• Sonuç bulunamadı

0-5 Yaş Arası Çocuklarda Üriner Sistem İnfeksiyonlarında İzole Edilen Bakteriler ve İzole Edilen Gram Negatif Çomakların Antibiyotiklere Duyarlılıkları

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "0-5 Yaş Arası Çocuklarda Üriner Sistem İnfeksiyonlarında İzole Edilen Bakteriler ve İzole Edilen Gram Negatif Çomakların Antibiyotiklere Duyarlılıkları"

Copied!
4
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Türk Mikrobiyol Cem Derg (2004) 34:229-232

229 G‹R‹fi

Üriner sistem infeksiyonlar› (ÜS‹) çocuklar, yafll›lar ve özellikle genç kad›nlarda en s›k görülen infeksi-yon hastal›klar›ndand›r. Önemli derecede iflgücü kayb›n›n yan›s›ra tan› ve sa¤alt›m giderleri aç›s›ndan topluma a¤›r yük getirirler (1). Ayr›ca invaziv giri-flimler sonucu hastane infeksiyonlar› içerisinde de ilk

s›ray› al›rlar (2). Pediatrik yafl grubunda ise bu infek-siyonlar›n ayr› bir yeri vard›r. Kronik böbrek yet-mezli¤i nedenleri aras›nda ilk s›rada bulunmas› ne-deniyle tan›n›n acilen konulmas› ve gerekli önlemle-rin al›nmas› en önemli basama¤› oluflturur (3). Bu nedenle ÜS‹’lar›n›n tan› ve tedavi yaklafl›mlar› iyi bilinmelidir. Toplumda edinilen ço¤u infeksiyon an-tibiyotiklere duyarl› bakterilerden geliflti¤i için, bu infeksiyonlar›n büyük k›sm› y›llardan beri etkili ol-du¤u bilinen antibiyotiklerle tedavi edilir.

Avru-0-5 Yafl Aras› Çocuklarda Üriner Sistem ‹nfeksiyonlar›nda

‹zole Edilen Bakteriler ve ‹zole Edilen Gram Negatif

Çomaklar›n Antibiyotiklere Duyarl›l›klar›

Murat ARAL(*), P›nar ÇIRAG‹L(*), Hasan Çetin EKERB‹ÇER(**) Mustafa GÜL(*), Mustafa ÇEL‹K(***)

ÖZET

Bu çal›flmada K.S.Ü T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal› Poliklini¤ine baflvuran ve üriner sistem infek-siyonu (ÜS‹) ön tan›s› konularak izlenen 0-5 yafl aras› çocuk hastalar›n idrar kültürlerinde üreyen bakteriler Gram negatif bakteriler ve bunlar›n çeflitli antibiyotiklere duyarl›l›klar›n›n saptanmas› amaçlanm›flt›r. Her üç yafl grubunda da en s›k izo-le ediizo-len mikroorganizma E. coli idi. Her üç grupta da ofloksasin ve imipeneme dirençli sufla rastlanamazken, en yüksek oran-da direnç s›ras›yla; 0-24 ay aras› grupta amoksisilin-klavulanik asit (%63.6), 25-48 ay aras›noran-da trimetoprim-sülfametoksa-zol (%52), ve 49-60 ay aras› grupta da yine trimetoprim-sülfametoksatrimetoprim-sülfametoksa-zol için (%58.1) saptanm›flt›r. En yüksek direncin gö-rüldü¤ü antibiyotiklerin direnç oranlar› yafl gruplar›na göre karfl›laflt›rmal› olarak incelendi¤inde aradaki fark istatistiksel olarak anlaml› bulunmam›flt›r.

Anahtar sözcükler: Üriner sistem infeksiyonlar›, çocukluk ça¤›, etkenler, antibiyotiklere duyarl›l›k SUMMARY

Bacteria Isolated from Urinary Tract Infections in Children Aged 0-5 Years and the Antibiotic Susceptibilities of Gram Negative Bacilli.

The aim of this study is to isolate the bacteria from urine specimens of patients aged 0-5 years admitted to outpatient clinic of KSU Medical School Department of Paediatrics who were diagnosed as urinary tract infection, to isolate gram negative bacteria in these cultures and to determine the antibiotic susceptibilities of these bacteria Patients were consisted of 3 age groups (0-24, 25-48 and 49-60 months). The most common bacteria isoleted in each age group was E. coli. There were no strain resistant to ofloxacin and imipenem in all 3 age groups. The highest rates of antibiotics resistance of these bacteria by age groups were as follows: for amoxicilin-clavulanic acid (63.6 %) in 0-24 months, for trimethoprim-sulphamethoxasole (52 %) in 25-48 months, for trimetoprim-sulphametoxasol (58.1 %) in 49-60 months. There was no statistical difference betwe-en the highest rates of antibiotics resistance among ages groups.

