Etkili Sunum Teknikleri

Etkili Sunum Teknikleri

Doç. Dr. Aslı Yağmurlu

• Sunum : bir mesajı iletmek amacıyla gerçekleştirilen sözlü ve/veya görsel iletişimdir.

• Sunum yapmak kolay bir şey değildir. Çoğu insan topluluk önünde konuşmaktan korkar. Toplumsal kültür çok

önemli, bizde ise genellikle bu tür bilgiler verilmemekte.

• İş hayatının pek çok alanında sunum yapmak bir zorunluluk. Günümüzde bunun doğuştan gelen bir yetenek olduğuna inanılmıyor, herkes yeterince emek harcarsa etkili bir sunum gerçekleştirebilir.

2

İyi bir sunum ...

• Basit soruların cevaplarını bilin :

• Sunum ne zaman?

• Sunum nerede?

• Sunum ne tür bir konu hakkında?

• Sunuma kaç kişi katılacak?

• Sunum ne kadar sürecek?

• Sunum neden isteniyor?

İyi bir sunum ...

• Hangi nedenle sunum yapacaksınız

• İnsanları harekete geçirmek için

• Onlara faydalardan olumlu şeylerden bahsedin

• Bilgilendirmek için

• Kronolojik veya başlıksal sıra ile bahsedin

• İkna etmek için

• Problem ve çözümünden bahsedin

4

İyi bir sunum ...

 Kişisel alıntılar, hatıralar, bilgiler

 İstatistikler

 Gerçekler (varsayımlar değil)

 Alıntılar (basma kalıp laflar değil)

 Tarihsel öyküler

 Örneklemeler

 Espri

 Renkli dil

Kötü bir sunumun adımları

• Çok heyecanlı olmak

• Konuyu iyi bilmemek

• Dinleyicileri tanımamak

• Ortamın uygunsuz olması

• Hiçbir deneme yapmadan sunumu yapmak

• Bir başkasının hazırladığı sunumu yapmak

• Kendini tanıtmamak

• Hiçbir giriş kısmı yapmamak, doğrudan konuya girmek

• Gereksiz ve topluluğa uymayan hikayeler ve esprilerle giriş yapmak

• Tek düze ve sıkıcı bir tonda konuşmak ⁶

Kötü bir sunumun adımları

• Gereksiz ve topluluğa uymayan hikayeler ve esprilerle giriş yapmak

• Aktarımın içeriğini dinleyicilere uygun yapmamak bu konuda geri bildirim almamak

• Aktarımı okuyarak veya ezberden yapmak

• Aktarımı vücudunuzu dinleyenlere döndürmeden yapmak

• Aktarım sırasında rahatsız edici şekilde hareket etmek

• Görsellerden hiç yararlanmamak

Kötü bir sunumun adımları

• Aktarımı hiçbir göz kontağı kurmadan yapmak

• Aktarım sırasında veya sonrasında soru almamak, geri bildirimden yararlanmamak

• Tamamen teorik bilgi vermek pratik hayata bağlantı kurmamak

• Kapanış ve sonuç bölümünü yapmamak

• İlgiyi sürekli en üst seviye de tutmak yerine görev gereği anlatımı yapmak

• Süreyi kullanamamak, sunumu olması gereken zamandan önce ya da sonra bitirmek

• Ortama uygun giyinmemek ⁸

Standart bir sunumun adımları

• Giriş

• Tanıtım

• Gelişme

• Aktarım

• Sonuç

• Mesaj vererek bitirme

Etkili Sunumun Öğeleri

• Planlama

• Hazırlanma

• Aktarma

• Bedeni ve mekanı kullanma

• Kontrollü olma

• Görseller kullanma

• Soru cevaplama

10

Sunumun Adımları- Planlama

• Planlanma

• bir amaç belirlemek

• neden sunum yapıyorum ?

• ne bekliyorum ?

• izleyicileri araştırmak anlamak

• neden izleyecekler ?

• ne bekliyorlar ?

• neye gereksinimleri var ?

Sunumun Adımları- Planlama

• Planlanma

• fikir haritaları yapmak

• her fikri kaydedin

• serbestçe düşünün – açık fikirli olun

• seçim yapmak

• amaçlarınıza uygun olan fikirleri seçin

• birçok fikir yerine sadece iki veya üç tanesini seçin

12

Sunumun Adımları- Hazırlanma

• Hazırlanma

• Giriş / Açılış

• Gelişme

• Sonuç / Kapanış

Açılış : %10-15

Gelişme : %80-70 Kapanış : %10-15

Açılış : Ne sunacağınızı sunun

Sunumun Adımları- Hazırlanma

• Hazırlanma

Yazılı metin sunuş için uygun halde olmalıdır. Çok uzun cümleler olmamalı. Sunuş cümleleri 10-12 kelimeyi geçmemeli. Okumak için hazırlanan metinlerde tekrar şansı varken, sunuşlarda dinleyici uzun bir cümleyi

kaçırdığında tekrar dinleme şansı yoktur.

