T.C.
YARGITAY
Hukuk Genel Kurulu ESAS NO 2007/5-713
KARAR NO 2 0 0 7 / 7 3 6 Y A R G I T A Y ILAM I İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :D icle Asliye Hukuk Mahkemesi :17/05/2007
:2007/25-2007/55
:TEIAŞ GENEL MUDURLUGU ANKARA -vekili Av.Necat : EŞREF ÇELİK
:Kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili TARİHİ
NUMARASI DAVACI DAVALI DAVA TÜRÜ
Taraflar arasındaki Kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın tapuya tescili" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Dicle Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 20.07.2006 gün ve 2005/1 45-2006/1 30 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından
istenilmesi üzerine, Yargıtay 5. Hukuk Dairesinin 06.02.2007 gün ve 2006/1 261 4-2007/1 183 sayılı ilamı ile,
(...Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan Kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın davacı idare adına tescili
istemine ilişkindir.
Mahkemece, davanın dava şartı yokluğu nedeni ile reddine karar verilmiş, hüküm davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.
Kamulaştırma Kanununun 14/5. maddesine göre; usulüne uygun olarak açılan IBlîffBHSBBB bedelinin tespiti ve tescili davasında taşınmaz malın gerçek malikinin daha önce öldüğü sabit olursa mirasçıları davaya dahil edilmek suretiyle devam olunacağı hüküm altına alındığından, tapu malikinir mirasçıları tespit edilip adlarına dava dilekçesi tebliğ edilmek suretiyle davaya devam edilip esastan inceleme yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davada dava şartı gerçekleşmediğinden bahisle davanın reddine karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı vekili
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan Kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ve bu hakkın tapuya tescili istemine ilişkindir.
Davacı TEİAŞ Genel Müdürlüğü vekili; müvekkili idarece alınan kamu yararı kararına dayanılarak mülkiyeti davalı Eşref Çelik'e ait bulunan Diyarbakır İli, Dicle İlçesi Altay Köyü 791 parsel sayılı, 10 000 m2 yüzölçümündeki taşınmazın 4414,23 m2 lik bölümünde irtifak hakkı tesisi ile ilgili olarak 2942 sayıl Kamulaştırma Kanunu'nun 4650 sayılı Kanunla değişik 8.maddesi uyarınca davalıya taahhütlü mektupla bildirim yapıldığını, ancak pazarlıkta anlaşma sağlanamadığını ileri sürerek; 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanunu'nun 4650 sayılı Kanunla değişik 10. maddesi uyarınca, Kamulaştırma konusu irtifak hakkı bedelinin tespiti ile davacı idare adına tapuya tesciline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Dava dilekçesinin ve pazarlığa çağrı belgesinin tebliğe çıkarıldığı tarihler itibariyle ölü olan davalı Eşref Çelik'e, mahkemece tebliğe çıkarılan dava dilekçesi ve duruşma gününü bildirir davetiye muhatabın ölü olduğundan bahisle bila tebliğ iade edilmiş; duruşmalarda kendiliğinden hazır bulunan
HUKUK GENEL KURULU KARARI
mirasçılardan Aydın Çelik ve bir kısım mirasçılar vekili, idarece takdir edilen bedele karşı beyanda bulunmamışlardır.
Mahkemenin, "davacı idarece 2942 sayılı Kanunun 7. maddesine uygun araştırma yapılıp, bunun sonucuna göre aynı Kanunun 8. maddesinin öngördüğü anlamda satın alma usulünün denenmediği, anlaşarak satın alma teşebbüsünün yapılması ve sonuçsuz kalmasının davanın ön şartı olduğu"
gerekçesiyle "davanın reddine" dair verdiği karar, Özel Daire'ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş;
Yerei Mahkemece "satın alma aşamasındaki ön şart yokluğunun, dava aşamasında taraf teşkili sağlanarak giderilemeyeceği" gerekçesiyle önceki kararda direnilmiştir.
