Cilt Volume 80 Sayı Number 1 Yıl Year 2022 ISSN E-ISSN

(1)

(2)

Dizinler / Indexing and Abstracting Web of Science - Emerging Sources Citation Index (ESCI)

TÜBİTAK-ULAKBİM TR Dizin ERIH PLUS

SOBİAD

(3)

Sahibi / Owner Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİ

İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, İstanbul, Türkiye Istanbul University, Faculty of Law, Istanbul, Turkiye

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü / Responsible Manager Prof. Dr. Halil AKKANAT

İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, İstanbul, Türkiye Istanbul University, Faculty of Law, Istanbul, Turkiye

Yazışma Adresi / Correspondence Address İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi,

İstanbul Üniversitesi, Beyazıt Kampüsü, 34116 / İstanbul, Türkiye Telefon / Phone: +90 (212) 444 00 59 / 15130 E-mail: ilr@istanbul.edu.tr / iuhfdergiler@istanbul.edu.tr https://iupress.istanbul.edu.tr/en/journal/mecmua/home

https://dergipark.org.tr/tr/pub/ihm Yayıncı / Publisher

İstanbul Üniversitesi Yayınevi / Istanbul University Press İstanbul Üniversitesi Merkez Kampüsü, 34452 Beyazıt,

Fatih / İstanbul, Türkiye Telefon / Phone: +90 (212) 440 00 00

Baskı / Printed by

Birlik Fotokopi Baskı Ozalit Gıda San. Tic. Ltd. Şti.

Nispetiye Mah. Birlik Sokak No: 2 Nevin Arıcan Plaza 1. Levent/Beşiktaş/İstanbul Tel: +90 (212) 269 30 00

Sertifika No: 20179

Basımı ve dağıtımı On İki Levha Yayıncılık A.Ş. tarafından yürütülmüştür.

Dergide yer alan yazılardan ve aktarılan görüşlerden yazarlar sorumludur.

Authors bear responsibility for the content of their published articles.

Yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.

The publication languages of the journal are Turkish and English.

Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarında, yılda dört sayı olarak yayımlanan uluslararası, hakemli, açık erişimli ve bilimsel bir dergidir.

This is a scholarly, international, peer-reviewed and open-access journal published quarterly in March, June, September and December

Yayın Türü / Publication Type: Yaygın Süreli / Periodical

(4)

DERGİ YAZI KURULU / EDITORIAL MANAGEMENT BOARD Baş Editörler / Editors-in-Chief

Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİ, İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - o.ekmekci@istanbul.edu.tr

Prof. Dr. Ali PASLI, İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - alipasli@istanbul.edu.tr

Baş Editör Yardımcıları / Co-Editors-in-Chief

Arş. Gör. Mustafa AHİOĞLU, İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kamu Hukuku Bölümü, İstanbul, Türkiye - mustafa.ahioglu@istanbul.edu.tr

Arş. Gör. Ahmet ÖZSOY, İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - aozsoy96@istanbul.edu.tr

Arş. Gör. Elif Beyza AKKANAT ÖZTÜRK, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - eba@istanbul.edu.tr

Dil Editörleri / Language Editors

Alan James NEWSON, İstanbul Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye - alan.newson@istanbul.edu.tr

Elizabeth Mary EARL, İstanbul Üniversitesi, Yabancı Diller Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye - elizabeth.earl@istanbul.edu.tr

(5)

YAYIN KURULU / EDITORIAL ADVISORY BOARD

Prof. Dr. Vedat BUZ, Bilkent Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Medeni Hukuk Bölümü, Ankara, Türkiye - buz@bilkent.edu.tr

Prof. Dr. Nuray EKŞİ, Özyeğin Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - nurayeksi@gmail.com

Prof. Dr. Fethi GEDİKLİ, İstanbul Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kamu Hukuku Bölümü, İstanbul, Türkiye - fgedikli@istanbul.edu.tr

Prof. Dr. Serap HELVACI, Marmara Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye – shelvaci@marmara.edu.tr

Prof. Dr. İsmail KIRCA, TOBB Ekonomi Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Ankara, Türkiye - ikirca@etu.edu.tr

Prof. Dr. İzzet ÖZGENÇ, Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Kamu Hukuku Bölümü, Ankara, Türkiye - oezgenc@gazi.edu.tr

Prof. Dr. Hakan PEKCANITEZ, Galatasaray Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, İstanbul, Türkiye - hpekcanitez@gsu.edu.tr

Prof. Dr. M. Fatih UŞAN, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi, Hukuk Fakültesi, Özel Hukuk Bölümü, Ankara, Türkiye - fusan@ybu.edu.tr

Prof. Dr. Carsten GERNER-BEUERLE, University College London, Faculty of Law, Department of Private Law, London, United Kingdom - c.gerner@ucl.ac.uk

Assoc. Prof. Dr. Ivana BAJAKIĆ, University of Zagreb, Faculty of Law, Department of Private Law, Zagreb, Croatia - ivana.bajakic@pravo.hr

(6)

İçindekiler Table of Contents MAKALELER ARTICLES

ÖZEL HUKUK/PRIVATE LAW Araştırma makalesi/Research article

Dijital Tapu Sicili: Blokzinciri Teknolojisinin Tapu Sicilinde Kullanılmasına Dair Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Digital Land Registry: A Comparative Review of the Use of Blockchain

Technology for Land Registry ...1 Numan Tekelioğlu

Araştırma makalesi/Research article

Evlat Edinmeye İlişkin Düzenlemelerin Küçüğün Menfaatine Etkisi Üzerine İsviçre Hukuku ile Karşılaştırmalı Bir Değerlendirme

A Comparative Study with regard to Swiss Law on the Effect of the Adoption

System on the Best Interests of the Child ...41 Ayşen Çilenti Konuralp

Limited Şirket Esas Sermaye Payının Devrine İlişkin Genel Kurul Kararı ve İptal Edilebilirliği The Resolution of the General Assembly in Limited Liability Company Share

Transfer and Its Annulment ...81 Emine Develi Ayverdi

Rekabet Hukuku ve İktisadı Bağlamında Dar Platform EKM Koşulları

Narrow MFN Clauses from Competition Law and Economics Prespective ...117 Kerem Cem Sanlı, Cihan Doğan

Roma Hukukunda “Ut Exportetur”; “Ne Serva Prostituatur”; “Ut Manumittatur” ve “Ne Manumittatur” Kayıtları

The “Ut Exportetur” “Ne Serva Prostituatur,” “Ut Manumittatur,” and “Ne

Manumittatur” Clauses in Roman Law ...153 Güzide Burcu Günveren

(7)

Araştırma makalesi/Research article Roma Hukukunda Nexum İşlemi

Nexum Transaction in Roman Law ...177 Mehmet Mert Özyıldırım

Şirketler Topluluğunda Satın Alma Hakkı, Ayrılma Akçesi ve Anonim Şirketten Çıkarma Üzerine Düşünceler

Thoughts on the Squeeze-out Right: Appraisal Payment in a Group of

Companies and Exclusion of a Partner in a Joint-Stock Company ...213 Muhammed Sulu

Takibe İtiraz Edilmesi Hâlinde Haciz Talep Etme Süresi

Period to Request Seizure in Case of Objection to Execution Process ...249 Uğur Bulut

KAMU HUKUKU/PUBLIC LAW Araştırma makalesi/Research article

İnsan Hakları Sözleşmelerinin İç Hukukta Uygulanmasının Önündeki Pratik Güçlükler: İlgili Uluslararası Normu Bulma ve Türkçeleştirme Sorunu

Practical Challenges in Implementing Human Rights Treaties in National Law:

Problems of Finding and Translating Relevant International Norms ...273 Tolga Şirin, Necdet Umut Orcan

Machiavelli’den Grotius’e Egemenlik Kuramının ve Modern Devletler Hukukunun Gelişimi The Development of the Theory of Sovereignty and the Modern Law of Nations

from Machiavelli to Grotius ...299 Mehmet Emin Büyük

(8)

EDİTÖRDEN MEKTUP

Değerli Bilim İnsanları ve Kıymetli Hukukçular,

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ile özdeşleşen “Mecmua” kavramının yan- sıması olarak, ülkemizin varlığını sürdüren en eski hukuk dergisi olan İstanbul Hukuk Mecmuası’nın 2022 yılındaki ilk sayısını, siz değerli okuyucularımızla buluşturuyoruz.

İstanbul Hukuk Mecmuası olarak, güncel hukuki meselelere ilişkin düşüncelerin hukuk dünyasına kazandırılmasının yanı sıra, hukukun temel tartışmalarına yeni bo- yutlar kazandıracak çalışmaların da okuyucularımıza ulaştırılması en önemli hedefle- rimizdir. Çalışmaların niteliği yanında güncelliğinin de korunmasının öneminin far- kında olunarak, yılın her bir çeyreğinde olmak üzere senede dört sayı olarak yayına çıkma şeklindeki uygulamasına devam edilecek olup, editörler kurulumuzun gerekli görmesi halinde erken görünüm (online-first) imkanıyla da çalışmalar güncelliğini muhafaza ederek okuyucularımıza ulaştırılmaktadır/ulaştırılacaktır.