Olabildiğince olumlu cümleler kullanılmalıdır. Günlük sözcüklere yer verilmelidir. Basit, dolaysız ama ilginç olmalıdır.

14

Sunumun Adımları- Giriş

• Giriş / Açılış

Konuşmaya başlamadan önce tüm dinleyicilerin

dikkatinin sizde toplandığından emin olun. Bu süreyi hafifçe gülümseyerek geçirin.

• Dikkat çekin

• soru sorun

• anekdot anlatın

• şok açılış yapın

• güven verin

Sunumun Adımları- Gelişme

• Gelişme

• Bir çerçeve verin

• Bir yapı seçin

• problem – çözüm

• kronolojik

• başlıksal

• teori – pratik

• Her noktadan sonra toparlayın

16

Sunumun Adımları- Sonuç

• Sonuç / Kapanış

• Birdenbire bitirmeyin

• Yeni bir noktadan bahsetmeyin

• Pozitif bir nokta ile bitirin

Sunumun Adımları

• Aktarma

• Bir yol seçin

• okumak 

• göz kontağı kuramazsınız

• beden diliniz ortadan kalkar

• doğallıktan uzak olur ve güven kaybedersiniz

• ezberlemek 

• mekanik olursunuz

• bir yeri unutursanız tüm sunumu kaybedersiniz

• doğaçlama 

• unutmaya karşı “güven kartları” hazırlayın ₁₈

Sunumun Adımları

• Bedeni ve mekanı kullanma

• gülümseyin

• “burada olmaktan dolayı mutluyum”

• göz kontağı kurun

• herkese bakın

• otorite ve güven sağlayın

Sunumun Adımları

• Bedeni ve mekanı kullanma

• ellerinizi kullanın

• beden hareketlerinizi elleriniz ile destekleyin

• ellerinizin omzunuzdan başladığını unutmayın

• bir şeyler çevirmeyin

• bir yerlere sürekli ve gereksiz olarak dokunmayın

• bir yerleri çekiştirmeyin

20

Sunumun Adımları

• Bedeni ve mekanı kullanma

• Pozisyonunuz ve duruşunuz

• bariyerlerden sakının

• oturmayın ayakta olmak otorite sağlar

• dik durun

• tekrarlayan hareketler yapmayın

• sallanmayın

Görünüş ve giyim

Sunumun Adımları

• Kontrollü olma

• herkes sunum yapmaktan rahatsız olur

• herkes aptal görünmekten korkar

• sinirlerinizi kontrol edin

• çok pratik yapın, yeterli hazırlık heyecanı kontrol altına almayı sağlar

• bir şey tutmak insanı rahatlatabilir, örn. kalem

• dinleyicilerin büyük kısmı ne kadar heyecanlı olduğunuzu anlamayacaktır

22

Sunumun Adımları

• Diksiyon ve telaffuz hatalarından kaçının

• Açık ve sağlam bir Türkçeyle konuşun

• Sesi kullanma

• duyulun

• bağırmayın

• sesiniz renkli olsun

• sesinizi alçaltıp yükseltin

• konuşma hızını değiştirin

• duraksayın

Sunumun Adımları

• Pratik yapma, tekrar etme

• kendi kendine tekrar (ayna)

• anekdot eklemek

• beden dilini kontrol etmek

• tanıdık bir gruba tekrar

• süreyi kontrol etmek

• sesi kontrol etmek

• geribesleme almak

• kullanılacak mekan ve gereçlerle tekrar

24

Sunumun Adımları

• Görseller kullanma

• Rahat okunabilir bir font seçin

• Başlık 28, yazılar 20 puntodan küçük olmasın

• Yazm hetasi yampayın

• Renkleri doğru seçin, kırmızı, sarı ve turuncu arka plan kullanmayın.

• Firma renkleri

• Pastel renkler

•

Sunumun Adımları

• Soru cevaplama

• soruları sunum sırasında alabilirsiniz

• küçük gruba sunum yaparken faydalıdır

• anlattıklarınızı anlaşıldığını veya anlaşılmadığını gösterir

• soruları sunum sonunda alabilirsiniz

• sunumunuz bölünmez

• zaten anlatacaklarınız ile ilgili soru gelmez

26

Sunumun Adımları

• Soru cevaplama

• cevaplama

• soruyu iyice anlayana kadar dinleyin

• soruyu herkesin duyabileceği şekilde tekrarlayın

• savunmaya çekilmeyin

• bilmiyorsanız bilmediğinizi söyleyin

• daha önce açıklanmış bile olsa tekrar cevaplayın

• cevaplama sırasında tek bir kişi ile diyaloga girmeyin

• sunum ile ilgili olmayan sorulara cevap vermeyin

Sonuç

• Prova yapın, çok prova yapın

• Gülümseyin, gülümsetin

• Güçlü başlayın, olumlu bitirin

28