Minerallerin Vücudumuzdaki Görevleri:

Minerallerin Vücudumuzdaki

Görevleri:



Hücre içi ve dışı sıvının dengede olması

önemlidir. Elektrolit adı verilen hücre içindeki

potasyum, hücre dışındaki sodyum ile bazı

mineral ve proteinler sağlar.



Su metabolizması ve Asit-Baz dengesi için

önemlidir.



Enzimlerin yapı ve çalışmalarında görev alırlar.



Kemik ve dişlerin yapısında yer alırlar.

Kalsiyum, Fosfor ve magnezyum kemik ve

dişlerin yapısında yer alan minerallerdir.

Kalsiyum



Diş ve kemik yapısı

KALSİYUM-Besin kaynakları;

 süt ve süt ürünleri,

 yeşil yapraklı sebzeler,

 pekmez,

 kuruyemiş,

 çilek,

 yumurta,

 Portakal, limon,

Sodyum



Egzersizden en çok etkilenen mineraldir



Eksikliğinde performans bozulur !



Tuz dengesini korumanın en iyi yolu

yemekleri tuzlu yemektir



Aşırı sıcak, aşırı terleme, kas krampları varsa

yemeklerdeki tuz artırılır



Tuz tabletleri kullanımı uygun değildir !



Aşırı tuz yükleme potasyumu azaltır, sıcak

 1- Sodyum hücre dışında fazla bulunur. Hücrelere suyun giriş-çıkışında etkilidir.

2- Asit-baz dengesinin düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Bu görevi büyük ölçüde klor ve bikarbonat ile birlikte yerine getirir.

3- Suyun damar içinde tutulmasını ve böylece sıvı kayıplarını önler.

4- Kas uyarılması ve kasılması için gereklidir. Sodyum eksikliğinde kalp kası dâhil kaslar iyi çalışmazlar.

5- Hücrelerin zar geçirgenliğinin korunmasında önemli rol oynar.

6- Sodyum alımıyla vücutta su ihtiyacı artar.

7- Vücut içerisinde kan basıncını artırır. Egzersiz sırasında kaslara kan pompalanmasında yardımcı olur.

Egzersizdeki rolü;

 Sinir uyarılarının naklinde

Günlük Gereksinim;

 Bugün kesin bir dille şu kadar sodyum tüketilmesi gerektiği hakkında bildiri bulunmamaktadır.

 Bunun sebebi her insan vücudunun farklı bir şekilde sodyum

miktarına ihtiyaç duymasıdır.

 Bazı insanlara 800mg sodyum yeterli gelirken bazı insanlara ancak 2000mg sodyum yeterli gelmektedir.

 Çok terleyen insanların normal bir insana göre tuz miktarını yani sodyum alımını artırmasında bir sakınca yoktur.



Sodyum eksikliğinde su kaybından dolayı kan

basıncı (yani tansiyon) düşer. Özellikle böbrek

hastalıkları ve böbrek üstü bezi fonksiyonunun

normal olmadığı durumlarda sodyum dengesi

bozulur.



Sodyum fazlalığı hipertansiyona ve şişmanlığa

sebep olur. Onun için hipertansiyonlu kişiler ve

şişmanlık riski bulunanlar sodyumdan (tuz)

kaçınmalıdırlar.

Besin kaynakları

;

 Tuz,

 inek sütü, beyaz peynir, yoğurt,

 Koyu yeşil yapraklı sebzeler,  havuç,

 et yumurta

Demir



ka

nda oksijen taşınmasını sağlayan hemoglobinin

temel yapı taşıdır.



Demir eksikliğinde hemoglobin eksikliği yani kansızlık

meydana gelir.



Vücudumuzda yaklaşık 4- 5gram Demir

bulunmaktadır.



vücudumuzda hayati önemi olan birçok proteinin

yapısında bulunur



bazı önemli proteinlerin ve enzimlerin yapısında da



Demirin %60- 70’i (yaklaşık 3gram)

hemoglobindedir.



Yetişkinlerde ve herhangi bir kanaması olmayan

kişilerde dışarıdan, normal diyet dışında ilave demir

almaya gerek yoktur.



Ancak büyüme, gebelik ve süt verme

durumlarında dışarıdan demir almaya ihtiyaç

vardır.



En fazla demir ihtiyacı ise iki yaşına kadarki

dönemdedir.



Demirin vücutta çok iyi bir döngüsü vardır. Yaklaşık %90’ı

tekrar kullanılır.



demir metabolizmasının en önemli özelliklerinden birisi

vücuda giren demirin vücuttan kolay kolay atılmamasıdır.

İnsanda demir kaybı sadece sindirim sistemi ve üriner sistem

hücrelerinin kaybı ve kanama ile olmaktadır.



Bu yüzden günlük ihtiyaç çok az olup 1- 2mg kadardır. Aşırı

kanamalarda dışarıdan fazla demir verilmesi gerekir.



Fakat normal fizyolojik kanamalarda (kadınlardaki adet

kanamaları) kaybedilen demir diyetle rahatlıkla

alınabilmektedir.



Demir vücuttan kolay kolay atılamadığından demir emilimi

vücudun ihtiyacına göre olmaktadır.



Fosfatı fazla bir diyet demir emilimini azaltır.



Fosfattan fakir bir diyet ise demir emilimini artırır.



İnek sütü fosfat bakımından zengindir. Bu da

inek sütü ile beslenen çocuklarda görülen demir

eksikliğinin bir sebebi olabilir.



Proteinli diyetler demir emilimini artırırlar.



Demir kanda transferin adı verilen bir protein

tarafından taşınır ve karaciğer ile kemikte ferritin

adlı protein içinde depo edilir.

Demir

Demir

 Diyete bağlı demir eksikliği görülmekle beraber demir fazlalığı pek oluşmaz. Çünkü demirin bağırsaklardan emilimi vücudun ihtiyacına göre çok iyi kontrol edilir. Ancak, bağırsak emiliminde bozukluk olması veya normal diyet dışında aşırı demir yüklenmesi durumunda demir fazlalığı görülebilir.

 demir eksikliğinden şüphelenildiğinde doktora danışmadan demir ilaçları kullanılmamalıdır. Çünkü vücuda aşırı miktarda demir girmesi halinde ferritinde fazla miktarda demir birikir.

 Sonuçta hemokromatozis isimli hastalık meydana gelir. Normal hücre ve organ fonksiyonları bozulmaya ve deri rengi bronzlaşmaya başlar.

 Yine, fazla demir vücutta serbest radikal üretimini artırarak zararlı olur.

Kansızlık (Anemi)

 Çocuklarda

 Kadınlarda

 Vejeteryanlarda

Sporcularda kansızlık sonucu;

 Oksijen taşıma kapasitesinde azalma

 Dayanıklılıkta düşme

 Yorgunluk

 Kaslarda kramp

 İştahta azalma

Demir yetersizliği;

 Diyette yetersiz demir alımı

 Bağırsaklarda emilim bozukluğu

 Bağırsak parazitleri

 Ter, idrar ve dışkı ile atımın fazlalığı

 Yemek esnasında aşırı çay ve kahve tüketimi

 Diyet ile fazla posa alımı

 Fazla miktarda kalsiyum ve magnezyum demir emilimini azaltır.

 Aşırı aspirin tüketimi emilimi azaltır.

 Kadınlarda menstrual dönem ve dayanıklılık sporu yapan sporcularda görülen gastrointestinal kanamalar

 Pirinç 0.8

 Tarhana 1.8

 Kepek 14.9

MAGNEZYUM

 Bir insan vücudunda yaklaşık 20- 30 gram Magnezyum bulunur.

 bunların %60′ı kemiklerde, geri kalanın çoğu ise

karaciğer, çizgili kaslar, beyin ve eritrositlerde bulunur.

MAGNEZYUM

 Kemik ve dişlerin yapı taşıdır

 Asit-baz dengesinde

MAGNEZYUM

 1- Magnezyum, birçok enzimin aktifleşmesini sağlar. Böylece, proteinlerin, lipidlerin, nükleik asitlerin ve karbonhidratların metabolizmaları için gereklidir.

 2- Vücut sıvılarında osmotik basıncın ve asit-baz

dengesinin sağlanmasında yardımcı olur. Kan basıncını düşürür.

 3- Sinir sistemin aşırı duyarlılığını azaltır.

 4- Kas sistemlerin düzenli çalışmasında rol alır.

 5- Geceleyin rahat uyku moduna geçmede yardımcı olur.

 6- Çinko ile birlikte erkek hormonu olan testosteronu artırır.

