ŞANTİYE ŞEFİ

(1)

ŞANTİYE ŞEFİ - DENETÇİ - KONTROL ELEMANI

İNŞAAT MÜHENDİSLERİNİN HUKUKİ VE CEZAİ SORUMLULUKLARI

Bahaettin SARI

İnşaat Mühendisleri Odası Proje Koordinatörü ANKARA

İMO Eskişehir Şube, 23 Mayıs 2013 1

(2)



Türkiye‘de mühendislik ve mimarlık meslekleri mensupları

⁽³⁴⁵⁸ Müh. Mim. Hak. Kanun - 28.6.1938)

mesleklerinin icrasını iktiza ettiren (gerektiren) işlerle meşgul olabilmeleri ve meslekî tedrisat (öğretim) yapabilmeleri için ihtisasına uygun bir Odaya kaydolmak ve azalık vasfını muhafaza etmek mecburiyetindedirler.

⁽⁶²³⁵

TMMOB Kanunu-27.1.1954, Madde: 33)

 (Ek fıkralar : K.H.K. 66 - 19.4.1983) Kamu Kurumu ve Kuruluşları ile iktisadî Devlet Teşekkülleri ve Kamu iktisadî Kuruluşlarında asli ve sürekli olarak çalışan mühendislik ve mimarlık meslekleri mensuplarının "meslek ve ihtisaslarıyla ilgili odaya girmeleri isteklerine bağlıdır. Ancak bunlar, görevlerinin gereği olan işleri yaparken, mesleki bakımdan, Odaya kayıtlı meslektaşlarının yetkileriyle haklarına sahip ve onların ödevleriyle yükümlüdürler. Bu konuda Türk, Silâhlı Kuvvetleri mensupları ile ilgili hükümler saklıdır.

İMO Eskişehir Şube, 23 Mayıs 2013

İNŞAAT MÜHENDİSİ

2

(3)



Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları; belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlâkını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında, gizli oyla seçilen kamu tüzelkişilikleridir.

^(Anayasa

Madde;135)

İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI

3

(4)

 Müellifler ve uygulamada bulunan meslek

mensupları (

Şantiye Şefi/Müteahhit) ve Fenni Mesuller,

işlerini

İmar Kanununa

(Mühendisliğin Anayasası) ve

ilgili diğer mevzuata

uygun olarak gerçekleştirmekten sorumludur.

(3194 İmar Kanunu, Madde;28)

İMAR KANUNU

4

(5)



Şantiye şefi:

Konusuna ve niteliğine göre

yapım işlerini yapı müteahhidi adına yöneterek uygulayan,

mühendis veya mimar

diplomasına sahip teknik personeldir.

^(Yapı

Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde: 3/1-İ)

5

(6)

 Bulundurma mecburiyeti:



Yapım işleri yürütülen şantiyede, (yapım işinin uzmanlık alanına uygun olmak üzere

‘Yapı Müt.

Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Bel. Ustalar Hak. Yön.; md:10/1’

)

mühendis veya mimar diplomasına sahip olmak üzere bir şantiye şefinin bulundurulması mecburidir. (Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde: 9/2)

 Yapı müteahhidinin şantiye şefliğini üstlenmesi halinde ayrıca şantiye şefi bulundurma şartı aranmaz. (Yapı Müt. Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Bel. Ustalar Hak. Yön.; md:10/4)

ŞANTİYE ŞEFİ

6

(7)

 Sözleşme:



Şantiye şefinin yapım işine dair görevi, yapı ruhsatının alınmasından itibaren başlayıp yapı kullanma izin belgesinin alınması ile son bulur.

(Yapı Müt.Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Bel.Ustalar Hak.Yönetmelik, Madde:10/10)



Yapı müteahhidi, inşaatta görevlendireceği şantiye şefi ile asgari hüküm ve şartları ek- 12'de gösterilen form-10'da belirlenmiş sözleşmeyi imzalar.

(Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde: 9/2)

ŞANTİYE ŞEFİ

7

(8)

 Yetki sınırı:



Şantiye şefinin; aynı anda üslenebileceği işlerin toplamı 30.000m2 yi ve

^(Ancakyapım işinin tek ruhsata bağlı veya toplu yapı niteliğinde olması halinde 30.000m2 yi geçmeme şartı aranmaz.)

beş ayrı yapım işini aşamaz.

