ÇENE-YÜZ PROTEZİ ÇENE-YÜZ PROTEZİ YAPIMINDA KULLANILAN YAPIMINDA KULLANILAN MADDELER MADDELER

(1)

ÇENE-YÜZ PROTEZİ ÇENE-YÜZ PROTEZİ

YAPIMINDA KULLANILAN YAPIMINDA KULLANILAN

MADDELER MADDELER

Prof.Dr. Ayhan GÜRBÜZProf.Dr. Ayhan GÜRBÜZ

(2)

ÇENE-YÜZ PROTEZİ ÇENE-YÜZ PROTEZİ

Başarılı bir çene-yüz protezi yapmak için 3 Başarılı bir çene-yüz protezi yapmak için 3

faktör gereklidir:

1- Yaratıcılık1- Yaratıcılık

2- Teknik bilgi2- Teknik bilgi

3- Materyaller3- Materyaller

(3)

ÇENE-YÜZ PROTEZİÇENE-YÜZ PROTEZİ

MADDELERMADDELER

ÖLÇÜ MODELAJ FABRİKASYONÖLÇÜ MODELAJ FABRİKASYON

MADDELERİ MADDELERİ MADDELERİMADDELERİ MADDELERİ MADDELERİ

(4)

ÖLÇÜ MADDELERİ ÖLÇÜ MADDELERİ

1- Reversible hidrokolloidler 1- Reversible hidrokolloidler 2- İrreversible hidrokolloidler 2- İrreversible hidrokolloidler

3- Oda ısısında vulkanize 3- Oda ısısında vulkanize olanolan

materyallermateryaller 4- Paris alçısı 4- Paris alçısı

(5)

 Hassas bir ölçü ortaya koymalı

 Dayanıklı olmalı

 Manipülasyanu kolay olmalı

 Temini kolay olmalı

 Ucuz olmalı

 Tiraj yapmamalı

 Dezenfekte edilebilmelidir

ÖLÇÜ MADDELERİNİN ÖZELLİKLERİ

(6)

REVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER REVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER

AVANTAJLARI:

1. En ince detaylara kadar verir 1. En ince detaylara kadar verir Undercutları kaydederUndercutları kaydeder

2. Manipülasyonu kolaydır 2. Manipülasyonu kolaydır

a) Kolaylıkla yüze tatbik edilebilira) Kolaylıkla yüze tatbik edilebilir b) Kısa bir donma süresi varb) Kısa bir donma süresi var

3. Temini kolaydır 3. Temini kolaydır

4. Ucuzdur, tekrar kullanılabilir 4. Ucuzdur, tekrar kullanılabilir

5. Dik konumdayken uygulanabilir.

6. Cilt gerilimleri bertaraf edilir 6. Cilt gerilimleri bertaraf edilir

(7)

REVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER REVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER

DEZAVANTAJLARI:

1. Rijid alt yapıya gerek vardır 1. Rijid alt yapıya gerek vardır

2. Çok ince undercut sahalarında 2. Çok ince undercut sahalarında kırılgan-yırtılgandırkırılgan-yırtılgandır

3. İki saat süren hazırlık devresi vardır 3. İki saat süren hazırlık devresi vardır

4. Alttaki maddeye ara vasıta ile bağlanır 4. Alttaki maddeye ara vasıta ile bağlanır

(8)

IRREVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER IRREVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER

AVANTAJLARI:

1. İnce detayları yansıtır 1. İnce detayları yansıtır

Undercutları kaydederUndercutları kaydeder 2. Manipülasyonu kolaydır 2. Manipülasyonu kolaydır

a) Kullanıma hazır a) Kullanıma hazır

b) Donma süresi kısab) Donma süresi kısa 3. Temini kolay

3. Temini kolay

4. Nisbeten ucuzdur 4. Nisbeten ucuzdur

(9)

IRREVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER IRREVERSIBLE HİDROKOLLOİDLER

DEZAVANTAJLARI:

