• Sonuç bulunamadı

SİVAS’IN BİR KÖYÜNDE BRUSELLA SEROPREVALANSI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "SİVAS’IN BİR KÖYÜNDE BRUSELLA SEROPREVALANSI"

Copied!
5
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

19

Sivas’ın Bir Köyünde Brusella

Seroprevalansı

*

Ahmet ALİM, Levent ÖZDEMİR, Seher ARSLAN, Naim NUR, Haldun SÜMER

1 Sivas İl Sağlık Müdürlüğü, Halk Sağlığı Laboratuvarı, Sivas  Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı

Yazışma Adresi: Doç. Dr. Levent Özdemir, Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Sivas e-posta: lozdemir@cumhuriyet.edu.tr

Bu çalışma IX. Halk Sağlığı Kongresi’nde sözel bildiri olarak sunulmuştur.

A r a ş t ı r m a m a k a l e s i

®

Ö

ZET

Amaç: Sivas’ın bir köyünde brusella seroprevalansının

araş-tırılması

Yöntem: Çalışma kesitsel bir araştırma olarak planlanmış

00 yılı Nisan-Mayıs aylarında tamamlanmıştır. Çalışmaya basit rasgele örneklem yöntemi kullanılarak 0 yaş üzeri 500 kişiyi temsil eden 109 kişi dahil edilmiş, 106’sına ulaşılmıştır (%97,). Çalışmaya alınanlardan kan örnekleri toplanmış ve Brusella Aglütinasyon Testleri (Rose Bengal ve Wright) uygu-lanmıştır. Rose Bengal Testi pozitif olanlara Wright Testi yapıl-mıştır. Bireylere hastalık belirtileri, risk altındaki bireyler ve ko-runma yolları ile ilgili olarak eğitim verilmiş ve gerekenler te-davi edilmiştir. İstatistiksel analizde Ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular: Çalışmaya alınan 106 kişinin 56’sı (%5,8) kadın,

50’si (%47,) erkektir. Yaş ile seropozitiflik arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Çalışmaya alınan 106 kişiden ’sinde Rose Bengal Testi pozitif sonuçlanmıştır. Rose Bengal pozitif  kişiye Wright Testi uygulanmıştır. 106 kişi değerlendirildiğinde toplam 16 kişide (%15,1) brusella seropozitifliği tespit edilmiştir. Kadınlarda seropozitiflik %5,4 iken, erkeklerde bu sıklık %6,0 ile anlamlı derecede yüksek olarak tespit edilmiştir (p<0,05).

Sonuç: Brusella dünyada gelişmiş ülkeler dışında önemli ve

yaygın bir hastalıktır. Türkiye sıklığın fazla olduğu ülkeler arasında bulunmaktadır. Sadece hayvancılıkla uğraşan kesim değil, bu hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketenler de risk altında bulunmaktadır. Bu nedenle zoonotik bir hastalık olan brusella için veteriner hekimlerle işbirliği yapılması, halka hastalık, bulaşma yolları ve korunma hakkında sağlık eğitimi verilmesi, sağlık çalışanlarının konuya ilgisinin çekilmesi ge-rekmektedir

Anahtar Kelimeler: Brusella, Seroprevalans, Rose Bengal,

Wright

®

A

BSTRACT

Objective: The objective was to investigate the

seropreva-lance of Brucelle in village of Sivas.

Method: The study was cross-sectional and conducted

between April and June 00. The study population of 109 su-bjects was selected from 500 individuals aged ≥30 years. We were able to contact 106 of them (%97.). Blood samples were withdrawn and Brucella Agglutination test (Rose Bengal and Wright) was performed. Wright test was employed to the cases with positive Rose Bengal Test. Information about the disease, population under risk and measures for prevention was given to the cases and if required the cases were treated. Chi-Square test was used for statistical analysis.

Findings: Among 106 cases enrolled 56 (5.8%) were

fe-male and 50 were (47.%) fe-male. No significant association was found between age and seropositivity. Among 106 cases,  had positive Rose Bengal Test. In Rose Bengal positive  cases, Wright Test was used. When 106 cases were evaluated, 16 cases (15.1%) had brusella seropositivity. Woman had sero-positivity rate of 5.4%, while in male cases it was significantly different from it with a rate of 6.0% (p<0.05).

