BÖBREK
HASTALIKLARINDA
BESLENME TEDAVİSİ
• Hasta çocukta normal büyüme ve gelişmeyi sağlamak,
• Böbrek işlevlerinin ve biyokimyasal
bulguların düzelmesi için gerekli besin öğeleri örüntüsünü kişiye özgü düzenlemek,
• Katabolizmanın artmasına bağlı komplikasyonları önlemek,
• Böbrek işlevlerinin daha fazla bozulmasını önlemek ve üremik semptomları düzeltmek.
G. Köksal,Hülya Gökmen; Çocuk Hastalıklarında Beslenme Tedavisi, Hatipoğlu Yay.
HEDEFLER…
UNUTULMAMALIDIR!
Ciddi halsizlik Konsatre güçlüğü Kemik zayıflığı Sinir harabiyeti Depresyon
Uyku sorunları
Böbrek yetmezliği olan çocukta;
Büyüme gelişmede gerilik Büyüme eğrisinin gerisine düşme
Büyüme gelişmede gerilik Büyüme eğrisinin gerisine düşme
Okul başarısında düşme Arkadaş edinmede güçlük TOPLUMSAL İZOLASYON!!!
Okul başarısında düşme Arkadaş edinmede güçlük TOPLUMSAL İZOLASYON!!!
BU ÇOCUKLAR AKTİF, VERİMLİ VE ADAPTE HALE GETİRİLEBİLİR!
Diyaliz Öncesi veya Konservatif Tedavi KBY’de Beslenme Tedavisi
• Optimum beslenme durumunu sağlamak
• Son dönem KBY’e ilerleyişi engellemek
• Üremik toksisite ve diğer metabolik sorunları ortadan kaldırmaktadır.
• Dehidratasyonu önlemek
• İştah ve morali düzeltmek, ağırlık kaybını önlemek
• Elektrolit birikimini önlemek, asidozu düzeltmek, komplikasyonların oluşumunu engellemek
• Beslenme programının yararlı olması için aileye eğitim vermek
• Optimum beslenme durumunu sağlamak
• Son dönem KBY’e ilerleyişi engellemek
• Üremik toksisite ve diğer metabolik sorunları ortadan kaldırmaktadır.
• Dehidratasyonu önlemek
• İştah ve morali düzeltmek, ağırlık kaybını önlemek
• Elektrolit birikimini önlemek, asidozu düzeltmek, komplikasyonların oluşumunu engellemek
• Beslenme programının yararlı olması için aileye eğitim vermek
KBY’Lİ ÇOCUK VE ADOLESANLARIN ENERJİ VE PROTEİN GEREKSİNİMLERİ
DİYALİZ ÖNCESİ ENERJİ (kkal/kg/gün) PROTEİN (g/kg/gün)
PREMATÜRE 120-180 2.5-3.0
0-6 AY 115-150 1.5-2.1
6-12 AY 95-150 1.5-1.8
1-2 YAŞ 95-120 1.0-1.8
2 YAŞ-PUBERTE
ALINMASI GEREKEN MİN.
ENERJİ 1.0-1.5
PUBERTE POST PUBERTE
KBY’Lİ ÇOCUK VE ADOLESANLARIN ENERJİ VE PROTEİN GEREKSİNİMLERİ
PERİTONEAL DİYALİZ (CAPD)
ENERJİ (kkal/kg/gün) PROTEİN (g/kg/gün)
PREMATÜRE 120-180 3.0-4.0
0-6 AY 115-150 2.1-3.0
6-12 AY 95-150 2.0-3.0
1-2 YAŞ 95-120 2.0-3.0
2 YAŞ-PUBERTE
ALINMASI GEREKEN MİN.
