PUL ve PULCULUK FiLATELi
(KiŞiSEL PUL)
ÖZET: “Pul, ön yüzünde çeşitli resim, şekil veya motiflere yer veren, arka yüzünde özel bir zamk bulunan; dikdörtgen, üçgen, altıgen, yuvarlak, simet-rik veya asimetsimet-rik hazırlanmış, çeşitli büyüklüklerde-ki olabilen değerli bir kâğıttır. Pulun ön yüzünde ait olduğu ülkenin adı ve para birimine göre değeri yazı-lıdır. Posta pulları bir ülkenin kültürel, politik, turistik ve ekonomik tanıtımını yapar. Bayrak gibi, toprak gibi bir bağımsızlık sembolüdür. Kişisel pul, çeşitli ülke-lerde pulculuğa yeni bir boyut getirmek ve posta ida-resine kaynak yaratmak amacıyla başlatılmıştır. Pulda yer alan görsel objeler doğum günü, evlilik yıldönü-mü, mezuniyet, Anneler Günü, Babalar Günü gibi özel günleri anma, bir kuruluşun yıldönümünü kutla-ma veya ticari bir ürünün tanıtımını yapkutla-ma akutla-maçları taşıyabilir.”
ANAHTAR KELİMELER: Pul, zarf, zamk, obje, koleksiyon, filateli.
ABSTRACT: “The stamp contains a special glue on the back face, which contains various pictu-res, figures or motifs on the front face; Rectangular, triangular, hexagonal, rounded, symmetrical or asy-mmetric prepared, of various sizes. The name of the country to which the flag belongs on the front side and the value according to currency is written. Posta-ge stamps make cultural, political, touristic and eco-nomic representation of an country. Like a flag, it is a symbol of independence like land. The personal stamp was launched in various countries to bring a new di-mension to pulp and to create resources for postal ad-ministration. The visual objects on the pulp may have the purpose of commemorating special days such as birthday, wedding anniversary, graduation, Anniver-sary Day, Father’s Day, celebrating the anniverAnniver-sary of a foundation, or promoting a commercial product. “
KEYWORDS: Stamp, envelope, gum, object, collection, philatelic.
Burdur PTT Başmüdürü Nevzat Kazan ile “pul ve pulculuk” hakkında yaptığımız söyleşiyi yayınlıyoruz.
FOTOĞRAFINIZ SİZDEN PULUNUZ PTT’DEN
DERGİ AYRINTI: Burdur PTT Başmüdürü Sayın Nevzat Kazan, bize pul, pulların tarihçesi, kişisel pullar ve pulculuk (filateli) hakkında bilgi verir misiniz?
PTT B. MÜDÜRÜ NEVZAT KA-ZAN: Mektup aracılığıyla hayatımıza
giren posta pulları, dünyada ilk kez 06 Mayıs 1840 tarihinde kullanılmıştır. Ül-kemizde ise pulun tarihi 13 Ocak 1863’e uzanır. Posta pulları aynı zamanda ko-leksiyonerler tarafından da büyük önem taşımaktadır.
Posta pulları bir ülkenin kültü-rel, politik, turistik ve ekonomik tanıtı-mını yapar. Bayrak gibi, toprak gibi bir bağımsızlık sembolüdür. Posta pulları ve bununla ilgili ilk gün zarfı, özel gün damgası, posta kartı ve benzeri
madde-leri biriktirmeye filateli (pulculuk), bu işi yapan kişiye de filatelist adı verilmekte-dir.
PUL NEDİR?
Pul, ön yüzünde çeşitli resim, şe-kil veya motiflere yer veren, arka yüzün-de özel bir zamk bulunan; dikdörtgen, üçgen, altıgen, yuvarlak, simetrik veya asimetrik hazırlanmış, çeşitli
büyüklük-lerdeki olabilen değerli bir kağıttır. Pu-lun ön yüzünde ait olduğu ülkenin adı ve para birimine göre değeri yazılıdır. Bu değere “normal değer” denir. Bazı ülke pullarında bu ülkenin adı ve normal değeri başka dil veya alfabede yazılabi-lir. Dünyada ilk pul İngiltere’de basıldığı için, yalnızca İngiliz pullarında devlet adı yazılı değildir.
KOLEKSİYON İÇİN PULLAR NASIL SAKLANMALI?
Koleksiyona konulacak pullarda aranan en önemli özellik, pulun sağlam olmasıdır. Yırtık, buruşuk, danteli kopuk, lekeli, kirli ve soluk pulların hiçbir değeri yoktur. Biriktirilen pullar damgalı ise üs-tündeki damga temiz ve okunaklı olma-lıdır. Pul hasarlı, damga koyu veya kirli ise o pul kusurlu sayılır. Pullar rutubetsiz or-tamda muhafaza edilmeli, pul albümleri
üst üste değil, dikey olarak dizilmelidir. Albümler ayda en az bir defa sayfa sayfa açarak havalandırılmalıdır. Pulu zarftan ayırmak için su dolu bir kaba koymalı, pul ve zarf birbirinden ayrılana kadar beklenmelidir. Daha sonra pul, zeminli kısmı üste gelecek şekilde kurumaya bı-rakılmalıdır. Pul tam olarak kurumadan kalın bir kitap arasına konulmalı, düzgün bir şekilde kalması sağlanmalıdır.
Bu esaslara göre hazırlanmış pul koleksiyonları, özel salonlarda sergilene-bilir. Bu sergiler filatelik sergi adını alır ve ulusal veya uluslararası nitelik taşıyabilir. İlgili sergi hakkında derneklerden bil-gi edinilebilir. Serbil-gilerin amacı pulların önemini anlamak, koleksiyonculuk zev-kini aşılamak, bu minik elçiler vasıtasıyla ülkeyi yabancılara tanıtmaktır.
KİŞİSEL PUL NEDİR?
Kişisel pul, çeşitli ülkelerde pul-culuğa yeni bir boyut getirmek ve pos-ta idaresine kaynak yaratmak amacıy-la başamacıy-latılmıştır. Ülkemizde kişisel pul hizmeti, Türk pulculuğunda bir yenilik olarak kuruluşunun 165’inci yılında, 25 Ekim 2005 tarihinde uygulamaya koyul-muştur. Bu uygulama kapsamında ger-çek ve tüzel kişiler tarafından gönderi-len görsel objeler pul olarak basılmakta, bu pullar gerek hatıra amaçlı gerekse de postada kullanılabilmektedir. Pulda yer alan görsel objeler doğum günü, evlilik yıldönümü, mezuniyet, Anneler Günü, Babalar Günü gibi özel günleri anma, bir kuruluşun yıldönümünü kutlama veya ticari bir ürünün tanıtımını yapma amaç-ları taşıyabilir.