 7- Krampları önlemede etkilidir.

Egzersizdeki Rolü:

 Magnezyum birçok enzimi harekete geçirir.

 Protein ve karbonhidratların ATP hormonuyla kas hücrelerinde aktifleşmesinde rol alır.

 MAGNEZYUM yetersizliğinde;

 büyüme geriliği, sinir ve kas çalışması bozukluğu, davranış bozukluğu

 Fazlalığında ise; ishal

 Günlük gereksinim;

 Yetişkin erkekte;350 mg, kadında; 300 mg dır.

 Sporcularda 4.2 mg/kg önerilir.

 Magnezyum eksikliğinin belirtileri

 1- Yorgunluk

 2- Uykusuzluk

 3- Sıkıntı hissi

 4- Kaslarda istem dışı titremeler

 5- Saç ve tırnaklarda kırılganlık

 6- Aşırı duyarlılık (konvülsiyon, tetani) durumu görülebilir.

BESİN KAYNAKLARI;

 Kuruyemişler, yağlı tohumlar, tahıllar, kurubaklagiller, yeşil yapraklı sebzeler.

FOSFOR

 Fosfor insan vücudunda kalsiyumdan sonra en fazla

bulunan kimyasal elementtir.

 Bütün organizmalar için fosfor birleşimleri ( fosfodiester bağları) DNA yapıları için büyük önem taşır.

 insan vücudu fosfora kemik ve diş oluşumu,

 hücre büyümesi ve onarımı,

 enerji üretimi,

 kalp kasının kasılması,

 sinir ve kas hareketleri,

 böbrek işlevleri açısından ihtiyaç duyar.

 Fosfor ayrıca vitaminlerin kullanımı ile besinlerin enerjiye dönüştürülmesinde yardımcı olarak vücuda yarar

Egzersizdeki Rolü;

 Hücre duvarı yapısının devamlılığının

sağlanmasında fosfolipidlerin yapısında bulunur.

 Enerji metabolizmasında ATP, GTP, ADP'nin yapısında bulunur.

 Oksijen taşınımı ve H+ _{tamponlanmasında etkilidir.}

 Proteinlerin yapısına girerek faaliyetlerini kontrol eder. Enzimlerin yapısına katılır onları aktive veya inhibe eder.

 DNA ve RNA'nın yapısına girer.

 Hücre içi sıvısında en bol bulunan anyondur.



Yetersizliğinde;

Güçsüzlük, kemik

bozukluğu, kalsiyum kaybı



Fazlalığında;

Kalsiyum, fosfor

dengesizliği, Çenede aşınma



Günlük gereksinim

; Yetişkin erkek ve

bayanda: 800-1200mg



Besin kaynakları

; Etler ve türevleri,

Balık, Yumurta, Süt ve türevleri,

Kurubaklagiller, Tahıllar, Yağlı tohumlar,

Kurumeyveler.

POTASYUM

 1- Vücuttaki su dengesini düzenler ve belli ölçüde terazide tutar.

 2- Sodyum ile birlikte vücut su dengesini ayarlamanın yanında kan basıncında da büyük roller üstlenir.

Egzersizdeki rolü;

 Potasyum, hücre içi sıvının temel mineralidir. Dolayısı ile hücre içi Konsantrasyonu hücre dışından çok fazladır.

 Hücre içi potasyum protein yapımı ve hücre büyümesi için

gerekli olduğu gibi aynı zamanda birçok enzimin çalışması için de gereklidir.

 Hücre dışı sıvıdaki potasyum, özellikle sinir iletimi ve kalbin kasılması için son derece önemlidir.

 Bu yüzden, kan potasyum seviyesindeki küçük değişiklikler bile kalp kasının çalışması açısından oldukça tehlikelidir.

Potasyum Yetersizliğinde;



Kas yorgunluğu,



Solunum yetersizliği,



Kalp atışlarında düzensizlik

Potasyum eksikliğinin belirtileri

1- Kaslarda oluşan kramplar

2- Baş dönmesi

3- Uyuşukluk ve halsizlik

4- Reflekslerde zayıflama

Potasyum-Günlük Gereksinim

* Alkol+ sigara+ uyuşturucu+ kafein(kahve) ya da

diüretik(idrar söktürücüler) alan şahıslar diğer sporculara

oranla daha fazla potasyum kaybına uğradıklarından

dolayı bu şahısların günlük potasyum alımındaki miktarı

ve dozu artırmaları gerekebilir.