1. Dayanıklılık için alt yapıya gerek duyar 1. Dayanıklılık için alt yapıya gerek duyar

2. Gerekli kıvam 1 ½-1 oranında yavaş 2. Gerekli kıvam 1 ½-1 oranında yavaş sertleşirsertleşir

3. Destek duvarlara gerek vardır 3. Destek duvarlara gerek vardır

4. Hava kabarcıkları kalabilir 4. Hava kabarcıkları kalabilir

5. Gerekli orandaki kıvam uygulamayı 5. Gerekli orandaki kıvam uygulamayı zorlaştırırzorlaştırır

6. Yapılan tüm karışım kullanılmalıdır 6. Yapılan tüm karışım kullanılmalıdır

(10)

ODA ISISINDA VULKANİZE OLAN ODA ISISINDA VULKANİZE OLAN

AVANTAJLARI:

1. İnce detayları yansıtır 1. İnce detayları yansıtır

Undercutları ortaya koyarUndercutları ortaya koyar 2. Dayanıklıdır

2. Dayanıklıdır

İnce kenar ve undercutlarda yırtılmazİnce kenar ve undercutlarda yırtılmaz DEZAVANTAJLARI:

DEZAVANTAJLARI:

1. Desteğe gerek vardır 1. Desteğe gerek vardır

2. Donma süresini ayarlamak zordur 2. Donma süresini ayarlamak zordur

3. Fiyatı yüksektir 3. Fiyatı yüksektir

(11)

PARİS ALÇISI

AVANTAJLARI:

1. İnce detayları kaydeder 2. Dayanıklı

3. Manipülasyonu kolay 4. Temini kolay

5. Ucuzdur

DEZAVANTAJLARI:

1. Küçük parçalara ayrılabilir

2. Ekzotermik reaksiyon gösterir

3. Model için ayırıcı bir ortam gerekir

(12)

ÖLÇÜ - MODELÖLÇÜ - MODEL

• Şekillendirme ve modelaj yapılırŞekillendirme ve modelaj yapılır

• Mum örnekle prova yapılır, hastaya Mum örnekle prova yapılır, hastaya eğitim verilir

eğitim verilir

• Hasta ve hekime zaman kazandırırHasta ve hekime zaman kazandırır

(13)

MODELAJ MADDELERİ

1. Kontürlerde şekil verilebilir olmalı 2. Deforme olmadan inceltilebilmeli 3. Doku detayları işlenebilmeli

4. Rengi cilt rengine yakın olmalı 5. Temini kolay ve ucuz olmalı

(14)

MODELAJ MADDELERİ MODELAJ MADDELERİ

1. MODELAJ KİLİ 2. ALÇI

3. PLASTELİNE 4. MUMLAR

(15)

MODELAJ KİLİ

AVANTAJLARI:

1. Su ile kıvamı ayarlanır 2. Üzeri kolay işlenir

3. Doku detaylarını iyi yansıtır 4. Kenarları inceltilebilir

5. Ucuz ve temini kolaydır DEZAVANTAJLARI:

1. Daima nemli tutulmalı

2. Modelaj tek seansta yapılmalı 3. Rengi gridir

(16)

ALÇI

AVANTAJLARI:

1. Temini kolay 2. Ucuz

3. Kolay ve hızla hazırlanır

4. Plastik halde şekillendirilmesi kolay DEZAVANTAJLARI:

1. Elastisitesi yoktur

2. Undercutlarda kullanılamaz 3. Oldukça kısa sürede donar 4. Madde ilavesi zordur

(17)

PLASTELİNE

AVANTAJLARI:

1. Daima kullanılmaya hazır

2. Nispeten daha az itinaya gerek var 3. İnce kenarlar ortaya koyar

4. Kolaylıkla şekil verilebilir 5. Doku texture’ünü iyi alır DEZAVANTAJLARI:

1. Rengi cilt rengine uymaz

2. Modelaj kilinden daha pahalı

3. Bünyesindeki yağ bitmiş protezi etkileyebilir

(18)

MUMLAR

AVANTAJLARI:

1. Rengi cilt rengine uygun 2. Kullanılmaya hazır

3. Nominal ücreti var

4. İnce kenarlar halinde şekillendirilebilir 5. Texture’ ü iyi alır

DEZAVANTAJLARI:

1. Yontulmak suretiyle şekillendirilir 2. Yağı alçı modele geçebilir

3. Sertleştiği zaman kırılgandır

(19)