Dava konusu 791 parsel sayılı taşınmazın kayden maliki bulunan ve 17.9.1988 tarihinde vefat eden davalı Eşref Çelik'e, davacı idarece taahhütlü posta ile tebliğe çıkarılan pazarlığa çağrı belgesinir
"Muhtarın oğlu Niyazi Ayhan imzasına teslim edildi" şerhi verilerek 29.6.2005 tarihinde tebliğ edildiği belirtilmiş; idarece taşınmaz mal malikinin ölü olduğu belirlenip, mirasçıları ve bunların adresleri araştırılmadığından, satın alma aşamasının anlaşmazlıkla sonuçlandığına dair her hangi bir belge düzenlenmemiş ve ölü tapu maliki Eşref Çelik aleyhine, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 4650 sayılı
Kanunla değişik 10. maddesi uyarınca görülmekte olan dava açılmıştır.
Bilindiği üzere; 4.11.1983 gün ve 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun uygulanması sırasında ortaya çıkan sorunların sağlıklı bir biçimde çözümü ve Anayasa'nın 46 ncı maddesinde öngörülen ve ası kural olan, kamu yararının gerektirdiği hallerde, karşılıklarının nakden ve peşin olarak ödenmes koşuluyla, özel mülkiyette bulunan taşınmaz malların objektif esaslara göre hızlı, doğru ve sağlıklı bir şekilde kamulaştırılması esasının tam olarak uygulanmasının sağlanması amaçlanarak, 24.4.2001 gün ve 4650 sayılı yasa ile değişik hükümler getirilmiştir.
Kanunun genel gerekçesinde de ifade edildiği üzere; "...Devlet ve kamu tüzelkişilerinin ancak zorunlu hallerdevebaşka şekillerde taşınmaz mal sağlayamamaları durumunda hızlı, doğru ve sağlık) bir şekilde Kamulaştırma yapmalarının sağlanması,Kamulaştırma sebebiyle adli ve idari yargıda açılacak davaların önlenmesi veya en aza indirgenmesi, buna rağmen açılacak davaların hızla sonuçlandırılması, doğru bedel tespiti yapılarak Kamulaştırma sehphivlp Devlet veya diğer kamu tüzelkişileri ile gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin haksızlığa uğramasının önlenmesi, Kamulaştırma işlemlerinin hızla sonuçlandırılarak, Devletin veya diğer kamu tüzelkişilerinin İşlerinin ve yatırımlarının çabuklaştırılmasının sağlanması, uygulamada ortaya çıkan sorunların süratle çözümlenmesi amacıyla;
1)Anayasamızın 46 ncı maddesi hükmüne uygun olarak, Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinin ancak zorunlu ve gerçekten kamu yararının gerektirdiği hallerde ortaya çıkan İhtiyaçlarını başka şekillerde (pazarlıkla satın alma, Maliye Bakanlığından veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarından tahsis suretiyle taşınmazmal edinme gibi) karşılayamamafarı halinde Kamulaştırma yapmalarının temini amacıyla, Kamulaştırma yetkisi tanınan Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinin Kamulaştırma ihtiyacı ortaya cıktıâınua. KamulaştırmaKanunun 5 nci maddesinde sayılan mercilerce verilecek kamu yararı karadannın6 ncı maddesi uyarınca onaylanmasından veya 6 ncı maddenin son fıkrası uyarınca yapılacak Kamulaştırma yetkili icra organınca verilecek karardan sonra, idarelerin kıymet takdir komisyonu ve uzlaşma komisyonu kurarak öncelikle Kanunun 8 nci maddesinde öngörülen satın alma usulü
uygulamalarının sağlanabilmesi;
2) Kamulaştırma Kanunundaki mevcut Kamulaştırma sistemi değiştirilerek, kıymet takdir komisyonları eliyle yaptırılan kıymet takdiri usulü ve esaslarının ve buna bağlı diğer işlemlerinin ve keza, bedel aıtırırndavalan açılabileceği yönündeki hükümlerin kaldırılarak, yeniden düzenlenen 10 uncu maddeyle Kamulaştırma işleminin tek davayla ve hızlı bir şekilde çözümlenmesi amacıyla, Kamulaştırma
yapacak olan Devlet ve diğer kamu tüzelkişilerinin doğrudan mahkemeye başvurarak, kamulaştırılacak taşınmaz malın gerçek Kamulaştırma bedelinin tespiti ile, bu bedel karşılığında ve bu bedelin ödenmesi
kaydıyla Kamulaştırma yapılmasına ve taşınmaz malın IKamulaştırma yapan idare adına tesciline karar verilmesinin sağlanması, bu davaların seri olarak ve hızla sonuçlandırılması... " öngörülmüştür. ,
Görüldüğü g i b i ; 4650 sayılı Kanun ile, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunundaki mevcut Kamulaştırma sisteminin değiştirilmesinin amacı, uygulanabilir, gecikmeleri ortadan kaldıran ve sürati şekilde sonuca ulaşan bir sistem kurmaktır.
