Antibiyogram Testleri

Antibiyogram Testleri

Antibiyogram testleri, çoğunlukla patojen mikroorganizmaların üremesinin ya da gelişiminin engellenmesi için kullanılabilecek antibiyotiklerin ve etki dozlarının

belirlenmesi amacıyla kullanılmaktadır.

•Antibiyogram testleri yapılırken şu terimlerin bilinmesi önemlidir.

•Antibiyotik: Mikroorganizmalar tarafından diğer mikroorganizmaların gelişimlerini durdurmak ya da öldürmek amacıyla üretilen doğal kimyasallar. Bu antibiyotiklerin günümüzde laboratuvar olanakları ile üretilmiş yarı doğal türevleri de bulunmaktadır.

•Antibakteriyal: bakterilere karşı etki gösteren kimyasal madde.

•Antifungal: Ökaryotik maya ve funguslara karşı etki gösteren madde.

•MİK (MIC/Minimum inhibisyon konsantrasyonu): Bir mikroorganizmanın bir antibiyotik varlığında öldüğü ya da gelişiminin durduğu en düşük konsantrasyon.

Antibiyogram Testleri

McFarland Standartı: Mikroorganizmalar antibiyogram testlerinden önce belli bir yoğunlukta olmalıdır. Bu değer genellikle 0.5 McFarland yoğunluğu olarak ayarlanır. Bu değerin altında ve üstündeki değerlerde çalışma yapılmaz.

Bakteriyosidal: Bakteri hücrelerini öldüren madde.

Bakteriyostatik: bakteri hücrelerinin üremelerini durduran madde.

CLSI: Clinical Laboratory Standarts Institute. Antibiyogram testlerinin standardize edildiği ABD’de bulunan kuruluş.

ATCC: Amerikan tipi kültür koleksiyonu.

DSMZ: Merkezi Almanya’da bulunan kültür koleksiyonu.

Antibiyogram testleri uygulanırken kontrol suşu olarak bu merkezlerin mikroorganizmaları kullanılır.

Antibiyogram Testleri

Antibiyogram testleri çeşitli yöntemler ile yapılabilmektedir. Disk difüzyon (Kirby Bauer Yöntemi) bunlar arasında önemli olanlardan biridir. Bu yöntem yarı-sayısal bir metot olmakla beraber seri dilüsyon yapılmaması ve kolay yorumlanması avantajıdır. Hassasiyeti diğer yöntemlere göre biraz düşüktür.

1)Disk difüzyon yöntemi

Bu yöntemde antibiyotik belli dozlarda antibiyotik emdirilmiş

diskler kullanılmaktadır. İnkübasyon sonrası disk etrafında oluşan

zon değerine bakılarak antibiyotiğe duyarlılık ya da direnç

durumu belirlenir.

Antibiyogram Testleri

Disk Difüzyon Yönteminin uygulanışı:

•Antibiyotik duyarlılığı incelenecek mikroorganizma için uygun katı besiyeri (Mueller Hinton Agar-MHA) hazırlanarak petrilere dökülür.

•18-24 saatlik sıvı mikroorganizma kültürünün bulanıklığı 0,5 McFarland olacak şekilde ayarlanır.

•Sıvı kültüre eküvyon çubuk daldırılıp iyice eminceye kadar bekletilir ve eküvyon çubuktaki kültür petri yüzeyine 120 derecelik açıyla sürülerek mikroorganizma ekimi gerçekleştirilir.

Mikroorganizmaların tüm petriye yayılması için işlem en az 6 kez

tekrar edilir.

Antibiyogram Testleri

•Etkisi belirlenecek antibiyotik diskleri, ekim yapılmış petri yüzeyine, petri boyutuna göre değişecek şekilde yerleştirilir ve hafifçe pens yardımıyla üstüne bastırılır.

•Antibiyotik diskleri eklenmiş petri, mikroorganizmanın gelişeceği sıcaklık ve sürede (37 ºC, 18-24 saat) inkübe edilir.

•İnkübasyon sonrasında, petri yüzeyinde, disk etrafında oluşan

şeffaf inhibisyon zonları, milimetre cinsinde ölçülür ve ölçülen

değer CLSI yada EUCAST gibi kurumların bildirmiş olduğu standart

değerlere göre karşılaştırılarak mikroorganizmanın o antibiyotiğe

karşı duyarlı ya da dirençli olduğu belirlenir.

Antibiyogram Testleri

İnhibisyon zonu İnhibisyon zonu

İnhibisyon zonu

İnhibisyon zonu yok

Antibiyogram Testleri

Eğer zon gözükmüyorsa, zon çapı disk çapı olan 6 mm.

olarak verilir.

Bir mikroorganizmada zon görmek o canlının o antibiyotiğe dirençli ya da duyarlı olduğu anlamına

gelmez. Burada CLSI, EUCAST gibi kuruluşların yönergelerinden verileri karşılaştırmak gerekir.

18-24 saati geçen okumalarda mikroorganizmalar antibiyotiğin olduğu yerde gelişme gösterebilir. Bu durum yalancı negatif sonuç alınmasına neden olur. Bu

nedenle deneyi zamanında yapmak çok önemlidir.