EVAPORASYON
Evaporatör
Su (buhar), B
Örnek Soru - 1
• Vişne suyu konsantresi üretilen bir evaporatörde suyun uzaklaşma hızı 900 kg/h dir. Sisteme giren vişne suyunun kuru madde içeriği %14 olup elde edilen konsantrenin kuru madde içeriği %68’dir. Konsantre üretim hızını hesaplayınız.
Örnek Soru - 2
• Elma suyu konsantresi üretilen bir evaporatörde suyun uzaklaşma hızı 850 kg/h dir. Sisteme giren elma suyunun kuru madde içeriği %12 olup elde edilen konsantrenin kuru madde içeriği %67’dir. Konsantre üretim hızını hesaplayınız.
Ultrafiltrasyon
• %5.8 kuru madde içeren peynir altı suyu
ultrafiltrasyon tekniği ile yoğunlaştırılmakta
ardından kurutulmaktadır. Elde edilen konsantrede protein miktarı başlangıçtakine göre 15 kat
artmaktadır. Kurutma işlemi sonucunda elde edilen toz ürün %55 oranında protein içermektedir.
Fabrikada 5 saatte 35000 kg peynir altı suyu işlenmektedir.
• 100 kg peynir altı suyundan kaç gr ürün elde edilmektedir?
Çözücü Ekstraksiyonu
• Bir işletmede %38 oranında yağ içeren bir hammaddeden 1 saatte 1 ton işlenerek yağ
ekstrakte edilmektedir. Ekstraksiyon sonucunda elde edilen yağ ve çözgenden oluşan misella
denilen karışımın %45 oranında yağ içerdiği
saptanmıştır. Ekstraksiyon sonunda küspede kalan yağ ise hammaddenin içerdiği toplam yağın %3’ü düzeyindedir. Küspe başlangıçtaki çözgenin %4’ünü içermektedir. Buna göre ekstraksiyon sonucunda geride kalan küspe miktarını hesaplayınız.
Alıştırmalar
• Portakal suyu üretimi amacıyla 1000 kg %12 kuru maddeli portakal suyu evaporatörde % 58 kuru
maddeye kadar konsantre edilmektedir. Bu bilgiler doğrultusunda üretilen konsntre meyve suyunun miktarını hesaplayınız.
Alıştırmalar
• Patates dilimleri 3000 kg/h kütle akış hızıyla beslenerek bir akışkan yatak kurutucuda
kurutulmak suretiyle nem düzeyi % 80’den % 10’a kadar düşürülmektedir. Sıcak hava, kurutucuya
mutlak nemi 0.0130 kg su/kg kuru hava düzeyinde girmekte, kurutucuyu 0.0240 kg su/kg kuru hava olarak terk edilmektedir. Buna göre, saate üretilen kurutulmuş patates dilimi miktarıyla, kurutucuya giren sıcak hava miktarını hesaplayınız.
Alıştırmalar
• Bir şeker fabrikasında %25’lik şeker çözeltisi %65’lik oluncaya kadar buharlaştırılmaktadır. Bu fabrika 24 saatte 120 ton şeker üretmekte olduğuna göre, bir günde buharlaştırılan su kütlesini hesaplayınız.
Kaynaklar
• Özkan, M., Cemeroğlu, B., Türkyılmaz, M., 2011. Gıda Mühendisliğinde Kütle ve Enerji Denklikleri, Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları, No:43.