ENERJİ 2.5
PUBERTE 2.0
POST PUBERTE 1.5
KBY’Lİ ÇOCUK VE ADOLESANLARIN ENERJİ VE PROTEİN GEREKSİNİMLERİ
HEMODİYALİZ
ENERJİ (kkal/kg/gün) PROTEİN (g/kg/gün)
PREMATÜRE 120-180 3.0
0-6 AY 115-150 2.1
6-12 AY 95-150 1.5-2.0
1-2 YAŞ 95-120 1.5-1.8
2 YAŞ-PUBERTE
ALINMASI GEREKEN MİN.
ENERJİ 1.0-1.5
PUBERTE POST PUBERTE
ENERJİ
• Yüksek enerji (yaşına göre)
İştahsızlık Kusma İshal
ENERJİ ALIMINI AZALTIR!
ENERJİ
• Enerji kaynağı olarak CHO ve yağlar kullanılır.
• Yüksek enerjili özel ürünler kullanılır.
• YÜKSEK ENERJİLİ, PROTEİNSİZ ÜRÜNLER
– Şeker – Nişasta
– Nişastalı kurabiyeler
– Proteini düşük undan yapılmış özel ekmek, makarna, şehriye..
– Sıvı yağlar – Fantomalt – Polycose
ENERJİ
Bilinç kaybı gelişen veya ağızdan alamayan çocuklarda enteral
beslenme uygulanmalıdır !
Bilinç kaybı gelişen veya ağızdan alamayan çocuklarda enteral
beslenme uygulanmalıdır !
Enfeksiyon, stres gibi durumlarda günlük enerjinin %25 fazlası
verilmelidir!
Enfeksiyon, stres gibi durumlarda günlük enerjinin %25 fazlası
verilmelidir!
DÜŞÜK PROTEİNLİ YÜKSEK ENERJİLİ ÜRÜNLER
• Özel ürünler Na, K ve Fosfor içermektedir!
• 100 g özel ürün (ekmek, makarna, pirinç, şehriye vb..)
Ort. 350 kkal ve 0.5 g protein içerir Ort. 0.03 mg Na, 25-45 mg Fosfor
ve 15-30 mg K içerir.
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Besin (100 g) Protein (g/100 g) Enerji (kkal/100 g)
METVAK ekmek 0.30 300
METVAK un 0.30 300
Hammermuhle un 0.41 354
Hammermuhle dirsek makarna 1.67 364
Hammermuhle makarna 1.61 364
Hammermuhle spiral makarna 0.70 364
Hammermuhle spaget 0.81 364
Hammermuhle tel şehriye 0.70 364
Hammermuhle yumurta ikamesi 1.25 555
Hammermuhle kurabiye 0.30 376
Hammermuhle özel irmik 0.60 371
Hammermuhle gofret 0.27 385
Aglutella pirinç 0.50 354
Aproten spaget 0.60 350
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Besin (100 g) Protein (g/100 g) Enerji (kkal/100 g)
Loprofin gofret 0.10 280
Loprofin süt (100 ml) 0.40 40
Loprofin flakes 0.50 360
Loprofin drink 10 g 0.5 49
Loprofin ekmek 0.8 244
Loprofin un 0.4 356
Loprofin düşük proteinli makarna 0.4 360
Loprofin düşük proteinli çikolata 0.6 521
Loprofin düşük proteinli bisküvi 0.3 506
Milupa low protein food (LPF) 2.2 441
Milupa low protein drink (LPD) 5.2 496
Milupa low protein flakes 0.5 360
Milupa low protein pasta 1.5 104
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Yüksek Enerjili, Düşük Proteinli Tıbbi Besinler
Eti Pronot Eti Pronot
CHO Protein Yağ Enerji
1 adet 6,2 0,03 2,8 50
1 paket 9 adet; 85 gram 1 adet; 9,43 gram
PROTEİN
• 1 g/kg/gün protein içeren, düşük fosforlu diyet
• Protein/enerji oranı iyi sağlanmalıdır, enerji alımı yeterli olmalıdır.
