STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI
2021-2022 KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARINA UYUM EYLEM PLANI
YOZGAT İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ
İÇ KONTROL SİSTEMİ
Elif ŞİMŞEK
İç Kontrol Birim sorumlusu
STRATEJİ GELİŞTİRME BAŞKANLIĞI
3. Çeyrek Dönem Eylemleri
Sunum Planı
• İç Kontrolün Tanımı, Amacı
• İç Kontrol Sistemi Tarihsel gelişimi
• İç Kontrolun Ülkemizdeki Gelişimi
• İç Kontrol Sistemi Mevzuatı
• 2021-2022 Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı
• İç Kontrol Bileşenleri, Standartları ve Eylemleri
• İç Kontrolde Sorumluluklar
• Çeyrek Dönem Eylemlerine ilişkin Kısa Açıklamalar
İÇ KONTROLÜN TANIMI
5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu Madde 55;
İÇ KONTROL;
idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak faaliyetlerin
ETKİLİ,
EKONOMİK VE VERİMLİ BİR ŞEKİLDE YÜRÜTÜLMESİNİ,
VARLIK VE KAYNAKLARIN KORUNMASINI,
MUHASEBE KAYITLARININ DOĞRU VE TAM OLARAK TUTULMASINI,
MALÎ BİLGİ VE YÖNETİM BİLGİSİNİN ZAMANINDA VE GÜVENİLİR OLARAK ÜRETİLMESİNİ
sağlamak üzere idare tarafından oluşturulan organizasyon, yöntem
ve süreçle iç denetimi kapsayan malî ve diğer kontroller bütünüdür.
İÇ KONTROLÜN AMACI
5018 Sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu Madde 56;
İç kontrolün amacı;
a) Kamu gelir, gider, varlık ve yükümlülüklerinin etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde yönetilmesini,
b) Kamu idarelerinin kanunlara ve diğer düzenlemelere uygun olarak faaliyet göstermesini, c) Her türlü malî karar ve işlemlerde usulsüzlük ve yolsuzluğun önlenmesini,
d) Karar oluşturmak ve izlemek için düzenli, zamanında ve güvenilir rapor ve bilgi edinilmesini,
e) Varlıkların kötüye kullanılması ve israfını önlemek ve kayıplara karşı korunmasını, sağlamaktır.
NEDEN İÇ KONTROL
İÇ KONTROL NE FAYDA SAĞLAR?
Yönetimi dış denetime hazır kılar, hesap verebilirliği güçlendirir.
Yeni yönetici ve personelin adaptasyon ve verim alınabilme süresini kısaltır.
Kurumsallaşma ve kurumsal yönetimi güçlendirir.
Risklerin kayıp gerçekleşmeden önlenmesini sağlar.
Kurum genelinde görev ve sorumlulukları netleştirir.
İş akışlarını ve iş yapışı standardize eder, uygulamaları standartlara bağlar.
Üst yönetimin kurum performansını izlemesini ve düşük performansın nedenlerini sorgulamasını sağlar
İç Kontrol – Oto Kontrol
Hizmetlerin Kalitesi
Bilgi İşlem
İletişim
Bütçe Hesap Verme
Zorunluluğu Personel
Planlaması Harcamalar
Yönetim
İÇ KONTROL NE DEĞİLDİR
• İç Kontrol;
• Evrakların kontrolü değildir, ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuzla ilgilidir.
• İç kontrol sadece belirli kişilerin veya olayların kontrol edilmesi demek değildir.
• İç kontrol, varılmak istenen hedefe doğru gidip gitmediğimiz ve bu amaçla yapılan faaliyetlerde ne kadar “kontrol” sahibi olduğumuzla ilgilidir.
• İç kontrol; Amaç değildir. İdareyi hedeflerine ulaştırma amacı taşıyan bir yönetim aracıdır. Ancak hedefleri belirlemez.
• Belirlenmiş hedeflere ulaşabilmek için makul güvence sağlar. İç kontrol; statik bir sistem değildir.
• Sürekli gözden geçirilmesi ve geliştirilmesi gerekir.
İç Kontrol Zayıflığı Nelere Yol Açabilir?