O halde, Kamulaştırma Kanununda, 4650 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik sonucu getirilen yeni
sistemde; anılan Yasanın 5 nci maddesinde sayılan mercilerce verilecek kamu yararı kararlarının 6 ncı
2 0 0 7 / 5 - 7 1 3 - 7 3 6
madde uyarınca onaylanmasından sonra, 8 nci maddede belirtilen esaslar çerçevesinde idarenin, kıymet takdir komisyonu ve uzlaşma komisyonu kurarak, tespit edilen tahmini bedeli belirtmeksizin, taşınmazı
pazarlıkla ve anlaşarak satın alma iradesini malike bildirmesi; tarafların anlaşamaması veya ferağ verilmemesi halinde 10 ncu madde gereğinceKamulaştırma bedelinin mahkemece tespiti ve idare adına tescili öngörülmüştür.
Konuyla ilgisi bakımından Öncelikle; 4650 sayılı Kanunla değiştirilen 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununun, Kamulaştırma önce yapılacak işlemler" başlığı altında düzenlenen 7 inci maddesi ile,
"Satın Alma Usulü" başlığı altında düzenlenen 8 inci maddesi üzerinde durulmasında yarar vardır.
Burada önemle vurgulanmalıdır ki; Kanunda yapılan değişiklik sonucu, idarelerin tapuda kayıtlı olan taşınmaz mallar hakkında yapacağı Kamulaştırma işlemlerinde öncelikte pazarlıkta satınalmaveya trampa usulünü uygulamaları esastır, Kamulaştırma kararının alınmasından sonra Kamulaştırma yapacak idare, taşıı
komisyonu oluşturarak taşınmazın tahmini bedelini belirler ve ayrıca bu bedel üzerinden pazarlıkla satın alma ve trampa işlemlerini yürütmek ve sonuçlandırmak üzere üç kişilik bir uzlaşma komisyonu kura
(m8).
Kanunun 7. maddesi uyarınca, Kamulaştırma işlemlerini yapan idarenin, tapu kayıtlarını getirtip mal sahiplerinin adreslerini t a p u , vergi ve nüfus kayıtları üzerinden veya ayrıca haricen yaptıracağ araştırma ile belgeye bağlamak suretiyle tespit ettirmesi ve tüm bu araştırmalar sonucunda tebligal adresi tespit edilemediği takdirde ilanen tebligat yapılması gerekir.
Hemen belirtilmelidir ki, kamulaştırılacak veya üzerinde irtifak hakkı kurulacak taşınmaz malın malik veya zilyedinin belirlenmesi ve adreslerinin araştırılması hususu, 7. maddenin değişiklik gerekçesinde de ifade edildiği gibi, Kamulaştırmanın kısa süre içerisinde tamamlanması ve sürüncemede
bırakılmaması açısından son derece önem arz ettiği g i b i ; malı kamulaştırılan kişinin bundan haberdar edilmesinin önemi de izahtan varestedir.
Görüldüğü üzere idarenin; malik veya zilyedin adresini t a p u , vergi ve nüfus müdürlükleri ile ayrıca köylerde jandarma, polis teşkilatı bulunan yerlerde ilgili birimlerden sorarak tespit etmesi, tebligal adresinin belirlenememesi halinde ilanen tebligat yaptırması; nüfus kayıtlarında malikin veya zilyedin ölü olduğu belirlendiği t a k d i r d e , bu kez Kamulaştırma işlemlerini mirasçılar adına yaparak, mirasçıların adreslerini de aynı makamlardan araştırması. Kamulaştırma Kanunu'nun 7. maddesinin amir hükmi gereğidir.
Bu aşamadan sonra idarece, satın alma usulüyle Kamulaştırma için anlaşma yolunun denenmesi;
eş söyleyişle 4650 sayılı Kanunla önemli değişiklikler getirilen 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 8 inci maddesine göre idarenin kendi bünyesi içinde oluşturduğu kıymet takdir komisyonunca belirlenen tahmini bedeli belirtmeksizin, malikin 7 nci madde uyarınca tespit edilen adresine resmi taahhütlü bir yazı ile uzlaşma davetiyesi gönderilmesi ve malik ya da temsilcisinin 15 gün içinde uzlaşma görüşmes yapmak üzere idareye başvurması halinde, pazarlık görüşmesi yapılması; anlaşma olmaması veya feraç verilmemesi halinde 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 4650 sayılı Kanunla değişik 10 uncu
maddesine göre, Kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın idare adına tescili için idare tarafından mahkemeye dava açılması gereklidir.
Kamulaştırma Kanununun açıklanan 8 inci maddesinin 4650 sayılı Kanunla değiştirilmeden önceki metninde,Kamulaştırma yapacak idarenin, Kamulaştırma kararının alınmasından sonra Kamulaştırmanın her safhasında mal sahibi İle anlaşarak taşınmaz mal veya kaynağı ya da bunlar üzerinde bulunan irtifak haklarını satın alabileceği"öngörülmüş ve bu suretle idareye satın alma usulü ile Kamulaştırma yapma zorunluluğu getirilmemiş iken; 8 inci maddenin 4650 sayılı Kanunla değiştirilen
metninde yer alan "İdarelerin, tapuda kayıtlı olan taşınmaz mallar hakkında yapacağı Kamulaştırma satın alma usulü idarenin anlaşma yolunu denemesi yasal bir zorunluluk haline getirilmiş ve ayrıca mal sahibi ile anlaşmanın nasıl yapılacağı hususu kapsamlı olarak düzenlenmiştir.
Bu noktada; 8 inci maddede, idarenin uzlaşma davetiyesini "...resmi taahhütlü bir yazıyla malike bildirir" hükmü yer almasına karşın, tebligatın (bildirimin) hangi kanuna göre yapılacağına dair açık bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
O halde bu yönün;Kamulaştırma Kanununun gene) yapısı, ruhu ve öngördüğü ilkeler
çerçevesinde, genel hukuk kuralları da dikkate alınarak, yargısal içtihatlarla açıklığa kavuşturulması; bu noktadan hareketle, Kamulaştırma Kanunundaki hükümler Tebligat Kanunu hükümlerine göre özel hükümler niteliğinde olduğundan öncelikle bu hükümlerin uygulanması, burada açıklık bulunmayan durumlarda Tebligat Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanması, Tebligat Kanunu hükümlerinde yeı almayan gönderi türlerinin de, Posta Kanunu hükümlerine göre değerlendirilmesi gerektiğinde duraksama bulunmamaktadır.
Yargısal uygulamada üst norm olarak kabul edilen, eş söyleyişle tebligatın nasıl yapılacağına ilişkin İçerdiği düzenlemelere atıf yapılan, 7201 sayılı Tebligat Kanununun 1 inci maddesi; "Kazai merciler, genel ve katma bütçeli daireler, belediyeler, köy hükmi şahsiyetleri, barolar ve noterler tarafından yapılacak bilcümle tebligat, bu Kanun hükümleri dairesinde Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel
Müdürlüğü veya memur vasıtasıyla yapılır." Hükmünü amirdir.
