1
T.C.
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI Personel Genel Müdürlüğü
SAYI : B.08.0.PGM.0.23.01.03.134- 3174 / 69983 13/ 09 /2004 KONU : Sicil-Disiplin Mevzuat Bülteni
Genel Müdürlüğümüz, “Personel Mevzuat Bültenler Dizisi”nin 2’ncisi olan “Sicil- Disiplin” konulu Personel Mevzuat Bülteni hazırlanarak (http://personel.meb.gov.tr) internet adresinde yayımlanmıştır.
Bilgilerinize arz/rica ederim.
Remzi KAYA
Bakan a.
Genel Müdür
DAĞITIM:
-A ve B Plânı
2
PERSONEL MEVZUAT BÜLTENİ SİCİL-DİSİPLİN
3
SİCİL
A- İLGİLİ MEVZUAT
1. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (109-123 dahil aradaki maddeler) 2. Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği
(18/10/1986 tarihli 19255 sayılı Resmi Gazete’de yayımlandı) Değişikliği 1. 01/11/1989 tarihli ve 20329 sayılı Resmi Gazete
2. 12/05/1998 tarihli ve 23340 sayılı Resmi Gazete 3. Milli Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği
(03/06/1991 tarihli 20890 sayılı Resmi Gazetede ve 08/07/1991 tarihli 2340 sayılı Tebliğler Dergisinde yayımlandı. Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğü Mevzuat Dairesi Başkanlığı web sayfasındadır ve
Değişiklikleri ektedir.)
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun sicil ile ilgili maddeleri Memur Kütüğü, Numarası, Cüzdanı, Özlük Dosyası :
Madde 109- Devlet memurları kurumlarınca tutulacak memur kütüğüne kaydolunurlar.
Her memura bir numara verilir. Her memur için bir memur cüzdanı düzenlenir ve bir özlük dosyası tutulur.
Sicil Dosyası :
Madde 110- Her Devlet memurunun bir sicil dosyası bulunur. Sicil amirleri tarafından düzenlenecek sicil raporları ile varsa müfettişler tarafından verilen denetleme raporları ve memurların mal beyannameleri sicil dosyalarına konulur.
Özlük ve Sicil Dosyasının Önemi :
Madde 111- Devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde özlük ve sicil dosyaları başlıca dayanaktır.
Sicil Amirleri :
Madde 112- (Değişik: 29/11/1984 – KHK 243/19 md.) Sicil raporu vermeye yetkili sicil amirleri, kurumlarınca, Devlet Personel Başkanlığının olumlu görüşü alınmak suretiyle 121 inci maddede öngörülen yönetmeliğe uygun olarak çıkarılacak özel yönetmeliklerde belirlenir.
Kurumların taşra teşkilatlarında bulunan memurların sicil amirleri Vali ve Kaymakamlardır.
(Ek: 7/1/1988 – KHK 309/1 md.) Ancak, birden fazla ilde faaliyet gösterecek şekilde bölge müdürlükleri olarak teşkilâtlanmış olan kurumlardan hangileri hakkında ikinci fıkra hükmü uygulanmayacağı Bakanlar Kurulu’nca belirlenir.
4
Sicil Raporlarında Belirtilecek Hususlar:
Madde 113- Sicil amirleri, belli zamanlarda düzenleyecekleri sicil raporlarında, memurların liyakat derecesini not esasına göre kıymetlendirerek tespit ederler.
Sicil Not Defteri : Madde 114- (Mülga)
Sicil Raporlarının Doldurulması :
Madde 115- Sicil amirleri maiyetlerindeki memurların sicil raporları ile birlikte, bunların genel durum ve davranışları bakımından da olumlu ve olumsuz nitelikleri, kusur ve eksiklikleri hakkında mütalâalarını bildirirler.
Değerlendirme Kurulları : Madde 116- (Mülga)
Memurların Uyarılmaları :
Madde 117- Devlet memurlarının yetersizlikleri halinde sicil raporlarında yazılı bulunan kusur ve eksiklikleri, uyarılmaları bakımından, gizli bir yazı ile atamaya yetkili sicil amirleri tarafından kendilerine bildirilir.
İtiraz Hakkı :
Madde 118- 117 nci maddeye göre kendisine tebligat yapılan Devlet memurları, buna karşı tebliğ tarihinden itibaren en çok bir ay içinde aynı amirlere itiraz edebilirler.
(Değişik: 29/11/1984 – KHK 243/20 md.) Atamaya yetkili amirler itirazla ilgili kararlarını iki ay içinde ilgiliye yazı ile bildirirler.
Olumlu ve Olumsuz Sicil :
Madde 119- (Değişik: 29/11/1984 – KHK 243/21 md.)
Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 100 üzerinden 60 ve daha yukarı olanlar olumlu sicil almış sayılırlar.
Sicil raporlarındaki sicil notu ortalaması 60 ın altında olanlar olumsuz sicil almış sayılırlar.
Sicil amirleri hakkında, daha üst amirlerce düzenlenecek sicil raporlarında, maiyetlerinde çalışan memurların sicil notu takdirindeki başarı dereceleri göz önünde bulundurulur.
Olumsuz Sicil :
Madde 120- (Değişik: 29/11/1984-KHK 243/22 md.)
İki defa üst üste olumsuz sicil alan memurlar başka bir sicil amirinin emrine atanırlar, burada da olumsuz sicil almaları halinde memuriyetle ilişkileri kesilerek haklarında T.C. Emekli Sandığı Kanununun emeklilikle ilgili hükümleri uygulanır.
5
Sicil Yönetmeliği:
Madde 121- (Değişik: 29/11/1984-KHK 243/23 md.)
Devlet memurunun mesleki ehliyetinin tespiti amacı ile sicilinde bulunacak bilgiler, ayrılış sicilinin verileceği haller, sicil raporlarının şekli, taşıyacağı sorular, düzenleme zamanı, uygulanacak not usulü ve bunların derecelendirilmesi, muhafaza ile görevli makamlara dair esaslar ile itiraz ve bunu inceleyecek merciler; Vali ve Kaymakamların hangi memurların birinci, ikinci ve üçüncü sicil amirleri olduğu, hangi memurlar hakkında da ek sicil raporu verecekleri ve diğer hususlar genel yönetmelikle düzenlenir.
Takdirname:
Madde 122- Görevinde olağanüstü gayret ve çalışması ile başarı sağlayan memurlara merkezde atamaya yetkili amirler, illerde Valiler ve Kaymakamlar tarafından takdirname verilebilir.
Takdirname sicile geçer.
Ödül:
Madde 123- (Değişik: 29/11/1984- KHK 243/24 md.)
Bağlı bulundukları kurumlarda olağanüstü gayret ve çalışmaları sonucunda emsallerine göre başarılı görev yaptıkları görülen Devlet memurlarına bağlı veya ilgili Bakanın uygun görmesi üzerine bir mali yıl içinde bir aylıkları tutarını, Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil memurlarla Maliye ve Gümrük Bakanlığında gümrük işlerinde görevli memurlara iki aylıkları tutarını aşmamak üzere ödül verilebilir. Bunlardan uygun görülenlere ilgili Bakanın teklifi ve Başbakanın tasvibi ile bir aylıkları tutarında daha ödeme yapılabilir.
Bu maddeye göre bir mali yıl içinde ödüllendirileceklerin sayısı, kurumun yılbaşındaki serbest kadro mevcudunun binde onundan, Maliye ve Gümrük Bakanlığına tahsis edilmiş serbest kadrolar ile Eğitim ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı ve Emniyet Hizmetleri Sınıfına dahil kadrolar için binde yirmisinden fazla olamaz.
B- SİCİLLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR
(Bu bölümde geçen Yönetmelik ifadesinden “Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği”
anlaşılacaktır.)
1) Memur Kütüğü, Özlük Dosyası, Sicil Dosyası
Yönetmeliğin 4 üncü maddesinde, “Kamu kurumlarına memur olarak atananlar kurumlarca tutulan memur kütüklerine kaydedilir. Her memura ayrı bir numara verilir.
Kütüğün her memura ait bölümüne, memurun adı, soyadı, cinsiyeti, doğum tarihi ve yeri, öğrenimi, kadrosu, işe başlama ve işten ayrılma tarihi ve sebebi kaydedilir. Memur kütükleri özlük işleri birimlerince tutulur”, 5 inci maddesinde “Kurumlarca her memura kimlik belgesi olarak kullanılmak üzere memur cüzdanı verilir. Memur cüzdanında memurun adı, soyadı, doğum yeri, doğum tarihi ve görevi belirtilir.
Herhangi bir sebeple kurumdan ayrılanların memur cüzdanları geri alınır.”, 6.
Maddesinde “Her memur için kurumlarınca bir özlük dosyası düzenlenir. Bu dosyada memurun adı ve soyadı, kütük sıra numarası, doğum yeri ve tarihi, cinsiyeti, medeni hali, nüfus hüviyet cüzdanı ile öğrenim belgesinin dairece tasdik edilmiş suretleri, bakmakla yükümlü olduğu
6
kimseler, öğrenim durumu, bildiği yabancı diller ve derecesi, yaptığı lisansüstü eğitimi, staj ve incelemeleri, sınıfı, derece ve kademesi, mecburi hizmetleri, askerlik durumu, adaylık ve asli memurluğa atanma ve işe başlama tarihi, derece ve kademe ilerlemeleri, imtihan başarı dereceleri, sınıf ve yer değişiklikleri, hizmet içi eğitim durumu, siciline işaretlenmek üzere kendisi tarafından verilen yayın ve eserleri, aldığı takdirname ve ödüller, hakkında yapılan disiplin soruşturmalarına dair evrak ve verilen disiplin cezaları, herhangi bir suçtan dolayı hakkında dava açılmış ise hükümlülük (affedilmiş olsalar bile) men’i muhakeme veya beraat kararı; sağlık durumuna, görevden uzaklaştırma, yaptığı fahri hizmetler, aldığı izinlere ait bilgi ve belgeler ile memurluğa alınırken istenen diğer belgeler bulunur.
