birim lerce kavram lm ali ve sonrasinda sin if i9inde uygulanm a a§amasma ge9ilm elidir.

Program ve ogretim m etodlarm i degi§tirmek, hedefleri benim setm ek kadar onem li olacaktir. Ara§tirma sonu9lari. ba§ari hedeflerini geli§tirmenin, hizm eti9i egitim program larim n ve bunlarin okula yansim asm in, M illi Egitim ve Kiiltiir B akanhgi’nm en onem li ara9lan oldugunu gosterm ektedir. M illi E gitim ve Kiiltiir Bakanligi, bu hedefleri geli§tiiip ula§ilm asim saglam ak kadar, bunlara ula§ilip ula§ilm adigim saptayacak m erkezi o l9me ve degerlendirm e yontem lerini de geli§tirm ek durum undadir.

T em el Stratejiler

• H edeflerin G eli§tirilm esi: Anla§ilir. ula^ilm asi m um kun hedefler tanim lanip uygulam aya

konacaktir.

• P rogram lann G eli§tirilm esi: Program lar, siirekli olarak yeni geli§meler i§iginda gozden

ge9irilerek ivile§tirilecektir. B u 9ali§m alarda verel bilgilerin de yer alm asi saglanacaktir.

• Teknik Ya yardimiyla • Bilin9lend: alanlarda u Ba$ari Gosterj • 1999-2000 belirlenece • 2000 y ilin yiiriirluge ! • 2000 yilm gereken b z

">4

olarak ver Lrianmalari am sm anlik ve siyasal hizmetleri program lar recek. daha ilecektir. birim lerce Ji olacaktir. m lanm n ve 3iii ara9lan i geli^tirip z i olcm e ve uygulam aya ;nda gozden i'.anacaktir.

• Teknik Y ardim ve Bilgi Payla§imi: M illi Egitim ve Kiiltiir B akanligi, bilgi i§lem agi

yardim iyla, geli§m elerin takibini yaparak bulgularini yayinlayacaktir.

• Bilin9lendirm ek ve V elilerin K atihm im Saglamak: Okuma, yazma, m atem atik gibi

alanlarda ula§ilm asi gereken hedeflerin benim setilm esi saglanacaktir.

Ba§ari G ostergeleri

• 1999-2000 O gretim Y ilinda okum a. yazm a ve m atem atik alanlarinda ba§ari standartlan

belirlenecektir.

• 2000 yilinda turn okullarda belirlenmi§ standartlara uygun program lar ve uygulam alar

yiirurluge konacaktir.

• 2000 yilm da daha fazla sayida veli ve daha geni§ bir kam uoyu, ogrencilerin ula§masi

gereken ba§an standartlannin onem ini kavrami§ olacaktir.

4 . T E M E L H E D E F : 2

Turn ogrencilerde, sag/am bir egitim alt ya p isi olu§turulacaktir.

D unya standartlarm da bir egitim v e ba§anyi saglam ak i?in yeniden yapilanm a 9ali§malari

a§agidaki unsurlari oncelikle gozetm ektedir.

1. A ilelerin katilim i saglanarak ogrencilerin egitim ve geli§imi desteklem neli, turn

ogrencilerin ogrenm eye istekli olm asi saglanm alidir.

2. O grencilerin tem el derslerde neleri ogrenm eleri gerektigi ve neler yapabilecekleri iyice

belirlenm eli ve bu konuda dgretim yeniden diizenlenm elidir.

3. Birinci sinifi bitiren her ogrenci okum a ve yazm ayi ogrenmi§ olm alidir. Ogrenciler,

kendi ba§larina okum aya te§vik edilm elidirler.

4. M atem atik derslerinde de, daha list sim flardaki konulara tem el olabilecek bilgilerin

eksiksiz olarak verilm esi saglanm alidir.

M ill! Egitim ve Kiiltiir B akanligi bu konularda ba§arili olm ak i?in :

• Dike gapinda kabul goren ve ailelerin, 90cuklarm m ve okullarim n durum unu tarafsizca

ogrenebilecegi m erkezi ol9m e ve degerlendirm e yontem lerini kullanacaktir.