Conclusion: Brusella is an important disease except for the

developed countries. Turkey belongs to the group of countries with high prevalence. Not only the people deals with cattle, but the consumers are under high risk for the disease. That’s why there is need of collaboration with the veterinarians, edu-cation given to the public about the disease, its spreading ways, and methods for prevention and the interest of health staff to the subject.

Key Words: Brucella, Seroprevalence, Rose Bengal,

Wright

The Seroprevalance of Brucelle in

Village of Sivas

(2)

Giriş ve Amaç

Brusellozis, brusellalar tarafından oluşturulan enfek-siyöz, genellikle subakut ve kronik seyirli zoonoz bir hastalıktır. Enfekte inek sütlerinin herhangi bir pastö-rizasyon işlemine tabii tutulmadan tüketilmesi, peynir veya tereyağı üretiminde kullanılması, ülkemizde Gü-neydoğu Anadolu Bölgesi’nde çiğ köfte yeme alışkanlığı önemli enfeksiyon kaynaklarındandır. Peynir, çökelek halinde bekletildiği zaman brusellanın yaşam süresi üç aya kadar çıkar. Enfekte hayvan gübresi kullanılan top-rakta yetişen taze sebzelerle de hastalığın bulaşabildiği bildirilmektedir. İnsandan insana bulaşma seyrek ya da hiç görülmemektedir. Yaralı deriden veya ağızdan alı-nan mikroorganizma önce en yakın lenf noduna, oradan kana geçerek kemik iliğine, eklemlere, sinirlere, beyine ve özellikle de cinsel organlara yerleşerek hastalık oluş-turmaya başlar. B.melitensis, B.abortus, B.suis, B.ovis, B.neotane ve B.canis olarak adlandırılan tipleri bulun-maktadır (1). İnsanlarda üşüme, dalgalı ateş ve terleme, karın ve eklem ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir. Ateş 40oC’nin üstünde olup, gebe kadınlarda

düşükle-re neden olur. Erkeklerde orşitis sonu kısırlık oluşabilir. Bazen ciddi komplikasyonlar sonu hastalık ölümle so-nuçlanabilir

Brusellozis tedavisinde doksisiklin ve streptomisin kombinasyonu ya da rifampisin ve trimetoprim/sülfome-takzasol kombinasyonu kullanılabilir. Diğer bir seçenek rifampisinle birlikte oflakzosin kombinasyonudur ().

Sivas İl Sağlık Müdürlüğü tarafından semt pazarla-rından toplanan peynirlerde Sivas geneli için toplam brusella üreme sıklığı %7,8, araştırmayı yaptığımız köy-den gelen peynirlerde üreme sıklığı %, olarak tespit edilmesi nedeniyle bu köyde yaşayan kişilerde brusella seroprevalansı araştırılmıştır.

Yöntem

Kesitsel bir araştırma olarak planlanan çalışma Sivas’ın bir köyünde 00 yılı Nisan-Mayıs aylarında tamam-lanmıştır. Çalışmaya, basit rasgele örnekleme yöntemi kullanılarak toplam 400 kişiden 0 yaş üzeri 500 ki-şiyi temsil eden 109 kişi dahil edilmiş, 106’sına (%97,) ulaşılmıştır. Araştırmaya katılanlarla katılmayanların yaş ve cinsiyete göre dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmemiştir (p>0,05). Çalışmaya alınanlar çalışmanın amacı ve yöntemi hakkında bilgi-lendirilmiş ve çalışmanın etik kurul raporu alınmıştır. Alınan kan örnekleri 40C’de saklanarak aşı kabıyla 4

saat içinde laboratuvara ulaştırılmıştır ve serolojik testler uygulanıncaya kadar -0oC’de saklanmıştır. Örneklere

Brusella Aglütinasyon Testleri (Rose Bengal ve Wright)

uygulanmıştır. Rose Bengal Plate Test antijeni (B. abortus S99 ölü suşunun standardize süspansiyonundan oluşan) serum ile karıştırılmış ve 4 dakika boyunca çevrilmiştir. Sonuçlar hemen değerlendirilmiştir. Pembe renkle bir-likte halka oluşumu ya da açılmayla birbir-likte hafif aglüti-nasyon (+), açılmayla birlikte karakteristik aglütiaglüti-nasyon olması (++) pozitif olarak değerlendirilmiştir. Wright aglütinasyon testi ile Rose Bengal pozitif olan örnekler doğrulanmıştır. Kısaca test antijeni 1/100 oranında fenol salinle seyreltilmiş ve kullanılmadan önce en az 1 saat bekletilmiştir. Bütün serumlar düzenli olarak 1/0’den 1/180’e kadar seyreltilmiştir. Antijen ve serum bir tüp içerisinde nazikçe karıştırılmış ve 37oC’de 48 saat

