ÇOCUKLARI KAZALARDAN ÇOCUKLARI KAZALARDAN
NASIL KORUYABİLİRİZ?
NASIL KORUYABİLİRİZ?
Doç. Dr. Deniz TEKİN
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi
Çocuk Acil Bilim Dalı
Kazalar
Bir evin içinde ya da ona ait çevrede (evin bahçesinde, havuzunda veya garajında) meydana gelen kazalara ev kazaları denir.
Ev kazalarının en önemli özelliği, çoğunlukla önlenebilir olaylar olmasıdır.
Ev kazaları yaralanma, sakatlanma ve ölüme yol
açabileceği için önemli bir halk sağlığı sorunu olarak ele alınmaktadır.
Ev kazaları ile en çok çocuklar, yaşlılar ve fiziksel, zihinsel veya sosyal engelliler karşılaşmaktadırlar.
Kazalar
Tüm yaralanmaların % 54’ünü ev kazaları oluşturur.
Kaza nedeniyle ölümlerin % 25’i evlerde meydana gelir.
112 Acil Sağlık Hizmetleri’ne bebek ve çocuk için yapılan acil çağrıların % 79’unu ev
kazaları ve yaz döneminde yaşanan boğulmalar oluşturur.
0-6 yaş grubu çocuklar;
Zamanlarının çoğunu evde geçirmeleri,
Çevrelerini keşfetme ve öğrenme konusunda meraklı olmaları,
Büyükleri taklit etme özellikleri,
Devamlı hareket halinde olmaları,
Tehlikelerin bilincinde olmamaları,
Çevresel risklere duyarlı ve açık olmaları,
Deneyimleri olmadığı için her şeyi ağzına götürme alışkanlığı,
Kazalardan kendilerini koruyabilecek gelişimsel beceriye henüz yeterince sahip olamamaları sebebiyle ev ortamında kazaya
uğrama oranı en yüksek grubu oluşturmaktadır.
Dünyada ve ülkemizde 0-6 yaş grubundaki çocukların;
Düşme, Yanma,
Zehirlenme, Boğulma ve
Yabancı cisim kaçması nedeniyle sakat kalma ve ölüm hızlarının yüksek olduğu bildirilmektedir.
Çocukların Başına Gelebilecek Kazalardan Erişkinler Sorumludur.
Bu Kazaları Sadece Biz Önleyebiliriz.
Zehirlenme
2 yaşında kız
Anne alışveriş için çıkıyor. Baba kızı ile bir süre oynadıktan sonra uyuyakalıyor.
Anne eve döndüğünde kızını yerde yatar halde buluyor. Yerde boş ilaç kutusunu ve çok sayıda hapı görüyor.
Zehirlenme
İlaçların gerçek isimlerini söyleyin, şeker olarak adlandırmayın
Çocuğun önünde ilaç içmeyin
İlacı kullandıktan hemen sonra yerine kaldırın
Çocuğunuza bir erişkin tarafından verilmediği takdirde bulduğu bir şeyi yememesi gerektiğini öğretin
Tarihi geçmiş ilaçları atın
Zehirlenme 2
4.5 yaşında erkek
Boya yapılırken evin içinden dolaşan çocuk tiner dolu bir gazoz şişesini görüyor. Gazoz şişesini başına diker
dikmez şiddetli bir şekilde ağlamaya başlıyor. Parmak sokularak kusturuluyor. Birden nefes alması da bozulan hasta acil olarak kliniğimize getiriliyor.
Zehirlenme
Orijinal kaplarında saklayın
İlaçlar ve ev temizlik malzemelerini çocuğun
erişemeyeceği yükseklikteki kapalı alanlarda muhafaza edin
Yanık
Yanığı akan suyun altında 20 dakika soğutun, ancak üzerine buz koymayın
Yanmış kıyafetleri çıkarın
Yanık alanını kapatın
Ciddi yanıklarda yanık dışındaki alanları battaniye ile sarın, hastayı soğuktan koruyun
Düşme
Acil servislere yapılan başvurular arasında ev kazaları büyük yer tutuyor, ev kazalarının çoğu da düşmelerden kaynaklanıyor
Düşme
Yüksekten Düşme
“Yüksekten düşmede Avrupa'yı solladık !”