Yetişkin erkek-kadın:

1000-2000 mg.

Potasyum-Günlük Gereksinim

Yüksek potasyum durumunda

kalp(Bradikardi) ve merkezi sinir sistemi yavaşlar,

kaslarda uyuşukluk ve pralizi(felç) meydana gelir.

Düşük potasyum durumunda;

böbrekte ağır hasar meydana gelir.

ÇİNKO

 1- 70’den fazla önemli enzimin yapısında bulunur. Bu yüzden çinko eksikliği birçok metabolik bozukluklara sebep olabilir.

 2- Çinko, insülin ile kompleksler oluşturur ve insülinin pankreasta

depolanması ve salıverilmesinde rol oynar. Diabet hastalarında saf insülin yerine çinko insülin verilirse, insülinin daha uzun süre etki etmesi sağlanmış olur.

 3- Çinko, tat ve koku almada da etkilidir.

 4- DNA ve RNA’nın yapısına girer. Eksikliğinde ve DNA ve RNA sentezinin

ve dolayısı ile protein sentezi ve hücre çoğalmasının azaldığı anlaşılmıştır.

 5- Hipofizden hormon salgısını artırır.

 6- Yara iyileşmesinde de önemli rol oynar. Eksikliğinde yara iyileşmesi gecikir.

 7- Endokrin sistem üzerine etkilidir. Çinko eksikliği olan insanlarda

ÇİNKO

 8- İmmün sistem (vücudumuzun hastalıklara karşı savunma sistemi) üzerine de etkilidir.

 9- Toprak yeme alışkanlığı (Pica) olan çocuklarda demir eksikliği ile beraber çinko eksikliği de gösterilmiştir.

 10- İnsan tenine, güzellik ve canlılık katar.

 11- Tam vejetaryen (vegan) olanlarda çinko eksikliği önemli bir problemdir. Bu kişilere ilave çinko almaları tavsiye edilir.

 12- Saçlara canlılık katar.

 13- Testosteron hormonu salgısını kuvvetlendirir.

ÇİNKO-eksikliği

Çinko eksikliğinin en önemli belirtileri:



1- Saç dökülmesi



2- Bağışıklık sisteminde azalma



3- İnsan teninde bozulma( akne-cansızlık v.b)



4- Huzursuzluk

ÇİNKO-Fazlalığı



Yüksek dozlarda toksik olabilir



Dışarıdan takviye dikkatli yapılmalıdır



Bayanlar üzerinde yapılan 3 aylık 100mg lık çinko testinde bulantı ve

kusma görülmüştür.



Çinko klorür gibi tahriş edici çinko bileşikleri ise ağır nekroz ve

ülserasyona sebep olurlar.

ÇİNKO-Gereksinimi



Vücut geliştirmede hacim sezonunda ya da yarışmalara hazırlık

dönemlerinde çinko alımı iki kat artırılabilir.



Futbolcular ve basketbolcular sürekli yarışma sayılabilecek bir uzun

sezon içerisinde oldukları için aynı dozlarda tüm seneyi geçirebilirler.

ÇİNKO-Gereksinimi



Dönem dönem 3- 6 aylık kürler zamanında alınması gerekilen çinko

miktarları 175 boy ve 80kg vücut ağırlığına sahip bir sporcuya göre

ayarlanmıştır.



1- Vücut geliştirme

35mg çinko(zinc)



2- Halter powerlifting güreş 25mg çinko(zinc)



3- Boks-kickboks-karate

25mg çinko(zinc)



4- Yüzme

15mg çinko(zinc)



Tüm seneyi çekişmeli bir şekilde geçiren spor dallarına göre çinko

miktarı hesaplamasında 175 boy ve 75kg vücut ağırlığına sahip

kondisyon sporcularına göre ayarlanmıştır.

ÇİNKO-Besin Kaynakları



Çinko; Kepekli ekmek, süt, istiridriye, karaciğer, dana eti, yumurta,

Balık, lahana ve sarımsak gibi gıdalarda bulunur.



Sebze ve tahıl kaynaklı çinkodan pek istifade edilmez. Çünkü bu

gıdalarda bulunan bazı maddeler çinko emilimini bozarlar.