Şu halde, anılan maddede sayılan kamu kuruluşları tebligatlarını 7201 sayılı Tebligat Kanunu ve bu Kanuna göre çıkarılmış Tüzük hükümleri uyarınca yapmalıdırlar.
Bu cümleden olarak; somut olaydaki gibi, 8.6.1984 tarih ve 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsler Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve değişiklikleri ile 22.1.1990 tarih ve 399 sayılı Kanur Hükmünde Kararnameye dayanılarak çıkarılan 2001/2026 sayılı Kararname'nin eki Bakanlar Kurulu kararı ve 4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde faaliyette bulunmak üzere kurulan Türkiye Elektrik
İletim Anonim Şirketi, anılan Kanun uyarınca lehine Kamulaştırma yapma yetkisini haiz ve Kamulaştırma
Kanununun 1 ve 6 ıncı maddelerinde belirtilen kamu kurumlarından sayıldığından; davacı idarece tebligatın, Kamulaştırma Kanununda hüküm bulunduğu takdirde bu kanuna göre, aksi halde Tebligat
Kanunu hükümlerine göre yapılması gerektiği kuşku ve duraksamadan uzaktır.
Bilindiği g i b i , 7201 sayılı Tebligat Kanununa göre esas olan, tebligatın muhatabın bizzat kendisine yapılmasıdır. Esasen, Kamulaştırma Kanununun değişik 8 inci maddesinde de, bildirimin taşınmaz mal malikine yapılması gerektiği belirtilmiş, ancak tebligatın yapılacağı kimseler açısından
başka bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Bu noktada; 7201 sayılı Tebligat Kanununun 16 ncı maddesinde, "Kendisine tebliğ yapılacak şahıs adresinde bulunmazsa tebliğ kendisi ile aynı konutta oturan kişilere veya hizmetçilerinden birim yapılır" hükmü yer almakta olup; buna paralel bir düzenlemeyi içeren 5584 sayılı Posta Kanunu'nun
"Posta maddelerinin yetkili yerlere verilmesi" başlıklı 17 nci maddesinin üçüncü fıkrasında, "Alıcılar veya yukarıda belirtilen kişiler konutlarında bulunmazlarsa taahhütlü maddeler ve havale, koli, değerli mektup ve kutuların haber verme kâğıtları kendisiyle birlikte oturan ailesinden veya hizmetçilerinden yetişmiş
olan birine, bunların da bulunamamaları halinde aynı yerde oturan, müdür, kâtip, mal sahibi gibi kimselere verilebilir" denilmektedir.
Kısaca; idarece Kamulaştırma Kanununun 8 inci maddesi uyarınca uzlaşma davetiyesinin resmi taahhütlü bir yazı ile taşınmaz mal malikine bizzat tebliğ edilmesi; mal sahibinin adreste bulunmamas
durumunda, Tebligat Kanununun yukarıda açıklanan buna ilişkin hükümleri uygulanarak, tebligatır muhatap adına kabule yetkili kimselere (örneğin aynı çatı altında oturan aile efradına) yapılması gerekir.
Tebligatın, muhatap (taşınmaz mal sahibi) veya muhatap adına tebligatı kabule yetkili kimselere yapılmamış olması halinde, geçerli kabul edilmesi olanaklı değildir.
Şu açıklamalardan anlaşıldığı üzere; idarelerin, tapuda kayıtlı olan taşınmaz mallar hakkında yapacağı Kamulaştırma işlemlerinde pazarlıkla satın alma usulünü uygulamaları yasal bir zorunluluk olup,
idarece öncelikle, Kamulaştırma Kanunun 7 inci maddesi uyarınca taşınmaz mal sahibinin, onun ölümü halinde mirasçılarının adreslerini t a p u , vergi ve nüfus kayıtları üzerinden veya ayrıca haricen yaptıracağ araştırma ile tespit ettirilmesi, bu aşamadan sonra 8 inci madde gereğince anlaşma yolu denenerek malikin veya mirasçılarının 7 nci madde uyarınca tespit edilen adresine resmi taahhütlü bir yazı ile uzlaşma davetiyesinin gönderilmesi ve tebligatın, Tebligat Kanununa göre mal sahibine bizzat ya da onun adına kabule yetkili kimselere yapılması; mal sahibi bu davete İcabet etmez veya gelip de tahmini
bedelde anlaşma sağlanamaz ise, ancak bu takdirde 10. maddeye göre bedel tespiti ve tescil istemiyle mahkemeye dava açılması gerekir.