Key words: : Urinary system infections, childhood, causative agents, antibiotic susceptibility.

(*) K.S.Ü T›p Fakültesi Mikrobiyoloji ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dal›, Kahramanmarafl (**) K.S.Ü T›p Fakültesi Halk Sa¤l›¤› Anabilim Dal›, Kahramanmarafl

(***) K.S.Ü T›p Fakültesi Aile Hekimli¤i Anabilim Dal›, Kahramanmarafl

‹letiflim :: Murat Aral

(2)

Türk Mikrobiyol Cem Derg (2004) 34:229-232

230

pa’daki ço¤u ülkelerde bu antibiyotikler (penisilin-ler, trimetoprim ve makrolidler gibi) hala kullan›m alan› bulmaktad›r. Üçüncü dünya ülkelerindeki he-kimler baflka yerlerde rastlanmayan sorunlarla karfl›-laflmaktad›r. Bunlar aras›nda hijyen ve yaflam koflul-lar›n›n kötülü¤ü nedeniyle yüksek oranda toplum kö-kenli infeksiyonlar ve yüksek düzeyde direnç bulun-maktad›r. Ayr›ca bu ülkelerin ço¤u daha eski ve ucuz ilaçlar› çok miktarda kullanmakta olup, bunlar da tahmin edilebilece¤i gibi daha yüksek direnç oranla-r› sergilemektedir (4). Antibiyotiklerin klinik amaçla kullan›m›nda direnç önemli bir engel haline gelmifl-tir. Direnç oranlar›, örneklerden kültür ve duyarl›l›k testlerinin rutin ifllemler oldu¤u hastanelerde çok da-ha iyi belirlenir (5). Yak›n gelecekte devrim yarata-cak yeni antibiyotiklerin gelifltirilmesi beklenmedi¤i için, elde bulunan ajanlar›n, art›k yeni dirençli bakte-rilerin ortaya ç›k›fl› ve yay›lmas›n› önleyecek flekilde dikkatle kullan›lmas› önem tafl›maktad›r. Bu çal›fl-mada, K.S.Ü T›p Fakültesi Çocuk Sa¤l›¤› ve Hasta-l›klar› Anabilim Dal› Poliklini¤ine baflvuran ve ÜS‹ ön tan›s› konularak izlenen 0-5 yafl aras› çocuk has-talar›n idrar kültürlerinde üreyen bakteriler ve izole edilen gram negatif bakterilerin çeflitli antibiyotikle-re in vitro duyarl›l›k durumlar› sunulmufltur. GEREÇ VE YÖNTEM

Çal›flmaya, Temmuz 2000-Ocak 2003 tarihleri ara-s›nda idrar kültürlerinde 105CFU/ml veya daha faz-la mikroroganizma üremesi saptanan 0-24 ay aras› 87 hasta, 25-48 ay aras› 60 hasta ve 49-60 ay aras› 40 hasta olmak üzere üç gruba ay›r›lan, 97’si k›z, 90’› erkek toplam 187 çocuk hastan›n pozitif kültürleri dahil edilmifltir. Çocuk Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Ana-bilim Dal› Servisinde yatan hastalar›n pozitif kültür sonuçlar› ve antibiyotik duyarl›l›klar› çal›flmaya da-hil edilmemifltir. ‹drar örnekleri, uyumlu idrar kon-trolü olanlarda orta ak›m yöntemi, idrar konkon-trolü ge-liflmemifl olanlarda ise torba ba¤lama yöntemi ile el-de edilmifltir. Mikroorganizmalar standart mikrobi-yolojik metodlarla izole ve identifiye edilmifllerdir. Antibiyotiklere duyarl›l›klar› NCCLS standartlar›na uygun olarak Kirby-Bauer disk difüzyon yöntemiyle de¤erlendirilmifltir.

Çal›flman›n istatistiksel de¤erlendirilmesinde x2testi kullan›lm›flt›r.

BULGULAR

Tablo 1. 0-24 ay aras›nda izole edilen mikrorganizmalar›n da¤›l›m› Mikroorganizma E. coli K. oxytoca K. pneumoniae P. vulgaris Enterobacter spp. P. mirabilis P. aeruginosa

Koagülaz negatif stafilokok Enterococcus spp.

B grubu beta hemolitik streptokok Metisiline duyarl› S. aureus Toplam Say› 47 10 7 6 6 4 3 1 1 1 1 87 Yüzde (%) 54.0 11.5 8.0 6.9 6.9 4.6 3.4 1.1 1.1 1.1 1.1 100.0

Tablo 2. 25-48 ay aras›nda izole edilen mikroorganizmalar›n da¤›l›m›

Tablo 3. 49-60 ay aras› izole edilen mikroorganizmalar›n da¤›l›m› Mikroorganizma E. coli P. mirabilis K. pneumoniae K. oxytoca P. vulgaris

Koagülaz negatif stafilokok Enterococcus spp. Enterobacter spp. Metisiline dirençli S. aureus Toplam Say› 32 8 6 5 5 1 1 1 1 60 Yüzde (%) 52.5 13.3 10.0 8.3 8.3 1.7 1.7 1.7 1.1 100.0 Mikroorganizma E. coli P. mirabilis P. vulgaris

Koagülaz negatif stafilokok M. morganii

K. pneumoniae P. aeruginosa

B grubu beta hemolitik streptokok Enterococcus spp. Corynebacterium spp. K. oxytoca Toplam Say› 22 4 4 2 2 1 1 1 1 1 1 40 Yüzde (%) 55 10.0 10.0 5.0 5.0 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 2.5 100.0

(3)

M. Aral ve ark., 0-5 Yafl Aras› Çocuklarda Üriner Sistem ‹nfeksiyonlar›nda ‹zole Edilen Bakteriler ve ‹zole Edilen Gram Negatif Çomaklar›n Antibiyotiklere Duyarl›l›klar›

231 TARTIfiMA

Üriner sistem infeksiyonlar›, üriner sistemin çeflitli yerlerini ilgilendiren bakteriüri ile giden klinik ve patolojik bir olayd›r (3, 6). Yenido¤an döneminde ve iki yafl›n alt›ndaki çocuklarda belirtilerin özgül ol-mamas› nedeniyle ÜS‹ tan›s› güçleflmekte ve kal›c› böbrek nedbeleflmesi konusundaki kayg›lar giderek artmaktad›r. Bu durum çocukluk ça¤›nda gözlenen ÜS‹’lar›n›n önemini gün geçtikçe daha belirgin hale getirmektedir (7).

Çocukluk ça¤›nda ÜS‹’lar›n›n en s›k etkeni Esche-richia coli’dir (E. coli); onu s›rayla Enterococcus, Pseudomonas, Klebsiella ve Proteus türleri izler (2, 8). Bizim çal›flmam›zda da , her üç yafl grubunda en s›k izole edilen mikroorganizma E. coli idi. 0-24 ay aras›nda; K. oxytoca (%11.5), K.pneumoniae (%8), P. vulgaris ve Enterobacter spp. (%6.9), 25-48 ay aras›nda; P. mirabilis (%13.3), K.pneumoniae (%10), K. oxytoca ve Enterobacter spp. (%8.3) ve 48-60 ay aras›nda; P. vulgaris ve P. mirabilis (%10), M. morganii(%5) s›kl›k s›ras›na göre izole edilen di-¤er mikroorganizmalar olarak belirlenmifltir. Üç yafl grubunda da izole edilen mikroorganizmalar ve da¤›-l›mlar› bulunmufltur.

Üriner sistem infeksiyonlar›nda genifl spektrumlu antibiyotiklerin yayg›n kullan›m› sonucu bakteriyel direnç gelifliminde art›fl olmufltur. En s›k görülen di-renç mekanizmalar› kromozomal ve plazmid kay-nakl› beta-laktamazlard›r. Bu nedenle beta-laktamaz