Görev yaptığı ilin sınırları dışında başka bir ilde görev üstlenemez.

(Yapı Müt.Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Bel. Ustalar Hak. Yönetmelik, Madde:10/5,13)

ŞANTİYE ŞEFİ

8

(9)

 Görevler:

 İmar Kanununa, ilgili diğer mevzuata, uygulama imar planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun olarak inşa etmek. (3194 İmar Kanunu, Madde:28)

 İş sağlığı ve güvenliği ile ilgili eksiklik ve kusurları, öneri ve önlemleri belirlemek, yapı müteahhidine rapor etmek ve şantiyede görev alan ilgili kişilere bildirmek.

 Yetki belgeli usta çalıştırmak.

 Mevzuatın öngördüğü her türlü tedbiri almak, uygulamak ve uygulatmak. (Yapı Müt. Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Bel. Ustalar Hak. Yön., Madde:10/6 ve 9)

ŞANTİYE ŞEFİ

9

(10)

 Yapı denetimine ilişkin görevler:

 Yapı denetimi sırasında bizzat hazır bulunarak, denetimin uygun şartlar altında yapılmasını sağlamak.

 Yapıyı, denetçi mimar ve mühendis ile kontrol ve yardımcı kontrol elemanlarının (yazılı) talimatlarına uygun olarak inşa ettirmek.

 Yapı denetleme defterini şantiyede muhafaza etmek, bu defterin ilgili bölümünü ve yapı denetim kuruluşunca düzenlenen diğer tutanak ile belgeleri imzalamak.

 Bir imalata başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna (yazılı olarak) haber vermek. (Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde 9/3-6)

ŞANTİYE ŞEFİ

10

(11)

 İstifa:

 Uygulamada, noterlikçe düzenlenen istifanamenin birer nüshasının gereği için sözleşme imzalanan yapı müteahhidine, bilgi için ise yapı denetim kuruluşu, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü ile yapı ruhsatı veren İlgili İdareye tebliğ edilmesi halinde yapı ile ilişik kesilmektedir.

 Yapı müteahhidi bu durumu en geç üç iş günü içinde yapı denetim kuruluşuna bildirir, yapı denetim kuruluşu ve yapı müteahhidi tarafından düzenlenen seviye tespit tutanağı ilgili idareye ibraz edilir. Yeni bir şantiye şefi görevlendirilinceye kadar, yapı müteahhidi tarafından inşai faaliyet durdurulur. (Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde 9/4)

 Şantiye şefi olmadan 3 günden fazla inşai faaliyet sürdürülemez!

ŞANTİYE ŞEFİ

11

(12)

 Yükümlülükler:



4857 sayılı İş Kanununun 81 inci maddesi

(6331-Md:37/ç ile 30.12.2012 de kaldırıldı)

kapsamında yer alan inşaat ve tesisat işlerinde görev yapan

(1.1.2020 tarihine kadar)

şantiye şeflerinin iş güvenliği uzmanlığı belgesine haiz olması zorunludur.

(Yapı Müt. Kayıtları ile Şantiye Şefleri ve Yetki Belgeli Ustalar Hak.

Yönetmelik, Madde:10/15)

 Not: Bu maddenin yeniden düzenlenmesi gerekiyor!

ŞANTİYE ŞEFİ

12

(13)

 Yapıyı, tesisatı ve malzemeleriyle birlikte İmar Kanununa, ilgili diğer mevzuata, uygulama imar planına, ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere, standartlara ve teknik şartnamelere uygun olarak inşa edilmemesine neden olduğu mevzuata aykırılığı gidermek mecburiyetindedir. ⁽³¹⁹⁴ ^İmar

Kanunu, Madde:28)

 Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür. ⁽⁶⁰⁹⁸

Türk Borçlar Kanunu, Madde: 49)

ŞANTİYE ŞEFİ

13

(14)



Yapı müteahhidi ve onu temsilen görevlendirilen şantiye şefi, yapım işlerindeki kusurlardan dolayı müteselsilen sorumludur.

(Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde 9/5)



İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun uygulanması bakımından işveren sayılır.

(6331 İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Madde 3/2)

ŞANTİYE ŞEFİ

14

(15)



İnşaatta herhangi bir imalata başlamadan en az bir gün önce, yapılacak imalatı yapı denetim kuruluşuna haber verilmemesi halinde işin denetimsiz ilerlemesinden doğabilecek her türlü sorumluluk yapı müteahhidine ve onu temsilen görevlendirilen şantiye şefine aittir.

(Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği, Madde 9/6)

ŞANTİYE ŞEFİ

15

(16)



İşveren adına hareket eden, işin ve işyerinin yönetiminde görev alan işveren vekilleri, İş Kanununun uygulanması bakımından işveren sayılır. İş Kanununda işveren için öngörülen her çeşit sorumluluk ve zorunluluklar işveren vekilleri hakkında da uygulanır.

⁽⁴⁸⁵⁷ İş Kanunu, Madde: 2)

ŞANTİYE ŞEFİ

16

(17)

İnşaat sektöründe diğer sektörlerden 4 kat daha fazla ölümlü kaza meydana gelmektedir.

İŞ KAZALARI

17

(18)

 Yükümlülükler:



Proje müelliflerince hazırlanan, yapının inşa edileceği arsa veya arazinin zemin ve temel raporları ile uygulama projelerini ilgili mevzuata göre incelemek, proje müelliflerince hazırlanarak doğrudan kendilerine teslim edilen uygulama projesi ve hesaplarını kontrol ederek, ilgili idareler dışında başka bir kurum veya kuruluşun vize veya onayına tabi tutulmadan, ilgili idareye uygunluk görüşünü bildirmek.

(4708 Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 2/a)

DENETÇİ VE KONTROL ELEMANI

18

(19)



Yapının, ruhsat ve ekleri ile mevzuata uygun olarak yapılmasını denetlemek.

⁽⁴⁷⁰⁸Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 2/c)



Ruhsat ve eklerine aykırı uygulama yapılması halinde durumu üç iş günü içinde ilgili idareye bildirmek.

(4708 Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 2/g)

DENETÇİ VE KONTROL ELEMANI

19

(20)



Yapı denetim kuruluşu denetim faaliyeti dışında başka ticarî faaliyette bulunamaz. Bu kuruluşun denetçi mimar ve mühendislerinin, denetim faaliyeti süresince başkaca meslekî ve inşaat işleri ile ilgili ticarî faaliyette bulunmaları yasaktır.

⁽⁴⁷⁰⁸ Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 3)



Yapı denetim kuruluşu ile denetçi mimar ve mühendisleri; eylem ve işlemlerinden 3194 sayılı İmar Kanununun fenni mesul için öngörülen hükümlerine tabidirler.

(4708 Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 9)

DENETÇİ VE KONTROL ELEMANI

20

(21)

 Yapı denetim kuruluşları, denetçi mimar ve mühendisler, proje müellifleri, laboratuvar görevlileri ve yapı müteahhidi ile birlikte yapının ruhsat ve eklerine, fen, sanat ve sağlık kurallarına aykırı, eksik, hatalı ve kusurlu yapılmış olması nedeniyle ortaya çıkan yapı hasarından dolayı yapı sahibi ve ilgili idareye karşı, kusurları oranında sorumludurlar. Bu sorumluluğun süresi; yapı kullanma izninin alındığı tarihten itibaren, yapının taşıyıcı sisteminden dolayı 15 yıl, taşıyıcı olmayan diğer kısımlarda ise 2 yıldır. ⁽⁴⁷⁰⁸ Yapı Denetimi Hak. Kanun, Madde 3)

DENETÇİ VE KONTROL ELEMANI

21

(22)

 Disiplin cezaları, meslek mensuplarının TMMOB Kanununa, Tüzüğüne ya da Ana Yönetmeliğine, TMMOB Genel Kurul kararlarına, ilgili Odanın Tüzüğüne ya da Ana Yönetmeliğine, Genel Kurul kararlarına ya da Yönetmeliklerine aykırı hareketleri görülenlere, meslekle ilgili işlerde gerek kasten gerekse ihmal göstermek suretiyle maddi ya da (Değişik ibare:RG-6/7/2012-28345) manevi zarar oluşturabilecek davranışta bulunanlara, aktettiği sözleşmelere uymayan, meslek şeref ve haysiyetiyle bağdaşmayan hareketleri saptananlara verilir. (TMMOB Disiplin Yönetmeliği Madde: 3)

MESLEKİ DİSİPLİN CEZASI

22

(23)



2012 yılında hakkında soruşturma açılan üye sayısı:409, Onur Kuruluna sevkedilenler:180, Disiplin cezası verilenler:170



Bu 170 üyemizden: 84’üne

(40’ı UD, 12’si PUD, 8’i KE, 24’ü Diğer,)

meslek uygulamasından yasaklama cezası, 38’ine

(35’i PM, 2’si KE, 1’i ŞŞ)

para cezası ve 48’ine yazılı uyarı cezası verilmiştir.