FABRİKASYON MADDELERİ FABRİKASYON MADDELERİ

RİJİD MATERYALLERRİJİD MATERYALLER ESNEK MATERYALLER ESNEK MATERYALLER

1. Polimethyl Methacrylate 1. Akrilik Copolimer1. Polimethyl Methacrylate 1. Akrilik Copolimer

2. Otopolimerizan akrilikler Yumuşak akrilik2. Otopolimerizan akrilikler Yumuşak akrilik

2. Vinyl Copolimerler2. Vinyl Copolimerler

i) Vinyl Chloridei) Vinyl Chloride

ii) Vinyl Asetatii) Vinyl Asetat

RealistikRealistik

MediplastMediplast

3. Poliüretan Elastomer. 3. Poliüretan Elastomer.

4. Silikon Elastomerler4. Silikon Elastomerler

i) RTV Slikonlarıi) RTV Slikonları

ii) HTV Slikonlarıii) HTV Slikonları

5. Poliamid (Naylon)5. Poliamid (Naylon)

(20)

AĞIZ DIŞI FABRİKASYON MADDELERİ

1. Rahatsız etmemeli

2. Yumuşak doku özelliğini yansıtmalı 3. Hafif olmalı

4. Translüsent olmalı

5. Kolaylıkla muflalanabilmeli 6. Isıyı iletmemeli

7. Fiz.ve kim. özelliklerini kaybetmemeli 8. Dublikasyon kolaylığına sahip olmalı 9. Ucuz ve temini kolay olmalı

10. Hijyenik olmalı

(21)

İDEAL FİZİK VE MEKANİK ÖZELLİKLER İDEAL FİZİK VE MEKANİK ÖZELLİKLER

 Doku ile uyumlu dinamik özelliklerDoku ile uyumlu dinamik özellikler

 Yüksek kenar direnciYüksek kenar direnci

 Yüksek uzamaYüksek uzama

 Yüksek yırtılma direnciYüksek yırtılma direnci

 Yüksek gerilme direnciYüksek gerilme direnci

 Düşük sürtünme katsayısıDüşük sürtünme katsayısı

 Düşük şekil değiştirme sıcaklığıDüşük şekil değiştirme sıcaklığı

 Düşük özgül ağırlıkDüşük özgül ağırlık

 Düşük yüzey gerilimiDüşük yüzey gerilimi

 Düşük ısı iletkenliğiDüşük ısı iletkenliği

 KokusuzlukKokusuzluk

 Alev almamaAlev almama

 Sıvı absorbe etmemeSıvı absorbe etmeme

 TranslusensiTranslusensi

(22)

İDEAL BİYOLOJİK ÖZELLİKLER İDEAL BİYOLOJİK ÖZELLİKLER

 Destek dokular ile karşılaştırılabilmeDestek dokular ile karşılaştırılabilme

 Alerjik veya toksik olmamaAlerjik veya toksik olmama

 Detaylara zarar vermeden temizlenebilmeDetaylara zarar vermeden temizlenebilme

 Dezenfektanlar ile temizlenebilmeDezenfektanlar ile temizlenebilme

 Renk stabilitesiRenk stabilitesi

 Boyutsal stabiliteBoyutsal stabilite

 Aşırı sıcaklarda stabil fleksibiliteAşırı sıcaklarda stabil fleksibilite

 Solvent ve deri adezivleri ile etkileşmemeSolvent ve deri adezivleri ile etkileşmeme

 Doku nemine geçirgen olmamaDoku nemine geçirgen olmama

 Çevresel renk bozulumuna direnç Çevresel renk bozulumuna direnç

 Mikroorganizma üremesine dirençMikroorganizma üremesine direnç

 Kullanımı esnasında yumuşak ve rahat ol. Kullanımı esnasında yumuşak ve rahat ol.

