• Sonuç bulunamadı

Cönklerden Gün Işığına Mehmet Yardımcı

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Cönklerden Gün Işığına Mehmet Yardımcı"

Copied!
2
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

DERLEMELER... DERLEMELER... DERLEMELER... DERLE

CÖNKLERDEN GÜN IŞIĞINA

Mehmet YARDIMCI*

A nadolu'nun en eski kentlerinden biri olan Z ile ve yöresinden elde ettiğim iz 12 ö n k içinde sayısız, adı gün ışığına çıkm am ış halk şairlerinin şiirleri ile bilinen halk şairlerinin şiirleri ile bilinen halk şairlerinin b ilin ­ m eyen şiirleri bulunm aktadır.

B u n lar içinde Fevzi. N'oksani, Ham di, D cru n i, H u­ lusi, Â rifoğlu, Cem âli, Haydar, S efil A li, H ubbi, T ü rab i vc Sıtkı adına kayıtlı o lan lar dikkate değer önem li şiirler­ dir. Bu yazımızda D eru ni, H ubbi, Sıtkı ve T ü ra b i’yc ait şiirlerden örn ek ler vereceğiz.

DERUNİ

Z ile ’de elim ize geçen ve özel kitaplığım ızda bulu­ nan b ir cön k tc rastladığım ız "1313’tc ölm üş olan D crû - ni’nin aslı R ıza, Sülbü Seyit'ten olup E rb a a ’nın K eçeci köyünden Şeyh M ehm et V e li’nin torunudur." İbaresi ile yine başka b ir cönkte rastladığım ız "D eru ni K eçeci Su l- tan lı’dır." ibaresi D eruni'nin T o k a t'a bağlı E rb aa ilçesi­ nin K cçeci köyünden olduğunu b elirlem ekted ir. P a ,- vand Oğlu D estan ı ile bilinen 18. Yüzyıl saz şairi D e ­ runi ile karıştırılm am alıdır.

Cahili camiye im am etseler Uyup arkasında cem aat olm az Kibirli adam a üç tuğ verseler A nda b ir m erham et inayet olm az

H ünerin yok ise meydana çıkma K alp evin K âb cd ir b ir taşırı yıkma Y alan cı bed huyun sözüne bakm a G ö sterse keram et şefaat olm az

* İnönü Ü . Eğitim Fak. Ö ğr. G örevlisi.

Koyma m erham eti koyduğun y eter K ahram an olu r da karşında ö te r Söz alır asılsız ortaya çıkar Hayasız âdem de namus a r olm az

Çingenede olan kalburla elek Ayıda b et çeh re eşekte kulak B ir asilzadeye düşerse dilek A n lar kem alini ch l-i h âr olm az H erkesin m ecliste dinlenm ez sözü M eydanı irfanda karadır yüzü B aşına vururlar yüz bin topuzu Eski âdetinden feragat etm ez

B azı âdem vardır h er söze uyar Gözü kördür görm ez kulağı duyar M erkeb e vursalar sırm alı eğer Çeksen özengiyi yeğin at olm az Kim isi dalkavuk kimisi çengi M erham etli olur yiğidin kendi Binde b ir bulunur kafanın dengi O lu r olm az ile ünsiyet olm az

D eru n i’nin kalbi misali derya M ctah ın var ise alana söyle H asm ın kadı ise yardım cın M evlâ Ondan gayrısına şikâyet olmaz.

HUBBİ

Z ile ’nin Kurupınar köyünde dünyaya gelen H u b­ bi, 1912 yılında Z ile m erkezine gelip yerleşm iştir. H alen Z ile vc K urupınar köyünde torunları bulunm akta olup dedelerinin şairliğini bilm ekte fakat ellerin de şiirleri bulunm adığını söylem ektedirler.

şovra : çorba

tellem e : üzümün olgunlaşm am ış (k o ru k ) şeklinin tuzla karıştırıldıktan sonra eld e edilen b ir yiyecek tevriz k a b a ğ ı: kış kabağı

KAYNAKLAR

1- Birer, S.: Türk Toplumunda Yemek Yeme Alışkanlıkları ve Türk Mutfağının özellikleri. Türk Folk. Araştır. 1884. 15-25 s.

2- Besinlerin Bileşimi: Derleme Komitesi, Türkiye Diyetisyen­ ler Derneği Yayın: 1, 2. bsm. Çağ Matbaası, Ankara, 1988.

Millî

Folklor

3- Halıcı, N.: Akdeniz Bölgesi, Arı Basımevi, Konya, 1983. 4- KLMaraş İl Yıllığı. Kemal Matbaası, Adana, 1973. 5- K. Maraş 65. Yıl öze! Sayısı-Yıl:2, Sayı:2, 1985. 6- K. Maraş Tanıtım Kitapçığı, Dönmez Ofset Basımevi, Ankara, 1988.

7- Kısacık Nizami: K. Maraş lli’nin Yemek Alışkanlıkları, Yörede Kullanılan Meyveler, Sebzeler, Otlar, Mutfak Aletleri ve Yemek Tariflerinin Standartlaştırılması. H.Ü. Beslenme ve Diyatetik Programı Mezuniyet Tezi, Ankara, 1986

(2)

Z ileli âşık Kasım Özfalay'dan aldığım cl yazması bir d efterde rastladığım ve torunlarının noksan olarak bildiği şiirin tam am ını sunuyorum.