• Düşük proteinli diyetlere EAA suplemenntasyonu yapılması;
protein toksisitesi olmadan yeterli aa alımını sağlayabilir.
• EAA tabletleri nitrojen içermediği için BUN daha iyi denetlenir.
Proteinin %60’ının biyolojik değeri yüksek olmalı
YAĞLAR
• Günlük gereksinmenin %30-35’i
• n-3 yağ asitleri kan lipitlerini ve kanın
pıhtılaşmasını azattığı için balık yağı önerilebilir (3-6 g/gün gibi)
<%8-10 doymuş
%10-15 MUFA
<%10 PUFA
YAĞLAR
Enerji kaynağı olarak yağlardan yararlanırken HİPERLİPİDEMİ VE ATEROSKLEROZİS riski açısından dikkatli olunmalı ve hastaların lipit
profili yakından izlenmelidir!!!
L-KARNİTİN
• Karnitin yağ asitlerinin oksidasyonunda önemlidir.
• Diyaliz hastalarında (kayıplar nedeniyle) karnitin depoları genellikle azalmıştır.
• Karnitin suplementasyonu (1g/gün)
• Karnitin yağ asitlerinin oksidasyonunda önemlidir.
• Diyaliz hastalarında (kayıplar nedeniyle) karnitin depoları genellikle azalmıştır.
• Karnitin suplementasyonu (1g/gün)
SIVI
• ANÜRİ: 24*0.5*kg
• OLİGÜRİ: (24*0.5*kg) + 1 gün önce çıkardığı idrar
• ANÜRİ: 24*0.5*kg
• OLİGÜRİ: (24*0.5*kg) + 1 gün önce çıkardığı
idrar
POTASYUM
• Potasyum gereksinmesi;
hastalığın etiyolojisine, GFR’na ve diyaliz
tedavisine göre değişmektedir.
• Hiperpotasemide
diyette potasyum
sınırlanmalıdır.
POTASYUMDAN ZENGİN YİYECEKLER
Potasyumdan Zengin Yiyecekler Önerilen Alternatifler Muz, kivi, tüm turunçgiller,
kurutulmuş meyveler Elma, armut, şeftali Meyve suları, neskafe, kakao,
kolalı içecekler Bitki çayları, limonata, Kuruyemişler, patates cipsi Tuzsuz patlamış mısır Yeşil yapraklı sebzeler Alımı azalt
Mantar, ıspanak, domates,
patates Havuç, karnabahar, kabak,
taze fasulye
Çikolatalı, çikolatalı yiyecekler Meyve şekerleri, sade şekerler
Kurutulmuş Meyveler Alımı azaltılır veya hiç verilmez
FOSFOR
• Hiperfosfatemide diyetle fosfat alımı sınırlanmalıdır.
• Yemeklerden önce fosfat bağlayıcılar kullanılabilir (CaCO₃). Bu bağlayıcılar öğünlerle birlikte
çiğnenmelidir. Mama veya enteral ürün içerisinde de verilebilir.
• Hiperfosfatemide diyetle fosfat alımı sınırlanmalıdır.
• Yemeklerden önce fosfat bağlayıcılar kullanılabilir (CaCO₃). Bu bağlayıcılar öğünlerle birlikte
çiğnenmelidir. Mama veya enteral ürün içerisinde
de verilebilir.