Eğer 7 ve 8.maddelerdeki şartlar yerine getirildikten sonra ve dava açma aşamasında malikin öldüğü tespit edilirse, işte o zaman ve sadece bu duruma hasren 4650 sayılı Kanun'la değişik 2942 sayıl
Kanunu'nun H.maddesinin 5.fıkrası gereğince tapu malikinin mirasçıları davaya dahil edilerek davanın
2 0 0 7 / 5 - 7 1 3 - 7 3 6
g ö r ü l m e s i n e d e v a m e d i l i r .
B u r a d a ü z e r i n d e ö n e m l e d u r u l m a s ı g e r e k e n bir başka y ö n ise, i d a r e c e 7 v e 8 inci m a d d e l e r d e ö n g ö r ü l e n p r o s e d ü r e u y u l m a d a n b e d e l t e s p i t i v e taşınmazın idare adına t e s c i l i i s t e m i y l e m a h k e m e y e dava açılması d u r u m u n d a nasıl bir karar v e r i l m e s i g e r e k t i ğ i s o r u n u d u r .
4 6 5 0 sayılı Kanunla 2 9 4 2 sayılı K a m u l a ş t ı r m a K a n u n u n d a yapılan d e ğ i ş i k l i k l e , K a m u l a ş t ı r m a
u l u s l a r a r a s ı n o r m l a r a v e Anayasa'ya e n u y g u n v e e n s ü r a t l i bir ş e k i l d e s o n u ç l a n d ı r ı l m a s ı v e d e ğ i ş i k l i k t e n Ö n c e k i K a n u n d a K a m u l a ş t ı r m a i ş l e m l e r i n d e k i kural hataları n e d e n i y l e m e y d a n a g e l e n g e c i k m e l e r i n ö n ü n e g e ç i l m e s i ayrıca 8 . m a d d e n i n 7 . m a d d e d e a ç ı k l a n a n ş e k i l d e g e r e ğ i g i b i u y g u l a n a r a k dava açılmasının a s g a r i y e i n d i r i l m e s i n i n a m a ç l a n m ı ş o l m a s ı n a g ö r e ; m a h k e m e ö n ü n d e g ö r ü l m e k t e olan v e t a r a f t e ş k i l i s a ğ l a n ı p esasına g i r i l m i ş b u l u n a n bir davanın r e d d e d i l i p , y e n i d e n K a m u l a ş t ı r m a i ş l e m l e r i n i n b a ş t a n yapılmasının i s t e n m e s i , K a n u n u n g e r e k lafzına g e r e k s e r u h u n a aykırı o l a c a k t ı r .
B u i t i b a r l a m a h k e m e c e , 2 9 4 2 sayılı K a m u l a ş t ı r m a K a n u n u n u n 1 0 u n c u m a d d e s i n e g o r e açılme b e d e l t e s p i t i v e t e s c i l davasında t a r a f t e ş k i l i s a ğ l a n m a d a n v e işin esasına g i r i l m e d e n ö n c e , davanın aynı K a n u n u n 7 ve 8 inci m a d d e l e r i n d e ö n g ö r ü l e n uzlaşma ş a r t l a r ı n a u y u l m a d a n açıldığının s a p t a n m a s ı d u r u m u n d a r e d d i n e karar v e r i l m e s i g e r e k t i ğ i ; aksi t a k d i r d e , t a r a f t e ş k i l i t a m a m l a n ı p işin esasına g i r i l e r e k , K a m u l a ş t ı r m a b e d e l i n i n k e ş f e n t e s p i t v e i d a r e c e mal s a h i p l e r i adına b a n k a y a b l o k e e d i l m e s i n d e n s o n r a , a r t ı k b u e k s i k l i k n e d e n i y l e davanın r e d d i n e karar v e r i l e m e y e c e ğ i açıktır.