Bu Yönetmeliğin uygulanmasında özlük dosyaları memurların sicillerinin bir parçası sayılır; gizli sicil raporlarının doldurulması esnasında ilgili sicil amirlerince incelenebilir.”
denilirken, Sicil Dosyası ile ilgili olarak da 7’nci maddesinde “Her Devlet memurunun bir sicil dosyası bulunur. Sicil dosyalarına sicil amirlerince düzenlenen gizli sicil raporları ile varsa müfettişler tarafından verilen denetleme raporları, mal beyannameleri, vali ve kaymakamlarca düzenlenen ek sicil raporları konulur.” hükmüne yer verilmiştir.
Memur kütüğü, memur cüzdanı, özlük dosyası ve sicil dosyaları ile ilgili iş ve işlemlere, Personel Genel Müdürlüğünün 20/01/1995 tarihli ve B.08.0.PGM.0.23.01.01-30/212-10486 sayılı 1995/8 no’lu genelgesi eki Sicil İşlemleri adlı kitapçıkta açıklandığı gibi devam edilmektedir.
2) Gizli sicil raporlarının doldurulma zamanı ve sicil raporlarının ilgili birimlere gönderilmesi ile ilgili işlemler.
Yönetmeliğin 12 nci maddesinde; gizli sicil raporlarının her yılın Aralık ayının ikinci yarısı içinde doldurulacağı, raporların ilgililerce en geç 31 Aralık günü, tatile rastladığı takdirde takip eden çalışma günü, çalışma saati sonuna kadar bunları muhafaza ile görevli makamlara teslim edilmesinin şart olduğu, her ne sebeple olursa olsun sicil raporlarını bu tarihten sonra teslim edenler hakkında idari soruşturma açılacağı hükümlerine yer verilmiştir.
Bu bakımdan; Bakanlığımız merkez, taşra ve yurt dışı teşkilâtında görevli personel hakkında gizli sicil raporları, “Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği”nde tespit edilen sicil amirleri tarafından, her yılın aralık ayının ikinci yarısı içinde doldurulacaktır.
Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde belirtilen istisnalar dışında, bu tarihten önce veya sonra doldurulan sicil raporları geçersiz sayılacaktır.
Bakanlığımızın teşkilât yapısı ve bazı sicil amirlerinin maiyetinde çalışan personel sayısının çokluğu dikkate alınarak, anılan tarihler arasında sicil raporlarının doldurularak ilgili makamlara teslim edilmesi bakımından, her kademedeki sicil amiri tarafından gerekli tedbirler alınacaktır.
a) Taşra teşkilâtında; birinci sicil amirleri, haklarında sicil raporu dolduracakları personelin sicil raporlarında kendilerine ait bölümü durduktan sonra, EK-1 deki örneğe uygun bir tutanakla, ikinci sicil amirlerine doğrudan teslim edecekler, ikinci sicil amirleri de sicil raporlarının kendilerine ait bölümünü doldurarak aynı örneğe uygun bir tutanakla ve resmi bir yazı ile il millî eğitim müdürlüklerine (sicil raporlarını muhafaza ile ilgili birimine) teslim edeceklerdir.
İkinci sicil amirleri; birinci sicil amiri ile kendisince yapılan değerlendirmelerin memurun sicilinin olumlu veya olumsuz olmasına tesir etmesi veya sicil notu arasında 10 puan
7
veya daha fazla fark olması halinde, bu sicil raporlarını yine tutanakla, varsa üçüncü sicil amirlerine teslim edecekler, üçüncü sicil amirleri de sicil raporlarının kendilerine ait bölümünü doldurduktan sonra, resmi bir yazı ve tutanakla il milli eğitim müdürlüğüne doğrudan teslim edeceklerdir.
Her kademedeki sicil amiri ve en son teslim edilen ilgili makamlarda bu işten sorumlu olanlar istenildiği zaman sicil raporlarını teslim ettikleri tutanağının bir örneğini ilgililere göstermek zorundadır. Bu bakımdan, tutanakların muhafazası için gerekli tedbirler ilgililerce alınacaktır.
İl millî eğitim müdürlükleri sicil dosyası Bakanlık merkezinde tutulan personelin sicil raporlarını, gerekli bilgiler kardeks fişlerine işlenmek üzere, (olumsuz sicil raporları hariç) sicil raporlarının kimlere ait olduğunu gösterir dizi pusulası ile birlikte ilgili merkez teşkilâtı birimine en geç 31 Aralık tarihinde, tatile rastladığı takdirde takip eden çalışma günü teslim edeceklerdir.
Merkez teşkilâtı birimlerince gerekli bilgiler; Bakanlığın 10.4.1991 gün ve Personel Genel Müdürlüğünün 209.7.MEV.D.BŞK.Pln.Şb.91/855/47436 sayılı genelgesi (Genelge No:1991/28) doğrultusunda kardeks fişlerine işlendikten sonra en geç üç ay içinde Personel Genel Müdürlüğü Sicil Kıdem Dairesi Başkanlığına, sicil raporlarının kimlere ait olduğunu gösterir dizi pusulası ile teslim edeceklerdir.
b) Yurt dışında sürekli görevle atanan personel ile 7/3479 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararına göre yurt dışına geçici olarak atanan öğretmenler ve geçici görevle görevlendirilenlerin (sicil raporu düzenlenmesi için yeterli süre kadar geçici görevle görevlendirilenlerin) sicil raporları da Milli Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliğinde
belirlenen sicil amirleri tarafından doldurulduktan sonra 31 Aralık tarihinde Bakanlığımız Yurt Dışı Eğitim Öğretim Genel Müdürlüğü ile Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü’nde olacak şekilde, sicil raporlarının kimlere ait olduğunu belirtir dizi pusulası ile birlikte gönderilecektir.
Yurt Dışı Eğitim Öğretim Genel Müdürlüğü ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü de sicil raporlarını ilgili valilik veya merkez teşkilatı birimine dizi pusulası ile birlikte gönderecektir.
Yurt dışında geçici olarak görevlendirilen öğretmen ve diğer personelin sicil raporlarının ilgili birimlere gönderilmesinde kolaylık sağlanması açısından sicil raporunun “Görevi”
bölümüne; ilgilinin Türkiye’deki görev yeri, il, ilçe ve görev yaptığı okul veya kurumu gösterir şekilde “Ankara Polatlı Cumhuriyet Ortaokulu Matematik Öğretmeni” gibi yazılacaktır.
3) Aday memurlar hakkında doldurulacak sicil raporları
Yönetmeliğin 12 nci maddesinde; “... Aday memurların sicil raporları işe başladıkları tarihi takip eden birinci yılın dolmasından sonraki 15 gün içinde, 2 yıl süre ile adaylığa tabi tutulan aday memurların ikinci yıl sicilleri aynı şekilde doldurulur.
Bir yıldan çok iki yıldan az bir süre ile adaylığa tabi tutulan memurların ikinci sicil raporları, adaylıklarının kaldırılmasının söz konusu olduğu tarihte doldurulur.” hükmüne yer verilmiştir.
Aday memurlar hakkında, yönetmeliğin yukarıdaki hükümleri doğrultusunda sicil raporu doldurulacaktır. Ancak adaylığı kaldırılan memur hakkında o yılın Aralık ayının ikinci yarısında da sicil raporu doldurulup doldurulmayacağı hususunda, memurun adaylığının kaldırıldığı tarih ile o yılın 31 Aralık tarihi arasında 6 ay ve daha fazla sürenin bulunması halinde, o yılın Aralık ayında da sicil raporu doldurulacak, son 6 yıllık sicil notu toplamının hesabında bu sicil raporuna
8
itibar edilecektir. Memurun adaylığının kaldırıldığı tarih ile o yılın 31 Aralık tarihi arasında 6 aydan az bir süre bulunması halinde ise, Aralık ayının ikinci yarısında memur hakkında sicil raporu doldurulmayacak, bu durumda son 6 yıllık sicil notu ortalamasının hesabında, adaylığın kaldırıldığı tarihten sonraki 15 gün içinde doldurulan sicil raporu dikkate alınacaktır.
ÖRNEK: 1) 20 Nisan 2004 tarihinde göreve başlayan aday memur; 19 Nisan 2005 tarihinde bir yılını dolduracağından bu tarihi takip eden 15 gün içinde memur hakkında sicil raporu düzenlenecektir. Bu memurun bir yılını doldurduğu 19 Nisan 2005 tarihi ile sicil raporlarının en son teslim tarihi olan 31 Aralık 2005 tarihi arasında 6 aydan fazla süre olduğundan, bu memur hakkında 2005 Aralık ayının ikinci yarısında yeniden sicil raporu düzenlenecektir.
ÖRNEK: 2) 10 Eylül 2004 tarihinde göreve başlayan aday memur, bir yılını 9 Eylül 2005 tarihinde dolduracağından, bu memur hakkında 9 Eylül 2005 tarihinden sonraki 15 gün içinde sicil raporu düzenlenecek, 9 Eylül 2005 tarihi ile 31 Aralık 2005 tarihi arasında 6 aydan az bir süre olması sebebiyle, Aralık 2005 ayının ikinci yarısında sicil raporu düzenlenmeyecektir.
4) Sicil raporu doldurmak için gerekli süre
Yönetmeliğin 13 üncü maddesinde; “Haklarında sicil raporu düzenlenecek memurların, değerlendirilmelerini yapacak sicil amirlerinin yanında en az altı ay çalışmış olmaları şarttır.
Üç sicil amiri bulunan memurlar hakkında sicil verecek amirlerden bir veya ikisinin bulunmaması halinde mevcut amirlerin raporuna itibar edilir.
İki sicil amiri bulunan memurlar hakkında da yukarıdaki fıkrada belirtilen durumda birinci veya ikinci sicil amirinin dolduracağı sicil raporu o yıl için geçerli sayılır.
Bir sicil amiri bulunan memurlar hakkında o sicil amirinin değerlendirmesine göre işlem yapılır.
Sicil amirlerinin hiçbirinin bulunmaması veya sicil verecek süre görevde kalmamaları halinde sicil raporları sonradan göreve atananlar veya vekilleri tarafından üç aylık bir sürenin sonunda derhal doldurulur. Bu uygulama sonunda da memura o yıl için sicil raporu verme imkanı bulunmazsa sicil raporu, düzenleme döneminde üç aydan az olmamak üzere memurla en fazla çalışan sicil amiri tarafından doldurulur.
Sicil amirinin yanında çalışırken alınan mazeret izinleri ile yıllık izinler ve doktor veya sağlık kurulu raporuna dayanan hastalık izinleri, hizmet içi eğitimde geçen süreler, sicil raporu düzenlenmesi için gereken 6 aylık süreye dahildir. Şu kadar ki amirin yanında 3 ay fiilen çalışmış olmak şarttır. Hizmet içi eğitimin veya hastalığın sicil raporu doldurmak için gerekli sürenin geçmesine imkan vermeyecek kadar uzun sürmesi ve dolayısıyla memur hakkında sicil raporu doldurma imkanının bulunmaması halinde, bir defaya mahsus olmak üzere geriye doğru en çok üç yılın sicil notlarının ortalaması esas alınır." hükümlerine yer verilmiştir.
Yukarıdaki hükümlerden de anlaşılacağı gibi haklarında sicil raporu düzenlenecek memurlar değerlendirilmelerini yapacak sicil amirlerinin yanında en az 6 ay çalışmak zorundadırlar. Bu süreye, sicil amirinin yanında çalışırken alınan mazeret izinleri ile yıllık izinler ve resmi sağlık kurul ve hekimlerinin raporlarına dayanan hastalık izinleri, hizmet içi eğitimde geçen süreler de dahildir. Ancak, bu süre içinde memurun, amiriyle fiilen 3 ay çalışması şarttır.
9
Hizmet içi eğitimin veya hastalığın sicil raporu doldurmak için gerekli sürenin geçmesine imkan vermeyecek kadar uzun sürmesi ve dolayısıyla memur hakkında sicil raporu doldurma imkanının bulunmaması halinde, bir defaya mahsus olmak üzere memurun geriye doğru en çok üç yılın sicil notlarının ortalaması alınarak o yıl ki başarısı tespit edilecektir.
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun Hastalık İzni başlıklı değişik 105 inci maddesinin birinci fıkrasında “Memurlara hastalıkları halinde, verilecek raporlarda gösterilecek lüzum üzerine, aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın ... izin verilir.”
denildikten sonra aynı maddenin 3 üncü fıkrasında; kanser, verem ve akıl hastalıkları gibi uzun süreli tedaviyi gerektiren hastalığa yakalananlara onsekiz aya kadar hastalık izni verileceği, izin süresinin sonunda hastalıklarının devam ettiği sağlık kurullarının raporu ile tespit edilenlerin izin sürelerinin bir katına kadar uzatılacağı, bu sürelerin sonunda da iyileşmeyenler hakkında emeklilik hükümlerinin uygulanacağı öngörülmüştür.
Yukarıda yer verilen hükümlerin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; kendisine 36 ay süre ile hastalık izni verilen memurun 1 inci yıl sicilinin yönetmeliğin ilgili hükmü uyarınca doldurulması; müteakip yıllar için 105 inci maddenin 1 inci fıkrasındaki “aylık ve özlük haklarına dokunulmaksızın” ibaresi göz önünde tutularak sicil raporu doldurulmaksızın ilgililer hakkında gereken işlemlerin yürütülmesi, bu cümleden olarak kademe ilerlemesi ve derece yükselmesi yapmaları söz konusu ise bu konuda kanuni diğer şartları taşıyanların işlemlerinin idarece re’sen tekemmül ettirilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda; hizmet içi eğitimin veya hastalık raporlarının bir yıldan fazla (2-3 yıl gibi) olması durumunda, memur hakkında sadece birinci yıl için geriye doğru üç yılın sicil notlarının ortalaması alınarak o yıl ki başarı tespiti yapılacak; ikinci veya üçüncü yıl için aynı işlem yapılmayacaktır.
Diğer taraftan; memuriyet süreleri açısından geriye yönelik üç yıl sicil raporu olmayanlar hakkında ortalama alınması mümkün olamayacağından, memurun o yıla ait başarısı tespit edilmeyecektir. Kademe ve derece ilerlemesi yapması söz konusu ise, bu konuda kanuni diğer şartları taşıması halinde işlemler idarece re’sen tekemmül ettirilecektir.
5) Görevden ayrılış halinde sicil raporunun doldurulması
Yönetmeliğin 14 üncü maddesinde; “Bir görevde 6 ay veya daha fazla bir süre bulunup başka göreve atananların sicil raporları, bunların atanmalarından önceki sicil amirlerince ayrıldıkları tarihi takip eden onbeş gün içinde doldurulur ve yeni görev yerlerine gönderilmek üzere ilgili makamlara teslim edilir.
Sicil raporlarının doldurulma zamanı gelmeden ve yeni sicil amirine sicil raporu doldurmak için yeterli süre kalmadan görevlerinden ayrılan sicil amirleri en az 6 ay beraber çalıştıkları memurların sicil raporlarının kendilerine ait bölümü, görevlerinden ayrılmadan önce doldurarak sicil raporlarını saklamakla görevli makamlara teslim ederler.” hükümlerine yer verilmiştir.
Buna göre;
a) Sicil amirlerinin yanında 6 ay veya daha fazla bir süre bulunup, başka bir göreve atanan memurların sicil raporları, atanmalarından önceki sicil amirleri tarafından memurun
10
görevden ayrıldığı tarihi takip eden onbeş gün içinde doldurulacak,
(1) Memurun il içinde başka bir göreve atanması halinde, sicil dosyası il millî eğitim müdürlüklerinde tutulanlar açısından, il millî eğitim müdürlüğüne gönderilecek ve yeni görev yerine bilgi verilecek; sicil dosyası Bakanlıkta tutulanlar açısından, sicil raporlarının Bakanlığa gönderilmesindeki usule göre Bakanlığa gönderilecek ve yeni görev yerine de bilgi verilecektir.
(2) Memurun il dışında bir göreve atanması halinde; sicil raporları il millî eğitim müdürlüklerinde tutulanların, sicil raporu memurun yeni atandığı il milli eğitim müdürlüğüne, sicil dosyası Bakanlıkta tutulanların sicil raporu Bakanlığa gönderilecek, yeni görev yerine bilgi verilecektir.
(3) Bakanlığımız dışında başka bir kuruma atanma halinde ise; memurun yeni atandığı kuruma gönderilecektir.
b) Sicil raporlarının doldurulma zamanı gelmeden ve yeni sicil amirlerine sicil raporu doldurmak için yeterli süre kalmadan görevlerinden ayrılan sicil amirleri, en az 6 ay beraber çalıştıkları memurların sicil raporlarının kendilerine ait bölümünü, görevlerinden ayrılmadan önce doldurarak,
(1) Merkezde, Personel Genel Müdürlüğü Sicil-Kıdem Dairesi Başkanlığına, (2) Taşra teşkilâtında, il millî eğitim müdürlüklerine,
teslim ederler. Bu birimler sicil raporlarının doldurulması zamanı geldiğinde, diğer sicil amirinin kendisine ait bölümü doldurması için bu sicil amirine gönderirler.
6) Sicil raporlarının doldurulmasında uygulanacak not usulü ve notların derecelendirilmesi
Yönetmeliğin 16 ncı maddesinde; “Sicil amirleri, sicil raporunun memurların meslekî, yöneticilik ve yurt dışı görevlerdeki ehliyetlerinin belirlenmesini sağlayan soruların herbirini, ihtiva ettikleri unsurları esas almak suretiyle 100 tam not üzerinden değerlendirir ve sorulara verdikleri notların toplamını soru sayısına bölerek memurların sicil notunu tespit ederler. Her bir sicil amirince bu şekilde belirlenen sicil notlarının toplamının sicil amiri sayısına bölünmesi sureti ile de memurların sicil notu ortalaması bulunur ve buna göre sicil notu ortalaması;
a) 60 dan 75’e kadar olanlar orta, b) 76 dan 89’a kadar olanlar iyi, c) 90 dan 100’e kadar olanlar çok iyi,
derecede başarılı olmuş, olumlu; 59 ve daha aşağı not alanlar ise yetersiz görülmüş, olumsuz sicil almış sayılır.
Sicil notu ve ortalaması hesaplanırken kesirler tam sayıya tamamlanır.
Hizmet özelliklerinin gerektirmesi ve Devlet personel Başkanlığının olumlu görüşünün alınması kaydıyla, kurumlar Devlet memurları Sicil Raporunun Sicil Amirlerinin memurun Meslekî Ehliyeti Hakkında Notlar bölümüne soru ilave edebilirler. İlave edilen sorularda 100 not
11
üzerinden değerlendirilir.” hükmüne yer verilmiştir.
