AYDIN HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

(1)

I. OKUL SAĞLIĞI VE

BESLENME DOSTU OKUL SEMPOZYUMU

AYDIN

HALK SAĞLIĞI MÜDÜRLÜĞÜ

Uzm.Dr.Şeniz Karademir

Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar, Programlar ve Kanser

Şube Müdürü

(2)

SUNUM PLANI

• Beslenme Dostu Okul Programı (BDOP) Çalışmaları

• Sağlıklı Beslenme ve Fiziksel Aktivite Okul Eğitimleri

• İlde Yapılan Diğer Okul Çalışmaları

(3)

TOPLAM BDO SAYISI ( 2010 – 2016 )

İldeki Toplam Okul Sayısı

⁷⁷⁸

İldeki Toplam BDO Sayısı

53

İldeki BDO Oranı

(toplam okul sayısına göre)

^{% 6,8}

YILLARA GÖRE BDO SAYILARI

2013 2014 2015 2016

BDO Sayısı

4 1 15 53

BDOP Çalışmaları

(4)

• BDOP kapsamında yapılan çalışmalarda karşılaşılan güçlükler,

– MEB 10.03.2016 tarihli ‘’Okul kantinlerinde satılacak gıdalar ve eğitim

kurumlarındaki gıda işletmelerinin hijyen yönünden denetlenmesi’’ Konulu genelgenin okullara gönderilmesine rağmen BDOP sertifika için başvuruda bulunan okullarda ve diğer okullarda genelge gereğinin yerine getirilmesindeki eksiklikler,

– BDOP okul sertifikası almaya hak kazanan okullarda yapılan takip

denetimlerinde BDO planında belirtilen etkinlik vb.lerin personel sirkülasyonu rotasyon vb sebeplerden yapılmadığı, konuya gereken önemin verilmediği veya eksik yapıldığı gözlenmiştir.

– Kantin işletmecilerinin genelge ve ilgili mevzuatla satışı yasaklanan yiyecek ve içecek maddelerini satmakta ısrar etmeleri, olaya sadece ticari kazanç gözüyle bakmaları yapılan çalışmaları olumsuz etkilemektedir. İlgili genelge ve mevzuat hükümlerinde Okullardaki komisyonca yapılacak denetimlerde eksiklik

bulunması veya eksikliklerin ısrarla giderilmemesi durumunda uygulanacak hükümlerle ilgili net bir açıklama bulunmamaktadır.

BDOP Çalışmaları

(5)

– ÖNERİ.

– Okul Kantin, büfe kafeterya vb. gıda işletmelerinin ihalelerinde MEB ca ilgili mevzuat ve genelgelere uygun tip teknik şartnamelerin

hazırlanarak ihale ye çıkılması sağlanmalıdır,

– Okullarda kantin vb. aylık denetimlerini yapacak okul çalışanlarının İlgili kurumlar işbirliği içerisinde denetçi eğitimine alınmalıdır.

– İlgili mevzuat ve genelgelerde Kantin, Büfe, Kafeterya, Kooperatif gibi işletmeler, açık ve net olarak tanımlanmalıdır,

– Tam gün eğitim öğretim programı uygulanan okullarda öğrencilerin ve okul çalışanlarının öğle ana öğün ihtiyacını giderebilmeleri için sadece kantin vb. yeterli olmayacaktır.Sağlıklı Beslenme, Yeterli ve dengeli beslenme amacıyla sözkonusu okullarda yemekhane vb için alt yapı çalışmaları MEB ca yapılmalı ve Sağlık Bakanlığınca hazırlanan Örnek Menü Modellerine uygun yemek çıkarılması sağlanmalıdır.

( www.beslenme.gov.tr )

(6)

2010/22 sayılı Başbakanlık Genelgesi olarak yayınlanan Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı’nın

“B. Obezitenin Önlenmesine Yönelik Çalışmalar” bölümünde yer alan “B.2. Okullarda Obezite ile Mücadelede Yeterli ve Dengeli Beslenme ve Düzenli Fiziksel Aktivite Alışkanlığının

Kazandırılması” maddesi doğrultusunda öğrencilerimizde, okul çalışanlarımızda, yeterli ve dengeli beslenme, düzenli fiziksel aktivite yapma gibi sağlıklı yaşam davranışlarının oluşturulması amacıyla, Okul Eğitim Planları, İlde İl Milli Eğitim Müdürlüğü ve İl Halk Sağlığı Müdürlüğü ile koordinasyonunda yapılmakta, İlçelerde İlçe Milli Eğitim Müdürlükleri ve Toplum Sağlığı

Merkezleri Koordinasyonunda uygulanmaktadır.

Sağlıklı Beslenme ve Fiziksel Aktivite Okul Eğitimleri

(7)

– Öncelikle İldeki resmi ve Özel Anaokulu,İlkokul,ortaokul Lise ve diğer Eğitim Kurumları sınıflandırılır.