N i t e k i m ; y u k a r ı d a n beri a ç ı k l a n a n b u ilkeler, Yargıtay H u k u k Genel K u r u l u ' n u n 2 9 . 1 . 2 0 0 6 g ü n v e E : 2 0 0 6 / 5 - 7 4 8 K : 2 0 0 6 / 7 5 6 ; 5 . 7 . 2 0 0 6 g ü n v e E : 2 0 0 6 / 5 - 4 9 8 K : 2 0 0 6 / 5 0 3 ; 2 8 . 2 . 2 0 0 7 g ü n v e E : 2 0 0 7 / 5 - 8 5
K: 2 0 0 7 / 9 2 ve 2 8 . 2 . 2 0 0 7 g ü n ve E:2007/5-86 K: 2 0 0 7 / 9 3 ; 1 9 . 0 9 . 2 0 0 7 g ü n ve E : 2 0 0 7 / 5 - 6 3 9 K:
2 0 0 7 / 6 0 1 sayılı k a r a r l a r ı n d a d a a y n e n b e n i m s e n m i ş v e i s t i k r a r l ı o l a r a k u y g u l a n a g e l m i ş t i r .
S o m u t olaya g e l i n c e ; davacı T ü r k i y e E l e k t r i k İ l e t i m A n o n i m Ş i r k e t i y a r a r ı n a i r t i f a k hakkı t e s i s i için k a m u y a r a r ı kararı alınan dava k o n u s u 7 9 1 p a r s e l sayılı taşınmazın t a p u maliki Eşref Ç e l i k ' i n , pazarlıkla satın a l m a a ş a m a s ı n d a n ü f u s kaydı g e t i r t i l e r e k sağ o l u p o l m a d ı ğ ı n ı n b e l i r l e n m e s i , 1 7 . 9 . 1 9 8 8 t a r i h i n d e v e f a t e d e n taşınmaz mal s a h i b i mirasçılarının a d r e s l e r i n i n 7 inci m a d d e uyarınca t a p u , v e r g i v e n ü f u s kayıtları ü z e r i n d e n veya ayrıca h a r i c e n y a p t ı r a c a ğ ı a r a ş t ı r m a İle t e s p i t e t t i r i l m e s i , b e l i r t i l e n y ö n t e m l e a d r e s i t e s p i t e d i l e n m i r a s ç ı l a r a 8 inci m a d d e g e r e ğ i n c e r e s m i t a a h h ü t l ü bir yazı ile uzlaşma d a v e t i y e s i n i n g ö n d e r i l m e s i v e b i l d i r i m i n T e b l i g a t Kanunu h ü k ü m l e r i n e g ö r e mal s a h i b i n e bizzat y a d a o n u n adına k a b u l e y e t k i l i k i m s e l e r e yapılmasının a r a n m a s ı , b u a r a ş t ı r m a l a r s o n u c u n d a mirasçıların a d r e s l e r i t e s p i t e d i l e m e d i ğ i t a k d i r d e ilanen t e b l i g a t y a p ı l a r a k ; ö n c e l i k l e satın a l m a usulü d e n e n d i k t e n s o n r a , mirasçılaı d a v e t e i c a b e t e t m e d i k l e r i y a d a g e l i p d e t a h m i n i b e d e l i k a b u l e t m e d i k l e r i t a k d i r d e g ö r ü l m e k t e olan b e d e l t e s p i t i v e t e s c i l davasının açılması g e r e k i r k e n , i d a r e c e t a p u m a l i k i n i n sağ o l u p o l m a d ı ğ ı n a dair n ü f u s kayıtları g e t i r t i l m e m i ş , 7 inci m a d d e d e sayılan k u r u l u ş l a r d a n a d r e s i a r a ş t ı r ı l m a m ı ş v e b u n u n s o n u c u o l a r a k pazarlığa ç a ğ r ı b e l g e s i , 1 7 . 9 . 1 9 8 8 t a r i h i n d e ö l m ü ş b u l u n a n t a p u m a l i k i n e , taşınmazın b u l u n d u ğ u
köy a d r e s i n e t e b l i ğ e çıkarılarak, ü s t e l i k o n u n adına k a b u l e y e t k i l i b u l u n m a y a n T e b l i g a t K a n u n u n a aykırı usulle m u h t a r ı n o ğ l u n a yapılan b i l d i r i m l e y e t i n i l e r e k , pazarlıkla a n l a ş m a s a ğ l a n a m a d ı ğ ı n d a n bahisle ölı t a p u maliki a l e y h i n e g ö r ü l m e k t e olan dava açılmıştır. İlke o l a r a k , i d a r e n i n , ö n c e l i k l e 8 inci m a d d e n i n ş a r t l a r ı n ı g ö z e t m e s i v e y e r i n e g e t i r m e s i g e r e k i r .