in-kübe edilmiştir. İnkübasyon periyodundan sonra tüpler mat siyah bir fon önünde değerlendirilmiştir. Nazikçe çalkalamadan önce veya sonra tüpün dibinde aglüti-nasyon ve süspansiyonda berraklaşma olması pozitif sonuç olarak kabul edilmiştir. Negatif örnekler bulanık kalmış ve aglütinasyon gözlenmemiştir. Brusella maru-ziyeti için 1/80 titrede pozitiflik, brusellozis için 1/160 titrede pozitiflik belirleyici olarak kabul edildiğinden çalışmada 1/80 ve üzeri titrasyonu pozitif olarak kabul edilmiştir (3). Analizler Sivas il Sağlık Müdürlüğü Halk Sağlığı Laboratuvarı’nda yapılmıştır. İstatistiksel analizde Ki-kare testi kullanılmıştır.

Bulgular

Çalışmaya alınan 106 kişinin 56’sı (%5,8) kadın, 50’si (%47,) erkektir; yaş ortalamaları 40,9±19,6 (X±SD, yaş aralığı 0-80) olarak bulunmuştur. Yaş ile seropozi-tiflik arasında anlamlı ilişki bulunamamıştır. Çalışmaya alınan 106 kişiden ’sinde Rose Bengal Testi pozitif so-nuçlanmıştır. Rose Bengal pozitif  kişiye Wright Testi uygulanmıştır.  kişiden 16’sında Wright Testi 1/80 ve üzeri titrede pozitif sonuç vermiştir. Tablo 1’de Wright Testi yapılan  kişinin titrelere göre pozitifliği değerlen-dirilmiştir.

Tablo 1. Kan Örneklerinde Yapılan Rose Bengal Testi ile

Pozi-tif Bulunan Vakaların Wright Testi Titrasyonuna Göre Dağılımı (Sivas, 2002. Aglütinasyon Titresi S % <1/40 4 18, 1/40  9,1 1/80 7 31,8 1/160 ve üzeri 9 40,9 Toplam  100,0

(3)

1

106 kişi değerlendirildiğinde toplam 16 kişide (%15,1) brusella seropozitifliği tespit edilmiştir. Brusella seropozitifliğinin cinsiyete göre dağılımı Tablo ’de ve-rilmiştir. Kadınlarda seropozitiflik %5,4 iken, erkeklerde bu sıklık %6,0 ile anlamlı derecede yüksek olarak tespit edilmiştir (p<0.05).

Tablo 2. Vakaların Wrigth Testi ile 1/80 ve Üzeri Titrede

Sero-pozitif Olarak Kabul Edildiği Durumda SeroSero-pozitifliğin Cinsi-yete Göre Dağılımı (Sivas, 2002)

Seropozitif Seronegatif Toplam Sayı % Sayı % Kadın 3 5,4 53 94,6 56 Erkek 13 6,0 37 74,0 50 Toplam 16 15,1 90 84,9 106 x2=8,78, p<0,05

Tablo 3’de bruselloz için risk faktörü olup olmama-sına göre seropozitiflik verilmiştir. Hayvanlarla direk temas, hijyenik olmayan et, pastorize edilmemiş süt ve ürünlerinin kullanımı, meslek gibi özellikler risk faktörü olarak kabul edilmiştir. Risk faktörü olanlarda seropozitiflik %1,5 iken, olmayanlara göre (%4,9) is-tatistiksel olarak anlamlı derecede farklı bulunmuştur (p<0,05).

Tablo 3. Seropozitifliğin Brusella İçin Risk Faktörü Bulunup

Bulunmamasına Göre Dağılımı (Sivas, 2002)

Seropozitif Seronegatif

Toplam

Risk faktörü Sayı % Sayı %

Var 14 1,5 51 78,5 65

Yok  4,9 39 95,1 41

Toplam 16 15,1 90 84,9 106

x2=5,45, p<0,05

Tartışma ve Sonuç

İnsan bruselloz vakalarının sayısı süt ve süt ürünleri tü-ketimiyle direkt olarak ilişkilidir (3). Özellikle peynir ve kontamine mandra ürünlerinin yenmesiyle hastalık bu-laşır. Çalışmanın yapıldığı bölgede pişirilmemiş sütten geleneksel yöntemlerle hazırlanan peynir üretimi sıktır. Pastörize süt kullanımının çok yaygın olmaması bölge-deki bruselloz vakalarının yüksekliğine katkıda bulun-maktadır. Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre Türkiye’de 00 yılında 17765 brusella vakası tespit edilmiştir (5). Sivas Sağlık Müdürlüğü verilerine göre 00 yılında Si-vas İli’nde 196 brusella vakası bildirilmiştir (6). Bu alanda