– Öğrenciler, Okul çalışanları ( Okul İdarecileri,Öğretmenler,Okul Aile Birliği Görevlileri, Kantin, yemekhane vb.İşletmecileri), Öğrenci Velileri ayrı birer grup olarak değerlendirilir.

– Okul Çevresinde faaliyet gösteren Yiyecek İçecek satıcı grupları programa dahil edilebilir.

– Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat Programı ve Beslenme Dostu Okul Uygulama Kılavuzunda geçen konu başlıkları tespit edilir.

• Yeterli ve Dengeli Beslenme,

• Fiziksel Aktivite,

• Obezite İle Mücadele

• Diyabet ve Beslenmenin Önemi

• Besin Güvenliği

• Tüketicilerde Etiket Okuma Alışkanlığının Kazandırılması ve Önemi

• Besinlerin Satın Alınması,Besinleri Hazırlama, Pişirme ve Saklama İlkeleri.

• Tuz Tüketiminin Azaltılmasının Önemi

(8)

Sağlıklı Beslenme ve Fiziksel Aktivite Okul Eğitimleri

OKULLARA GÖRE EĞİTİM SAYILARI

Anaokulu İlkokul Ortaokul Lise

2015-2016

Eğitim Sayısı

³⁹ ³⁶⁰ ¹⁴³ ⁵⁵

(9)

2016-2017 PLANLANAN OKUL EĞİTİM PLANI

Anaokulu İlkokul Ortaokul Lise

- Yeterli ve Dengeli Beslenme

- Fiziksel Aktivitenin Önemi - Tuz Tüketiminin

Azaltılmasının Önemi - Diyabet ve Beslenme

(Eylül 2016-Mayıs 2017)

-Yeterli ve Dengeli Beslenme

- Fiziksel Aktivitenin Önemi - Obezite ve Beslenme - Diyabet ve Beslenme - Tuz Tüketiminin Azaltılmasının Önemi - Besin Güvenliği,

- Besinleri Satın Alma, Pişirme ve Saklama İlkeleri

- Etiket Okuma Alışkanlığının Kazandırılması ve Önemi

- Fiziksel Aktivitenin Önemi - Obezite ve Beslenme - Diyabet ve Beslenme - Tuz Tüketiminin Azaltılmasının Önemi - Besin Güvenliği,

- Besinleri Satın Alma, Pişirme ve Saklama İlkeleri - Etiket Okuma Alışkanlığının Kazandırılması

- Fiziksel Aktivitenin Önemi - Obezite ve Beslenme - Diyabet ve Beslenme -Tuz Tüketiminin Azaltılmasının Önemi -Besin Güvenliği, -Besinleri Satın

Alma,Pişirme ve Saklama İlkeleri

- Etiket Okuma Alışkanlığının Kazandırılması ve Önemi (Eylül 2016-Mayıs 2017)

Hedef Okul Sayısı( %75)

43 Hedef Okul Sayısı(%75)

105

Gerçekleşen

6 Gerçekleşen

50 Gerçekleşen

30 Gerçekleşen

12

(10)

• Yılda 2 kez düzenlenen ‘’Yeterli ve Dengeli Beslenme ve Hareketli Yaşam Kurulu’’nda Okul Sağlığı Hizmetleri kapsamında gündem maddeleri ilave edilmektedir.

• Okul Sütü Programı kapsamında yılda 1 kez Okul Müdürlerine Eğitim Öğretim Döneminde Tüm öğrencilere ve Okul Çalışanlarına ‘’ Sütün Beslenmedeki Yeri ve Önemi’’ konusunda eğitim ve bilgilendirme toplantısı yapılmaktadır.

• BDO sertifikası bulunan okullardaki proje ve etkinlik çalışmalarına HSM obezite birimi ve TSM ler obezite birimleri olarak stand çalışmaları ile katılım sağlanmakta öğrenci, veli ve diğer katılımcılara bilgilendirme çalışmaları yapılmaktadır.

• Sosyal Medya ortamında ‘’Aydın İli Beslenme Dostu Okullar’’ Aydin Bdo adlı sayfa açılmış Beslenme Dostu Okullarımız ile Okul Çalışanlarımız gruba dahil

edilmiştir.Adı geçen sayfada BDOP dahil sertifika almış tüm okullar yapmış oldukları etkinlikleri ve çalışmaları paylaşmaktadırlar.

Örnek ;

- Hafız Mustafa Kavurmacı Ortaokulu ile Karacasu TSM arasında imzalanan ve 2 yıl süreli

‘’ DÜZENSİZ BESLENMEDEN VAZGEÇ,FİZİKSEL AKTİVİTEYİ SEÇ’’ projesi, - Köşk 100.yıl ortaokulu ‘Eat right, be bright.’’ projesi

- UTMK Seyda Kayhan Anaokulu ‘’ Sağlık için, harekete geçin.’’ etkinliği vb.