• İsabetsiz yönetim kararları
• İtibar kaybı
• Varlıkların kaybı
• Kaynak kullanımında israf
• Hizmetlerde yetersizlik ve kalitesizlik
• Yolsuzluk ve usulsüzlük
İç Kontrol Kavramının Gelişimi
1940’lı yıllar da iç kontrol kavramı ilk kez kullanılıyor.
Daha sonra 1970’li yılların ortalarında yaşanan Watergate ve Lockheed skandallarının iç kontrol yapılarının oluşumunda tetikleyici bir rol üstlendiğini ifade etmek yanlış olmayacaktır.
Zira bu skandallarla ilgili araştırmalar sonucunda 1977’de ana teması iç kontrol olan Yabancı Yolsuzluk Kanununun (Foreign Corrupt Practices Act) yürürlüğe girmesi ve bu Kanunla ABD’de ilk kez iç kontrol sisteminin kurulmasının zorunlu tutulması, sistemin ülke çapında yaygın hale gelmesindeki baş rolü üstlenmiştir.
1980'li ve 1990'lı yıllarda hız kazanan ve finansal piyasalardaki denetim ve kontrol boşluğu sonucu meydana gelen ekonomik ve yapısal sorunların, iç kontrol ve özellikle risk
yönetimi uygulamalarını gündeme getirdiği görülmektedir. Ayrıca, yaşanan küresel mali krizler sonucu belirsiz piyasa koşullarında risk hacminin giderek artması, finans alanında
kamu düzenlemelerinin ve yasal yaptırımların gündeme gelmesi ve özellikle bankacılık sektöründeki kaynakların daha etkin kontrolü ihtiyacı, risk yönetimi ve iç kontrol
uygulamalarının son yıllarda giderek önem kazanmasına sebep olmuştur.
İç Kontrol Kavramının Gelişimi
Strateji Geliştirme Başkanlığı
İç Kontrol Kavramının Gelişimi
• 1940’lı yıllar – Kavram ilk kez kullanıldı
• 1970’li yıllar – Watergate skandalı
• 1980’li yıllar – İlk standart oluşturma çabaları
• 1990’lı yıllar – İç kontrol modellerinin ortaya çıkışı
o 1992 COSO, İç Kontrol Bütünleşik Çerçeve Raporu, ABD o 1992 Cadbury Report, İngiltere
o 1994 King Report, Kurumsal Yönetişimin Üst Düzey Standartları, Güney Afrika o 1995 COCO, Criteria of Control , Kanada
o 1998 Şeffaflık ve Kontrol Yasası (Kontrag), Almanya
o 1999 İç Kontrol, Birleştirilmiş Kurallar Üzerine Yönetim Kurulu Üyeleri İçin Rehber, (Turnbull Report) o 2002 Sarbanes – Oxley Yasası (SOX), ABD
o 2013 COSO, İç Kontrol Bütünleşik Çerçeve Raporu (Güncelleme), ABD
o 2017 COSO, Kurumsal Risk Yönetimi Bütünleşik Çerçeve Raporu, ABD o 2019 COSO, Sağlık Hizmeti Sağlayıcı Sektörü için Uygulama Kılavuzu, ABD
• COSO; Mali raporlamaların kalitesini arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak üzere 1985 yılında Amerika’da kurulmuş gönüllü bir kuruluştur.
İç Kontrol Kavramının Gelişimi
İÇ KONTROL SİSTEMİ STANDARTLARI
Kurumun iş görme biçimini
gösterir.
Hedefleri olumsuz etkileyecek iç ve dış olayların tespit
ve analiz edilmesini sağlar
Riskleri kabul edilebilir düzeyde yönetmeyi
sağlar
Zamanında ve doğru
karar alabilmeyi
sağlar
Değişen hedeflere kaynaklara, ortama ve risklere ayak uydurmasını
sağlar.
Kamu İç Kontrol Standartları COSO modeli çerçevesinde hazırlanmıştır.
• 5 Bileşen
• 18 Standart
• 79 Genel Şart’tan oluşur.
İç Kontrolun Ülkemizdeki Gelişimi
Ülkemizde İç Kontrolün Gelişimi
Ülkemizde Avrupa Birliği mali mevzuatına uyum çerçevesinde;
1999 Helsinki Zirvesi’nde AB’ye adaylık statüsü,
32. Mali Kontrol Faslı,
Kamu İç Mali Kontrolü,
İlerleme Raporları,
5018 Sayılı Kanun. 10.12.2003
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kamu mali yönetiminde köklü bir değişiklik yapılmıştır
Yapılan en önemli değişikliklerden birisi de merkezi kontrolden iç
kontrole geçiş olmuştur.