B ir şahin uçurdum sizin illere E m a n ettir bize İm am Hüseyin İsm i yâdigârdır dilden dillere E m an ettir bize İm am Hüseyin

Şöyle b ir bakışı b en zer A li'ye T ecellam ız vardır B e k taş V cli'y c

Ü ç yüz yirmi sekiz geldim Z ile'ye E m an ettir bize İm am Hüseyin Nur cem alin kam aştırır gözleri Şahin şah bakışlım tatlı sözleri Divanından m ahrum etm e bizleri E m a n ettir bize İm am Hüseyin

D edesi sılada gözler yolunu T aram ış sevdiğim zülfün telini İncitm eyin has bahçenin gülünü E m an ettir bize İm am Hüseyin H ubbi ed er nazlı yarin vasfını H ünkâr H acı B e k taş V eli neslini D ö rt kitaptan h ab er aldım aslını E m an ettir bize İm am Hüseyin

SITK I

Soyu M alatya'nın T oh m a Çayı kenarında Çcrm e Köyündeki D ed e Kargın aşiretinden olan ve T arsu s'un Y e n id e köyünde dünyaya gelen Sıtkı, ilk gençlik yılların­ da Pervane m ahlası ile şiirler yazmış daha sonra;

M ah lasım P erv an e g e z d im bir zam an Sıtkı m ah lasın ı verdi bir ü stad

deyişinde de belirtildiği gibi Sıtkı m ahlasını kabullenm iş­ tir. Hayatının son yıllarını M erzifon'd a geçirdiği için M er- zifonlu Sıtkı diye de tanınan Sıtkı'nın şiirleri Z ileli Sıtkı ve Sivaslı Sıtkı ile geniş ölçüde karıştırılm ıştır. Hayrettin İvgin tarafından Sıtkı Pervane ve M uhsin G ül tarafın ­ dan, Sıdkı B ab a isimii hakkında iki de kitap yayımlanan bu âşığın kitaplarda yer alm am ış bazı şiirleri elim izde bulunm akla olup bu şiirlerd en ab ir bölüm ünü I. M ersin M illi K ültür ve Eğitim Sem pozyum u'nda gün ışığına çıkarm ış bulunm aktayız. B u yazımızda da b ir şiirini suna­ cağız.

26

Bugün e r cem inden olduk bâdenuş Kurtulup da gam dan şaz olduk şükür Y cd ullah ayetin eyledik m enkuş M ürşit katarına düzüldük şükür E riştik tan k a kalm adı taklit Ziyneti şivadan olunduk tahrik Ham dülitlah bulduk imanı tccrit S a f olduk cim d en süzüldük şükür M ürşidim H aktır da nesli M urtaza M üm inler M chtisi oldu kul keffa M ürüvet kalbim e oldu m üntüflâ H alis m akbul kullardan olduk şükür

M en â re f sırrını fehm edip bildik İkrar verip gönül aynasın sildik Ferh at olduk vardık dağlan deldik Nesim i m isali yüzüldük şükür Sıtkı kalbim izde kalm adı güman Evlâdı M ürsel'deıı tutmuşuz dem an İm anım ız H ünkâr âfitap devran B iat d efterin e yazıldık şükür

TÜRABİ

Kimi kişilerce Y anyalı olduğu, kimi kişilerce A nkaralı olduğu söylenm ekte. K on iça'd a da T ü rab i B ab a isimli b ir velînin olduğu bilinm ektedir.

Z ile'd e ise çeşitli cönklerde şiirlerin e rastlanılm ış olup kentte T ü rab i isimli b ir d e sokağın bulunuşu Z ileli olabileceğini de düşündürm ektedir.

A kıl üstüm ezde fikrimiz nazır H er gönülde geçen eri biliriz I Ic r nerde çağırsak H ak ord a hazır Ziyaret ed ecek yeri biliriz

Ü stüm üzden kcsnıe nimedi namı Cümleyi yarattı ol cöm ert kânı T arik a t babının yolu erkânı H azrcti A dem 'den beri biliriz H u biler gafletten yeni uyanır M ü ritler şeyhine h er dem dayanır D iv an eler bizi beyhude san ır Ezelden erkânı yolu biliriz

Türabi'yem lâli güher yükümüz Eyninıizde silahım ız zırhımız A lilim iz m ihrapta yoktur korkum uz Z ara dayanacak yeri biliriz

Referanslar

Benzer Belgeler

Abdal Abdal Dede, Ali, Asrî, Âşıkî, Azizî, Budala, Dedemoğlu, Deli Boran, Derunî, Dertli Kâzım, Dertli Kerem, Derviş Ahmet, Derviş Ali, Derviş Haydar,

Nas›l do¤al say›larla ilgili en küçük bir gerçe¤i kan›tlamak için tümevar›m kullan›l›yorsa, iyis›ralamalarda da en küçük bir fleyi kan›tlamak için tümeva- r›m

Efe, yolculuk sırasında çok yorulduğu için esneyerek “Hoş bulduk, buraya geldiğim için çok mutluyum.. Ama biraz

● DENİZ UÇAĞI ile TRANSFER UPGRADE FIRSATI İç hat uçuş ve sürat teknesi ile havalimanı – otel – havalimanı arası transferler fiyata dahil olup, dileyen

Sinenin bağında bitmiĢ bir ağaçda iki dal Biri elma biri hurma biri Ģeker biri bal Ol iki dalda biz iki elma müslimîn Biri kızıl biri yeĢil biri sarı biri al Ol iki

 Ruhsatsız olarak sağlık hizmeti sunan veya yetkisiz kişilerce sağlık hizmeti verdirenler, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve yirmibin güne kadar adli para cezası

1- ÇED'e İlişkin Kurum Görüşü 2- Geçici Faaliyet Belgesi Başvuru Formu 3- İş Akım Şeması ve Proses Özeti 4- Kapasite Raporu 5- Sicil Gazetesi 6- Dekont 6-

konular hakkındaki ihtiyaç duyulan bilgiler ve makinenin bağlantı şekilleri ile ilgili ayrıntılar kullanıcı firmanın ilgili personeline ( makine teknisyeni,