Binaların çatı olmayan düz dam, Korkuluksuz pencere,
Korkuluksuz merdiven, Korkuluksuz balkon, Yetersiz aydınlatma, Asansör boşluğu
Yüksek duvar Ağaç
/ 58 15
Merdivenler ve Balkonlar Merdivenler ve Balkonlar
12/19/21 / 58 16
KESİK KESİK
17
Bıçak / Jilet / Makas / Satır Balta / Cam kırığı / Çivi
Teneke parçası gibi
kesici ve delici aletlerin
vücudu örten deri üzerinde meydana getirdikleri
hasarlardır
Kesiğin az veya çok olmasına Kesiğin az veya çok olmasına bakılmaksızın
bakılmaksızın
en yakın sağlık kuruluşuna en yakın sağlık kuruluşuna götürülerek
götürülerek
TETANOZ AŞISITETANOZ AŞISI yaptırılmalıdır yaptırılmalıdır
KESİKLER İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER KESİKLER İÇİN ALINACAK ÖNLEMLER
Kesici aletleri çocukların erişemeyeceği kapalı dolaplarda bulundurun
Çocukların eline bardak, şişe gibi cam eşyalar vermeyin
Çocukların gıdalarını kırılmayan kaplara koyun
Çocuklara kesici / delici aletleri oyun amaçlı vermeyin
Kesiklerde en önemli tehlike KAN KAYIBIDIR
Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırın Kanayan yer üzerine temiz bir bezle bastırın
Süratle en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırınSüratle en yakın sağlık kuruluşuna ulaştırın
CİDDİ KANAMA
Boğulma
Suda boğulma
Yabancı cisim ile boğulma Yanlış yatış ve duruş
Boğulma
Suda Boğulma
• Asla akciğerlere kaçan suyu çıkarmak için kişiyi ters çevirmeyin, sırtına vurmayın, sarsmayın, sallamayın. Çocuğunuzu, başı göğüs kafesinden aşağı seviyede olacak şekilde taşımaya dikkat edin…..
Yabancı Cisim ile Boğulma
• Kuruyemişler
• Patlamış mısır
• Sert şeker
• Çiklet
• Sosis
• Çiğ havuç
• Meyve çekirdeği
• Tam üzüm
• Zeytin
• Kiraz
• Parça et
• Metal para
• Küçük oyuncaklar
• Balon
• Kalem kapağı
• Kalem ucu
• Saat pili
• Mücevher
• Vida, çivi, iğne
Eğer bebeğinizin boğazına yabancı cisim kaçtı ve çıkartamıyorsanız bir elinizle göğsünden tutarak bebeği yüzü yere bakacak şekilde ön kolunuzun üzerine dizinizle destek olacak şekilde yatırın. Kürek kemikleri arasına diğer elinizin ayası ile 5 kez vurun. 5 kez işaret ve orta parmağınızla göğüs hamlesi uygulayın. Ağız içini kontrol edin.
Elektrik Çarpması
• Prizler, ara kabloları, fişler
• Elektrikli ev aletleri
Prizlere emniyet kapağı takın
Elektrik çarpması
Önce elektrik sigortadan kesilmelidir.
Kalın tahta veya gazete destesi üzerine basarak ve tahta sopa kullanarak çocuk çekilmelidir.
Çocuk akımdan kurtarıldıktan sonra yara yerleri temiz bir sargı beziyle kapatılmalıdır.
Üzerine hiçbir şey sürülmemeli, yara kabukları koparılmamalıdır.
Çocuk hemen bir sağlık merkezine götürülmeli veya sağlık ekiplerinin olay yerine ulaşması sağlanmalıdır.
Trafik Kazası
• Trafik kazaları en ölümcül veya en ağır sakatlıklara yol açan kazalardan biridir.
• Ülkemizde meydana gelen trafik kazalarında ölen 1-15 yaş grubu çocukların toplam sayısı 11 Avrupa ülke toplamından daha fazladır.
Trafik Kazası
Kazalarda ölüm
Gelişmiş ülkelerde 100 çocuktan 3’ü
Ülkemizde 100 çocuktan 46’sı ölmektedir.
Trafik Kazası
Güvenlik Kontrolü :
Çocuklara karşıdan karşıya geçerken 5 temel kuralın olduğunu öğretin;
1. Dur.
2. Her iki yöne bak.
3. Trafiği, araç sesini dinle.
4. Yol boşalana ve tüm trafik durana kadar bekle.
5. Araç sürücülerinin seni gördüğünden emin ol.
Çocuk Araba Koltuğu
• Kaza anında çocuğun zarar görmesini % 75 oranında engeller
• Yılda 1.500.000 bebek doğuyor
• 0-9 yaş: 12.000.000 çocuk
• Araba koltuk sayısı: 40.000
Bisiklet Kazaları
Ölümlerin % 75 kafa travması nedeniyle Bisiklet kaskları % 85 kafa travmasını önler
Soba Zehirlenmesi:Karbon Monoksit
Tekirdağ, Amasya, Konya, Kayseri ve Gaziantep’te karbon monoksit gazından zehirlenen 12 kişi öldü, 5 kişi
hastaneye kaldırıldı.
Kokusuz Yanıcı Zehirli Renksiz
Tatsız bir gazdır
Karbon Monoksit Zehirlenmeleri
Kapalı ortamda
Kömür / Gaz sobası / Mangal / Ocak / Egzos gazının iyi yanmaması sonucu açığa çıkar
Solunum yapılırken fark edilmez
KISA SÜREDE TIBBİ MÜDAHELE YAPILMAZSA ÖLÜMLE SONLANABİLİR
Soba Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
Lodoslu / fırtınalı havada sobayı yakmayın Yatmadan önce sobayı söndürün
Soba yanarken uyumayın Sobayı üstten yakın
Sık sık baca tepmesi oluyorsa baca deliği uygun olmayabilir Rüzgar yönüne göre yön değiştiren baca kapakları taktırın Bacaları ayda bir kez temizleyin
Sobalı Bir Odada Otururken
yorgunluk halsizlik
baş dönmesi baş ağrısı
uyku hali
bulantı / kusma görme bulanıklığı huzursuzluk
PENCEREYİ
PENCEREYİ VEVE KAPIYI AÇIN KAPIYI AÇIN
ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN ODAYA TAZE HAVA GİRMESİNİ SAĞLAYIN
Park ve Oyun Alanaları
Parklar güvenlik ve sağlık açısından yetersiz.
