ENERJĠ DAĞITIMI. Dersin Kredisi BaĢarı Değerlendirmesi: Derse Devam % Ödevler % Ara Sınav % Final Sınavı %

(1)

GiriĢ

Dr.Bora ALBOYACI Enerji Dağıtımı-I

ENERJĠ DAĞITIMI

Dersin Kredisi 3 + 0 + 0

Enerji Dağıtımı Güz Dönemi Enerji Dağıtımı Proje Bahar Dönemi BaĢarı Değerlendirmesi:

Derse Devam %

Ödevler %

Ara Sınav %

Final Sınavı %

(2)

GiriĢ

Ders Kitapları:

(3)

GiriĢ

Ders Kitapları:

1- Electric Power Distribution Handbook, T.A. Short, CRC Press, 2004

2- Practical Power Distribution for Industry, J. De Kock, C. Strauss, ELSEVIER, July 2004

3- Guide to Electrical Power Distribution Systems, Anthony J. Pansini, CRC Press, 6th Ed., 2005

4- Electrical Transmission and Distribution Reference Book, ABB Power T&D Company Inc., 1997

5- Electric Power Distribution Systems Operations, Naval Facilities Engineering Command, 1990

6- Introduction to Electrical Power Systems, M. E. El-Hawary, IEEE Press, 2008

(4)

GiriĢ

Ġçerik :

•OG-AG ġebeke Tipleri

•OG-AG Kısa Devre Hesaplamaları

•Dağıtım Transformatörleri

•OG-AG Açma Kapama Cihazları

•Modüler Hücreler-Kablolar

•Ölçü Transformatörleri-Ölçme Cihazları

•Koruma Röleleri

•Tek Hat ġemasının OluĢturulması

ENERJĠ DAĞITIMI

(5)

GiriĢ

Ġçerik :

•Dağıtım Sisteminde Topraklama

•Yük Tahmini Yöntemleri

•Gerilim DüĢümü Hesapları

•Isınma tahkiki Hesapları

•Gerilim Regülasyon Yöntemleri

•PROJE

ENERJĠ DAĞITIMI ve PROJE

(6)

GiriĢ

 Üretim

 Ġletim

 Primer Dağıtım

 Sekonder Dağıtım

 Yükler

(7)

GiriĢ

Enerji Dağıtım Dersinin Elektrik Mühendisliğindeki Yeri

Güç Üretimi 0.4 – 34.5 kV

Yenilenebilir Enerji 0.4 – 34.5 kV

Güç Dağıtımı 0.4 – 34.5 kV

(8)

GiriĢ

Enerji Dağıtım?

(9)

GiriĢ

Enerji Dağıtım?

(10)

GiriĢ

Sistem Planlama

(11)

GiriĢ

Kaynaklara göre kurulu güçler TEİAŞ verilerine göre 2007 sonu itibariyle:

Toplam Kurulu Güçler

2007 40.835 MW

2008 41.817 MW

(12)

GiriĢ

TEİAŞ verilerine göre 2007 sonu itibariyle:

Gerçekleşen üretimler

Toplam Üretimler

2007 191.558 GWh

2008 198.418 GWh

(13)

GiriĢ

* Elektrik Mühendisleri Odası 2009 Enerji Raporu

2008 yılı itibariyle yıllık kiĢi baĢına düĢen : 2.264 kWh elektrik enerjisi tüketimi*

OECD ülkeleri ortalaması* : 7.888 kWh

2008 yılı itibariyle;

Üretim : 189.429 GWh Net Tüketim : 161.947 GWh Kayıp-kaçak oranı: % 14.5

OECD ortalaması % 6.7

(14)

GiriĢ

ELEKTRĠK PĠYASASI DÜZENLEME KURUMU (EPDK)

(15)

GiriĢ

2010 Eylül itibariyle özelleĢen dağıtım Ģirketleri:

1) Kayseri ve Civarı Elektrik A.ġ. (Kayseri) Temmuz 1999 2) Aydem A.ġ. (Aydın, Denizli, Muğla) Temmuz 2007

3) Aras Elektrik Dağ. A.ġ. (Ardahan, Kars, Ağrı, Iğdır, Erzurum, Bayburt, Erzincan) Eylül 2008

4)Çoruh Elektrik A.ġ. (Artvin, Giresun, GümüĢhane, Rize, Trabzon) Kasım 2008

5)Osmangazi Elektrik Dağ. A.ġ. (Afyon, Bilecik, EskiĢehir, Kütahya, UĢak) Kasım 2008

6)YeĢilırmak Elektrik Dağ. A.ġ. (Amasya, Çorum, Ordu, Samsun, Sinop)

Kasım 2008

(16)

GiriĢ

2010 Eylül itibariyle özelleĢen dağıtım Ģirketleri:

7)BaĢkent Elektrik Dağ. A.ġ. (Ankara, Zonguldak, Karabük, Bartın, Kırıkkale) Ocak 2009

