Dil Gelişimi ve Okuma Yazma Eğitimi: O-o Sesi Öğretimi

Dil Gelişimi ve Okuma Yazma Eğitimi: “O-o” Sesi Öğretimi

ETKİNLİK ÖRNEĞİ

Ders: Türkçe

Sınıf: 1.sınıf

Süre: 10 ders saati

Öğrenme Alanı: Okuma, yazma, konuşma, dinleme

Alt Öğrenme Alanı: Okuduğunu

anlama/anlamlandırma, dinlediğini anlama- anlatma, sesleri-harfleri doğru şekilde yazma

Etkinliğin Adı: Ooo Ben “O” Sesini Öğreniyorum

Etkinliğin Amacı: “O” sesinin anlaşılıp, yazımının ve okunuşunun desteklenmesi.

Kazanımlar T.1.1.2. Duyduğu sesleri taklit eder.

T.1.1.3 Seslere karşılık gelen harfleri ayırt eder.

T.1.1.9 Sözlü yönergeleri uygular.

T.1.3.2 Harfi tanır ve seslendirir.

T.1.3.4. Basit ve kısa cümleleri okur.

T.1.4.12. Yazma çalışmaları yapar.

Kullanılacak Yöntem ve Teknikler

Bireysel çalışma, işbirlikli, buluş-keşfetme, deneysel, çözümleme ve birleşim, bilgisayar destekli, gösterip yaptırma

Kullanılacak Eğitim Teknolojileri, Araç ve Gereçler

Hulahop, video, cheerios, etkinlik kağıtları, dondurma figürü, yaşlı teyze figürü, scrabble oyunu

Yararlanılan Kaynaklar

https://ilkokuma.egitimhane.com/o-sesi/o-sesi-yazma/.

https://www.teacherspayteachers.com

https://www.youtube.com/watch?v=k7spjU4wlgo

https://www.youtube.com/watch?v=H1jDYnPUN_4

https://www.youtube.com/watch?v=FA4Yng4FPww

Etkinlik

Sesi hissetme:

• Hulahoplar (Ek 1) ile sese değinilmeden, dans yolu ile “O” sesinin yazım yönü gösterilir.

• Hulahop videosu ve “o o ooo” şarkısı (Ek 2) kullanılarak hulahoplar ile dans edilir.

• Bahçeye çıkılır.

• Bahçede tüm hulahoplar belli bir düzen içinde yere dizilir. Öğrenciler şarkıyı söylerken, şarkının sus noktalarında bir sonraki öğrencide oyuna katılır ve şarkı ile birlikte hareket ederek beraber diğer hulahopa geçerler.

Sesi tanıma:

• “O” sesini tasarımın bir parçası olarak kullanıp “O” şekilli tahıllarla (Ek 3) verilen kağıda yapıştırıcı yardımı ile bir resim çizilir.

• “O” şekilli tahıllar ipe geçirilir. İpe geçirilirken “o o ooo” şarkısına uygun olmasına özen gösterilir. Bütün öğrenciler tahılları ipe geçirirken bu şarkıyı söyler.

• “O” sesi oyun kağıdı (Ek 4) öğrencilere dağıtılır.

Sesi ayırt etme:

• O sesi ile ilgili yapboz oyunu (Ek 5) oynanır.

• Önceden öğrenilen seslerle birlikte “O” sesi ile dondurma (Ek 6) yapılır.

Sesi okuma ve yazma:

• Ok şekilli etkinlik kağıtları (Ek 7) öğrencilere dağıtılır. “O” sesinin yazım yönüne dikkat çekilir.

• “O” sesi ile ilgili hazırlanan etkinlik kağıtları (Ek 8) sesi yazma için kullanılır.

• Yaşlı teyze (Ek 9) sesi okuma için kullanılır.

Seslerden Heceler, hecelerden kelimeler, kelimelerden cümleler oluşturma:

• Scrabble (Ek 10) oynanır.

Metin okuma:

• Hikaye (Ek 11) kullanılır.

Etkinliğin Uygulanması

Öğretmen bir önceki günden tüm öğrencilerin kendi hulahoplarını (Ek 1) getirmelerini ister.

Öğretmen sınıf düzenini önceden ayarlayarak sıraları duvar kenarlarına çekmiştir. Sınıfın orta alanı boştur. Öğretmen elinde hulahopu ile sınıfa girer. Tüm öğrencilerin onu dikkatle dinlemelerini ister.

Şimdi bir video (Ek 2) izleyeceklerini, bu sırada bugün getirdikleri hulahoplar ile dans edeceklerini söyler. Öğrencileri aralarında boşluk kalıp rahat dans edebilecekleri şekilde bir düzene yerleştirir.

Başlamadan önce bu aktivitenin 2 kuralı olduğunu vurgular. Birincisi söylenen şarkıyı hep bir ağızdan söylemek. Videoyu açmadan önce öğretmen öğrencilere videonun bize şarkı ile birlikte bazı hareketler gösterdiğini söyler. Öğretmen “Bu hareketler bize fikir vermek için orada. O hareketleri yapabilirsiniz daha farklı hareketlerde bulabilirsiniz. Herkes videodaki her hareketi yapmak zorunda değil. Yaratıcı fikirlerde çıkabilir bu engellenmemeli. Mesela videoyu izlemeden hemen örnek vereyim. Bu hareketler neler olabilir? Hulahopu elinizde çevirme, belinizde çevirme, ayağınızda çevirme, boynunuzda çevirme, kolunuzda çevirme gibi. İkinci kuralımız ise hulahopu çevirme işlemini hep sağdan sola şeklinde yapacağız. İlk önce ben önde tahtaya doğru dönük olacağım hulahopu hangi yöne çevireceğimizi daha iyi anlamak için bana bakabilirsiniz. Hadi başlayalım.”