• O grenm eyi giidiileyen egitim uygulam alanni devreye koyacaktir.

• Turn okullarda, egitim de ve hedeflerde birliktelik saglanacaktir.

T em el H edef 2’ nin ba§arisi ogrencilerin okula hazirlanm asi ve geli§im leri ile ilgili dogru ve zam anm da elde edilen bilgilere baglidir. Sozkonusu bilgilerin derlenm esi, analizi ve

yaym lanm asi, hedefe yonelik 9ali§malari etkinle§tirecektir.

Ilk ve ortaogretim k u ru m lan n d a istenilen ba§an diizeyine kavu§m ak i9in, ogretim

program lanm n geli§tirilm esi, egitim teknolojilerinin kullanim i, m esleki geli§tirme

program larm m uygulanm asi ve ailelerin katilim i saglanacaktir.

A RA HEDEF1 Ara H edef 2.1 Kolejler, yaba; okullar olarak gunumuzde ka koleilerin pro; iuzenlem eler icerlsinde turn aimalidrr. Bu duzenlemeler mesafeler de. k Tem el Stratej • Kolejlere \ • ilkokullan ba^lanlaca • Ortaokulli • Kolejlerle • Merkezi o B a sa n Goster

•

Kolejlere §

• Ilkokullard • Ozel derse Ortackuliara > olarak eoren a 2 6

ARA H E D E FL E R , ST R A T E JIL E R , G O ST E R G E L E R cah§malari imeli, tiim ekieri iyice O grenciler, k bilgilerin u tarafsizca :ili dogru ve analizi ve in. ogretim geli^tirme

Ara H ed ef 2.1 K olejlere giri§ ama^li sinavlarm ogrencilerde yarattigi p sikolojik baski giderileeektir.

Kolejler, yabanci dilde egitim yapan kurum lar olarak, egitim sistem im izde, tercih edilen okullar olarak yer alm aktadirlar. Y abanci dilin onem inin her firsatta vurgulandigi giinumuzde kolejlerin egitim im izdeki yeri korunm alidir. A ncak kolejlere giri§ yontem leri, kolejlerin p rogram lan ve bunlara paralel olarak diger okullarin program larinda bazi duzenlem eler yapilm asi geregi de vardir. Giri§ sinavlanm n yerini, ilkokullarda yillar

i9erisinde turn ogrencilere yonelik olarak uygulanacak o lfm e ve degerlendirm e 9ali§malan

almalidir. Bu 9ali§malarm sonu9larmin, kolejlere giri§te esas alinm asm i saglayacak

duzenlem eler yapilacaktir. D iger okullarm , alt yapi eksikliklerini giderm ede almacak m esafeler de, kolejlere olan talebin azalm asina katkida bulunacaktir.

Tem el Stratejiler

• K olejlere giri§ am a9li sinav yapilm ayacaktir.

• ilkokullarda \i9uncu sim ftan ba§layarak m erkezi ol9me ve degerlendirm e 9ah§malari

ba§latilacak ve sonu9lari koleje giri§ sinavlanm n yerini alacaktir.

• O rtaokullarm uyguladigi program larm geli§tirilmesi i9in 9ali§malar ba^latilacaktir.

• K olejlerle diger okullar arasindaki fiziksel altyapi eksiklikleri giderileeektir.

• M erkezi o l9m e ve degerlendirm e 9ali§malarmda program lar esas olacaktir.

Ba§ari G ostergeleri

• K olejlere giri§e yonelik ek 9ali§m alara ihtiya9 duyulm ayacaktir.

• ilkokullarda ogrenci etkinlikleri artacaktir.

• Ozel derse. daha az gereksinim duyulacaktir.

O rtaokullara yonelik talep, program ve ba§ari arti§ina paralel olarak artacak, kolejleri am a9

olarak goren aile ve ogrenci sayisi azalacaktir.