18.10.1986 tarihi itibariyle yürürlüğe konulan söz konusu yönetmelikle ilk defa memurların meslekî, yöneticilik ve yurt dışı görevlerdeki ehliyetlerinin belirlenmesini sağlayan sorular, yazılı kanaat beyanından vazgeçilerek 100 tam not üzerinden değerlendirmeye ve derecelendirme yoluyla cevaplandırılmaya geçilmiştir. Buna göre sicil amirlerinin, sicil raporunda yer alan soruların her birini, 100 tam not üzerinden değerlendirerek (rakamla) verdikleri notların toplamını soru sayısına bölmek suretiyle memurun sicil notunu bulması gerekmektedir. Her bir sicil amirince bu şekilde verilen sicil notlarının toplamı sicil amiri sayısına bölünmek suretiyle de memurun sicil notu ortalaması tespit edilecektir.
Her sicil amirinin memur hakkında verdiği sicil notu ortalaması ve sicil amirlerinin sicil notlarının ortalaması alınırken meydana çıkacak kesirler ayrı ayrı tam sayıya tamamlanacaktır.
Son altı yılın ortalaması alınırken de kesirler tam sayıya tamamlanacaktır. (139 No’lu Devlet Memurları Genel Tebliği bültenin sicil bölümünün sonunda)
ÖRNEK: Birinci sicil amirince verilen sicil notu 91,1; ikinci sicil amirince verilen sicil notu da 98,6 olduğu kabul edilirse, sicil notları, sicil raporunun 1 inci sicil amirinin sicil notu bölümüne 92, II nci sicil amirinin sicil notu bölümüne ise 99 olarak yazılacak, bu iki notun ortalaması alınırken 92+99= 191:2=95,5 şeklindeki sicil notu ortalaması da ilgili bölüme 96 olarak yazılacaktır.
7) Memurların genel durum ve davranışlarının değerlendirilmesi
Yönetmeliğin 17 nci maddesinde; “Sicil amirleri sicil raporunu doldurdukları her memuru;
a) Dış görünüşü (kılık, kıyafet),
b) Zeka derecesi ve kavrayış kabiliyeti,
c) Azim ve sebatkârlık, dürüstlük, sır saklamada güvenirlilik ve beşeri münasebetlerdeki başarısı,
d) Alkol, kuram vb. alışkanlıkları memuriyetle bağdaşmayacak ölçüde sürdürme gibi halleri,
e) Güvenilir olmama, şahsi menfaatlerini aşırı ölçüde düşünme, yalan söyleme, dedikodu yapma, kıskançlık, kin tutma gibi kötü huy ve davranışları,bakımından genel bir değerlendirmeye tabi tutarlar. Sicil döneminde edinilen diğer bilgi ve müşahedelerden yararlanılarak yapılacak değerlendirme sonuçlarına göre memurların olumlu ve olumsuz yönleri, kusur ve noksanları hakkındaki düşünceler sicil raporunun şahsiyet değerlendirilmesine ait bölümüne ayrı ayrı açık ve gereğine göre kısa veya teferruatlı olarak yazılır.” ifadesi yer almaktadır.
Sicil amirlerinin memurların sicil raporlarını doldururken memurun genel durum ve davranışları (şahsiyeti) hakkındaki değerlendirmesini, sicil döneminde memur hakkında edindiği sağlıklı bilgi, belge ve gözlemlere dayalı objektif ve isabetli yapması gerekmektedir.
8) Sicil raporlarının dolduruluş şekli
Yönetmeliğin 18 inci maddesinde; “Sicil raporları önceden hazırlanan müsvettelerden yararlanılarak herhangi bir silinti ve kazıntı yapılmaksızın doldurulur. Müsvetteler imha edilir.
Fazla ve yanlış yazılan kelime veya notlar okunulacak surette çizilerek doğrusu yazıldıktan sonra
12
keyfiyet imza ile tevsik edilir.
Sicil amirleri 16 ncı madde uyarınca tespit edecekleri sicil notunu kendileri hesaplayarak sicil raporunun ilgili bölümüne yazarlar. Memurların sicil notu ortalamalarıyla, özlük işleriyle görevli birimlerin başında bulunan amir veya en yakın yardımcıları, böyle bir birim yoksa özlük işleriyle görevli memurlardan en üst yöneticiler tarafından seçilenlerce hesaplanarak sicil raporunun ilgili bölümüne yazılır.” hükümlerine yer verilmiştir.
Bu hükümler doğrultusunda, sicil amirleri; memur hakkındaki kanaat, görüş ve düşüncelerini sicil raporunun ilgili bölümünde müstakilen belirtecekler, “ kanaatine katılıyorum”
veya “görmedim” gibi ifadeler kullanmayacaklardır. Sicil raporları üzerinde silinti ve kazıntı yapılmadan doldurulacak, yanlış veya fazla yazılan kelime ve notlar okunacak şekilde üzeri çizilerek yanına doğrusu yazılıp keyfiyet imza ile tasdik edilecektir.
Sicil raporlarında sicil amirlerinin adı, soyadı, görevi ve imzasına ait bölüm okunaklı olarak dolmakalemle doldurulacak, tanzim edildiği günün tarihi de yazılarak imzalanacaktır.
Ayrıca sicil raporunun fotoğraf bölümünde bulunması gereken fotoğraflar, kolayca sökülmemesi bakımından toplu iğne veya zımba teli ile tutturulmayıp, yapıştırıcıyla yapıştırılacak, üzeri mühürlenecektir. Aynı sayfada yer alan bilgi başlıkları daktilo veya dolmakalemle okunaklı bir şekilde ilgililerce doldurulacak, memurun “Görevi” bölümüne;
“Ankara Atatürk Lisesi Tarih Öğretmeni”, “Ankara Polatlı Cumhuriyet Ortaokulu Matematik Öğretmeni” gibi personelin görev yaptığı il, ilçe, okul adını belirtir şekilde açık ve net ifadeler yazılacak, “Sicil Numarası” bölümüne ise; personelin kurum sicil numarası doğru ve okunaklı bir şekilde yazılacak, şayet sicil numarası henüz verilmemişse veya doğru olarak bilinemiyorsa, varsa ilgilinin önceki görev yeri, sayfanın alt kısmına il, ilçe ve görev yeri belirtilerek açık bir şekilde yazılacaktır.
9) Sicil raporunun “Sicil Amirlerinin Memurun Meslekî Ehliyeti Hakkındaki Notları” bölümünün 11 inci sırasında yer alan sorunun değerlendirilmesi
Uygulamada tereddüde ve yanlış değerlendirmelere neden olan hususlardan biri de sicil raporunun “Sicil Amirlerinin Memurun Meslekî Ehliyeti Hakkında Notlar” bölümünün 11 inci sırasında yer alan “Yurt dışı görevlerde temsil yeteneği, mesleki ehliyet ve yabancı dil bilgisi (sadece yurt dışı teşkilatı olan kurumlar için)” sorusunun bütün memurlar için değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususudur. Belirtilen sorunun yurt dışı teşkilatı olan her kurumda çalışan personel için değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak yabancı dil bilgisi olan personelin yurt dışı görevlerde temsil yeteneği ve mesleki ehliyeti yanında yabancı dil bilgisinin de değerlendirmede dikkate alınması, yabancı dil bilgisi olmayan personel açısından ise, ilgililerin yurt dışı görevlerde temsil yeteneği ile meslekî ehliyetinin dikkate alınarak değerlendirmeye tabi tutulması gerekmektedir.
10) Sicil raporunun “Sicil amirlerinin memurun yöneticilik ehliyeti hakkındaki notları” bölümünün değerlendirilmesi
Sicil amirleri sicil amiri oldukları şef ve daha üst unvanlı memurların sicil raporlarını doldururken sicil raporunun “Sicil amirlerinin memurun yöneticilik ehliyeti hakkındaki notlar”
bölümünde yer alan soruları da mutlaka değerlendireceklerdir.
13
Ancak, aynı bölümde “Yalnız Yönetici Durumundaki Memurlar için Doldurulur”
ifadelerine yer verilmiştir. İfadeden, idari kadrolara atanması muhtemel memurlar değil, sicil raporu doldurulma döneminde idari kadrolarda çalışan memurların anlaşılması gerektiğinden, Eğitim Uzmanı, APK Uzmanı, Talim ve Terbiye Kurulu Uzmanların ile denetim elemanlarının sicil raporlarının doldurulmasında, bu bölüm sorularının değerlendirilmemesi gerekmektedir.
11) Sicil amirlerinin sorumlulukları
Yönetmeliğin 19 uncu maddesinde; “Sicil amirleri sicil raporlarını itinalı, doğru ve tarafsız bir şekilde düzenlerken; Devlete sadakat ve bağlılığı, memuriyet sıfatının gerektirdiği şeref ve itibar ile hizmetlerin süratli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini güvenilir ve yetenekli memurların yükselmelerini, diğerlerinin ise kamu hizmetlerinden uzaklaştırılmaları gerektiğini esas alır.
Sicil amirlerinin maiyetlerinde çalışan memurları değerlendirmedeki başarıları üst sicil amirleri tarafından kendisinin değerlendirilmesinde de dikkate alınır.
Garez veya özel amaçla sicil raporlarını gerçeğe aykırı doldurdukları anlaşılan sicil amirlerinin cezai sorumlulukları saklıdır.” ifadeleri yer almaktadır.
Sicil amirleri yukarıda belirtilen hükümler yanında yönetmeliğin diğer hükümleri ile kendilerine verilen görevleri doğru, tam ve zamanında yapmakla yükümlüdürler.
Bu yükümlülüklerini yerine getirmediği tespit edilen sicil amirleri hakkında 657 sayılı kanunda yer alan disiplin hükümleri uygulanacaktır.