Dergimizin bu sayısında da özel hukuk ve kamu hukuku ana başlıkları altında birbirinden değerli on makale bulunmaktadır. Yayımlanacak makalelerin seçiminde, yayın kurallarımızda da dikkat çekildiği üzere özel hukuk – kamu hukuku dengesinin teminine özen gösterilmekle birlikte bu sayımızda, yayımlanması talebiyle dergimize yollanan makalelerdeki dağılım da göz önünde bulundurularak yayımlanacak makaleler seçilmiştir.

Yayımlanan tüm çalışmalar alanlarına önemli katkılar sağlayacak niteliktedir.

Kamu hukuku alanında; insan hakları hukuku açısından en önemli tartışma konula- rından birisi olan ilgili uluslararası hukuk normunun tespiti ve bu normla birlikte ilgili yabancı mahkeme kararlarının Türkçeleştirilmesi meselesi incelenmiştir. Bir diğer ça- lışmada, modern devletler hukukunun gelişimi ve egemenlik kuramı seçilen beş düşü- nürün görüşleri çerçevesinde değerlendirilmiştir.

Özel hukuk alanında ise karşılaştırmalı bir çalışma olarak hem Türk hukukunda hem de İsviçre hukukunda evlat edinmeye ilişkin düzenlemelerin küçüğün menfaatine etkisini değerlendiren bir çalışmaya yer verilmiştir. Yine sayıda yer alan diğer bir çalışma kapsamında icra iflas hukuku alanında yapılan takibe itiraz edilmesi hâlinde haciz talep etme süresinin ne olduğunun ayrıntısıyla incelenmiştir. Günümüzde tekno- lojik gelişmelerin hukuka yansımasıyla beraber gündemden düşmeyen ve üzerinde en çok kalem oynatılan meselelerden biri olan dijitalleşme süreci, tapu siciline etkisi yö- nüyle ele alınmış ve blokzinciri teknolojisinin tapu sicilinde kullanılmasına dair karşı- laştırmalı bir inceleme sayımızda kendisine yer bulmuştur. Roma hukuku bağlamında ise “ut exportetur”; “ne serva prostıtuatur”; “ut manumıttatur” ve “ne manumıttatur”

kayıtları incelemeye tabi tutulmuştur. Bir başka çalışmada, yalnızca hukuk bilimini değil, iktisat alanını da yakından ilgilendiren bir konu olan dar platform EKM koşul- ları, iktisadi yönü yanında rekabet hukuku kapsamında da değerlendirilmiştir. Ayrıca

(9)

şirketler hukuku kapsamında limited şirket esas sermaye payının devri meselesi, devre ilişkin genel kurul kararı ve iptal edilebilirliği ekseninde incelenmiştir. Türk ticaret hukuku reformunun önemli yapı taşlarından biri olan şirketler topluluğu alanına has satın alma hakkı ile ayrılma akçesi üzerine yapılan değerlendirmelerden müteşekkil bir makale de Mecmuamızdaki yerini almıştır.

Dergimizde uluslararası endeks kurallarına da paralel bir şekilde, gerek Fakültemiz mensuplarının gerek yurt içinden ve dışından diğer birçok değerli akademisyen ve uygulayıcının çalışmalarının da okuyucuyla buluşturulması ve erişilebilirliğinin artı- rılması için çaba sarf edilmiştir. Mecmuamıza yurt içinden ve dışından akademisyen ve uygulayıcıların gösterdiği ilgi için de ayrıca teşekkürlerimizi sunarız.

Mecmuamızın yayımlanması noktasında editör ekibinin dikkate değer emeği ile Rektörlüğümüzün tüm ilgililerinin sağladığı destek özellikle anılmalıdır. Elbette kıy- metli çalışmalarını dergimize yollayan yazarlarımız ve bu çalışmaların değerlendiril- mesi sürecine kıymetli görüşleriyle katkı sağlayan hakemlerimiz, Mecmuamızın en önemli etmenleridir. Onlara ne kadar teşekkür etsek azdır...

İstanbul Hukuk Mecmuası Baş Editörleri Prof. Dr. Ömer EKMEKÇİ Prof. Dr. Ali PASLI