8)Sakarya Elektrik Dağ. A.ġ. (Sakarya, Kocaeli, Düzce, Bolu) Şubat 2009 9)Meram Elektrik Dağ. A.ġ. (Konya, Aksaray, NevĢehir, KırĢehir, Niğde, Karaman) Nisan 2009

10)Vangölü Elektrik Dağ. A.ġ. (MuĢ, Bitlis, Van, Hakkari) Şubat 2010 11)Çamlıbel Elektrik Dağ. A.ġ. (Sivas, Tokat, Yozgat) Şubat 2010

12)Fırat Elektrik Dağ. A.ġ. (Malatya, Elazığ, Tunceli, Bingöl) Şubat 2010

13)Uludağ Elektrik Dağ. A.ġ. (Çanakkale, Bursa, Balıkesir, Yalova) Şubat

2010

(17)

GiriĢ

2010 Eylül itibariyle özelleĢen dağıtım Ģirketleri:

14)Dicle Elektrik Dağ. A.ġ. (Diyarbakır, ġanlıurfa, Mardin, Batman, Siirt, ġırnak) Ağustos 2010

15)Gediz Elektrik Dağ. A.ġ. (Ġzmir, Manisa) Ağustos 2010

16)Trakya Elektrik Dağ. A.ġ. (Edirne, Kırklareli, Tekirdağ) Ağustos 2010

17)Boğaziçi Elektrik Dağ. A.ġ. (Ġstanbul Avrupa Yakası) Ağustos 2010

(18)

GiriĢ

2010 Eylül itibariyle TEDAġ bünyesindeki dağıtım Ģirketleri:

1)Toroslar Elektrik Dağ. A.ġ. (Mersin, Adana, Osmaniye, Kilis, Antep, Hatay)

2)Akdeniz Elektrik Dağ. A.ġ. (Burdur, Isparta, Antalya) 3)AYEDAġ (Ġstanbul Anadolu Yakası)

4)Göksu Elektrik Dağ. A.ġ. (MaraĢ, Adıyaman)

(19)

GiriĢ

Genel Tanımlar

Alçak Gerilim (AG) : Değeri 1 kV’a kadar olan gerilim kademelerine denir.

190 – 208 – 380 – 420 – 500 – 660 V

Yüksek Gerilim (YG) : Değeri 1 kV’tan daha yüksek olan gerilimlere yüksek gerilim denir.

Orta Gerilim : 1 – 36 kV

Yüksek Gerilim : 66 – 380 kV

Çok Yüksek Gerilim : 380 kV’un üzeri

Açma-Kapama Cihazları : Elektrik enerjisinin açılması, ayrılması, kesilmesi veya kapatılması iĢlevlerini yapan cihazlardır.

Koruma Cihazları : OluĢabilecek arızalar ve anormal çalıĢma koĢullarında sistemin zarar görmemesi için veya hasarın mümkün mertebe en küçük değerde kalması için kullanılan cihazlardır.

Ölçü Cihazları : Elektrik enerjisine iliĢkin çeĢitli büyüklükleri ölçen cihazlara ölçü cihazları denilir.

(20)

GiriĢ

Genel Tanımlar

ġalt tesisleri : Ġndirici ve yükseltici merkezlerin bulunduğu sahalara denir.

(21)

GiriĢ

Genel Tanımlar

Enerji Nakil Hattı (ENH) : Yüksek ve orta gerilimde enerji taĢınması için kullanılan hatlara denilir.

(22)

GiriĢ

Genel Tanımlar

Orta Gerilim Dağıtım ġebekesi : Elektrik enerjisinin OG olarak dağıtıldığı Ģebekedir.

Alçak Gerilim Dağıtım ġebekesi : Elektrik enerjisinin AG olarak dağıtıldığı Ģebekedir.

Ġletim ġebekesi : Yerel koĢullar nedeniyle belli yerlerde üretilebilen ve ağ Ģebeke ile en üst düzeyde toplanan enerjiyi tüketicinin yakınına ileten kablo ve/veya hava hattı

Ģebekeleridir.

Ana Ġndirici Merkez : Gerek enterkonnekte Ģebekeden alınan enerjiyi, daha küçük

seviyeli iletim Ģebekelerine, gerekse iletilerek dağıtım bölgesine taĢınan enerjiyi seçilmiĢ dağıtım gerilimi seviyesine dönüĢtüren transformatör merkezleridir.

Ara Ġndirici Merkez : Ġki veya daha fazla yüksek gerilim seviyesi kullanılan Ģebekelerde enerjiyi bir yüksek gerilim seviyesinden diğerine dönüĢtüren transformatör merkezleridir.

Trafo Postası : OG enerjiyi alçak gerilime çeviren, orta ve alçak gerilim Ģalt cihazlarının bulunduğu bina, köĢk tipi tesislere verilen isimdir.