İç Kontrol Sistemi Mevzuatı
5018 sayılı Kamu Mali Yönetim ve Kontrol Kanunu
10.12.2003
İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar
31.12.2005
Kamu İç Kontrol Standartları Tebliğ
26.12.2007
Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planı Rehberi
04.02.2009
Kamu İç Kontrol Rehberi
07.02.2014
Maliye Bakanlığı Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Genelgesi
02.12.2013
5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunun 55, 56, ve 57 nci Maddelerinde İç Kontrol Sisteminin tanımı, amacı, yapısı ve işleyişi hüküm altına alınmıştır.
İç Kontrol Sistemi Mevzuatı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
İç Kontrol Kavramı (Mevzuatımızdaki Yeri)
İç kontrol sistemi; Ülkemizde 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununa ek olarak Kanunun ikincil ve üçüncül düzey mevzuatında düzenlenmiş olup ilgili mevzuatı (Strateji Geliştirme Birimlerinin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik, İç Kontrol ve Ön Mali Kontrole İlişkin Usul ve Esaslar, Kamu İç Kontrol Standartları Tebliği, Kamu İç Kontrol Standartları Rehberi, Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Genelgesi ve Kamu İç Kontrol Rehberi) esas alınarak yürütülmektedir.
Kamu İç Kontrol Standartları COSO modeli, INTOSAI Kamu Sektörü İç Kontrol Standartları Rehberi ve Avrupa Birliği İç Kontrol Standartları çerçevesinde Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmiştir. (18 Standart, 79 Genel Şart)
ROL VE SORUMLULUKLAR
İyi bir İç Kontrol Sistemi kurma ve işleyişini sağlama sorumluluğu kamu idarelerinin üst yöneticileri ile diğer yöneticilerine aittir.
İç kontrol; rolleri farklı olmak üzere, idarenin bütün yönetim kademeleri ve personelin sorumlu olduğu bir modeldir.
Yönetim ve her düzeydeki personel kurumun misyonunu ve genel hedeflerini başarması için
riskleri karşılayan ve makul güvence sağlayan iç kontrol sürecine müdahil olmak durumundadır.
Strateji Geliştirme Başkanlığı
İç Kontrol Standartları ve Eylem Sayıları
Kontrol Ortamı 4 Standart 26 Genel
Şart 28 Eylem 20 Eylem
Risk
Değerlendirme 2 Standart 9 Genel
Şart 4 Eylem 4 Eylem
Kontrol
Faaliyetleri 6 Standart 17 Genel
Şart 5 Eylem 3 Eylem
Bilgi ve İletişim 4 Standart 20 Genel
Şart 11 Eylem 6 Eylem
İzleme 2 Standart 7 Genel
Şart 3 Eylem 1 Eylem 5 Bileşen 18 Standart 79 Genel Şart Toplam Eylem İSM Eylem
51 Eylem 34 Eylem
Hazine ve Maliye Bakanlığınca yayımlanan mevzuat Bakanlığımızca bu kapsamda belirlenen eylemler
Strateji Geliştirme Başkanlığı
2021-2022 KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARINA UYUM EYLEM PLANI
1. Çeyrek Dönem Eylemleri
• Genel Bilgilendirme Dosyası
• İş Süreçleri Tanımlama Formu
• Görev Tanımı Oluşturma Formu
• İş Takvimi Formunun Oluşturulması
• Yönetim Kararlılık Beyanı
• İç Kontrol Web sayfasının Güncellenmesi
• İç Kontrol Eğitimi
• Etik Davranış İlkelerinin tüm personele gönderilmesi
• Misyon Ve Vizyonun tüm personele gönderilmesi
• Standart Dosya Planı kodlarına ilişkin eğitim
• Başkanlık düzeyinde görev alanı ile ilgili Üç Aylık Durum Raporunun
hazırlanması
T.C
SAĞLIK BAKANLIĞI
MİSYON VE VİZYONUMUZ
ÖNCELİKLE ZARAR VERME (Hipokrat)
ETİK OL
İş Süreçleri Tanımlama Formu
BİNLERCE KİLOMETRELİK BİR YOLCULUK TEK BİR ADIMLA BAŞLAR…
/74
Süreç Nedir?
