1
ETKİLİ İLETİŞİM SANATI
-Miraç Eroğlu-
2
İçindekiler
1. BEDEN DİLİ NEDİR? ... 2
2. YALAN YAKALAMANIN 10 YOLU ... 3
3. FLÖRT BECERİLERİNİ GELİŞTİRMENİN 10 YOLU ... 15
4. İKNA EDİCİ OLMANIN 10 YOLU ... 22
5. BEDEN DİLİ HAREKETLERİ VE ANLAMLARI ... 29
1. BEDEN DİLİ NEDİR?
Beden dilinin kısaca tanımı; sözel olmayan iletişim aracıdır. Yüz yüze iletişimin
%65’ini kapsar ve bu bağlamda değerlendirecek olursak insan iletişiminde yeri çok büyüktür.
Günlük hayatınızda tek bir kelime bile etmeden karşınızdaki insanlara bir dolu mesaj gönderirsiniz. Hem de ne siz farkındasınızdır ne de karşı taraf. Fakat bu kitabı okuyup bilgileri öğrendikçe artık kendi verdiğiniz mesajların ve karşı taraftan aldığınız mesajların daha fazla farkında biri olacaksınız.
İnsanlar, sözlü ve yazılı iletişim araçları ile birlikte beden dili ile de kendi yaşadığı duyguları yansıtarak iletişim kurmaktadır. Anneniz ile konuşurken, müdürünüzün odasında, dolmuş durağında beklerken ve daha bunun gibi pek çok yerde insanlarla karşılıklı olarak her an bilinçli ya da içgüdüsel olarak iletişim durumundayız; karşımızdaki insanlara sözlü olarak kendimizi ifade etmekle birlikte vücudumuzu da kullanarak iletişim kuruyoruz.
Karşımızdaki insanların içinde bulunduğu durumu anlayabileceğimiz ve insanlar tarafından kültürel farklılıklara rağmen aynı anlamları taşıyan (mikro ifadeler) duygusal bilgileri dışa aktarmayı sağlayan temel hareketler olsa da kullanılan beden dili açısından farklılık arz etmektedir. Dolayısıyla, her bir toplumun kültüründe kullandığı beden dili, kullanım biçimleri çeşitlilik gösterebilir.
Beden dili sinyallerine “bulgu” denilmekte ve insanlar beden dili sayesinde kendi bilinçaltlarıyla iletişim kurabilmektedir. Ayrıca bireyler arasındaki ilk izlenimin oluşmasında en önemi etkenin beden dili olduğu söylenebilir. Sözcüklerin kullanımının yanı sıra bakış, duruş, hareket, ses tonu ve kıyafet aracılığıyla sürekli mesaj gönderme söz konusudur (Altıntaş ve Çamur, 2005:63).
3
Molcho’ya göre “Bedensel tepkiler kendiliğindendir, kullanılan kelimeler gibi değişken değildir.” Bu da bedensel tepkilerin iç dünyayı doğrudan yansıtma özelliğine sahip ve kontrolünün de güç olduğu kanaatini oluşturmaktadır.
Beden dilinin kaynaklarda kinesik biliminin alanına girdiği belirtilmektedir.
Kinesik, hareket anlamına gelen Yunanca kinesis kelimesinden gelmektedir.
Birdwhistell’in mimik, jest ve beden dili kapsamında araştırmalar içeren bir bilim dalı haline getirmiş olduğu sözsüz iletişimi üç kısımda incelemek mümkündür.
A) Sesli (verbal) iletişim
Dile eşlik eden vurgu, duraklama, konuşma hızı, ses tonu vb. Olgulardır. Örneğin;
vurgu etkin olarak kullanıldığında anlaşılması zor olan karmaşık konuların daha kolay kavranmasını sağlayabilir. Ayrıca dilden bağımsız olarak ortaya çıkan gülmek, içini çekmek gibi durumlar da bu kapsam içerisinde değerlendirilebilir.
B) Sessiz (nonverbal) iletişim
Jest, mimik ve fiziksel duruş ile ilgili olgulardır. Kinesik bilimi buna örnek verilebilir.
C) Nesnel anlamda iletişim
Giyim kuşam, saç şekli, aksesuar, parfüm gibi dış etkenler bu tür iletişim kapsamında kabul edilmektedir. Bir iletişim süreci olan eğitimde, beden dilinin etkin kullanımı ayrı bir önem arz etmektedir. Çünkü sözel olmayan mesajlar iletişimde kaçınılmaz olarak ortaya çıkan en önemli öğeyi oluşturmaktadır.