çalışmalar çoğunlukla buruselloz açısından yüksek risk taşıyan gruplar üzerinde yapılmıştır. Prevalanslar bölge-den bölgeye, ülkebölge-den ülkeye farklılıklar göstermektedir. Erzincan İli’nde yapılan bir çalışmada brusella seropo-zitifliği %15,5 (7), Sivas’ta 00 yılında yaşlı nüfustan 750 kişi üzerinde yapılan bir çalışmada %3, olarak bulunmuştur (8). Van İli’nde Ceylan ve arkadaşları tara-fından besicilerde yapılan bir çalışmada bruselloz sero-pozitifliği insanlarda Rose Bengal ile %6,7, Wrigth ile %7, olarak bulunmuştur (9). Aslan ve arkadaşlarının (10) Malatya’da yaptıkları çalışmada brusella prevalansı %5,1, Günhan ve arkadaşlarının (11) kedi besleyenler-de yaptığı çalışmada %5,5, Beril ve arkadaşlarının (1) Manisa ilindeki risk gruplarında yaptığı çalışmada %5,7 olarak bulunmuştur.

Bozkurt ve Aytaç’ın Ankara’da yaptığı çalışmaların-da Doğankent Sağlık Ocağı Bölgesi’nde yaşayan 0 yaş üzeri erişkinlerde Bruselloz prevalansı Lam Aglütinasyon Testi (LAT) ile %11,0, Serum Aglütinasyon Testi (SAT) ile %0,3 olarak saptanmıştır (13).

Avrupa ülkelerinde 000 yılında insanlarda 847 bruselloz vakası tespit edilmiştir (14). Orta Amerika’da yüksek riskli grupta yapılan bir çalışmada prevalans %45,0 (15), İspanya’da brusella seroprevalansı %17,0 olarak bildirilmiştir (16). Aktif hastalığın insidans hızı (yıllık) Yunanistan’da 1110/100000, Suudi Arabistan’da 18/100000, Lübnan’da 8,1/100000, Ürdün’de 16,7-9,9/100000 olarak rapor edilmiştir (17-1). Suudi Arabistan’da yapılan çeşitli çalışmalarda brusella serop-revalansları %15,0-,9 arasında bulunmuştur (-5). Dimitrov ve arkadaşları Kuveyt’te yaşayan değişik ulusla-ra mensup 1836 kişiden topladığı serumlarda brusella se-roprevalansını %4,8 olarak tespit etmiştir (6). Sudan’da %15,0, Gana’da %6,6, Çad’da %3,8, Brezilya’da %30,0 seropozitiflik tespit edilmiştir (7-30).

Bazı meslek gruplarında farklı hızlar bulunmuştur. Kuzey Ürdün’de yüksek riskli grupta brusella seropreva-lansı %8, olarak bulunmuştur (31). İngiltere’de yapılan bir çalışmada incelenen 105 serum örneğinde 18 kişide seropozitiflik ve yanlızca iki kişide akut brusellozis tespit edilmiştir (3). İspanya’da tarım işçiIerinde %3,1 (33), tıbbi atık işçilerinde %45,9 brusella seropozitifliği tespit edilmiştir (34). Avcılarda seropozitiflik %15,0 olarak bu-lunmuştur (35).

Çalışmada %15,1 olan seropozitiflik bir çok bölge-den yüksektir. Suudi Arabistan, Kuveyt, Brezilya gibi ülkelerle ülkemizden Erzincan ve Van gibi illerde çalış-mayla benzer seroprevalans hızları bulunmuştur. Çalış-manın yapıldığı köyde yaşayanların çoğu hayvancılıkla uğraşmaktadırlar. Çiğ sütten yapılan peynir, pastörize

(4)

olmayan süt tüketenlerde, hayvanlarla temas halinde olanlarda, mesleksel maruziyeti olanlarda (kasap, besici) seroprevalans risk faktörlerine maruz kalmayanlara göre anlamlı derecede farklı bulunmuştur. Bu bulgu riskli gruplarda yapılan diğer çalışmalarla uyum göstermekte-dir (30, 33-34).