MESLEKİ DİSİPLİN CEZASI

23

(24)

 Ruhsat alınmaksızın veya ruhsata, ruhsat eki etüt ve projelere veya imar mevzuatına aykırı olarak yapılan yapının sahibine, proje müelliflerine, müteahhidine ve şantiye şefine veya aykırılığı altı iş günü içinde idareye bildirmeyen ilgili fenni mesullere (…) 500 TL’den az olmamak üzere, Imar Kanununun 42. Maddesi uyarınca hesaplanan idari para cezaları uygulanır. (3194 İmar Kanunu, Madde: 28)

 19.04.2013 Tarihli Bakanlık Yapı Denetim Kanun Taslağında:

 Bu madde uyarınca kuruluşlara idari para cezası verilmesini gerektiren fiilleri işleyen denetçilere, kuruluşlara verilen idari para cezasının beşte biri uygulanır. (Madde:15/5-a)

 Bu Kanunla verilen diğer görevlerini yerine getirmeyen denetçilere her bir görev için 500 TL idarî para cezası verilir. (Madde:15/5-b)

İDARİ YAPTIRIMLAR

24

(25)

 Tazminat borcu;

 Failin eşine, çocuklarına, hatta torunlarına kadar uzanabilmekte, borçlunun yaşamını yitirmesinden en geç 3 ay içinde reddi miras yapan mirasçıları ancak bu borç sorumluluğundan kurtulabilmektedir.

 Hukuk davaları için; tazminat istemi, zarar görenin zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten (deprem tarihi olabilir) başlayarak 2 yılın ve her halde fiilin işlendiği tarihten başlayarak 10 yılın geçmesiyle zamanaşımına uğrar. Ancak, tazminat ceza kanunlarının daha uzun bir zamanaşımı öngördüğü cezayı gerektiren bir fiilden doğmuşsa, bu zamanaşımı uygulanır. ⁽⁶⁰⁹⁸ Türk Borçlar Kanunu, Madde: 72)

HUKUKİ YAPTIRIMLAR

25

(26)

 4708 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması sırasında, yapı denetim kuruluşunun icraî veya ihmalî davranışla görevini kötüye kullanan ortakları, yöneticileri, mimar ve mühendisleri, yapı müteahhidi, proje müellifi gerçek kişiler ile laboratuvar görevlileri, 6 aydan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (4708 Yapı Den. Hak. Kanun, Mad: 9)

 İmar kirliliğine neden olma; Yapı ruhsatiyesi alınmadan veya ruhsata aykırı olarak bina yapan veya yaptıran kişi, 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (5237 TCK Madde:184/1)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

26

(27)

 Bir resmi belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren veya sahte resmi belgeyi kullanan kişi, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(5237 TCK Madde:204/1)

 Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenleyen, gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren, gerçeğe aykırı olarak belge düzenleyen veya sahte resmi belgeyi kullanan kamu görevlisi 3 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (5237 TCK Madde:204/2)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

27

(28)

 TAKSİR

 (2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne* aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanunî tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.

 (3) Kişinin öngördüğü neticeyi istememesine karşın, neticenin meydana gelmesi hâlinde bilinçli taksir vardır; bu hâlde taksirli suça ilişkin ceza üçte birden yarısına kadar artırılır.

 (4) Taksirle işlenen suçtan dolayı verilecek olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.

 (5) Birden fazla kişinin taksirle işlediği suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayı sorumlu olur. Her failin cezası kusuruna göre ayrı ayrı belirlenir.

 (5237 TCK Madde:22)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

28

(29)

*

İnşaat mühendisinin dikkat ve özen yükümlülüğü borcu, nasıl bir yükümlülük? Kime göre dikkat ve özen yükümlülüğü; hangi seviyedeki bir dikkat ve özen yükümlülüğü?

Yasa koyucu ve Oda yönetimleri mühendisler için onların yerine geçip, öngörülebilecek, öngörülemeyecek pek çok ihtimali dikkate alıp yönetmelik ve yasalar ortaya koyuyorlar. “Ey mühendisler, bunlara uyarsanız zaten işi gereği gibi yapmış olursunuz” demeye getiriyorlar.