Hayvansal proteinler ise emilimi artırırlar.



Diyetle alınan çinkonun %17- 30 oranında emilebildiği gösterilmiştir.



Emilmeyen çinko dışkı ile atılır. Safra ve idrarla çinko atılımı çok azdır.



Vücuttaki toplam çinkonun yaklaşık %20’si ciltte, geri kalan önemli

bir kısmı kemik ve dişlerde bulunur.



Ayrıca prostat salgısı ve seminal sıvıdada yüksek oranda çinko

bulunur.

BAKIR



1- Bakır, demirin bağırsaklardan resorbe

edilip taşınmasına ve hemoglobine

ulaştırılmasına yardımcı olmaktadır.



2- Hemoglobin sentezi, normal kemik

oluşumu, sinir sistemindeki miyelin kılıfının

oluşumu, damarların sağlam olması için

de gereklidir.



3- Aminoasitlerle güçlenmektedir.



4- Nor-adrenalin hormonunu artırarak

Kondisyon ve yağ erimesini hızlandırır.



5- Kansızlığı engelleyen sorunlara geçici

BAKIR-EKSİKLİĞİ

Bakır eksikliğinin en önemli belirtileri



1- Kansızlık



2- Mikroplara karşı dirençsizlik



3- Baş dönmesi



4- İştahsızlık

BAKIR-Günlük Gereksinim

Günlük 2-4 mg. alımı yeterlidir



Bazı Gıda takviyecilerin 50mg veya 100mg gibi

dozlarda tabletleri önermesi, tamamen anlamsız ve

ticari amaçlı tuzaklardır.



İnsan biyolojisinin böyle bir miktarda bakır ihtiyacına

ELEKTROLİTLER

 Sodyum(Na+), Potasyum(K+), Klor(Co+), Kalsiyum(Ca++) ve magnezyum(Mg++) en önemli elementlerdir.



Suyun hücre içi ve dışına akışı madensel tuzlarla denetlenir.

Bunlara elektrolit denir. Bunların başında sodyum ve

potasyum gelir.

 Elektrolit yükü Yeri Fonksiyonu

 Sodyum Na+ Kan plazması Plazma asit-baz tanzimi  PotasyumK+ kas va sinir hüc. Kalbin reaksiyonunda

 Klor Cl- Kan plazması Plazm asit-baz dengesinin tanzimi

KROM



1- Vücutta İnsülin hormonunu düzene sokar



2- Vücutta Karbonhidratları enerjiye dönüştürür ve

yağın yakılmasında yardımcı rol alır.



3- Vücutta Proteinlerin kaslara yönelmesinde

yardımcı rol alır.



KROM



Kromun insülinin etkisine yardımcı olarak, glikozun

hücre içine girişini artırdığı ve böylece kan şekerini

düşürdüğü sanılmaktadır.



Bu yüzden, bozuk glikoz toleransı ve azalmış insülin

duyarlılığı doğrudan krom yetersizliğinin bir sonucu

olabilir.



Glikoz toleransı bozuk olan kişilerde beraberinde

doku krom seviyesi de düşük ise krom tedavisi (krom

klorür tarzında) önemli oranda artırmaktadır.



Bununla beraber, krom, diyabet tedavisine

KROM



Pikolin asitin hücrelere daha faydalı olabilmesi için

krom, çinko, demir gibi maddelerin alınması

gerekebilir.



Bundan dolayı Krom’un maksimum etkisi pikolinat

asitle beraber ve Kombinasyonuyla ortaya

çıkmaktadır.



Bir insanın günlük 50mcg Krom alması yeterlidir.

KROM-eksikliği-fazlalığı



Krom eksikliğinin en önemli belirtileri

1- Vücutta şeker inişi ve çıkışı

2- Huzursuzluk, yorgunluk

3- Hipertansiyon



Krom alımında doz aşılırsa çıkması muhtemel yan

etkilerden bazıları:



baş

ağrıları-

el

titremesi-

tik

İYOT



İyot Mineralinin büyük bir kısmı tiroid bezinde

bulunur



tiroid bezinin fonksiyonlarının düzenlenmesinde

görev alan İyot, tiroid bezinin etkilediği;



normal büyüme ve gelişme,



enerji kullanımı ve kilo kontrolü,



zihinsel fonksiyonlar,



beyin ve sinir sisteminin düzenli çalışması gibi çok

İYOT-eksikliği-fazlalığı



İyot eksikliği, tiroit bezinin fonksiyonlarını sağlıklı bir

şekilde yerine getirebilmesine engel olarak

başta guatr olmak üzere,



zekâ geriliği,



gelişim bozukluğu,

İYOT-eksikliği-fazlalığı



Aşırı miktarda iyot alınması,



tiroit bezinin hormon üretimini bozarak iyot

eksikliğinde görülen sağlık sorunlarının oluşmasına

neden olmaktadır.



