6 O C A K 1 9 7 0
IWMIB
$»&
Anıavutköy, adını, Arnavut’ların buraya yerleşmesinden ötürü almıştır. }
BiNBiR KOCADAN ARTA
KALAN BîVEi BAKİR,,
i-
M %
7
_
İSTANBUL’ UN
■
( I g | İNBİR kocadan arta ka lan bive-i bakir...» İs- tanbulun muhtelif isim leri vardı. OsmanlIlar devrinde A sı ta ne denirdi, Dersaadet de nirdi. Daha önce Konstantinin şehri anlamına gelen Konstan- tinapolis diye bilinirdi. İstan bul adı avam arasında «İslâm Bol dan gelir» diye bilinirse de aslı yoktu. Stan’ın şehri mana sına gelen «Stannapol<s»in ağız da zamanla değişmesinden İs tanbul kelimesi çıkmıştır.
Şairin dediği; «Bu şehri Stam bul ki bir misli bahadır, «Bir sengine yekpare Acem mülkü fedadır» daki gibi, bu füsunkâr beldenin semtleri de isimlerini bir takım olaylardan almışlardır. Size burada kısaca bildiğimiz bazı semlterden bah sedelim;
Günde binlerce vasıtanın ge lip geçtiği «Kabataş» semti is mini hakikaten bir taştan al mıştır. Eskiden, şimdiki iskele nin bulunduğu yerde büyük bir kaya varmış. Devrin ileri gelen lerinden «Köse Kâhya» diye bi linen Necip Çelebi bir gün ya nındakilere «— Bu taşı faydalı bir hale sokmalı» diye emir ver miş ve onu yontturarak iskele haline getirtmiştir. İşte bu semç
ismini o taştan almıştır.
Çenelköy de adım Kadıköy
gibi bir mescitten almıştır. On- dokuzuncu yüzyılda Kaptanı Deryalık ve Valilik etmiş olan Tahir Paşa bu semtte bir mes cit yaptırmca halk o mescide, şükran hissi ile paşanın lakabı olan Çengeloğlu admı takmış
tır. Zamanla «Oğlu» kelimesi
atılmış ve semte Çengel köyü denmeye başlamıştır.
K A D IK Ö Y VE
H A Y D A R P A Ş A
Kadıköy de aynı şekildedir. Bugün Osmanağa Camiinin bu lunduğu yere devrin kadısı ta rafından bir mescit yapılmıştı. Halk bu mescide «Kadı Mesci di» derdi. Zamanla köy de aynı
İsimle çağırılmaya başlanmış
ve Kadıköy ismini öyle almış tır.
•
•
İSİMLERİNİ
WEEEDEN
ALMIŞLARDIR?
Kabataş’a, Kabataş adının verilmesine de, eskiden şimdiki iskelenin yanın* da bulunan büyük bir kaya parçası sebep olmuştur.
Kadıköy ve Haydarpaşa da isimlerini bir takım olaylardan almışlardır.
:î a; - V j
Haydaıpaşa da çalışkanlığı ve iyilikseverliği maruf, Üçüncü Selimin Veziri Haydar Paşa yü zünden bu ismi almıştır. Paşa buraya büyük bir kışla yapın ca Padişah kışlaya onun adım ; vermiş, böylelikle o semt de bu
adı taşımaya başlamıştır. Üsküdar’ın ismi ise bir te menninin sonucu kalmıştır. Üs küdar, Farsçada «Kanat» anla mına gelir. Eskiden Anadoluya, İran’a, Arabistan’a gidecek ker vanlar burada konaklarlardı. Yolculuğun rahat ve süratli git mesi, kervanların kanatlanmış- casına menzillerine varmaları için bu noktaya «Kanat» adı ve rilmiştir. Bu isim o zamandan beri kalmış, adeta Türkçeleş- miştir.
Beylerbeyi ise yine bir beyin hayırhahlığı, yardımseverliği yu zünden bu ismi almıştır. Üçün cü Murat devrinde Beylerbeyi olan Mehmet Paşa yalısını bu
civara yaptırmıştı. Halk ona
izafeten buraya Beylerbeyi den meşini istemiş ve isim de öyle
ce zamanımıza kadar gelmiş
tir.
Arnavutköy ise ismini Arna vutların buraya yerleşmiş olma ları yüzünden almıştır. Tıpkı Polonez Köyü’nün PolonyalIla rın yerleştikleri bir yer olduğu gibi. Nitekim İstanbul’da daha pek çok semt vardır ki isimle rini ya orada yerleşen halkın adına ya da civardaki selâtin camilere göre almıştır. Sultan ahmet, Ayasofya, Süleymaniye, Yenicami, Arapcami vs. gibi.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi