GÜNEŞİN BU MEYİLLERİ TÜRKİYE VASATİSİNE GÖRE HİSAPİID1R,
DR. 5ARASON A S Ö R E C 1 9 0 I )
M İ M A R THIEI.E YE G Ö R E
Masa ve iskemleler. Her yatağa bir dolap. Şezlong.
I. sınıfta odaıım yanında banyo ve aptesanssi.' Dışarıya olan açıklıklar; Alman nizamatma gö- re pencere sahası döşeme sahasının asgarî 1/7 si.
(Yani yuvarlak hesap yatak başına 1.1 m^). Tek yataklı edalarda asgari 2 m2. Fakat şimdi her nevi hastalıkta ziya vc hava meselelerinden dolayı daha büyük açıklıklar tercih ediliyor:
Alelade pencere:
Radyotörlerin pencere altlarına kolayca vazı.
Balkon ve teras kapılarına nazaran pencerelerin da- ha iyi kapanması (bilhassa eşiklerde). Fiat ucuzluğu.
Kapı-pencere < korkuluklu ) : Bu kapı-pencereler açılırsa hasta odaları bol hava girdiğinden kür yeri ola-
rak istimal edilir. Güneş ve havadan azami istifade.
(Sabah ve kış güneşi),.
Balkon:
Yağmurdan ve yazın öğle güneşinden tahaffuz için sa- çak. Buna mukabil sabah, akşam ve kış güneşleri bütün odaya girebilir. Aşağı katların ziyasını azaltmamak için 3.70 m kat irtifaı ve 4.5 m derinliğe göre 1.50 m balkon çıkıntısı.
Kademevarî teras: .
Bu şekilde terasın genişliği aşağı katın ziyasına ma- ni olmadan yatağı ihtiva edecek kadar olabilir.
Zararları: Plân tanziminin bilhassa kat adedi ço- ğaldıkça güçlüğü. Mukavemet ve izolasyon noktai naza- rından pahalı inşaat. Tesisatın zorluğu.
(Bitmedi)
Yapıda haricî sıva
Mimar Hüseyin Y e n i mimaride binanın renk kompozisyonu,kitle, proporsiyon, ışık ve gölge kompozisyon- ları kadar m ü h i m bir mevki almaktadır. Zengin inşaatta kullanılan muhtelif evsafta haricî taş ve madenî kaplamalar istisna edilirse modern
binların dıvar satıhlarında renk tesir ve tenevvüünü haricî sıva ils temin icap e t m e k t e - dir. Renkli sıva yapmak için tatbik edilen m u h - telif usuller meyanında fazla m a s r a f ı mucip ol- mıyacak çarei hallerden alelade tirfilli, per-
dahlı veya serpme kireç ve çimento sıva üzeri- ni badana ile, yağlı boya ile boyamak, sıva h a r - cının terkibine muhtelif cins ve renkte dövülmüş taş tozu veya madenî boyalar karıştırarak renk- li sıva yapmak imkânlarını sayabiliriz.
Bu m e y a n d a son senelerde Ankara, Bursa ve İstanbulda tatbik olunmaya başlanan sıvalar- dan T e r a n o v a ve Edelputz'un evsaf ve terkiple- rile sureti imalleri hakkında biraz izahat v e r - meyi f a y d a l ı görüyoruz.
Bu sıvaların başlıca meziyetleri m e y a n ı n - da bilhassa çatlamaması, mesamatlı olduğun- dan binanın t e n e f f ü s ü n e mani olmaması, ser- pinti y a ğ m u r sularını geçirmemesi ve rengini m u h a f a z a etmesi sayılmaktadır.
Esas itibarile terkibine toprak boyalar ka- rıştırmak suretile renklerine tecanüs temin e - dilmiş bu serpme sıvaların, harcının ihzarında ve işçiliğinde yapılacak muhtelif tadilât, sıva- nın haricî manzarasına, resimlerimizde görül- düğü veçhile, pek ayrı vasıflarda hususiyetler vermektedir.
Son zamanlara kadar memleketimize hazır olarak torbalar içinde gelen T e r a n o v a harcı- nın terkibi % 70 kum ve çakıl, % 25 sönmüş toz kireç, % 5 de madenî toprak boyalardan ibaret- tir.
Bize bu harcın kilosu takriben 10 kuruşa mal olmaktadır. Bir metre murabbaı sıva için 20 kilo m a l z e m e lâzımdır. İşçilik olan 150 ku- ruşta ilâve edilirse 1 m2 T e r a n o v a n ı n 350 ku- ruşa mal olduğu anlaşılır.
Şimdi ise bizde de ayni e v s a f ı göstermek üzere, 4 kısım en ince m e r m e r princi, 1 kısım çimento, 2 kısım sönmüş toz kireç ve istenilen renkte boyadan ibaret olmak üzere sıva harcı yerli olarak hazırlanmaktadır.
T e r a n o v a n ı n tatbiki şu suretle olur: E v v e - lâ sıvanın kabası alelâde az kireçle karışık adi çimento harçla vurulur ve bunun üzeri çizgili ve pürüzlü olarak bırakılır. Sonra T e r a n o v a harcı suluca hazırlanarak yedi sekiz m i l i m k a - lınlığında olmak üzere tatbik edilir. Bir saat sonra hususî bıçak ve taraklarla sıvanın sathı taranır. A n c a k T e r a n o v a kısım kısım sıvana- maz. Silmelerde ve köşelerde nihayetlendirmek lâzımdır. Büyük cephelerin sıvanmasını bir günde bitirmek zarureti olduğundan bir çok ustalarla birden başlamak icap eder.
;Edelputz T e r a n o v a n ı n ayni evsaftadır.
Y a l n ı z daha iri tanelidir. Binaenaleyh ince pi- rinç m e r m e r yerine u f a k çakıl kullanılır.
Y e r l i terkibi: 1 m^ çakıl, 1/10 çimento, 3/10 kireç ve boyadan ibarettir.