Olgu Sunumu
Case Report
Bir Dermatofitik Blefarit Olgusu
A Case of Dermatophytic Blepharitis
Mustafa Kulaç, fiemsettin Karaca, Zafer Çetinkaya*
Afyon Kocatepe Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji, *Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Afyon, Türkiye
64
Y
Yaazz››flflmmaa AAddrreessii//AAddddrreessss ffoorr CCoorrrreessppoonnddeennccee:: Dr. Mustafa Kulaç, Afyon Kocatepe Üniversitesi T›p Fakültesi, Dermatoloji Anabilim Dal›, Afyon, Türkiye Tel.: 0272 246 33 04 Faks: 0272 246 33 00 E-posta: drmustafakulac@hotmail.com
Özet
Dermatofitozlar deride en s›k görülen mantar enfeksiyonlar›d›r. En çok görülen tipi tinea pedis olup, tinea kruris, tinea kapitis, tinea korporis ve tinea fasiei gibi klinik tipleri mevcuttur. Tinea fasiei di¤er klinik formlara göre daha az görülen ve ayr›c› tan›da s›kl›kla sorun yaratan bir dermatofitozdur. Klasik eritemli skuaml›, keskin s›n›rl›, ortadan iyileflme gösteren lezyonlarla seyredebildi¤i kadar, atipik klinik görünümlerle de seyredebilir. Seboreik dermatit, kontakt dermatit, polimorf ›fl›k reaksiyonu ve lenfositik infiltrasyon-larla kar›flabilir. Ayr›ca, papül ve püstüllerle seyreden follikülit benzeri, perioral dermatit benzeri, impetigo ve sikozis benzeri gibi klinik formlar› da tarif edilmifltir. Literatürde bugüne kadar göz kapa¤›n› tutan çok az say›da vaka bildirilmifltir. Burada 40 yafl›nda göz kapa¤›nda eritemli, hafif skuaml› bir lezyonla baflvuran, el bile¤indeki tipik tinea korporis lezyonunun da yard›m›yla der-matofitik blefarit tan›s› konulan bir olguyu sunuyoruz. (Turkderm 2008; 42: 64-6)
Anahtar Kelimeler: Dermatofitoz, göz kapa¤›, blefarit
Summary
Dermatophytoses are the most common fungal infections of the skin. In the clinical practise, tinea pedis is most common clin-ical form of dermatophytosis. Other clinclin-ical forms are tinea cruris, tinea capitis, tinea corporis and tinea faciei. Tinea faciei is a rare form of dermatophytosis of glabrous skin, characterized by a well- circumscribed erythematous patch, and is more com-monly misdiagnosed with some dermatologic diseases as seborrheic dermatitis, contact dermatitis, polymorphic light eruption and lymphocytic infiltrations. In addition, it is reported its clinical forms resembling folliculitis, perioral dermatitis, impetigo and sycosis. To date, a few cases of dermatophytosis involving eyelid were presented in the literature. Here, we present a patient who has an erythematous and fine scaly patch on her eyelid and who is diagnosed as dermatophytic blepharitis by helping typical tinea corporis on her wrist. (Turkderm 2008; 42: 64-6)
Key Words: Dermatophtosis, eyelid, blepharitis
Girifl
Dermatofitozlar deride en s›k görülen mantar en-feksiyonlar›d›r. Klinik pratikte oldukça yayg›n ola-rak rastlan›rlar. En çok görülen tipi tinea pedis olup, tinea inguinalis, tinea kapitis, tinea korporis ve tinea fasie gibi klinik tipleri mevcuttur. Tinea fasie-i dfasie-i¤er klfasie-infasie-ik formlara göre daha az görülen ve ayr›-c› tan›da s›kl›kla sorun yaratan bir dermatofitozdur. Özellikle pediatrik hasta grubunda daha s›k görül-mekte olup, klasik eritemli skuaml›, keskin kenarl›, ortadan iyileflme gösteren lezyonlar kadar, papül ve püstüllerle seyreden follikülit benzeri, perioral der-matit benzeri, impetigo ve sikozis benzeri gibi klinik
formlar› da tarif edilmifltir1,2. Yabanc› kaynaklarda
bugüne kadar göz kapa¤›n› tutan çok az say›da ol-gu bildirilmifltir3,4,5. Burada 40 yafl›nda göz kapa¤›
kenar›nda eritemli, hafif skuaml› lezyonlarla baflvu-ran, el bile¤indeki di¤er tinea korporis lezyonunun da yard›m›yla tan› konulan bir olguyu; çok nadir olarak görülmesi, ayr›c› tan›da özellik arz etmesi ve dermatolojik pratikteki olgu çeflitlili¤ine güzel bir örnek olmas› nedeni ile sunuyoruz.
Olgu sunumu
K›rk yafl›nda bayan hasta el bile¤i bölgesinde kafl›nt›l› k›zar›kl›k ve kabuklanma flikayeti ile klini¤imize
vurdu. Hasta flikayetlerin ilk olarak iki ay önce el bile¤i üze-rinde bafllad›¤›n› ve giderek etrafa yay›ld›¤›n›, on befl gün ön-ce de göz kapa¤›nda kafl›nt› ile beraber k›zar›kl›k ve kabuk-lanman›n meydana geldi¤ini söyledi. Hastan›n yap›lan der-matolojik muayenesinde sol el bile¤i dorsalinde dairesel ola-rak perifere do¤ru yay›l›m gösteren eritemli, skuaml›, keskin s›n›rl› lezyonu mevcuttu (Resim 1). Ayr›ca sol göz kapa¤›nda kirpik diplerinden bafllayan ve yukar›ya do¤ru yay›l›m gösteren eritemli skuaml›, yüzeyi ekzamatize lezyon izlendi (Resim 2). Her iki lezyondan ayr› ayr› al›nan kaz›nt› materyalinin %10 KOH hidroksit ile haz›rlanan prepatlar›n›n mikroskobik ince-lemesinde septal› hifler görüldü. ‹nfekte materyalin klorom-fenikollü sabouraud glukoz agarda 25 0C’de inokulasyonunu
takip eden 6. günde “Microsporum gypseum” ile uyumlu dermatofit üremesi oldu. Hasta 200 mg/gün ›trakonazol te-davisi ile klinik olarak tamamen iyileflti.
Tart›flma
Dermatofitozlar filamantöz mantarlar taraf›ndan oluflan yüzeyel mantar enfeksiyonlar›d›r. Temel olarak trichoph-yton, epidermophyton ve microsporumdan oluflan üç ana mantar türü taraf›ndan olufltu¤u kabul edilir1. Dermatofit
enfeksiyonlar› tuttuklar› anatomik alana göre s›n›fland›r›l›r ve isimlendirilirler. El, ayak, kas›k ve saçl› deri d›fl›nda her-hangi bir yerde oluflan dermatofit infeksiyonlar› tinea kor-poris olarak isimlendirilir. Tinea fasie tinea korkor-porisin bir alt grubu olarak kabul edilmektedir. Tinea korporis infek-siyonlar› enfekte insan yada hayvanla veya dermatofitlerle
kirlenmifl toprak ya da eflyalarla direk temas yoluyla bula-fl›r2. Bizim de hastam›z k›rsal kesimde yaflamaktayd›. Büyük
bir olas›l›kla önce el bile¤i bölgesi bulundu¤u çevreden di-rek temas yoluyla enfekte oldu. Göz kapa¤›ndaki lezyon da zaman içinde enfeksiyonun buradan göz çevresine tafl›n-mas› ile aç›klanabilir.
Dermatofitozlar oldukça s›k görülen enfeksiyonlard›r. Ya-flam boyu bir insan›n dermatofit enfeksiyonuna yakalanma riskinin %10-20 aras›ndad›r2. Eriflkinde en s›k olarak tinea
pedis, çocuklarda ise tinea kapitis enfeksiyonlar› görülür. Tinea fasie di¤er dermatofitozlara göre daha seyrek olarak rastlan›r ve s›kl›kla impetigo, perioral dermatit, sikozis, po-limorf ›fl›k erüpsiyonu gibi di¤er dermatolojik enfeksiyon-larla kar›flt›r›labilir. Dermatofitler taraf›ndan göz kapa¤› tutulumu olan olgular ise literatürde çok nadir olarak bildi-rilmifltir. Dermatofitlere ba¤l› blefarit ad› ile bildirilmifl üç olgu mevcuttur3,4,5. Göz kapa¤› ve periorbital alan›n
derma-tofitik enfeksiyonu fleklinde bildirilen olgulara da literatür-de seyrek olarak rastlanmaktad›r6,7,8,9. Bunlara ek olarak
de-¤iflik tinea fasie ve korporis olgular›n›n seyri esnas›nda göz kapa¤›n› da tutan olgular bildirilmifltir11,12,13. Gerçekte
litera-türde bildirilen olgu say›lar› klinik pratikte görüleni tam olarak yans›tmayabilir. Belki görülen bir çok olgu bildiril-memifl olabilir. Ancak sadece göz kapa¤›n›, özellikle de olgumuzdaki gibi kirpik diplerini etkileyen dermatofitoz olgusu ile rutinde çok fazla karfl›lafl›lmad›¤› rahatl›kla söylenebilir. Ayr›ca sadece göz kapa¤› tutulumu olan olgu-larda ayr›c› tan›da zorluklar yaflanabilece¤i için baz› olgular atlan›yor olabilir. Bu nedenle dermatofitlere ba¤l› göz ka-pa¤› enfeksiyonlar›n›n s›kl›¤› hakk›nda kesin yorum yapma-y› do¤ru bulmuyor; uzun süreli ve çok sayapma-y›da hastayapma-y› içine alan poliklinik takiplerinin istatistiksel olarak ele al›nmas›-n›n gereklili¤ine inan›yoruz. Ayr›ca bu olgular›n “derma-tofitik blefarit” veya “periorbital dermatofitoz” gibi ortak bir isim ile ele al›nmas›n›n, hem istatistiksel aç›dan hem de klinik s›n›flama aç›s›ndan yararl› olaca¤›n› düflünüyoruz. Daha önce klinik olarak “blefarit” olarak bildirilen iki olgu-da sorumlu patojenin “Microsporum canis” oldu¤u rapor edilmiflitir3,4. Bizim olgumuzda sorumlu patojeni