12) Değerlendirmelerin genel niteliği ve geçerli sayılmayacağı haller
Yönetmeliğin 20 nci maddesinde; “Her derecedeki sicil amirlerinin 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu ve bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak memurlar hakkında sicil raporlarında yaptıkları değerlendirmeler birbirinden bağımsız ve 16 ncı madde hükümlerine göre etkili ve geçerlidir. Memurların sicil notu amirlerince takdir olunan notların aritmetik ortalamasına göre tespit edilir. Ancak birinci ve ikinci sicil amirlerince yapılan değerlendirmelerin memurun sicilinin olumlu veya olumsuz olmasına tesir etmesi veya ortalama sicil notu aralarında 10 veya daha fazla fark olması halinde varsa üçüncü sicil amirinin kanaatine müracaat edilir ve üçüncü sicil amirinin değerlendirmesi esas alınır.
Üçüncü sicil amiri bulunmadığı takdirde ikinci sicil amirinin değerlendirmesi ile iktifa edilir. Bir sicil amirinin bulunması halinde birinci sicil amirinin değerlendirmesine göre işlem yapılır.
Garez veya özel maksatla memur hakkında gerçeğe aykırı değerlendirme yaptığı anlaşılan sicil amirinin değerlendirmesi geçersiz sayılarak memur hakkında varsa diğer sicil amir veya amirlerinin değerlendirmesine göre, yoksa o sicil döneminde son üç yılın aritmetik ortalaması esas alınarak buna göre işlem yapılır. Gerçeğe aykırı olarak memur lehine yapıldığı anlaşılan değerlendirmeler de geçersiz sayılır. Bu takdirde de diğer değerlendirmelere; başka değerlendirme yapılmamışsa memurun son 3 yıla ait sicil raporlarının; hakkında daha az sayıda sicil raporu doldurulmuş olanların mevcut sicil raporlarının ortalamasına göre işlem yapılır.”
hükümlerine yer verilmiştir.
14
Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği ile sicil amirleri, hiyerarşik kademe dikkate alınarak, bazı personel için bir, bazı personel için iki, bazı personel için de üç sicil amiri tespit edilmiştir.
Tabii olarak sicil raporları; iki veya üç sicil amiri bulunan memurlar açısından birinci sicil amirinden başlanılmak suretiyle dolduracaktır. Değerlendirmeler her amir açısından bağımsız olarak yapıldığından, üç sicil amiri bulunan memur hakkında birinci ve ikinci sicil amirleri tarafından doldurulan sicil raporlarında, sicil notunun memurun siciline olumlu veya olumsuz olmasına tesir etmesi veya ortalama sicil notu aralarında 10 veya daha fazla fark olması halinde üçüncü sicil amirinin kanaatine müracaat edilecek, üçüncü sicil amirinin değerlendirmesi esas alınacaktır.
Bir veya iki sicil amiri bulunan personel için böyle bir husus söz konusu edilemeyeceğinden mevcut amirlerin değerlendirmesi esas alınacaktır.
Garez veya özel maksatla memur hakkında gerçeğe aykırı olarak memurun aleyhine veya lehine sicil düzenlendiğinin tespit edilmesi halinde, bu tür düzenlemeyi yapan sicil amirinin değerlendirmesi geçersiz sayılarak memur hakkında varsa diğer sicil amirlerinin kanaatine göre, yoksa o sicil döneminde son üç yılın aritmetik ortalaması esas alınarak buna göre işlem yapılacaktır. Şayet memur hakkında üç yıldan az sicil raporu düzenlenmişse, bu raporların ortalamasına göre işlem yapılacaktır. Garez veya özel maksatla memur hakkında gerçeğe aykırı olarak sicil raporu dolduran sicil amirleri hakkında yasal işlem uygulanacaktır.
ÖRNEK: 1) Üç sicil amiri bulunan bir memur hakkında birinci sicil amirinin değerlendirmesinin tarafsız ve usulüne uygun, ikinci sicil amirinin değerlendirmesinin garez veya özel maksatla memurun aleyhine veya lehine doldurulduğunun tespit edilmesi halinde;
ikinci sicil amirinin kanaati geçersiz sayılarak üçüncü sicil amirinin kanaati alınacak, bu sicil amirinin değerlendirilmesine göre memurun o yıla ait sicil notu tespit edilecektir.
ÖRNEK: 2) Memurun mevcut sicil amirlerinin garez veya özel maksatla memur aleyhine veya lehine değerlendirme yaptıklarının tespit edilmesi halinde; son üç yıllık sicil notlarının aritmetik ortalaması alınacak, memurun hizmetinin üç yıldan az olması halinde ise mevcut sicil raporlarındaki sicil notlarının aritmetik ortalaması alınacaktır.
13) Yetersiz memurların uyarılmaları
Yönetmeliğin yetersiz memurların uyarılmaları ile ilgili 21 inci maddesinde; “Yetersiz olarak değerlendirilmiş bulunan memurlar, bu duruma sebep olan kusur ve noksanlarını gidermeleri için, sicil raporlarının bunların muhafazası ile görevli makamlara en son teslim tarihini takip eden bir ay içinde, atamaya yetkili amirlerce gizli bir yazı ile uyarılırlar.” hükmüne yer verilmiştir.
Bu hüküm doğrultusunda yetersiz olarak değerlendirilmiş olan memurlar, bu duruma sebep olan kusur ve noksanlarını gidermeleri için, sicil raporlarının muhafazası ile görevli makamlara son teslim tarihi olan 31 Aralığı (tatile rastlaması halinde takip eden ilk iş gününü) takip eden bir ay içinde, atamaya yetkili amirlerce uyarılacaklar ve uyarma işlemi “GİZLİ” yazı ile yapılacaktır.
Bakanlığımız merkez teşkilâtı personeli ile sicil dosyaları Bakanlıkta tutulsun veya tutulmasın ataması Bakanlıkça yapılan taşra teşkilatı personeli Bakanlıkça uyarılacaktır.
15
Ataması valilik yetkisinde bulunan il memurları ise Valiliklerce uyarılacağından bunların sicil raporları Bakanlığa gönderilmeyecektir.
Bakanlıkça uyarılacak personelin sicil raporları, uyarılma işleminin zaman aşımına uğramaması bakımından gecikmeye meydan vermeden, Personel Genel Müdürlüğüne intikal ettirilecektir.
Yetersiz olarak değerlendirilen sicillerin genellikle idari yargı organlarına intikal ettiği göz önünde bulundurularak konuyla ilgili her işlem safahatının mevzuatla belirlenen usule uygun olarak yürütülmesinde zorunluluk görülmektedir. Bu açıdan tebliğ işlemleri de Tebligat Kanunu ve Tüzüğü çerçevesinde yürütülecektir.
Ayrıca, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun değişik 120’nci maddesi hükmünün uygulanması açısından yetersiz olarak değerlendirilen personelin bir önceki yıl sicilinin de bilinmesi gerektiğinden, uyarılma işlemi Bakanlığımızca yürütülen ancak, sicil dosyası illerde tutulan personelle ilgili tebellüğ belgesi Bakanlığa gönderilirken bir önceki yıla ait sicil raporuna göre başarı durumu da ayrı bir yazışmaya meydan vermeden bildirilecektir.
14) Uyarılan memurların itiraz hakkı
Yönetmeliğin 22 nci maddesinde; “21 inci madde uyarınca uyarılan memurlar, uyarı yazısını tebellüğ ettikleri tarihi takip eden 1 ay içinde atamaya yetkili amirlerine itirazda bulunabilirler.” hükmüne,
23 üncü maddesinde ise; “İtirazlar, sadece uyarı yazısında belirtilen kusur ve noksanlara karşı yazılı olarak yapılır.
İtirazlar atamaya yetkili amirlerce veya bunların görevlendirecekleri ve itiraz edilen değerlendirmeyi yapan sicil amirleriyle aynı veya daha üst derecede bulunan bir memur tarafından incelenebilir. İnceleme, gereğine göre memurun özlük ve sicil dosyası ile konuyla ilgili diğer belgeler tetkik edilerek tamamlanır.
İnceleme sonucuna göre atamaya yetkili amir kararını inceleme için kendisine verildiği tarihten itibaren iki ay içerisinde ilgiliye bildirir.” hükümlerine yer verilmiştir.
Uyarılan memur, uyarı yazısının kendisine tebliğ edildiği tarihi takip eden bir ay içinde atamaya yetkili amirine itirazda bulunabilir. Atamaya yetkili amir itiraz üzerine vereceği kararını, itiraz dilekçesinin incelenmek üzere kendisine verildiği tarihten itibaren iki ay içerisinde memura bildirir.
Bakanlıkça uyarılan personelin yetersiz raporlarına itirazları yine Bakanlıkça incelenip sonuca bağlanacağından süresi içinde verilen itiraz dilekçeleri gecikmeye meydan verilmeden Bakanlığa gönderilecektir.
15) İki defa üst üste olumsuz sicil alanlar hakkında yapılacak işlem
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun değişik 120 nci maddesinde; iki defa üst üste olumsuz sicil alan memurların başka bir sicil amirinin emrine atanacakları; burada da olumsuz sicil almaları halinde memuriyetle ilişkilerinin kesilerek haklarında T.C. Emekli Sandığı
16
Kanunu’nun emeklilikle ilgili hükümlerinin uygulanacağı ifade edilmiştir.
Bu yöndeki hükme yönetmeliğin 24 üncü maddesinde de yer verilmiştir.
Memurların, aynı veya ayrı sicil amirlerinin yanında çalışırken iki defa üst üste olumsuz sicil almaları halinde, başka bir sicil amirinin yanına atanacaklar, bu sicil amirinin yanında da olumsuz sicil almaları halinde yukarıdaki mevzuat hükümleri doğrultusunda işlem yapılacaktır.
16) Vekil öğretmenler hakkında sicil raporu düzenlenip düzenlenmeyeceği
Bakanlığımız kadrolarına vekil öğretmen olarak atananların, hizmetin özelliği itibariyle genel durum ve davranışları ile görevlerindeki verimliliklerinin takibi açısından, emsali asıl öğretmenlerin sicil amirleri tarafından gözetlenip denetlenerek haklarında düzenlenecek raporların asıl nüshaları bağlı bulundukları ilçe millî eğitim müdürlüklerince; daha sonraki görevlendirmelerinde dikkate alınmak üzere muhafaza edilecek, ayrıca sicil raporu düzenlenmeyecektir.
17) Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliğinde yer alan “Millî eğitim müdür yardımcısı yoksa şube müdürü” ifadesi doğrultusunda yapılacak işlem
Millî Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliğinin “B-TAŞRA TEŞKİLATI”
bölümünde; bazı personelin sicil amirleri ile ilgili olarak “Millî eğitim müdür yardımcısı yoksa şube müdürü” ifadesine yer verilmiştir.
Bilindiği gibi il ve ilçe millî eğitim müdürlükleri hizmetlerin niteliklerine ve mahiyetlerine göre şubeler ile bu şubelere bağlı bürolardan ve çeşitli mevzuat hükümlerine göre kurulmaları öngörülen kurullardan meydana gelmekte, şubelerdeki hizmetler tek tek veya birleştirilerek şube müdürünün sorumluluğunda yürütülmekte, bazı şubelerdeki hizmetler ise, hizmetin niteliğine göre doğrudan millî eğitim müdür yardımcısına bağlı olarak yürütülmektedir.
Bu bakımdan; hizmetlerin yürütüldüğü şubenin millî eğitim müdür yardımcısına bağlı olması durumunda millî eğitim müdür yardımcısı; şube müdürüne bağlı olması durumunda ise şube müdürü sicil amiri olarak, kendisine bağlı personel hakkında sicil raporunun kendisine ait bölümünü dolduracaktır.
18) Sicil amirlerinin kan veya sıhri hısımlığı bulunan personel hakkında sicil raporunda kanaat beyan edip etmeyeceği
Yönetmeliğin 20 nci maddesinde; “gerçeğe aykırı olarak yapılan değerlendirmelerin, geçersiz sayılacağı” hükmü kan veya sıhri hısımları hakkında gerçeğe aykırı sicil raporu dolduran sicil amirlerinin bu tutum ve davranışlarını etkisiz kılacak bir nitelik taşımakta, diğer taraftan yönetmeliğin 19 uncu maddesinin son fıkrası ilgililerin cezai sorumluluğunu saklı tutarak müeyyide getirmiş bulunmaktadır.
Bu sebeple, sicil amirleri, maiyetindeki personelle kan veya sıhri hısımlığının bulunması durumunda, yönetmelikte belirlenen gizli sicil raporu düzenlenmesi için gerekli süre kadar birlikte çalışmış olmaları kaydıyla bu personel için de sicil raporlarının kendileriyle ilgili bölümüne kanaatları doğrultusunda not takdir edeceklerdir.
17
19) Sicil raporlarını muhafaza ile görevli makamlar, sorumluluk ve gizlilik
Yönetmeliğin 25 inci maddesinde sicil raporlarının muhafazası ile görevli makamlar, 26 ncı maddesinde sicil raporlarını muhafaza edecek birim ve makamlarda görevli personelin görev ve sorumlulukları, 27 nci maddesinde ise gizliliğe riayetle ilgili hükümlere yer verilmiştir.
Bilindiği gibi Bakanlığımız merkez teşkilatı ile bazı taşra teşkilatı personelinin sicil dosyaları Personel Genel Müdürlüğü Sicil ve Emeklilik Hizmetleri Dairesi Başkanlığınca, bazı personelin ise il millî eğitim müdürlüklerince muhafaza edilmektedir.
Her kademedeki sicil amirinin sicil raporlarını usulüne uygun olarak doldurmaları zorunludur. Bu bakımdan, gereksiz yazışmalara ve zaman kaybına meydan verilmemesi açısından her kademedeki sicil amiri bu konuda gerekli hassasiyeti gösterecektir. Ancak sicil dosyalarının muhafaza edildiği birimin amir ve memurları kendilerine intikal ettirilen sicil raporlarını kontrol ederek, yönetmelikte belirtilen kendilerine en son teslim tarihini takip eden 15 gün içinde sicil raporlarını her yönüyle inceleyerek tespit ettikleri eksiklikleri tamamlattıracaklardır.
Sicil dosyası Bakanlıkta muhafaza edilen personelin sicil raporları ilgili merkez teşkilatı birimine, yönetmelikte belirtilen en son teslim tarihinde intikal ettirileceğinden sicil raporlarının 15 gün içinde incelenmesi ve eksiklerinin tamamlattırılması işlemi bu birimlerce yapılacaktır.
Memurların sicilleri ile ilgili her türlü yazışma evrak ve belgelerin sevkinde ve sicil raporlarının muhafazasında "GİZLİ"ve "KİŞİYE ÖZEL” kaşeli zarflar kullanılacaktır.
(Yönetmelik 27 nci madde)
Gizlilik kuralına uyulması bakımından her kademedeki personel sorumlu olup, gizliliğe uymayan, edindikleri bilgileri açıklayan personel hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun cezalarla ilgili hükümleri uygulanacak, bu personel bir daha aynı görevlerde çalıştırılmayacaktır.
Sicil dosyalarının veya sicil raporlarının muhafaza edildikleri yerlerden bir süre için çıkarılmalarını gerektiren durumlarda, ilgili birim amiri veya yardımcıları mutlaka haberdar edilecektir.
20) Askerlik görevini öğretmen olarak yapanlar hakkında sicil raporu düzenlenip düzenlenmeyeceği
1076 Sayılı Subaylar ve Yedek Askeri Memurlar Kanunu ile 1111 Sayılı Askerlik Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi ve bu Kanunlara Ek ve Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında 3358 Sayılı Kanunla, 1076 Sayılı Kanuna eklenen Ek 7 nci, 1111 Sayılı Kanuna eklenen Ek 4 üncü maddelerde; Millî Eğitim Bakanlığının ihtiyaç göstermesi ve Genelkurmay Başkanlığının uygun görmesi halinde yedek subay aday adayı veya er olarak silah altına alınacaklardan, bu Bakanlık kadrolarında öğretmen olarak görev yapanlar ile mesleği öğretmen olan ancak Bakanlık kadrolarında öğretmenlik görevine başlamamış bulunanlardan yeteri kadarının, temel askerlik eğitimini takiben Millî Eğitim Bakanlığı emrine verilecekleri hükmüne yer verilmiştir. Millî Eğitim Bakanlığı emrinde görev alanlar Askeri Kanun hükümlerine tabi olduklarından haklarında sicil raporu doldurmayacak ancak, Millî Eğitim Temel Kanununda öngörülen genel amaç ve temel ilkelerin bütünlüğü içerisinde eğitim ve öğretim hizmetlerinin, Millî Eğitimin amaçlarına uygun yürütülmesinin sağlanması bakımından
18
askerlik hizmetlerini öğretmen olarak yapanlar hakkında, gerekli gözetim ve teftiş yapılarak, bu teftişler sonucunda ara teftiş raporu doldurulacaktır.
21) Sözleşmeli olarak görev yapanlar hakkında sicil raporu düzenlenip düzenlenmeyeceği
7/15754 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esaslarda ve bu esaslar doğrultusunda Bakanlığımız ile ilgililer arasında yapılan sözleşme metinlerinde, bu personel hakkında sicil raporu düzenleneceğine dair bir hükme yer verilmemiştir.
Ancak, mesleklerinde başarılı olup olmadıklarının takip ve tespiti açısından emsali diğer personelde olduğu gibi denetim ve teftişlerinin yapılarak haklarında düzenlenecek raporlar, bir sonraki görev taleplerinde dikkate alınmak üzere millî eğitim müdürlüklerinde muhafaza edilecektir.
22) Görevden uzaklaştırılan memurlar hakkında sicil raporu düzenlenip düzenlenmeyeceği
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun değişik 137 nci maddesinin birinci fıkrasında;
“Görevden uzaklaştırma, Devlet kamu hizmetlerinin gerektirdiği hallerde görevi başında kalmasında sakınca görülecek Devlet memurları hakkında alınan ihtiyati bir tedbirdir.”
denilmektedir. Fıkradaki “...görevi başında kalmasında sakınca görülecek...” ifadesi ile bir memurun sadece üstlendiği kamu hizmetlerini değil memuriyet sıfatından kaynaklanan bütün görevleri durumu belli oluncaya kadar yürütemeyeceği belirtilmiş bulunduğundan ayrıca görevden uzaklaştırma tedbiri ilgililerin görevle ilişkilerinin hem hukuken hem de fiilen kesilmesi sonucunu doğurduğundan, görevden uzaklaştırılan memurlar hakkında, görevden uzaklaştırmanın sicil raporu düzenleme süresinden fazla olması halinde bu süre zarfında sicil raporu tanzim edilmeyecektir.
23) Memurların olumsuz tavır ve davranışlarının duyurulması ve belgelendirilmesi Olumsuz sicil alan memurların, sicil raporlarına karşı atamaya yetkili amirlere itirazları veya Bakanlığımız aleyhine idare mahkemelerine dava açmaları durumunda; olumsuz kanaat beyanına sebep olan hususlar hakkında, itirazın yerinde olup olmadığının objektif olarak değerlendirilebilmesi veya idare mahkemelerine karşı yapılacak savunmalara dayanak teşkil etmesi bakımından; sicil amirlerince, memurun olumsuzluğuna sebep teşkil eden hususların belgelendirilmesi yerinde olacaktır. Memurun olumsuz tavır ve davranışlarının devamı halinde yazılı uyarıda bulunulması ve bu konudaki yazılı bilgi ve belgelerin muhafazası yönünde gerekli tedbirlerin alınmasında fayda görülmektedir.
24) Çeşitli sebeplerle görevlerinden ayrılanlar için düzenlenecek sicil raporları
Askerlik, aylıksız izin, emeklilik, görevden çekilme, görevden çekilmiş sayılma vb.
nedenlerle görevlerinden ayrılanların, o yıl içindeki hizmet sürelerinin 6 ay veya daha fazla olması durumunda o yıla ait sicil raporları düzenlenecek, o yıla ait hizmeti 6 aydan az olması durumunda sicil raporu düzenlenmeyecektir.
19
EK-1 ...(*)
...nci Sicil Amiri olduğum ve adı, soyadı, sicil numarası ile görev yeri (...) sayfadan ibaret listede yazılı toplam (...) personele ait sicil raporları tarafımdan düzenlenerek .../.../... tarihinde teslim edilmiştir.
Teslim Eden Teslim Alan
İmza İmza
Adı, Soyadı Adı, Soyadı
Unvanı Unvanı
PERSONELİN SIRA
NO ADI SOYADI UNVANI GÖREV YERİ MEBSİS NO
(*) Bu kısma sicil raporlarının teslim edildiği amir veya makamın adı yazılacaktır. Yayım Tarihi 3.6.1991 Sayısı:20890
20
MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI SİCİL AMİRLERİ YÖNETMELİĞİ DEĞİŞİKLİKLERİ
Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 30.12.1993 Sayısı:21804 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 16.12.1994 Sayısı:22143 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 03.03.1997 Sayısı:22922 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 30.09.1999 Sayısı:23832 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 29.08.2000 Sayısı:24155 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 30.06.2001 Sayısı:24448 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 14.01.2004 Sayısı:25346 Değişikliğin Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi 30.07.2004 Sayısı:25538
21
T.C.
BİLGİ EDİNME DEĞERLENDİRME KURULU
Karar Tarihi : 05/07/2004 Karar Sayısı : 2004/12
Başvuru Sahibi Kurum veya Kuruluş : İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü Kurula Başvuru Tarihi : 10/06/2004
KARAR
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi personel için bağlayıcı olan söz konusu Kanunun sicillerle ilgili “Bölüm 6”da (109 ila 123’üncü maddeler arası) özlük dosyaları ile sicil dosyalarının “gizli” gizlilik dereceli olacağına dair hiçbir hüküm bulunmadığı halde, bu Kanunun 121 inci maddesi uyarınca Bakanlar Kurulunca çıkarılan “Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği”nde söz konusu dosyaların “gizli” olacağının 26, 27 ve 28’inci maddelerinde düzenlemiş olduğu, 657 sayılı Kanunun 117’nci maddesinde yer alan ve olumsuz sicil alan memura yapılacak uyarı yazısının “gizli olacağı”nı düzenleyen hususun ise ilgili memurun diğer memurlara karşı kişilik haklarını korumak bakımından duyulan bir ihtiyaçtan kaynaklandığı, - Çağdaş kamu yönetimi anlayışının hakim olduğu ülkelerdeki uygulamalara bakıldığında, kamu görevlileri için düzenlenen sicil raporu benzeri dosyaların ücüncü kişilere karşı gizli tutulduğu, dosyanın ilgilisine karşı ise açık olduğunun görüldüğü; 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun da bu yönde atılmış bir adım olduğu, nitekim 4982 sayılı Kanunun konuyla ilgili olarak, 15’inci maddesindeki “Yargı denetimi dışında kalan idari işlemlerden kişinin çalışma hayatını ve mesleki onurunu etkileyecek nitelikte olanlar, bu Kanun kapsamına dahildir...”, 18’inci maddesindeki “Sivil ve askeri istihbarat birimlerinin görev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır. Ancak, bu bilgi ve belgeler kişilerin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte ise, istihbarata ilişkin bilgi ve belgeler bilgi edinme hakkı kapsamı içindedir.”, 25’inci maddesindeki “Kurum ve kuruluşların, kamuoyunu ilgilendirmeyen ve sadece kendi personeli ile kurum içi uygulamalarına ilişkin düzenlemeler hakkındaki bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkının kapsamı dışındadır. Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.”
şeklindeki hükümlerinin de, kurum ve kuruluşların kendi personeli hakkında sahip oldukları bilgi ve belgelerin üçüncü kişilere karşı gizli tutulması, ancak bu bilgi ve belgeler ilgili kişinin çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte ise o kişiye açık olması, bir başka deyişle bilgi edinme hakkı kapsamında ilgili personelin kendisiyle ilgili bilgi ve belgelere erişim hakkının bulunduğu şeklinde anlaşılması gerektiği,
657 sayılı Kanunun 111 inci maddesi gereğince “Devlet memurlarının ehliyetlerinin tespitinde, kademe ilerlemelerinde, derece yükselmelerinde, emekliye çıkarma veya hizmetle ilişkilerinin kesilmesinde özlük ve sicil dosyalarının başlıca dayanak olduğu” göz önünde tutulursa, sicil dosyalarının Devlet memurlarının “çalışma hayatını ve meslek onurunu etkileyecek nitelikte” bulunduğunun açık olduğu,
22
hususlarını ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Bu Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren diğer kanunların bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz” amir hükmünü göz önünde bulunduran Kurul, 4982 sayılı Kanun ile çelişen Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği hükümlerinin uygulanmasında (özlük dosyaları ve) sicil raporlarının üçüncü kişilere karşı yine gizlilik prensibi içinde muhafazasının gerektiği, ancak ilgili kamu görevlisine karşı 4982 sayılı Kanun çerçevesinde açık olmasının gerektiğine oybirliği ile karar vermiştir.
23
SİCİL İLE İLGİLİ GÖRÜŞLER
Devlet memurlarının sicil raporları düzenlenirken “Memurun tarafsızlığı” ile ilgili sorunun değerlendirilmesi
Bilindiği üzere 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Tarafsızlık ve Devlete Bağlılık” başlığını taşıyan 7 inci maddesinde “Devlet memurları siyası partiye üye olamazlar, herhangi bir siyasi parti, kişi veya zümrenin yararını veya zararını hedef tutan bir davranışta bulunamazlar, görevlerini yerine getirirken dil, ırk, cinsiyet, siyasi düşünce felsefi inanç, din ve mezhep gibi ayırım yapamazlar, hiçbir şekilde siyasi ve ideolojik amaçlı beyanda ve eylemde bulunamazlar ve bu eylemlere katılamazlar.” hükmü getirilmiş bulunmakta, ayrıca; 125 inci maddede yer alan disiplin cezalarını gerektiren haller arasında da bu hususla ilgili fiiller sayılmaktadır.
Bu itibarla, Devlet Memurları Kanunu’nun Genel Hükümleri ile sicil raporunun birlikte mütalâası sonucunda tarafsızlıkla ilgili soruya verilecek notun olumlu düşünüldüğü takdirde 100, olumsuz düşünüldüğü takdirde 100’den aşağı puanlanabileceği ancak, bu takdirde, yukarıda yer verilen disiplin hükümlerine göre işlem yapılmış olması gerektiği düşünülmektedir.
Yetersiz olarak değerlendirilmiş bulunan memurların sicil raporunda belirtilen kusur ve noksanlıkların ilgililere tebliğ edilerek bir sonraki sicil döneminde daha dikkatli çalışmalarının temin edilmesi
Bilindiği üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun değişik 2 ve 121 nci maddelerine istinaden Bakanlar Kurulunun 25/9/1989 tarih ve 89/14578 sayılı kararları ile değiştirilerek yürürlüğe konulan “Devlet Memurları Sicil yönetmeliği”nin 21 nci maddesinde;
“Yetersiz olarak değerlendirilmiş bulunan memurlar, bu duruma sebep olan kusur ve noksanlıklarını gidermeleri için, sicil raporlarının bunların muhafazası ile görevli makamlara en son teslim tarihini takip eden bir ay içinde, atamaya yetkili amirlerce gizli bir yazı ile uyarılırlar.”, Aynı Yönetmeliğin 17’nci maddesinde de; “...Sicil döneminde edinilen bilgi ve müşahedelerden yararlanılarak yapılacak değerlendirme
sonuçlarına göre memurların olumlu ve olumsuz yönleri, kusur ve noksanları hakkındaki düşünceler sicil raporunun şahsiyet değerlendirilmesine ait bölümüne ayrı ayrı açık ve gereğine göre kısa veya teferruatlı olarak yazılır. Sicil amirlerinin memurların genel durumu ve davranışları hakkındaki düşünceleri, not takdirinde dikkate alınır.”
denilmektedir.
Yukarıda yer verilen hükümler gereğince yetersiz memurların uyarılmalarındaki gayenin, Devlet memurlarının sicil raporlarında belirtilen kusur ve noksanlıklarının ilgililere tebliğ edilerek bir sonraki sicil döneminde daha dikkatli çalışmalarını ve söz konusu kusur ve noksanlıklarını tekerrür etmemelerini temin edebilmek maksadına yönelik olduğu düşünülmektedir.
Bu sebeplerle uyarma yazılarında; olumsuz sicil alan memurlara yalnızca sicil raporlarında belirtilen olumsuz yönleri, kusur ve noksanlıklarının bildirilmesi gerekmektedir.
24
İdari yargı yoluyla 1985 yılından önceki yıllara ait sicil raporlarının değerlendirilmesine karar verilenlerin bu döneme ilişkin sicil raporlarındaki soruların değerlendirilmesinin nota çevrilmesi
18/10/1986 tarih ve 19255 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği”nin Geçici 2 nci maddesinde yer alan “Bu yönetmelik kapsamına giren memurların 1985 yılına ait sicil raporlarında yeterlikle ilgili soruların değerlendirilmesinde her pekiyi için 11, her iyi için 9, her orta için 8 ve her zayıf için de 5, not esas alınmak suretiyle tespit edilen toplam not 1985 yılı sicil notu sayılır” hükmüne göre işlem yapılmasının uygun olacağı mütalâa edilmektedir.