Yargılama a ş a m a s ı n d a ise; dava d i l e k ç e s i v e d u r u ş m a g ü n ü n ü n t e b l i ğ i için çıkarılan d a v e t i y e n i n bila t e b l i ğ iade e d i l m e s i üzerine davalı Eşref Çelik'in dava ve pazarlıkla satın a l m a t a r i h l e r i n d e n ö n c e v e f a t e t t i ğ i anlaşılmış; a d r e s a r a ş t ı r m a s ı c i h e t i n e g i d i l e n bir kısım mirasçıların vekili v e m i r a s ç ı l a r d a r
Aydın Çelik, a ş a m a l a r d a k e n d i l i ğ i n d e n hazır b u l u n d u k l a r ı d u r u ş m a l a r d a i d a r e c e t a k d i r e d i l e n b e d e l e karşı b e y a n d a b u l u n m a m ı ş l a r ; b ö y l e c e Yerel M a h k e m e c e , t a r a f t e ş k i l i t a m a m l a n m a d a n v e işin esasına g i r i l m e d e n y a r g ı l a m a s o n u ç l a n d ı r ı l m ı ş t ı r .
Yukarıda ayrıntılı o l a r a k açıklandığı ü z e r e ; davacı i d a r e c e pazarlıkla satın a l m a a ş a m a s ı n d a t a p u maliki Eşref Çelik'in ölü o l d u ğ u n ü f u s kayıtlarından b e l i r l e n e r e k mirasçılarının v e b u n l a r ı n a d r e s l e r i n i n 2 9 4 2 sayılı K a m u l a ş t ı r m a K a n u n u n u n 7 . m a d d e s i n d e ö n g ö r ü l e n ş a r t l a r y e r i n e g e t i r i l m e k s u r e t i y l e a r a ş t ı r ı l m a d ı ğ ı v e b u n a bağlı o l a r a k 8 . m a d d e s i n d e b e l i r t i l e n a n l a m d a satın a l m a u s u l ü n ü n u y g u l a n m a d ı ğ ı , dolayısıyla i d a r e c e uzlaşma ş a r t l a r ı n a u y u l m a d a n g ö r ü l m e k t e olan davanın açıldığı b e l i r g i n o l u p M a h k e m e c e ölü o l d u ğ u b e l i r l e n e n t a p u maliki mirasçılarının a d r e s a r a ş t ı r m a s ı n a y ö n e l i k o l a r a k yazı yazıldığı, b e l i r l e n e n m i r a s ç ı l a r a henüz t e b l i g a t d a h i y a p ı l m a d ı ğ ı , d u r u ş m a d a hazır b u l u n a n bir kısım
m i r a s ç ı v e v e k i l i d e t a h m i n i b e d e l e ilişkin b e y a n d a b u l u n m a d a n 8 İnci m a d d e d e ö n g ö r ü l e n ş a r t l a r ı n