 İki veya daha fazla yıl kullanım ömrü olmalıİki veya daha fazla yıl kullanım ömrü

(23)

İDEAL YAPIM ÖZELLİKLERİ İDEAL YAPIM ÖZELLİKLERİ

• AyarlanabilirlikAyarlanabilirlik

• Yapım sonrası kimyasal reak. girmemeYapım sonrası kimyasal reak. girmeme

• Yapımda ve sonrasında boyutsal stabiliteYapımda ve sonrasında boyutsal stabilite

• Intrensek ve ekstrensek boyanabilmeIntrensek ve ekstrensek boyanabilme

• Kalıp üretiminde kolaylıkKalıp üretiminde kolaylık

• Yapım kolaylığıYapım kolaylığı

• Yeniden yapım ve tamir edilebilmeYeniden yapım ve tamir edilebilme

• Üretim detaylarında güvenilirlikÜretim detaylarında güvenilirlik

• Renklendirici dağılımına yetecek düşük viskoziteRenklendirici dağılımına yetecek düşük viskozite

• Düşük yapım sıcaklığıDüşük yapım sıcaklığı

• Yapım esnasında kontaminasyona duyarsızlıkYapım esnasında kontaminasyona duyarsızlık

• Ürünler ile polimerize olmamaÜrünler ile polimerize olmama

• Toksik komponent içermemeToksik komponent içermeme

• Yapım sonrası porların oluşmamasıYapım sonrası porların oluşmaması

• Yapım öncesi ve sonrasında kokusuzlukYapım öncesi ve sonrasında kokusuzluk

• Tekrar kullanılabilen kalıplarTekrar kullanılabilen kalıplar

• Kullanımda int. ve eks. renk. korunmasıKullanımda int. ve eks. renk. korunması

• Kısa fabrikasyon süresiKısa fabrikasyon süresi

(24)

FLEXIBLE MADDELER

1. Dokularla temasta rahatlık sağlar

2. Defekt bölgesi kıvrımları ile iyi uyum sağlar 3. Yüz ifadesi kolay verilir

4. Tutuculuk undercut sahalardan sağlanır 5. Kozmetik madde uygulanması kolaydır

6. Hasta bu protezleri daha çabuk kabul eder 7. Aynı ölçü ile birden fazla protez yapılabilir

(25)

ESNEK MADDELERESNEK MADDELER

A. VELUM KAUÇUĞU: Doğal kauçukA. VELUM KAUÇUĞU: Doğal kauçuk

LATEKS B. WASHED RUBBER B. WASHED RUBBER

Yıkanmış lastikYıkanmış lastik

C. LATEX SKIN: Sentetik kauçukC. LATEX SKIN: Sentetik kauçuk

(26)

POLİÜRETAN ELASTOMERLER POLİÜRETAN ELASTOMERLER

 Kenarlar ince hazırlanabilirKenarlar ince hazırlanabilir

 Kenar sertliği değişmez . Kenar sertliği değişmez .

 Fleksibldır; hareketli doku Fleksibldır; hareketli doku defektlerine iyi yerleşir

defektlerine iyi yerleşir

 İntrensek ve ekstrensek boyanırİntrensek ve ekstrensek boyanır

 Daha iyi sonuçlar alınırDaha iyi sonuçlar alınır

(27)

YUMUŞAK AKRİLİKLER YUMUŞAK AKRİLİKLER

(Akrilik Kopolimerleri) (Akrilik Kopolimerleri)

A. ISI İLE POLİMERİZE OLAN A. ISI İLE POLİMERİZE OLAN

Toz:Toz: Polietilmetakrilat Polietilmetakrilat

Likit:Likit: Metil ve etil metakrilat ve plastizier Metil ve etil metakrilat ve plastizier B. ODA ISISINDA POLİMERİZE OLAN

B. ODA ISISINDA POLİMERİZE OLAN

Toz:Toz: Polietilmetakrilat Polietilmetakrilat

Likit:Likit: Etil alkol-etanol ve plastizier Etil alkol-etanol ve plastizier

(28)

1. Yaygın olarak kullanılır

2. Renk için polimere metal oksitleri ilave edilmiştir

3. Geniş bir renk dizisine sahiptir

4. Esnek ve defekt sahasına uyumları iyidir 5. Doğal görünümü arttırırlar

ÖZELLİKLERİ

(29)

1. Zamanla renk değiştirirler (Polimere Tunivin-P katılır)

2. Zamanla sertleşirler 3. Sık sık yıkanmalıdır

DEZAVANTAJLARI

(30)

ADEZİVLER ADEZİVLER

 Fasiyal protezi yüzde sabit tutabilmek için bir çok adeziv sistemi üretilmiştir.

 Uygulama şekillerine göre; pasta , emülsiyon halinde likit preparatlar, sprey ve çift taraflı bantlar(%41).