Demek ki, mühendisin o öngörme borcu, dikkat ve özen yükümlülüğü borcu öncelikle yazılı metinlerden kaynaklanıyor.

CEZAİ YAPTIRIMLAR

29

(30)



Taksirli suç için 3 Şartın oluşması gerekmektedir.

 Birinci şart;

Suçu Kanunun cezalandırıyor olmasıdır. Bina çökmesine, toprak kaymasına, yaralamaya, öldürmeye neden olmak gibi suçlar Kanunda taksirle işlenebilecek suçlar olarak sayılmıştır.

CEZAİ YAPTIRIMLAR

30

(31)

 İkinci şart;

Öngörülebilir bir neticenin öngörülememesidir. İnşaat mühendisi projeden kaynaklanan bir hatanın binanın çökmesiyle sonuçlanabileceği öngörebilir.

Almış olduğu mesleki eğitim bunu kendisine söyler. Buna rağmen, projedeki hatayı düzeltmediğinde, öngörülebilir olan bir neticeyi öngörmemiş olmaktadır.

CEZAİ YAPTIRIMLAR

31

(32)

 Üçüncü şart;

Failin Sonuç ile Nedensellik

(illiyet)

bağının bulunması

(bir bilimsel raporla belgelenmiş olması)

da üçüncü ve son şarttır. Mühendisin öngörülebilecek olan neticeyi öngörmemesi nedeniyle dikkatsizlik ve özensizlik biçiminde ortaya çıkan ölüm, yaralanma yada bina çökmesi ile sonuç arasında nedensellik bağının

(illiyet bağı)

belgelenmiş olması gereklidir.

CEZAİ YAPTIRIMLAR

32

(33)

 Taksir:



Bir inşaat mühendisi bir bilgisayar programının hesaplamalarına güvendi, aslında öngörülebilir olan bir program hatasını öngöremedi. Bu şekilde bir proje yaptı ve onu uyguladı, bina yapıldı. Buradaki durum normal taksirdir.

CEZAİ YAPTIRIMLAR

33

(34)

 Bilinçli Taksir:



O programın hata da verdiğini, bir arkadaşından duydu. Birkaç kez hata verdiğini saptadı ama üzerinde çok durmadı. Aslında, hata verdiğini öngördü; ancak “Eskişehir’de zaten deprem olmuyor, bunun verdiği hatalar ihmal edilebilir nitelikteki sayısal farklılıklar doğruyor, bir şey olmaz. Ben bunu bir miktar demir ve beton artırarak gideririm, telafi ederim” dedi. Buradaki durum ise bilinçli taksirdir .

(5237 TCK Madde-22/3)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

34

(35)



Taksirle (ölüm yok); Yangına, bina çökmesine, toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına, neden olan kişi, fiilin başkalarının hayatı, sağlığı veya malvarlığı bakımından tehlikeli olması halinde,

3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. (5237 TCK Madde:171)



Taksirle (ölüm yok) başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi,

3 aydan 1 yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (5237 TCK Madde:89/1)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

35

(36)



Taksirle bir insanın ölümüne neden olan kişi, 2 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(5237 TCK Madde:85)



Fiil, birden fazla insanın ölümüne ya da bir veya birden fazla kişinin ölümü ile birlikte bir veya birden fazla kişinin yaralanmasına neden olmuş ise, kişi 2 yıldan 15 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(5237 TCK Madde:85)

 Suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde taksirli suça ilişkin cezalar 1/3 ile 1/2 oranında kadar artırılarak uygulanır. (5237 TCK Madde-22/3)

CEZAİ YAPTIRIMLAR

36

(37)

 “(…)

Genel bir tehlikeyi içerecek bir biçimde tahribat ve musibete neden olma suçunun gerçekleşme anı, sonucun yani tahribat ve musibetin gerçekleştiği andır, başka bir deyişle yapının genel bir tehlikeyi içerecek bir şekilde yıkılması halinde, yapının yıkıldığı andır. Bu nedenle suç tarihi de yıkılma anıdır, yasada öngörülen yaralanma yada ölüm sonucuna yol açtığı anda işlenmiş sayılır

. ”

(Yargıtay Ceza Genel Kurulu 4.3.2003 tarihli 2002/314E-2003/15K sayılı kararı)