inhibitörlü antibiyotikler ÜS‹ sa¤alt›m›nda yayg›n kullan›m alan› bulmufllard›r. Ancak uygunsuz doz ve yetersiz süre kullan›mlar›yla bu ilaçlara karfl› da çok h›zl› direnç geliflti¤i gözlenmektedir (9). Esasen be-ta-laktam bilefliklerine duyarl› olan mikroorganiz-malar aras›nda direnci inceleyen bir taramada hemen hemen hepsinin en az bir direnç mekanizmas› oldu-¤u ortaya ç›km›flt›r. Mekanizmalar yayg›nd›r ancak sürekli yeni beta-laktamlar›n ortaya ç›kmas›, hala dünyada en yayg›n kullan›lan antibiyotikler olmay› sürdürmelerini sa¤lamaktad›r (10). Trimetoprim-sul-fametoksazol kombinasyonu, üriner sistem infeksi-yonlar›nda halen yayg›n olarak kullan›lmaktad›r (11-13). Ancak yap›lan çal›flmalarda bu antimikrobiyal ajana yüksek direnç oranlar› bildirilmifltir (14-17). Aminoglikozid grubu antibiyotiklerin Gram negatif bakterilere, özellikle de E. coli’ye karfl› etkinlikleri çeflitli çal›flmalarda yüksek oranlarda bulunmufltur (16, 18, 19). Karfl› karfl›ya olunan güçlük, beta lak-tamlar ve di¤er antibiyotikler için direnç edinme ola-s›l›¤›n› en aza indirecek bir kullan›m flekli bulmakt›r (10). Bizim çal›flmam›zda, her üç grupta da ofloksa-sin ve imipeneme dirençli sufla rastlanamazken, en yüksek oranda direnç s›ras›yla; 0-24 ay aras› grupta amoksisilin-klavulanik asit (%63.6), sefalotin (%53.9), tetrasiklin (%52.4), 25-48 ay aras›nda tri-metoprim-sülfametoksazol (%52), amoksisilin-kla-vulanik asit (%50), tetrasiklin (%45.7), sefalotin (%37.3) ve 49-60 ay aras› grupta ise trimetoprim-sülfametoksazol (%58.1), amoksisilin-klavulanik asit (%55.2), sefalotin (%40) olarak saptanm›flt›r. En yüksek direncin görüldü¤ü antibiyotiklerin direnç oranlar› yafl gruplar›na göre karfl›laflt›rmal› olarak in-celendi¤inde aradaki fark istatistiksel olarak anlaml› bulunmam›flt›r (p>0.05).

Sonuç olarak, üriner sistem infeksiyonlar›n›n çocuk-luk ça¤›ndaki önemi ve direnç oranlar›ndaki endifle verici boyut düflünülerek, üriner sistem infeksiyonla-r›nda bafllang›çtan itibaren, kültür-antibiyogram› ta-kiben uygun antibiyotik kullan›m› ve bu tür çal›flma-lar›n belirli aral›klarla yap›lmas› ile, ortaya ç›kan an-tibiyotik direncinin önüne geçilebilece¤i ve izole edilen mikroorganizmalar›n antibiyotik duyarl›l›kla-r›n›n saptanmas›n›n klinikte uygulanacak olan profi-laktik ve ampirik tedaviyi güçlendiribilece¤i söyle-nebilir.

Tablo 4. Gruplar aras›nda en yüksek direncin görüldü¤ü antibiyo-tiklerin direnç oranlar› ve yafl gruplar›na göre karfl›laflt›r›lmas›

AMC (n=82) TS (n=78) KF (n=72) TE (n=64) 0-24 ay n (%) 42 (63.6) 34 (47.9) 41 (53.9) 33 (52.4) 25-48 ay n (%) 24 (50.0) 26 (52.0) 19 (37.3) 21 (45.7) 49-60 ay n (%) 16 (55.2) 18 (58.1) 12 (40.0) 10 (38.5) ‹statistiksel anlaml›l›k p>0.05 p>0.05 p>0.05 p>0.05

AMC: Amoksisilin-klavulanik asit, TS: Trimetoprim-sülfametoksazol, KF: Sefalotin, TE: Tetrasiklin

AMC, TS, KF ve TE’in direnç oranlar› yafl gruplar›na göre karfl›laflt›r›ld›¤›nda aradaki fark istatistiksel olarak anlaml› de¤ildi (p>0.05).

(4)

Türk Mikrobiyol Cem Derg (2004) 34:229-232

232

KAYNAKLAR

1. Sobel JR, Kaye D. Urinary tract infections. “Mandell GL, Bennet JE, Dolin R, (eds). Principles and Practice of Infectious Diseases. 4th ed. S.662 Churchill Livingstone, NewYork (1995).

2. Hayes JS, Soule BM, Larocc MT. Nosocomial infecti-ons: An overiew. “Howard BJ, (ed). Clinical and Pathoge-nic Microbiology”. S.67 Mosby Co, Missouri (1987). 3. Saatçi Ü.‹drar yolu infeksiyonu. Çoc Sa¤ ve Hast Derg 37: 461 (1994).

4. Shakoor O, Taylor RB, Behrens RH.Assessment of the incidence of substandard drugs in developing countri-es. Trop Med Int Health 2: 839 (1997).