İl Milli Eğitim Müdürlüğünde yöneticiler arasında yapılan görev dağılımına göre personelin doğrudan şube müdürüne bağlı çalışması halinde, sicil ve disiplin amirliğinin şube müdürü tarafından mı yoksa müdür yardımcısı tarafından mı üstlenileceği;
Milli Eğitim Bakanlığı Sicil Amirleri Yönetmeliği ile Milli Eğitim Bakanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliğinde Milli Eğitim Bakanlığı personelinin sicil ve disiplin amirleri belirlenmiştir.
Ayrıca Milli Eğitim Bakanlığının 25/01/1995 tarih ve B.08.0.PGM.0. 23. 01. 200.
4/238/12351 sayılı (1995/9) No’lu Genelgesinde de “... İl milli eğitim müdürlüklerinde milli eğitim müdür yardımcısı ve şube müdürü kadro dağılımının, Milli Eğitim Müdürlükleri Yönetmeliğinin öngördüğü gibi hiyerarşik kademe oluşturmaya imkân verecek şekilde düzenlenmesine kadar, mevcut uygulamada olduğu gibi milli eğitim müdür yardımcıları ve şube müdürleri milli eğitim müdürüne karşı doğrudan sorumlu olmaya ve görev dağılımı çerçevesinde sorumluluklarına verilen şube veya şubelerin görevlerini doğrudan yürütmeye devam edeceklerdir.” denilmektedir.
Bu nedenle, genelge hükmü çerçevesinde, personelin sicil ve disiplin amirlerinin doğrudan bağlı olarak çalıştıkları Milli Eğitim Müdür Yardımcısı veya Şube Müdürü olması gerektiği mütalâa edilmektedir.
25
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununun 37 ve 64 üncü Maddelerinin Uygulanması 16/8/1995 tarihli ve 22376 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 139 seri no’lu
Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 31/12/1984 tarihinde yürürlüğe giren 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile yeniden düzenlenen 37 nci maddesinde, bu Kanun hükümlerine göre öğrenim durumları, hizmet sınıfları ve görev unvanları itibariyle azami yükselebilecekleri derecelerin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanan ve son altı yıllık sicil notu ortalaması doksan ve daha yukarı olanlardan son sicil notu olumlu bulunanların kazanılmış hak aylıklarının kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye yükseltileceği, aynı Kanun Hükmünde Kararname ile anılan Kanunun 64 üncü maddesine eklenen fıkra ile de, Devlet memurlarından altı yıllık sicil notu ortalaması 90 ve daha yukarıda olanların aylık derecelerinin yükseltilmesinde dikkate alınmak üzere bir kademe ilerlemesinin uygulanacağı hükme bağlanmış bulunmaktadır.
Bilindiği üzere Bakanlığımızca hazırlanarak 28/12/1984 tarih ve 18619 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 91 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği ile 08/02/1991 tarih ve BÜMKO-KY-10-115567-113/2525 Sayılı 118 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinde; 37 nci ve 64 üncü maddelerde öngörülen hükümlerin, altı yıllık sicil notu ortalamasının doksan ve daha yukarı olmasını gerektirdiğinden ve Devlet memurları sicil sisteminde 243 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği 31/12/1984 tarihinde tamamlanan altı yıllık süre için sözkonusu madde hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı belirtilmişti.
Ancak, Danıştay 5 inci Dairesinin 28/10/1992 tarih ve Esas No: 1992/778, Karar No:
1992/2807 sayılı Kararında; 243 sayılı KHK’nin 31/12/1984 tarihinde yürürlüğe girdiği ve 657 sayılı Kanunun 37 ve 64 üncü madde hükümlerinin daha sonraki bir tarihte yürürlüğe gireceğine ilişkin istisnai bir hükme yer verilmediği ve 1986 yılından önceki dönemde sicillerin not esasına göre doldurulmamasıyla birlikte, bu konudaki boşluğun 18/10/1986 tarih ve 19255 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Devlet Memurları Sicil Yönetmeliğinin Geçici
2 nci maddesindeki hüküm ile giderildiği, 37 ve 64 üncü maddelerde yer alan “son altı yıllık sicil notu ortalaması” ibaresinin ilk uygulama yönünden 31/12/1984 tarihinden önceki altı yıl olduğu belirtilerek 118 Seri No’lu Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliğinin ilgili bölümü iptal edilmiştir.
Öte yandan, Anayasanın 138’inci maddesinin 4’üncü fıkrasında; “Yasama ve yürütme organları ile idare mahkeme kararlarına uymak zorundadır. Bu organlar ve idare, mahkeme kararlarını hiçbir suretle değiştiremez ve bunların yerine getirilmesini geciktiremez.” Denilmek suretiyle, mahkeme kararlarına idarenin uymak zorunda olduğu hükme bağlanmıştır.
Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşları tarafından Bakanlığımıza gönderilen yazıların incelenmesinden, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 37 ve 64 üncü maddesi hükümlerinin uygulanması ile ilgili olarak çeşitli tereddütlere düşüldüğü anlaşılmış olup, uygulamada birliğin sağlanması amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 37 ve/veya 64 üncü madde hükümlerinin ilgililer hakkında uygulanmasında, 31/12/1984 tarihinden önceki altı yıllık (1979-1984 yılları) sicil raporlarının da değerlendirmeye alınması gerekmektedir. 1979-1995 yılı sicil raporları değerlendirilen bir personelin önce 1979-1984 yılları sicil notları dikkate alınacak ve anılan maddelerin uygulanmasının mümkün olmaması halinde, yıllar itibariyle kaydırma yapılarak
26
(1980-1985, 1981-1986,...1990-1995) altı yıllık diğer dönemlerde anılan maddelerden yararlanıp yararlanamayacağı tespit edilecektir.
ÖRNEK : 1- Lise mezunu olup şef kadrosunda görev yapan ve 1.1.1985 tarihi itibariyle kazanılmış hak aylığı ve emekli keseneğine esas aylığı 3 üncü derecenin 3 üncü kademesinde bulunan bir personelin, 1979-1984 yıllarına ait sicil notu ortalamasının 90 olması halinde, hakkında 64 üncü madde hükmünün uygulanarak 3 üncü derecenin 4 üncü kademesine ilerletilmesi, 1984 yılı sicil notunun da olumlu olması halinde 37 nci madde hükmünün uygulanarak kazanılmış hak ve emekli keseneğine esas aylığının kadro şartı aranmaksızın bir üst dereceye (2 nci derecenin 1 inci kademesine) yükseltilmesi gerekmektedir.
ÖRNEK: 2- 1985-1990 yılları sicil raporları değerlendirilerek 01/01/1991 tarihi itibariyle 64 üncü madde hükmünden yararlandırılan bir personelin 1979 yılından sonraki altı yıllık dilimden 1983-1988 yıllarına ilişkin sicil notu ortalaması nedeniyle 64 üncü ve/veya 37 nci madde hükümlerinden yararlanması gerektiği tespit edildiğinde, 01/01/1989 tarihi itibariyle bu hükümlerden yararlandırılacak ve daha önce 01/01/1991 tarihi itibariyle işlem iptal edilecektir.
1989-1994 yıllarına ait sicil notu ortalamasının 90 olması ve diğer şartları taşıması halinde ise 64 ve/veya 37 nci madde hükümlerinden 01/01/1995 tarihi itibariyle yeniden yararlanması mümkün olabilecektir.
2- 37 ve/veya 64 üncü maddelerin uygulanması sonucu bir kademe ilerlemesi veya derece yükselmesi işlemi kazanılmış hak aylığı ile emekli keseneğine esas aylığına birlikte uygulanacaktır. Ancak;
-Kazanılmış hak aylık derecesinin öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği derecenin 4 üncü kademesine ulaşmaması, emekli keseneğine esas aylığının ise öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği derecenin 4 üncü kademesine ulaşması halinde, 37 nci madde hükmü emekli keseneğine esas aylığına uygulanacaktır.
- Emekli keseneğine esas aylığı 37 nci madde hükmünden yararlanılarak öğrenim durumu itibariyle yükselebileceği derecenin bir üst derecesine yükselip de bu derecenin son kademesinde bulunması halinde, 64 üncü madde hükmü uygulanarak ilerletileceği bir kademe bulunmadığından anılan madde hükmü yalnızca kazanılmış hak aylığına uygulanacaktır.
ÖRNEK : 1- Kazanılmış hak aylığı 5 inci derecenin 2 nci kademesinde, emekli keseneğine esas aylığı 5 inci derecenin 3 üncü kademesinde bulunan ortaokul mezunu bir personelin kazanılmış hak aylığı 64 üncü madde hükmü de uygulanarak 5 inci derecenin 3 üncü kademesine, emekli keseneğine esas aylığı 64 ve 37 nci maddeler uygulanarak 4 üncü derecenin 1 inci kademesine ilerletilecektir.
ÖRNEK : 2- Lise mezunu olup, kazanılmış hak aylığı 3 üncü derecenin 2 nci kademesinde, emekli keseneğine esas aylığı daha evvel 37 nci madde hükmü de uygulanarak 2 nci derecenin 6 ncı kademesinde olan bir personelin 64 üncü madde gereğince bir kademe ilerlemesinden yararlanma hakkına sahip olması durumunda; emekli keseneğine esas aylığının ilerletileceği bir kademe bulunmadığından sadece kazanılmış hak aylığı 3 üncü derecenin 3 üncü kademesine ilerletilecektir.
3- 657 sayılı Kanunun 37 nci maddesi uyarınca, derece yükselmesinden yararlanacak olan personelin öğrenim durumu itibariyle 36 ncı maddede belirtilen azami olarak yükselebileceği derecenin dördüncü kademesinden aylık almaya hak kazanmış olması