Ayrıca, deride alerji ve sivilce görülebilir.



İyot eksikliğinin en önemli belirtileri

1- T3 ve t4 hormon bozuklukları (guatr hastalığı)

2- Çabuk yağlanma

İYOT-Gereksinim

SELENYUM



1- Yaşlanmayı yavaşlatır.



2- Bağışıklık sistemini kuvvetlendirir.



3- Olası zehirlenmelerde araya girip önlemede

yardımcı olur.



4- L-Tiroksin hormonuna yardımcı olur.



5- Karaciğer rahatsızlığında fayda gösterir.



6- Kanserin yayılması ve önlenmesinde faydalıdır.



7- Kırmızı kan hücrelerini serbest radikallere karşı

korur.

SELENYUM-EKSİKLİĞİ-FAZLALIĞI



Selenyum eksikliğinde;



Ciddi kas zayıflıkları, kalp ve damar sağlığında bozulmalara

neden olan selenyum eksikliği, çocuklarda da gelişimin

yavaşlamasına neden olur.



Göz sağlığını olumsuz etkiler.



Erken yaşlanma, sinir sistemi hastalıkları ve zekâ geriliğine

neden olabilir.



Sperm üretimi ve kalitesi azalarak kısırlık oluşabilir. Üreme

SELENYUM-EKSİKLİĞİ-FAZLALIĞI



Selenyum Fazlalığı ve Zararları:



Sindirim sistemi sorunları,



saç, tırnak ve diş kaybı,



çeşitli deri, omurilik ve kemik iliği hastalıkları,

SELENYUM-GEREKSİNİM

MANGANEZ



Antioksidandır.



Vücutta protein sentezlenmesinde, sindirimde ve

besinlerden enerji üretilmesinde görev alır.



Kemiklerin büyümesi ve gelişmesi ile bağ dokuları

için gerekli bir mineraldir.



Sinir fonksiyonlarında ve gelişiminde etkilidir.



Cinsel gücü arttırır ve kısırlıkta faydalıdır.

MANGANEZ-eksikliği-fazlalığı

 özellikle çocuklarda ve bebeklerde büyüme geriliği ve gelişim bozuklukları,

 kemik ve kıkırdaklarda anormal oluşumlar,

 bulantı, kusma,

 saçlarda beyazlaşma ve saç uzamasında yavaşlamaya neden

olabilir.

MANGANEZ-eksikliği-fazlalığı

 Beslenme yoluyla manganez fazlalığı oluşmaz.

 Bilinen bir yan etkisi olmamakla birlikte manganez işletmelerinde

MANGANEZ-Gereksinim

MANGANEZ-BESİN KAYNAKLARI

FLOR

 Diş ve kemik sağlığı için çok önemli bir mineraldir.

 Diş çürümelerini önler.

 Kemikleri güçlendirerek kemik erimesi ve kırılmalarına karşı kemikleri

FLOR-Eksikliği-fazlalığı

 Yetersizliği,

 dişleri zayıflatır ve diş çürümesini hızlandırır.

 Dişlerin yanısıra kemiklerin de zayıflamasına ve kemik erimesine yol

açar. Özellikler bebeklerde ve çocuklarda flor eksikliği önlenmelidir.

 Bunun için gerekiyorsa, aşırıya kaçmamak şartıyla ve doktora danışılarak flor takviyesi yapılabilir.

FLOR-Eksikliği-fazlalığı

Flor Fazlalığı ve Florun Zararları:



Dişlerde sararmaya ve diş minesinin tahrip olmasına neden

olur.



Ayrıca, kemiklerde ve eklemlerde de anormal gelişimler

ortaya çıkabilir.

FLOR GEREKSİNİMİ

FLOR-Besin Kaynakları

Başlıca flor kaynakları;

çay ve deniz balıkları, özellikle de somon balığıdır.