Çalışmada erkeklerde seropozitifliğin kadınlara göre anlamlı derecede fazla olduğu görülmektedir. Çalışmay-la uyumlu oÇalışmay-larak seropozitifliğin erkeklerde yüksek ol-duğu çalışmalar da vardır (8-9, 4). Bununla birlikte bazı araştırmacılar erkeklerle kadınlar arasında seropozitiflik açısından fark olmadığını bildirmişlerdir (7, 7, 30). Ça-lışmadaki cinsiyet farklılığının nedeni aslında mesleki farklılık olabilir. Çalışmanın yapıldığı köyde hayvancı-lıkla daha çok erkekler uğraşmaktadır.

Brusella Dünya’da gelişmiş ülkeler dışında önemli ve yaygın bir hastalıktır. Türkiye sıklığın fazla olduğu ülke-ler arasında bulunmaktadır. Sadece hayvancılıkla uğra-şan kesim değil, bu hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketenler de risk altında bulunmaktadır. Bu nedenle zo-onotik bir hastalık olan brusella için veteriner hekimlerle işbirliği yapılması, halka hastalık, bulaşma yolları ve ko-runma hakkında sağlık eğitimi verilmesi, sağlık çalışanla-rının konuya ilgisinin çekilmesi gerekmektedir.

®

K

AYNAKLAR

1. Dobrean V, Opris A, Daraban S. An epidemiological and surveillance overviev of brucellosis in Romania. Vet Microbiol 000;90:157-163.

. SOA Shamelian. Diagnosis and treatment of brucellosis. The Netherlands Journal of Medicine 000;56:198-199. 3. Bilgehan H. Klinik mikrobiyolojik tanı. Ankara: Şafak

Matbaacılık;1995 ss 4-7.

4. Topçu A, Söyletir G, Doğanay M. Brusella. İnfeksiyon hastalıkları, İstanbul: Nobel Tıp Kitapevleri; 1996 p 456-491.

5. Türkiye sağlık istatistikleri, 00. http:// www.saglik.gov. tr/extras/istatistikler/ temel00/ t51.htm., Erişim Tarihi: 07.01.005

6. Sivas istatistik yıllığı. Sağlık Bakanlığı 003 p 43.

7. Göktaş P. The increase in brucellosis cases in Erzincan. Turkey. Turkish Journal of Infection 1990; 4:475-481 8. Sümer H, Sümer Z, Alim A et al. Seroprevelance of

brucella in an elderly population in Mid Anatolia, Turkey. J Health Popul Nutr 003;1:158-161.

9. Ebubekir C, Hasan I, Turan B ve ark. Van iline bağlı bazı köylerde insan ve hayvan populasyonunda bruselloz seroprevalansı. Van Tıp Dergi 003;10(1):1-5.

10. Aslan T, Genç M, Güneş G. Brucellosis screening using wright tecqnique on some selected groups in Malatya

province. Journal of Turgut Özal Medical Center 1995;: 354-358.

11. Günhan C, Karakartal G, Büke M et al. The prevelance of brucellosis among cattle raisers. The First International Congress of Infectious Diseases, Poster Session, 1987. 1. Beril Ö, Özlem T, Gönül D ve ark. Manisa ilindeki risk

gruplarında bruselloz seroprevalansı. İnfeksiyon Derg 1998;1(4):453-457.

13. Bozkurt Ş, Aytaç N. Doğankent Sağlık Ocağı Bölgesi’nde yaşayan 0 yaş üzeri erişkinlerde bruselloz prevalansı. Ankara Üniv Tıp Fak Mec 001;54(1):3-30.

14. Godfroid J, Kasbohrer A. Brucellosis in the European Union and Norway at the turn of the twenty first century. Vet Microbiol 00;90:135-145.

15. Moreno E. Brucellosis in Central America. Vet Microbiol 00;90:31-38.

16. Mendez Martinez C, Paez Jimenez A, Cortes Blanco M et al. Brucellosis outbreak due to unpasteurised raw goat cheese in Andalucia (Spain), January-March 00;8: 164-168.

17. Hadjichristodoulou C, Soteirades E, Goutzianna G. et al. Surveillance of brucellosis in rural area of Greece: Application of the computerized mapping programme. Eur J of Epidemiol 1999;15:77-83.

18. Bikas C, Jelastopulu E, Leotsidinis M. Epidemiology of human brucellosis in rural area of North-Wetstern Peloponnese in Greece. Eur J of Epidemiol 003; 18:67-74.

19. Crump JA, Yousseg FG, Luby SP, et al. Estimating the incidence of typhoid fever and other febrile illnesses in devoloping countries. Emerg Infect Dis 003; 9: 539-544.

0. Kalaajieh WK. Epidemiology of human brucellosis in Lebanon, in 1977 Medecine et Melodies Infectieuses 000;30:43-46.

1. Abu Saqra QM. Epidemiological aspects of brucellosis in Jordan. Eur Journal of Epidemiol 000;16:581-584. . Al Sekait MA. Seroepidemiological survey of brucellosis

antibodies in Saudi Arabia. Ann of Saudi Medicine 1999;19:19-.

3. Musa MT, Shigidi MTA, Saeed OM. Brucellosis in humans associated with animals. Saudi Med J 1999;0:311-315. 4. Alballa SR. Epidemiology of human brucellosis in Southern

Saudi Arabia. J of Tropical Medicine and Hygiene 1995;98:185-189.

5. Ali MM, Lal B, Reddy R. Brucellosis in a rural community. Saudi Medical J 1998; 19:98-300.

6. Dimitrov TS, Panigrahi D, Emara Met al. Seroepidemiological and microbiological study of brucellosis in Kuwait. Med Princ Pract 004 Jul-Aug;13(4):15-19.

7. El Ansary EHH, Mohammed BA, Hamad ARA et al. Brucellosis among animals and human contacts in Eastern Sudan. Saudi Medical J 001;:577-579.

8. Kubuafor DK, Awumbila B, Akanmori BD. Seroprevolence of bruscellosis in cattle and humans in the Akwopim- South district of Ghana. Public health implications. Acta Trop 000;76:45-48.

(5)

3

9. Schelling E, Diguimbaye C, Daoud S et al. Brucellosis and Q fever seroprevalances of nomadic pastoralists and their livestock in Chad. Prev Vet Med 003;61:79-93. 30. Martinez JEL, Teran CM. Brucellosis in Mexico: current

status and trends. Vet Microbiol 00;90:19-30.

31. Abosheda MN, Odeh JS, Abuessud M et al. Seroprevelance of brucellosis among high risk people in nothern Jordan. Int J Epi 1996; 5:450-454.

3. RJ Henderson. Brucellosis in the dairy forming community and allied workers of Worcestershire. Lancet 1967;90:353-357.

33. Villamarin Vazquez JL, Chiva NF, Arnedo PA. Seroprevelance of brucellosis in agricultural workers living in Coastal Areas of Castellon, Spain. Salud Publica De Mexico 00;44:137-139.

34. Hernandez BL, Niveas PA, Castillo MJC. Seroprevalence of brucellosis in the workers of a plant of treatment of sanitary wastes. Med Clin 003;10: 376-377.

35. Deutz A, Fuchs K, Schuller F et al. Seroepidemiological studies of zoonotic infections in hunters in South-Eastern Austria: prevelances, risk factors. Berliner und Munchener Tierarztliche Wochen Schifrt 003;116:306-307.

Referanslar

Benzer Belgeler

Some of its marble Is still here in the buildings of the Mosque of Sultan Ahmet and the Ibrahim Pasha Palace.... The tiers of seats could have held a hundred thousand

On yıl önce, Ruhi Su ölümsüzlüğe kavuşunca, Sıdıka Hanım, büyük oğula savunman Necla Fertan’la

controller, and a scheduler that wishes to improve the efficiency in high data traffic. The developed method only assures that this QS mechanism provisions small real time

The stimuli that affects this affective organism include: i) inspiring (Minge, Wagner &amp; Kuhr (2016): an inspiring LMS platform will stimulate positive emotions

Fototoksik reaksiyonlara nadiren eşlik eden fotoonikoliz, ultraviyole ışınlarının etkisi ile tırnak plağının tırnak yatağından ayrılması durumudur.. Bu olgu

Since the thyroid gland normally does not have squamous epithelium, the etiology of the primary squamosal cell carcinoma of the thyroid gland is not known completely 6,7..

Bu yazıda bruselloz tedavisi ile dramatik olarak düzelen brusella epididimorşitli bir çocuk olgu sunulmuştur.. (J Pediatr Inf 2012;

Yapılan değerlendirmede çalışma süreleri ile seropozitiflik oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilememiştir (p değerleri sırası