FOSFORDAN ZENGİN YİYECEKLER
Fosfordan Zengin Yiyecekler Önerilen Alternatifler Et, tavuk, balık, kurubaklagiller Alımı azalt
İnek sütü, süt tozu, yoğurt,
dondurma, süt ürünleri Alımı azalt (mamalara dikkat)
Peynir, yumurta sarısı Alımı azalt Çikolatalı yiyecekler, çikolata,
kakao Nane şekeri, akide şekeri,
sade lokum
Tuna balığı, sardunya -
Kuru yemişler, fıstık ezmesi Marmelat, reçel, bal Kolalı içecekler Bitki çayları, limonata
Bazı Besinlerin 1 Değişimlerinin K ve PO
4değerleri
Besinler K (mg) PO4 (mg)
Süt ,yoğurt (t yağlı, 200 ml) 304 186
Dana eti (orta yağlı) (30 g) 107 58
Tavuk eti (30 g) 57 44
Yumurta (100 g) 130 180
Beyaz peynir (30 g) 20 91
Ekmek (25 g) 25 25
Sebzeler 400 40
Meyveler 200 20
Reçel (10 g) 9 1
SODYUM
• Sodyum;
– Hastalığın etiyolojisine – Hipertansiyona
– Ödeme
– Sıvı kısıtlamasına
Göre ayarlanmalıdır!
• Sodyum sınırlı diyet < 500 mg
• Hiponatremi varsa Sodyum arttırılır.
Tuz ve tuz eklenmiş tüm yiyecekler Salam, sucuk, sosis, pastırma
Salamura ve konserveler Turşu
Tuzlu bisküvi, cipsler Tuzlu kuruyemişler Hazır salata sosları Et suyu tabletleri
Hazır yiyecekler, içeriği bilinmeyen tüm yiyecekler Peynir
Zeytin
Kabartma tozu
Tuzsuz Diyette Alınması Sakıncalı Besinler
SODYUM, POTASYUM, FOSFOR SINIRLI DİYETTE;
• POTASYUM <1400-1500 mg
• FOSFOR <600-800 mg/gün
• SODYUM <500 mg
• POTASYUM <1400-1500 mg
• FOSFOR <600-800 mg/gün
• SODYUM <500 mg
Yaş Grubu Fosfor
Süt çocukları <400 mg/gün
6-8 yaş grubu 400-600 mg/gün
(ağırlığı 20kg’ın altında çocuklar için)
9-18 yaş grubu 800 mg/gün
(ağırlığı 20 kg’ın atında çocuklar için)
KBY’ li Hastalara Önerilen Fosfor Miktarları KBY’ li Hastalara Önerilen Fosfor Miktarları
VİTAMİN VE ESER ELEMENTLER
• KBY’de kısıtlı diyet nedeniyle bazı vitamin ve minerallere gereksinim ARTAR!
– D vitaminin aktif formlarının (1.25 (OH)₂) kullanılması…..20-40 ng/kg
– C vitamini 50-100 mg/gün – Tiamin 1.5 mg/gün
– Riboflavin 1.7 mg/gün – Niasin 20 mg/gün
– Folat 0.5-1.0 mg/gün – E vitamini 15 IU/gün
– Kalsiyum, Demir, Çinko ek olarak verilir.
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL ÜRÜNLER
Description
Fortisip is a Food for Special Medical
Purposes for use under medical supervision.
Fortisip is a nutritionally complete,
1.5kcal/ml, ready to drink, milk shake style nutritional supplement, for the
management of disease related
malnutrition. Fortisip can be used to
supplement the diet of patients unable to meet their nutritional requirements from other foods, or used as a sole source of nutrition. Fortisip is available in 200ml bottles, with a flexible straw attached, in 8 flavours: Neutral, Vanilla, Chocolate, Toffee, Banana, Orange, Strawberry and Tropical Fruits.
KBY’DE KULLANILABİLECEK ENTERAL
ÜRÜNLER
KBY’DE KULLANILABİLECEK MAMA
NİŞASTA PELTESİ (1 pors)
1 SB (250 mL) SU 2 YK (20 G) NİŞASTA
3 YK (30 G) ŞEKER 1 YK (10 G) LİMON SUYU
NİŞASTAYI BİR MİKTAR SUDA EZ KALAN SUYU KAYNAT
KAYNAYAN SUYA NİŞASTAYI EKLE KARIŞTIR KAYNAYINCA ŞEKERİ EKLE
OCAKTAN AKDIKTAN HEMEN SONRA LİMON SUYUNU İLAVE ET