Sözsüz davranışlar, bir ilişkinin düzeyi ile ilgili tutumsal ve duygusal ayrıntılar sağlamakla birlikte sözel davranışlara göre daha güvenilir ve inanılır olarak değerlendirilmektedir.
Beden dilini niçin öğrenmeliyiz?
1. Başkaları üzerinde olumlu bir etki yaratarak amacımıza ulaşmak.
2. Karşımızdakileri daha iyi anlayarak etkili bir iletişim kurmak.
3. Kendi vücut hareketlerimizi kontrol ederek sosyal ortama daha çabuk uyum sağlamak.
4. Başkalarının aslında ne söylemek istediğini anlamak için beden dilini öğrenmek gerekir.
2. YALAN YAKALAMANIN 10 YOLU
Yalancıyı yakalamak her zaman kolay bir iş değildir. Eğer yalanını yakalayacağınız kişiyi tanıyorsanız bu sizin için bir artı olur fakat yine de kesin yargıya ulaşmanız tek bir ipucu ile kesinlikle mümkün değildir.
4
Adli tıp uzmanları bile bir olayı incelerken her zaman birden fazla bulgu ararlar.
Siz de DNA karşılaştırması yapmayacağınız için her zaman tek bir bulgudan fazlasına ihtiyacınız olacak. Yalan yakalamada önemli olan kişinin doğruyu söylerken nasıl bir durum içinde olduğunu tespit edebilmektir. Böylece doğrudan ne zaman saptığını kolayca fark edebilirsiniz.
A) Değişen İfadeleri Yakalayabilmek
İnsan yüzü, binlerce kastan oluşan muazzam bir sanat eseridir. Bu kasların her hareketinde yüzde farklı bir ifade ortaya çıkar. Eğer bu sisteme tamamen hakim olduğunuzu düşünüyorsanız, tamamen yanılıyorsunuz demektir.
Kontrol edilemeyen ifadeler vardır. Bunların adı mikro ifadelerdir ve saniyenin 1/5’i sürede ortaya çıkar ve siz daha ne olduğunu anlamadan kaybolur. Bu ifadelerin eğitimsiz bir gözle günlük hayatta yakalanması çok çok zordur. Gitar çalmaya başladınız ve arkadaşınızın da bundan haberi var. Büyük bir hevesle başladınız ve oldukça da başarılı oldunuz gitar çalmada fakat bir süre sonra artık vakit ayırmamaya ve eskisi gibi ilginizi çekmemeye başladı.
Arkadaşınız size sohbet esnasında gitar çalmanızla ilgili soru yöneltti ve siz de arkadaşınıza bu ilginin kaybolduğunu anlatmak yerine sanki aynı hevesiniz devam ediyormuş gibi cevap verdiniz. Bu esnada yüzünüzde oluşacak mikro üzüntü ifadesini arkadaşınız yakalayamayabilir fakat siz bu konuda kendinizi eğitirseniz, bu ifadeyi fark edip aslında bu hevesin söndüğünü ve bundan muzdarip olduğunu kolayca anlayabilirsiniz. Gördüğünüz gibi tek bir ifade bile sizi olayın perde arkasına taşıyabilir. Ünlü bilim insanı Paul Ekman’ın araştırmalarına göre 7 evrensel mikro ifade vardır bunlar;
a) Üzüntü = dudak kenarları aşağıya iner, kaş ortaları yukarıda birleşir, göz odakları bozulur.
5
b) Mutluluk = Dudak kenarları yukarı çıkar, göz kenarları (kaz ayakları) kırışır, göz kapakları katlanır ve elmacık kemikleri belirginleşir.
c) Öfke = Kaşlar çatılır, dudaklar bastırılır, burun delikleri genişler, göz kapakları kısılır.
6
d) Tiksinme = Burun gerilir, üst dudak yukarı kalkar ve çoğu zaman kaşlar bastırılır.
e) Korku = Ağız kenarları aşağıya doğru açılır (alt dişler gözükür), göz kapakları açılır- göz bebekleri büyür, kaşlar yukarı kalkar.
7
f) Şaşkınlık = Ağız oval bir şekilde açılır, göz kapakları açılır, kaşlar yukarı kalkar. Gerçek şaşkınlık 1 saniyeden kısa sürer ve devamında her zaman başka bir ifade gelir.
g) Küçümseme= tek bir dudak kenarı ya da tek bir kaş yukarı kalkar.
Bu ifadeleri ezberlemek ve her gün en az 30dakika insanlar üzerinde yakalama pratiği yapmak 6 ayda sizi Paul Ekman kadar başarılı bir mikro ifade yakalayıcısı yapabilir.