5. Bobnen JM, Solomkin JS, Dellinger EP et al. Guide-lines for clinical care:anti-infective agents for intra-ab-dominal infection. A Surgical Infection. Society policy statement. Arch Surg 127: 83 (1992).

6. Ünal S.Üriner sistem infeksiyonlar›. ‹laç Ted Derg 8: 3 (1995).

7. E JL.Urinary tract infections. Curr Opinb Pediat 7: 741 (1995).

8. Durbin WA, Peter G.Management of urinary tract in infants and children. Pediatr Infect Dis 3:564 (1984). 9. Rolinson GN.Evolution of beta-lactamase inhibitors. Rev ‹nfect Dis 13 (Suppl 9): 727 (1991).

10. Nathwani D, Wood MJ. Penicillins.A current review of their clinical pharmacology and therapeutic use. Drugs 45: 866 (1993).

11. Sobel, J.D., Kaye, D. Urinary tract infections. ”Man-dell, G.L., Bennet, J.E., Dolin, R (eds). Principles and practice of infectious diseases”. 4th. ed., Vol. 1, S.662 Churchill Livingstone NewYork, (1965).

12. Stamm, W.E., Hooton, T.M., Johnson, J.R. et al.: Uri-nary tract infections: From pathogenesis to treatment. J Infect Dis 159 : 400 (1989).

13. Havig B.:Urinary tract infections. Recommendations with special emphasis on family practice. Tidsskr-Nor-La-egeforen. 113 : 44 (1993).

14. Oren B., Raz, R., Hefter, H. et al.: Antimicrobial sus-pectibility of organisms infecting the urinary tract northern Israel. Harefuah. 120 : 60 (1991).

15. Ünal, S., Ayd›n, M., Ak›n, A.:Baz› gram negatif bak-terilerin TMP-SMZ ve ofloksasin’e karfl› duyarl›l›klar›. Mikrobiyol Bült 22: 296 (1988).

16. Özhan, M., Aksoy, A.M., Karaarslan, A.: Üriner sis-tem infeksiyonlar›ndan izole edilen Escherichia coli suflla-r›n›n çeflitli antibiyotiklere in-vitro duyarl›l›klar›. Mikrobi-yol Cem Derg 23: 142 (1993).

17. Arstila, T., Huovinen, S., Lager, K. et al.: Positive correlation between the age of patients and the degree of antimicrobial resistance among urinary strains of Escheric-hia coli. J Infect 29 : 9 (1994).

18. Akal›n, E., Baykal, M.: Gram negatif bakterilerin aminoglikozid grubu antibiyotiklere dirençlilikleri. Mikro-biyol Bült 16 : 1 (1982)

19. Gerding, D., Larson, T.:Aminoglycoside resistance in gram negative bacilli during increased amikacin use. Am J Med 79 (Suppl. IA): 1 (1985).

Referanslar

Benzer Belgeler

Bu çal›flmada ast›m veya KOAH’› olan hastalarda inhale ve sistemik steroid ile bronkodilatatör kulla- n›m›n›n kemik mineral yo¤unlu¤u (KMY) üzerine etkisini

However, as Innocent draws our attention, it “does not imply that all buildings, at that early time, were of timber: it was originally applied to buildings of any materials, but

In this article, a new technique, namely, Residual power series method (RPSM) [7-14], is used to obtain approximate solution of time- fractional KdV equation.. In this method, the

Buna göre tüketim toplumuna giden yoldaki bu hızlı ilerle- yiş, Türk tüketicilerinin kültürel miras olarak taşıdığı alçakgönüllülük, israftan kaçınma, gruplar

Zamanla ışınlama sıcaklığını aşamalı olarak arttırdığımızda 95 °C civarındaki düşük sıcaklık pikinin kısa sürede sönümlendiği, ayrıca 200 o C

Kendi beğendiğini başkalarının beğen­ mesini ister.. Hiç olmazsa en yakınlarının ve en

KAVUKLULAR: Agâh efen­ di, Usturacı İbrahim efendi, Kör imam, Kambur Rıza efendi, Misk yağcı Hakkı efendi, Sepetçi Ali Rıza efen­ di, Aktar Şükrü efendi,

“Ecstasy” (MDMA) ad›yla tan›nan uyar›c›- n›n ifltah bask›lay›c› özelli¤ini fark ettik- ten sonra aradaki ba¤lant›y› irdelemeye karar veren araflt›rmac›