“Micros-porum gypseum” olarak tespit ettik. “M. gypseum” dünya-n›n her yerinde yayg›n olarak görülen ve toprakta yaflayan bir dermatofittir. Enfektivitesi düflük bir ajan oldu¤u için seyrek olarak enfeksiyona yol açar. En yayg›n görülen en-feksiyon flekli çocuklarda ortaya ç›kan tinea korporistir. Ge-nellikle vücudun kapal› bölgelerinde ve saçl› deride enfla-matuar lezyonlara yol açabilir. Daha önce de literatürde ol-gumuza benzer olarak “M. gypseum” taraf›ndan göz kapa-¤›n›n tutuldu¤u toplam iki eriflkin olgu, bir tane de yenido-¤an olgusu rapor edilmifltir7. Bizim olgumuzda el
bile¤inde-ki lezyonlar klasik ortadan iyileflme gösteren tinea enfeksi-yonlar›na göre daha enflamatuvar görünümde idi. Bu aç›-dan genel literatür ile uyumlu idi.
Biz bu olguyu oldukça nadir görülen bir yerleflim yeri olma-s›, atipik klinik görünüme sahip olmas› ve ender rastlanan bir patojen taraf›ndan oluflturulmas› nedeni ile sunmay› uygun gördük. Göz kapa¤›nda eritemli skuaml› lezyonlarla baflvu-ran ve kesin olarak bir tan› koyulamayan olgularda ay›r›c› ta-n›da dermatofit enfeksiyonu düflünülmesi ve kaz›nt› al›narak mikolojik inceleme yap›lmas› gerekti¤ine inan›yoruz.
Resim 1. Sol el bile¤inde eritemli, skuaml›, keskin s›n›rl› yama fleklinde lezyon
Resim 2. Göz kapa¤›nda kirpik diplerine uzanan eritemli, skuaml›, ekzematize lezyon
Kulaç ve ark. Dermatofitik Blefarit Türkderm
2008; 42: 64-6
65
Kaynaklar
1. Behrman RE, Kliegman R, Nelson WE: Nelson textbook of pedi-atrics. 15th ed. Philadelphia, WB Saunders, 1996;1897-1900. 2. Noble S, Forbes RC, Stam PL: Diagnosis and management of
com-mon tinea infections. Am Fam Physician 1998;58:163-74, 177-8. 3. Creach P, Auffret N, Buot G, Binet O: Microsporum canis tinea
ci-liaris and blepharitis. Ann Dermatol Venereol 1995;122:773-4. 4. Rysselaere M: Blepharitis by Microsporum canis. Bull Soc Belge
Ophtalmol 1983;207:93-6.
5. Lejman K, Bogdaszewska-Czabanowska: Trichophytia blepha-rociliaris et peripalebralis. Observations before and after grise-ofulvin treatment. Hautarzt 1968;19:264-9.
6. Demirci H, Nelson CC: Dermatophyte infection of the eyelid in a neonate. J Pediatr Ophthalmol Strabismus 2006;43:52-3.
7. Machado AP, Hirata SH, Ogawa MM, Tomimori-Yamashita J, Fischman O: Dermatophytosis on the eyelid caused by Micros-porum gypseum. Mycoses 2005;48:73-5.
8. Belair ML, Mathieu-Millaire F, Mabon M: Periocular dermatoph-ytosis in an 11-year-old boy. Can J Ophthalmol 2005;40:183-4. 9. Brasch J: Periorbicular trichophyton verrucosum infections.
Hautarzt 1991;42:717-20.
10. Crawford KM, Bostrom P, Russ B, Boyd J: Pimecrolimus indu-ced tinea incognito. Skinmed 2004;3:352-3.
11. Mochizuki T, Watanabe S, Kawasaki M, Tanabe H, Ishizaki H: A japanese case of tinea corporis caused by Arthroderma ben-hamiae. J Dermatol 2002;29:221-5.
12. Angelo C, De Leo C, Conti G, Palermi G, Paradisi M: Tinea facie in a newborn. Minerva Pediatr 2001;53:29-32.
13. Brody HJ, Castrow FF: Photolocalized tinea facialis. Cutis 1976;17:913-5. www.turkderm.org.tr Kulaç ve ark. Dermatofitik Blefarit Türkderm 2008; 42: 64-6