Denerek video açılır. Şarkı 3 Kere dinlenilir ve dans edilir. Öğrencinin sesi çıkarma ve yönü anlama durumuna göre dinlenme sayısı değişkenlik gösterebilir.

Video izlenimi bittikten sonra hep beraber bahçeye çıkılır. Tüm öğrenciler hulahoplarını öğretmenin yönergesine göre düzenli bir şekilde yere bırakır. Öğretmen şarkının ritmini herkes öğrenene kadar bilgisayarından şarkıyı açacağını belirtir. En başta öğretmen olmak üzere herkes öğretmenin arkasında sıraya geçer. Öğretmen şarkıyı söyleyerek ilk hulahopa zıplayacağını ve şarkının her sus bölümünde diğer hulahoplara geçeceğini söyler. Öğretmen en son hulahopa geldiğinde bütün öğrenciler hulahopların içinde duracaklar ve yer değişimi olmayacak.

Sınıfa geri dönülür. Öğretmen öğrencilere tahıllarla bir etkinlik yapılacağını söyler. Her öğrenciye ve öğretmen kendisine kağıt, tahıl ve yapıştırıcı verir. “O” sesini tasarımın bir parçası olarak kullanıp

“O” şekilli tahıllarla (Ek 3) verilen kağıda yapıştırıcı yardımı ile bir resim çizilir. Öğretmen çalar

saatin içini, pet şişe kapağını ya da portakalı ortadan kestiğimizde gördüğümüz iç kısmının şeklini örnek olarak verir. Bu etkinlik tamamlandıktan sonra, öğretmen her öğrenciye bir tane ek tahıl paketi ve bir ip verir. Şimdi ise kolye yapacaklarını söyler. Her öğrenci kolyeyi bitirdiğinde öğretmen düğüm atar ve her öğrenciye ödül olarak boynuna asar.

Her öğrenciye “O” sesi oyun kağıdı (Ek 5) dağıtılır. Resimdeki Sınıfta 4 kişilik gruplar oluşturulur.

Her gruba hazırlanan yapboz (Ek 6) verilir. Grup etkinliği yaptırılır.

Öğretmen her öğrenciye bir külah (Ek 7) ve yapbozun içinde bulunan kelimelerin seslerinden oluşan dondurma topları verir. Bu sesleri anlamlı kelime oluşturacak şekilde külahın üzerine sırayla

koymaları ve yapıştırmaları istenir. Daha sonra bu ürünler sınıfın bir köşesine asılır ve dondurma köşesi olur.

Öğrencilerin her birine “O”nun yazılış yönünü belirten ok kağıtları (Ek 6) dağıtılır. “O” sesinin üzerinden hepsinin fosforlu kalemle geçmeleri istenir. Daha sonra “O” sesinin yazımına vurgu yapılacak olan etkinlik kağıtları dağıtılır (Ek 8). En son öğretmen Yaşlı teyze figürünü (Ek 9) tahtaya asar ve “O” sesini duymak istediği söylenir.

Sınıfın 4 kişilik olan gruplarını dönmeleri istenir. Scrabble (Ek 10) oyunu dağıtılır. Heceden kelime, kelimeden cümle yapma kısmına vurgu yapılır.

Etkinliğin Uygulanmasına İlişkin

Açıklamalar

Öğretmen ölçme değerlendirme için anekdot notu kullanır. Bunun yanı sıra öğretmen etkinliklerin içinde aktif katılıma sahip olduğundan video, ses kayıtları ve fotoğrafları öğrencinin öğrenim sürecini takip etmek için kullanır.

Öğrencilerin yaptığı etkinlik kağıtları ve fotoğraflar öğrencilerin portfolyosuna yerleştirilir. Böylece gelişimsel süreç takip edilir.

EK 1

EK 2

https://www.youtube.com/watch?v=k7spjU4wlgo

https://www.youtube.com/watch?v=H1jDYnPUN_4

EK 3

EK 4

EK 5

EK 6

L O

A

L

O

EK 7

EK 8

EK 9

EK 10

EK 11

Osman ve Ozan okul dönüşü yolda oyun oynuyorlarmış. Ozan “Yolda top oynamayalım.

Otomobiller var. Olumsuz bir şey olabilir.” Demiş. Osman Ozan’a “Oyunbozanlık yapma. Oyna oyununu.” Demiş. Ozan topa vurmuş ve “Goool!” diye bağırmış. Osman topu almak için farkında olmadan yolun ortasına kadar gelmiş ve oradan geçmekte olan otobüs Osman’a çarpmış. Osman orada yere yığılmış ve “Ooof ooof! Omzum! Ooof!” diye bağırıp, omzunu ovalamaya başlamış.

Otobüsteki yolculardan biri “Ben doktorum! Ben doktorum!” demiş ve Osman’ın omzunu kontrol etmiş. Doktor “Siz okuryazar çocuklara benziyorsunuz. Yolda oyun oynanmaması gerektiğini okulda öğrenmediniz mi?” diye sormuş. Ozan “Doktor amca ben Osman’a söyledim ama Osman beni dinlemedi. Biz okulda yolda oyun oynanmaması gerektiğini öğrenmiştik.” Demiş. Doktor Osman’a

“Omzun iyi olacak. Biraz ovalaman yeterli olur. Ancak bundan sonra yolda oyun oynamayın.

Okulda öğrendiklerinizi unutmayın ki olumsuz olaylarla karşılaşmayın.” Diye uyarmış. Osman ve Ozan bundan sonra top oynarken cadde ve sokakta değil, çocuklar için yapılmış oyun parklarında ve otomobillerin olmadığı boş arazilerde oynayacaklarına söz vermişler.