— Müşir Ahmed izzet Paşa'nın Hatıratı— T T .
206
— Karl KLINGHARDTDENKWÜRDIGKEITEN DES MARSCHALLS İ Z Z E T P A S C H A .
Chef des Generalstabs der Türkischen Armee, Kriegsminister, Oberbefehlshaber, Groß wezir, Auß en-minister, Minister des Inneren. Ein kritischer Beitrag zur Kriegsschuldfrage. Leipzig 1927. Verlag von K.F.
Koehler. Druck von Oscar Brandstetter. 309 + [3] s. + 1 resim + arka kapak içindeki gözde 6 katalanan harita. 22x16. Yayımcısının orijinal cildinde.
"...Müşir Ahmed İzzet Paşa (1864-1937) OsmanlI İmparatorluğunun son sadrazamlarındandır. Manastırın Nasliç :asabasında doğdu. Van Mutasarrıfı Haydar Beyin oğludur. 1887'de Kurmay Yüzbaşı olarak mektepten çıktı. İki yıl sonra ralağası iken Almanya'ya gönderildi. Dört yıl sonra dönerek Erkân-ı Harbiye dairesine memur edildi ve Binbaşı oldu. Bir sene nra memuriyetle Bulgaristan'a ve 1896 da Yunan muharebesine gönderildi. Ertesi sene Şam Redif Fırkasına, 1902 de ebel-i Duruz Kumandanlığına, bir sene sonra da Yemen'e gönderilen kuvvetlerin Kurmay Başkanlığına tayin edildi, emen'de üçbuçuk yıl bulundu. Liva (General) ve Ferik (Korgeneral) rütbelerini orada aldı. 1908 İnkılâbından sonra Erkân-ı Harbiye Reisliği ile İstanbul'a getirildi. Bir aralık Yemen'e kumandan olarak tekrar gitti ve orada iken Âyan azası oldu.
Balkan Harbinin sonuna doğru Yemen'den dönerek önce Erkân-ı Harbiye Reisi, biraz sonra Başkumandan vekili sıfatıyla Çatalca müdafaasına çalışmış, Mahmut Şevket Paşa öldürülünce Harbiye Nazırı oldu. Bu arada Birinci Ferik (Orgeneral) oldu. 1916'da Doğuda İkinci Ordu Kumandanı, bir sene sonrada Umum Kafkas Cephesi Kumandanı oldu. Brestlitovsk ve Bükreş Konferanslarında Askeri murahhas olarak bulunmuştu. Birinci Cihan harbinin mağlubiyetle neticelenmesi üzerine ittihatçı kabine azasından başlıcaları memleketten kaçınca Müşir (Mareşal) rütbesiyle Sadrazam oldu. 25 gün sonra bu görevinden istifa etti.
Tevfik Paşa'nın mütarekeden sonra ikinci kabinesinde Dahiliye Nazırı iken bir heyetle birlikte önce Bileciğe, sonra Ankara'ya gitti. Daima temiz tanınmış bir asker ve bir devlet adamı olan Ahmed İzzet Paşa, eğer Anadolu'daki milli harekete katılıp Ankara'da kalsaydı siyasi hayatını daha iyi bir surette bitirecekti..." (I.A. Gövsa. Türk Meşhurları Ansiklopedisi'den kısaltılarak alındı.)
_________ _____________________________________1 ömilyon İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi
