Bir Açının Komşusu, Tümleyeni, Bütünleyeni, Tersi:
Komşu Açılar: Bir kenarları ortak ve diğer kenarları ortak kenarın farklı tarafında bulunan açılara “komşu açılar” denir.
C
B
O A
Yukarıdaki şekilde ˆAOB ile BOC açıları komşu açılardır. ˆ
C
Örnek: D B
E A
F
O
Yukarıda verilen açılardan hangisi , ˆEOD ile komşu açı değildir?
a)AOD ˆ b) BOD ˆ c) COD ˆ d) BOC ˆ e) EOF ˆ Cevap: (d) şıkkıdır.
Tümler Açılar: Ölçüleri toplamı 90° olan iki açıya “tümler açılar” denir.
A D
a
B C b
E
F a + b=90° ise ABC ile ˆ DEFˆ açıları tümler açılardır.
Örnek: Tümler iki açıdan biri diğerinin 5 katı ise, büyük açının ölçüsü kaç derecedir?
Çözüm: Açılardan birinin ölçüsü x° ise, diğerinin ölçüsü 5x° alınabilir. Tümler açıların ölçüleri toplamı 90° olduğundan:
x+5x=90 6x=90
x=15° (küçük açı)
5x=5.15=75° (büyük açı)
Komşu Tümler Açılar: Herhangi iki açı, hem komşu hem de tümler açılar iseler bu açılara
“komşu tümler açılar” denir.
C a + b=90° ise COB ile ˆ BOA açıları, komşu tümler açılardır. ˆ B
a b
O A
Bütünler Açılar: Ölçüleri toplamı 180° olan iki açıya “bütünler açılar” denir.
C D a
b
A B E F
a + b= 180° ise ABC ile ˆ DEFˆ açıları bütünler açılardır.
Örnek: Bütünler iki açıdan biri diğerinin 2 katından 30° eksik ise büyük açının ölçüsü kaç derecedir?
Çözüm: Küçük Büyük
x° 2x-30°
Açılar birbirini bütünlediğinden: x+2x-30=180 3x=210
x=70° (küçük açı)
2x-30=2.70-30=110° (büyük açı)
Komşu Bütünler Açılar: Ölçüleri toplamı 180° olan komşu iki açıya “komşu bütünler açılar”
denir.
C
A b a D
B
a + b=180° ise ABC ile ˆ CBD açıları komşu bütünler açılardır. ˆ
Örnek: Komşu bütünler iki açının birbirine oranı 2
3 tür. Buna göre küçük açının ölçüsü kaç derecedir?
Çözüm:
Küçük açı 2k
Büyük açı 3k alınabilir.
3k+2k=180°
5k=180°
k=36°
2k=2.36=72°
Ters Açılar: İki doğrunun kesişmesi ile oluşan karşılıklı açılara “ters açılar” denir. Ters açıların ölçüleri birbirine eşittir.
B A BOA ile ˆ COD , ˆ BOC ile ˆ AOD ters açılardır. ˆ
O s(BOA )=s(ˆ COD ) ˆ
C D s(BOC )=s(ˆ AOD ) ˆ
Örnek: A D O
C B
E
Yukarıdaki şekilde A, O, B ve C, O, D noktaları doğrusaldır. s( ˆAOD )= 120° ve s(COE )= 70° ise s(ˆ EOB ) kaç derecedir? ˆ
Çözüm:
A D
120°
O 70° x°
C B E
AOD ile ˆ COB açıları ters açılar olduğundan s(ˆ AOD )=s(ˆ COB )= 120° ˆ 70+x=120
x=50°
Örnek: C [OC [OD s(AOD )=30° ˆ
A O B A, O, B noktaları doğrusal
s(COB ) kaç derecedir? ˆ
D
Çözüm: C
A 60° x° ?
30° O B D
A, O, B noktaları doğrusal olduğundan: s(AOB )=180° ˆ 60+x=180 x=120°