Akdeniz bölgesinin en büyük
ihraç kalemlerinden biri olan
domates, bölge ekonomisine
katkısıyla dikkat çekiyor.
Mutfaklarımızın olmazsa
olmazı olan domates hem
mutfaklarımıza lezzet
katıyor hem de sağlık
açısından önemli yer teşkil
ediyor. Pembe domatesin
yetiştiği yer olarak bilinen
Burdur’un beldelerinden
Yusufça Beldesi Belediye
Başkanı Sayın Hüseyin
Özarslan ile yaptığımız
söyleşiyi yayınlıyoruz.
DERGİ AYRINTI: Yusufça Belediye Başkanı Sayın Hüseyin Özarslan, Yusufça dediğimizde neden pembe ve Tybif domates akıllara geliyor? Diğer üretilen domateslerden farkı nedir? Yusufça Belediye Başkanı Sayın Hü-seyin Özarslan: Neden farklı olduğunu
domatesimizi tadan insanların söyle-mesi lazım. Bizim Yusufçamız havası ve suyu ile domateslere o güzel aromasını veriyor. Yusufça’da yetiştirilen domates-lerimizin bir özelliği de pembe olmasıdır. Bu pembe domateslerimizin aroması ve tadı tüketici açısından aranan bir cinstir. Tabi ki çevremizde Akdeniz bölgesinde binlerce ton domates yetişmekte. Her domatesin her bölgenin ayrı bir aroması ve tadı vardır ancak; bugün ihracatta ve iç piyasada pembe domatesin aranır ol-ması, “Yusufça domatesi mi?” diye sorul-ması bizleri mutlu ediyor. Bugün çevre illerde ve ilçelerde yetişen domates ka-dar üretmesek de Yusufça topraklarında yetişen domatesin farklılığı aranmakta. Belde olarak toprak yapımız, suyumuz ve iklim şartları uygun olması burada yetişen domateslerimize ayrı bir özellik veriyor. Bugün Yusufçamızda 800 hektar sera var, 16 bin ton domates üretiliyor. Bizler belediye olarak göreve başladığı-mızda ilk sene domates şenlikleri
düzen-ledik. Bu şenlikleri düzenlemekteki ana sebep buraya özel olan aroması ile tadı ile ayrıcalıklı olan pembe domatesimizi tanıtmak olarak bakılması gerek. Ayrıca Yusufçamızda pempe domates kadar Tybif domates türü de yetiştiriliyor. Bu ürünümüz pembe domates kadar da tu-tulmakta ve verimlidir.
AYRINTI: Sayın Özarslan, sağlık açısından domatesin faydaları nedir dersek bize ne söylersiniz?
ÖZARSLAN: Bunun tıbbi terimini
araş-tırdığımız, öğrendiğimiz kadar anlat-maya çalışalım. Tabi domatesin sağlık açısından faydalarını hocalarımız, bilim adamlarımız yazmışlar. Bizler de oradan öğreniyoruz. Geçmişten günümüze halk arasında domatesin faydaları ile ilgili bir-çok iddia ortaya atıldı ve konuşulmaya da devam ediyor. Aynı zamanda Türki-ye’de ve de dünya genelinde domatesin faydaları ve domatesin cinselliğe fayda-ları ile ilgili birçok araştırma yapılmıştır. Peki, bu yapılan bilimsel çalışmalara göre mucize sebze domatesin faydaları nelerdir ve domatesin kalorisi ile besin değeri nasıldır sorusu akıllarımıza gel-mekte. Hocalarımızın araştırmalarında domateslerdeki antioksidanlar, kanser, diyabet ve kalp hastalığı bunlardan bir-kaçı olan çeşitli ölümcül hastalıklara kar-şı koruma sağladığı yazılmakta.
Domates, kilo vermek ve kan basıncı seviyelerini korumak isteyen in-sanlar için son derece faydalı olduğu ayrıca, diyabet yönetiminde viz-yon ve yardımın geliştirilmesine yardımcı olduğu, daha da önemlisi, hamile kadınlar için faydalı olduğu yazılmakta.
Domates kanseri önlemeye yardımcı olur
Amerikan Kanser Araştırma Enstitüsü’ne göre, domateslerdeki liko-pen meyvenin antikanser özelliklerinden sorumlu olabileceği, Liko-pen, karotenoid ailesinde bir antioksidandır. Güçlü antioksidan özel-liklerinin, çeşitli nedenlerden dolayı vücudumuzda üretilen serbest radikalleri nötralize ettiği bulunmuştur. Laboratuvar çalışmaları bile domates bileşenlerinin birkaç kanser hücresi tipinin çoğalmasını ön-lediğini göstermektedir.
Domates kan basıncını düzenler
Domateslerdeki likopenin de kan basıncını düşürdüğü gösterilmiştir. Domates ayrıca kan basıncı seviyelerini dü-şürdüğü bilinen bir mineral olan potasyum açısından da zengindir. Bunun nedeni potasyumun sodyumun etkile-rini azaltmasıdır. Aslında, ne kadar potasyum tüketirseniz, idrarla daha fazla sodyum kaybedersiniz. Bunun yanı sıra, potasyum kan damarlarınızın duvarlarındaki gerilimi hafif-leterek kan basıncını daha da azaltır.
Çin’deki bir araştırmaya göre, domates suyu vücut ağırlığı-nı, vücut yağını ve bel çevresini önemli ölçüde azaltabilir. Ayrıca kilo alımına katkıda bulunabilecek kolesterol seviye-lerini düşürebilir. Büyük bir antioksidan kaynağı olmasının yanı sıra, domatesler lif bakımından da zengindir ve kalori-si düşüktür. Böylece, tokluğu arttırır ve hatta kalori alımını azaltır, böylece kilo kaybına yardımcı olurlar.
Domates ayrıca büzücü olarak harika çalışır ve yüz dokusu-nu iyileştirir. Fazla yağları cildinizden alır ve yüzünüzü daha uzun süre taze tutar. Yapmanız gereken tek şey taze doma-tes ve salatalık sularını karıştırmak. Bir pamuk topu
kullana-rak, suyu düzenli olarak yüzünüze uygulamak.
Domatesler, sindirim sularının önemli bir bileşeni olan iyi klorür kaynaklarıdır.
Domatesin cinselliğe faydaları
Domates bazen, belki de meyvenin dokusu veya içerdikleri asitlerin dudaklara ve ağza kan pompalaması ve aynı za-manda kan akışını uyarması nedeniyle “aşk elması” olarak adlandırılır. Ek olarak, bazı araştırmalar domateslerin cinsel performansı artırabileceğini ve kas kontrolünü geliştirebi-leceğini makalelerde yazılmakta.
Domatesin cilde faydaları
Domates cilt ve saç sağlığını geliştirir. Domates çoğu gü-zellik bakımında önemli bir bileşendir. Büyük gözenekleri iyileştirmeye, sivilceleri tedavi etmeye, güneş yanığını ya-tıştırmaya ve donuk cildi canlandırmaya yardımcı olurlar. Domatesteki antioksidanlar, özellikle likopen, hücresel ha-sar ve cilt iltihabı ile savaşır.
