ÖĞRENME PSİKOLOJİSİ
ÖĞRENME KURAMLARININ EĞİTİME YANSIMALARI
BİLGİYİ İŞLEME KURAMI VE EĞİTİME YANSIMALARI
Bilgiyi işleme kuramının eğitim alanına getirdiği en önemli katkılardan biri
öğrenme stratejileridir. Bilgiyi işleme kuramına göre birey, yeni bir bilgiyi kazanmak, yani uzun süreli belleğe
kodlama yapabilmek için farklı yöntemler ya da stratejiler kullanır.
Öğrenmeyi kolaylaştıran bu strateji ve teknikler aynı zamanda öğrencilerin
güdülenmesini ve yeni öğrenilen
davranışların kalıcı olmasını sağlar.
Öğrenme stratejileri öğrencilerin öğrenme işine aktif katılmaları sonucu kendileri
tarafından geliştirilir. Her öğrencinin kendine özgü öğrenme stratejisi vardır.
Öğrenciler bu stratejileri kendi yaşantıları yoluyla deneme yanılma ya da
başkalarının yardımıyla öğrenirler.
YAPILANDIRMACI KURAM VE EĞİTİME YANSIMALARI
Yapılandırıcı yaklaşımda öğrenci,
kendine aktarılan bilgileri pasif biçimde alarak, olduğu gibi zihnine yerleştirmez.
Öğrenci aktif çabalarıyla ve çevresiyle etkileşerek öğrenir.
Öğrenci araştırma, sorgulama, sorun çözme gibi etkinliklerle bilgiyi aktif biçimde alır,
işler, ön bilgileriyle bağ kurar, kendi
yorumlarını katar ve zihnine yerleştirir.
Öğrenci kendi aktif çabalarıyla öğrenir, kimse ona öğretemez. Öğrenen öğrencidir, kimse
onun yerini tutamaz. Öğrenmenin kontrolü öğrencidedir. Öğrenmeye ilişkin kararlarını kendisi alır. Öğrenmeye, öğretmeniyle
birlikte yön verir.
İŞARET - BEKLENTİ KURAMI VE EĞİTİME YANSIMALARI
Bu kurama göre;
1.Öğrencilerin eğitim amaçları dikkate
alınarak, eğitim ortamlarında buna yönelik düzenlemeler yapılmalıdır.
2. Tolman’a göre öğrenme, çevreyi keşfetme sürecidir.
3. Öğrencilere birtakım davranışlar
kazandırılırken, sonuçta elde edecekleri ödül hakkında bilgilendirilmeli ve her ödül
öğrencinin özelliklerine göre belirlenmelidir.
4. Öğrencilere sunulan eğitim-öğretim etkinlikleri kendi bilişsel haritalarını geliştirecek düzeyde olmalıdır.
5. Tolman’a göre ders, ünite ya da başka bir öğrenme birimi olarak öğrenmeye karşı istek ve ihtiyaç yaratmalıdır.
6. Tolman’a göre, gerek programın hazırlanmasında gerekse öğretimin düzenlenmesinde çevresel faktörler,
bireyin ve ara değişkenlerin özelliklerine uygun olmalıdır.
SOSYAL ÖĞRENME KURAMI VE EĞİTİME YANSIMALARI
1. Öğretmen, öğrencilerin karşısında bir model olduğunu unutmamalıdır.
2. Öğrencinin başarı ile yaptığı her davranış pekiştirilmelidir.
3. Öğrencilerin, başarı ile yaptıkları etkinlikler desteklenmelidir.
4. Öğrencilerin bireysel farklılıklarına uygun eğitim - öğretim etkinlikleri düzenlenmelidir.
5. Öğrencilerin öğrendikleri davranışları performansa dönüştürecek etkinlikler düzenlenmelidir.
6. Öğrencilerin kendi başına öğrenme yetenekleri desteklenmeli ve
geliştirilmelidir.
7. Öğretmenler, öğrencilere bellek
destekleme ve kodlama yöntemlerini öğretmelidir.
8. Öğretmenler, öğrencilerin öz yeterlilik algılarının gelişmesine yardımcı
olmalıdır.
İNSANCIL (HÜMANİST) KURAM VE EĞİTİME YANSIMALARI
1. Bireyin kendini gerçekleştirebilmesi için uygun ortam yaratılmalı, seçimlerinde
ise özgür bırakılmalıdır.
2. Eğitim ortamı tehdit edici unsurlardan arındırılmalıdır.
3. Hem dış hem de iç etmenler davranışın ortaya çıkmasında etkilidir.
4. Uyaranlar önemlidir, dikkat edilmelidir.
5. Kişilerin öznel gerçeğini iyi bilmek gerekir.
NÖROFİZYOLOJİK KURAM VE EĞİTİME YANSIMALARI
1. İyi bir öğretim, paralel işlemleri tüm boyutlarıyla yönetebilmelidir.
2. Beyin temelli öğrenmede; yeniliğe, keşfetmeye ve güçlüklerin üstesinden gelmek için açlık ve merak duyan beyin doyurulmalıdır.
3. Öğretmenler, öğrencilerin duygularının, tutumlarının öğrenmeyi etkileyebileceğini ve gelecekteki öğrenmeleri
belirleyeceğini unutmamalıdır.
4. Öğretmen, öğrencinin dikkatinin dışında kalacak materyaller de organize etmelidir.
5. Öğretmen ve yöneticiler, öğrencilerde rahat olan bir uyarılmışlık durumu
oluşturmaya çalışmalıdırlar.
6. Öğretmenler, öğrencilerin görsel, işitsel, duygusal tüm tercihlerini kullanmalarına fırsat vermelidir.
7. Öğretmenler, farklı konuların etkileşimi, drama, benzetişim, hikaye, performans,
alan gezileri, projeler ve gerçek yaşamdan kesitler içeren sınıf içi uygulamalar
kullanmalıdırlar.
Kaynakça
Aydın, B., Can, G., Ersanlı, K., Kılıç, M., Külahoğlu, Ş., Öztürk, B.,Bilge,F., Küçükkaragöz, H., Kısaç, İ., Korkmaz, İ. ve Bilgin, M. 2002. Gelişim ve öğrenme Psikolojisi. Pegem Yayıncılık, Ankara.
Binbaşıoğlu, C. 1991. Öğrenme psikolojisi. Kadıoğlu Maatbaası, Ankara.
Onur, B. 1997. Gelişim psikolojisi. İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
Selçuk, Z. Gelişim ve öğrenme. Nobel Yayıncılık, Ankara.
Yörükoğlu, A. 1997. Çocuk ruh sağlığı. Özgür Yayınları, İstanbul.