SUÇ TARİHİ

37

(38)

 Yerel mahkemelerde yargıçlar kusur oranlarını, bilirkişi raporlarına göre belirlemektedir. İncelenen dosyalarda benzer olaylar arasında teknik sorumlulara atfedilen kusur oranlarının tespitinde gerekli titizliğin gösterilmediği, kusur yükletilemeyecek durumlarda bile az da olsa kusur yükletilmeye çalışıldığı görülmektedir. Ancak, gerek Borçlar Kanunu gerekse Tüketici Koruma Kanunu hükümleri gereğince kusur oranına bakılmaksızın, Karar verilen tazminatın tümü müşterek ve müteselsilen tarafların herhangi birinden tahsil edilebilmektedir.

 Teknik sorumlulara hiçbir kusur yükletilmeyecek hallerde bile, küçük de olsa kusur yükletilmesi, karşılayamayacakları bir zararın tamamından sorumlu olmalarına yol açmaktadır.

BİLİRKİŞİ RAPORLARI

38

(39)

 Yapının yerleşim yerinin doğru seçilip seçilmediği,

 Yapının projesinin; bilim, teknik ve yapıldığı tarihteki yasal mevzuata uygun yapılıp yapılmadığı,

 Yapının; projesine, bilim, teknik ve yapıldığı tarihteki mevzuata uygun olarak yapılıp yapılmadığı,

 Yapının; yapı kullanma ruhsatında belirtilen amaca uygun olarak kullanılıp kullanılmadığı,

 Yapıya, kullanım sürecinde gerekli bakım ve korumanın yapılıp yapılmadığı,

 Hangi nedenin ortaya çıkan sonuçla nedensellik bağının bulunduğu sorgulanarak yargı süreci başlatılmaktadır.

YARGI SÜRECİ

39

(40)



Bir afet/depremde o bölgede faaliyet gösteren bir inşaat mühendisinin 30-40-50 yapıdan dolayı ayrı ayrı suçu oluşabilmekte ve aynı suçtan bile olsa her birinden müstakil davalar şeklinde ayrı ayrı yargılanmakta, davalar birleştirilmemektedir.

YARGI SÜRECİ

40

(41)

 Bir yapımda görev alan İnşaat Mühendisinin aynı yerde çalışanların kimlik numarası, adres ve iletişim bilgilerinin bulunduğu bir liste yaparak bir nüshasını ileride doğabilecek savunma ihtiyaçları için saklaması hayati önem taşımaktadır. Bir binanın 10 sene önce şantiye şefliği yada denetim hizmetinde görev üstlenmiş bulunan inşaat mühendisi, işin müteahhidi, taşeronu veya ustalarını kendi lehine tanık sıfatıyla çağırmak istediği halde hiç birinin ismini bile hatırlayamamaktadır. Eğer yazılı belge ve tutanaklar da yoksa belki de haksız yere ağır cezalara maruz kalabilmektedir.

SONUÇ

^VE

ÖNERİLER

41

(42)



Şantiye şefi; hizmet akdiyle çalışmaya başladığı şantiyede mevzuatın kendisine verdiği sorumlulukların gereğini daima yazılı olarak yapmayı/yaptırmayı

(Söz dosyaya girmez.)

alışkanlık haline getirmeli, imzası bulunan belgelerin birer nüshasını kendisi için saklamalıdır.



Herhangi bir nedenle sorumluluk üstlendiği yapı ile ilişkisinin kesilmesi aşamasını bizzat takip ederek sonuçlandırmalı ve belgelerini saklamalıdır.

SONUÇ

^VE

ÖNERİLER

42

(43)



Fenni mesul denetçi ve kontrol elemanları; Sorumluluk üstlendikleri inşaatlarda ilerde sorumlu tutulacakları mevzuata aykırı uygulamaları 3 gün içinde ilgili idareye yazılı olarak bildirmeyi, bu bildirimin bir suretini ömür boyu saklamayı alışkanlık haline getirmelidir.

SONUÇ

^VE

ÖNERİLER

43

(44)

 Hepsinden önemlisi, hiçbir inşaat mühendisinin hukuka aykırı bir fiille, zarara veya genel tehlikeyi doğuran bir

tahribata neden

olmamasıdır.

SONUÇ

^VE

ÖNERİLER

44

(45)

Teşekkür Ederim

İMO Eskişehir Şube, 23 Mayıs 2013 45