- Oyun araçlarının yüzde 80'i standartlara uymuyor, - Yüzde 76'sının boyu 2,5 metreyi geçiyor,
- Yüzde 60'ında koruyucu önlem yok, bakım ve onarımda ciddi ihmaller var,
- Parkların yüzde 35'i trafo ya da yüksek gerilim hattının yanına yapılmış.
Ateşli Silahlar
Evde yalnızca silah bulundurmak bile, bir çocuğun kaza ile ölmesi ya da yaralanması veya “katil”
olması için yeterli bir sebeptir.
Çocuk her obje gibi, evde açıkta bir yerde
denetimsizce bırakılan bir ateşli silahı merak eder.
Ev Kazalarını Önlemek için Alınabilecek Önlemler
Pencere önüne eşya konulmamalı, pencerelerde parmaklık olmalı ve çocuğun yatağının kenarları korkuluklu olmalıdır.
Bebekler asla yalnız bırakılmamalı ve bebeğin üstüne boncuk, emzik vb. şeyler takılmamalıdır.
Dış kapı ve bahçe kapısı mümkün olduğunca kilitli tutulmalıdır.
Yanıcı maddeler (kibrit, çakmak vb.) ortada bırakılmamalı ve saklamaya özen gösterilmelidir.
Elektrik çarpmalarından korunmak için evde açık elektrik kablosu ve priz bırakılmamalıdır. Elektrik prizlerine kapak takılmalı veya prizler çocukların erişemeyeceği yüksekliğe alınmalıdır. Açıkta olan elektrik kablosu varsa kapatılmalıdır.
Çocuğun oynadığı oyuncaklar sürekli kontrol edilmeli ve eksik parça olup olmadığına bakılmalıdır. Oyuncak alırken oyuncakta kullanılan boyanın zararsız maddeler içermesine dikkat edilmelidir.
Halı ve paspasların kaymaması için bunların altına koruyucu maddeler konulmalıdır.
Tehlike doğurabilecek kesici ve delici aletler (bıçak, cam kaplar gibi) çocukların ulaşamayacakları yerlere kaldırılmalıdır.
Yanıklardan korunmak için çocuk soba yanında bırakılmamalıdır.
Ulaşılabilecek yerlerde kaynar su dolu kap, kova, tencere, sıcak sıvılar, yemek v.b. ile fişe takılı ütü bulundurulmamalıdır. Masada ve ocakta tencerenin, tavanın sapı içe dönük tutulmalıdır.
Sıcak plakaların ya da yakıcı aletlerin etrafında güvenlik önlemleri alınmalıdır.
Dolaplar ve çekmeceler her zaman kapalı tutulmalı, güvenliğe yönelik malzemeler kullanılmalıdır.
Buzdolabı, çamaşır makinesi, fırın, bulaşık makinesi gibi elektrikli ev aletlerinin kapakları zor açılan türden olmalıdır. Yine de özel güvenlik kilitleri kullanılması önerilebilir.
Plastik poşetler ortada bırakılmamalıdır. Çocuklar bunlarla da boğulabilirler.
Yere dökülen herhangi bir sıvı derhal silinmelidir. Böylece kayıp düşmeler ve kazalar önlenir.
İlaçlar, temizlik malzemeleri ile böcek ve fare zehirleri çocukların ulaşamayacağı yüksek ve kapalı yerlere konulmalıdır.
Temizlik malzemeleri (esans, deterjan vb.) kesinlikle kendi kaplarında saklanmalı, içecek (su, kola şişesi gibi) şişelerine konmamalıdır.
Kaygan zeminlere önlem alınması, yürüme yolu üzerindeki halı, kilim, küçük sehpa, aksesuar v.b. eşyanın kaldırılması kayarak veya takılarak düşme tehlikesini azaltır. Ayrıca evdeki sert köşelere yumuşak yastık bağlanması çocuklar için iyi bir önlem olabilir.
Çocukların evde boğulmalarını önlemek için boğaza kaçabilecek kuruyemiş, şeker, toplu iğne, boncuk, mücevher, düğme, sosis gibi şeyler ortada bırakılmamalıdır.
Suda boğulmaların önüne geçebilmek için kovada, leğende, küvette su unutulmaması çok önemlidir. Çocuklar yıkanma sırasında asla yalnız bırakılmamalı, kapıya, telefona bakmak için dahi yanından ayrılmamalıdır.
Zehirlenmeleri önlemek için tarihi geçmiş gıda ve ilaçlar derhal atılmalıdır.
Ateşli silahlar evin gizli ve kilitli bir bölümünde bulundurulmalıdır. Silah boş ve emniyeti kapalı saklanmalıdır. Silah çocuğun önünde temizlenmemelidir.