Bir amaca/sonuca ulaşmak veya bir görevi yerine getirmek için; bir girdi ile başlayan
birbiriyle bağlantılı adımlar, eylemler ve işlemler dizisidir.
İyi tanımlanmış, sahipleri ve sorumluları belirlenmiş süreçlerle
çalışan kurumlar, vatandaş için değer yaratan
sonuçlar üretirler.
Süreç Ne Değildir?
Süreklilik göstermeyen, sistematik olarak yürütülmeyen işler (projeler)
✓ Her defasında farklı sıralarda yürütülen işler
✓ Diğer süreçlerle girdi-çıktı ilişkisi kurulamayan işler
✓ Katma değer yaratmayan işler
SÜRECIN ÖZELLIKLERI
Tekrarlanabilen
Süreçlerin sistematik olarak tanımlanmasını, kontrol altında tutulmasını, aksaklıkların tespit edilmesini ve önceki dönem verileriyle karşılaştırılmasını mümkün kılma özelliğidir.
Ölçülebilen
Sürecin performans ölçüt / göstergeleri ile izlenebilme özelliğidir.
Bir sahibi ya da sorumlusu olan
Süreç performansını takip eden ve sürekli gelişiminden sorumlu kişidir. Her sürecin bir sahibi olmalıdır.
Organizasyonel hiyerarşi gerektirmeyen, bir birimde başlayıp diğer birimde sonuçlanan hizmetlerin, birimlerin ortak çalışması sonucu ortaya çıkması hiyerarşi gözetmeksizin yürütülmesidir.
Katma değer yaratma özelliği olan
Hizmet alanın talep ettiği, yapılmazsa mutsuz olacağı, bedelini kabul ettiği çıktının oluşturulmasıdır.
Sürecin amacı hizmet alanın istediği
Süreç Yönetiminin Aşamaları
SÜREÇ HIYERARŞISI
ANA SÜREÇ
Ana Süreç: Kurumun iş sonuçları üzerinde direkt etkisi olan ve stratejik öneme sahip üst seviyede süreçlerdir.
İl Sağlık Müdürlükleri için Ana Süreç BAŞKANLIKLARI
Süreç: Ana süreçleri oluşturan ve birbirleri ile etkileşimde olan süreçlerdir.
İl Sağlık Müdürlükleri için Süreç Başkanlıklardaki
Birimleri
Alt Süreç:
Süreçleri oluşturan ve birbirleri ile etkileşimde olan alt süreçlerdir.
Bir alt süreç en az üç iş adımından oluşmalıdır.
Alt süreçler birimlerin işlerini ifade eder.
İş Adımları: Aynı fonksiyon içinde bir veya birkaç kişi tarafından gerçekleştirilen işleri ifade eder.
İş adımları işin nasıl yürütüldüğünü ifade eden adımları belirtir.
İş TAKVİMİ FORMU
İLGİLİ ÜÇ AYLIK DURUM RAPORU
Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge’ de
GENEL BİLGİLENDİRME DOSYASI
• Sağlık Bakanlığı Misyon ve Vizyonu
• Harcama Birimi Yönergesi
• Harcama Birimi Teşkilat Yapısı
• Harcama Birimi Temel Kaynakları
• Taşınmaz Kaynaklar
• Taşınır Kaynaklar
• İnsan Kaynakları
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Yönetim Kararlılık Beyanı
• Sağlık Bakanlığı ….-….. Stratejik Planına göre;
Amaç ….:
Hedef …..:
• Sağlık Bakanlığı ….-….. Kamu İç Kontrol Standartlarına Uyum Eylem Planına göre;
Eylem….:
• Genel Müdürlüğümüzde / Başkanlığımızda / İl Sağlık
Müdürlüğümüzde; ……….. Yılında Yürütülecek Bazı Önemli Faaliyetler:
Faaliyet….:
Strateji Geliştirme Başkanlığı
• Görev Dağılım Formu
• Teşkilat Şemalarının Oluşturulması
• İş Akış Şemaların Oluşturulması
• Sorumluluk Matrisi Formu
• İç kontrole yönelik farkındalığın artırılması için elektronik yayınlar yapılması
• yönetici tarafından kurumsallaşma kapsamında personeli ile toplantı düzenlemesi (yüz yüze/uzaktan
• Etik Slogan Belirlenmesi
2. Çeyrek Dönem Eylemleri
Yozgat İl Sağlık Müdürlüğü Teşkilat Şeması
( İ8 İl Grubunda)
TEŞKİLAT ŞEMESI
• Sağlık Bakanlığı Taşra Teşkilatı Kadro Standartları ile Çalışma Usul ve Esaslarına Dair Yönerge
• Güncellenme Tarihi : 30 Eylül 2021
• EK II : İl Sağlık Müdürlükleri Başkanlıkları, Birim Adları Ve Görev Tanımları
• EK III : Birim Dağılım Cetveli
eklerine göre Müdürlük Teşkilat Şeması oluşturulmuştur
TEŞKİLAT ŞEMESI
1. Halk Sağlığı Hizmetleri Başkanlığı
• 1.Toplum Sağlığı Hizmetleri Birimi
• 2.Bulaşıcı Hastalıklar Birimi
• 3.Bulaşıcı olmayan Hastalıklar Birimi
Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanlığı 1.Hastane Hizmetleri Süreci
2.Verimlilik ve Kalite Yönetim Süreci 3.Sağlık Hizmetleri Başkanlığı
• 1.Sağlık Hizmetleri Birimi
• 2.Kamu Sağlık Tesisleri Birimi
• 3.Acil ve Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi
Destek Hizmetleri Başkanlığı 1.İdari Hizmetler Birimi 2.Mali Hizmetler Birimi 3.Atama Birimi
• 4.
Özlük İşleri Birimi
• Doğrudan Yönetim Hizmetleri
• 1.Hukuk ve Muhakemat Süreci
• 2.Hasta Hakları İl Koordinatörlüğü Süreci
• 3.Sivil Savunma ve Seferberlik Hizmetleri Süreci
• 4.Döner Sermaye Muhasebe Hizmetleri Süreci
• 5.İl Kalite Koordinatörlüğü Süreci
TEŞKİLAT ŞEMESI
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Sorumluluk Matrisi Formu
Görev Dağılım Formu
3. Çeyrek Dönem Eylemleri
• E.6.1.1 – Risk Belirleme ve Kontrol Faaliyetleri Formu
• E.6.2.1 – Risk Envanter Formu
• E.6.2.2 – Risk Haritası Formu
• E.2.6.7 – Hassas Görev Envanter Formu
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Risk Belirleme ve Kontrol Faaliyetleri Formu
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Strateji Geliştirme Başkanlığı
RİSK HARİTASI FORMU
Strateji Geliştirme Başkanlığı
Hassas Görev Envanter Formu
4. Çeyrek Dönem Eylemleri
• İŞ TAKVİMİ Gerçekleşme Durumunun Hzırlanması
• Rapor Döküm Formu
• İç Kontrol Sistemi Soru Formu
• Personel Memnuniyeti Anket Formu
• Müdürlük Risk Değerlendirme Raporunu Hazırlanması
• Üç Aylık Çalışma Raporu ( Başkanlık Düzeyinde)
İŞ TAKVİMİ GERÇEKLEŞME DURUMU
RAPOR DÖKÜM FORMU
Risk Değerlendirme Raporunu
SİZLERDEN NE BEKLİYORUZ
İç kontrol sisteminin sahiplenilmesi
İş odaklı çalışma kültürünün geliştirilmesi
İç kontrol sistemi hepimizin sorumluluğunda olduğunun unutulmaması
Biz Birlikte Daha Güçlüyüz
İÇ KONTROL SİZSİNİZ
Strateji Geliştirme Başkanlığı 60/32
TEŞEKKÜR EDERİZ…
Strateji Geliştirme Başkanlığı İç Kontrol Dairesi Başkanlığı
İç Kontrol Sistemi İzleme ve Değerlendirme Birimi
Üniversiteler Mah. Dumlupınar Bulvarı 6001. Cad. No:9 Çankaya/ Ankara 06800 İletişim: 0 (312) 573 71 18
E-posta: strj.ickontrol@saglik.gov.tr
