TARIM DIŞI İSTİHDAM YÜKSELİŞTE
Seyfettin Gürsel ve Alper DinçerYönetici özeti
Mevsimsel düzeltilmiş verileri kullanarak, tarım dışı istihdamın 2007’nin son çeyreğinde 150 bin kişiyi aşkın gerilediğini, ancak 2008 ile beraber 247 bin kişi yükseldiğini tahmin ediyoruz. Böylece tarım dışı istihdama paralel olarak 2007’nin son çeyreğinde yüzde 3,4’e gerileyen büyümenin, 2008 ilk çeyrekte, yüzde 4’ün üzerinde gerçekleşmesini bekliyoruz.
Tarım dışı istihdam 2008’de yüzde 1,6 arttı
2007’de büyüme ve işgücü göstergeleri olumsuz bir görünüm çizdi. 2007’nin son çeyreğinde yıllık büyüme yüzde 3,4’e gerilerken, mevsimsel düzeltilmiş tarım dışı GSYH’de çeyrek itibariyle artış ancak yüzde 0,9’a seviyesindeydi. Tarım dışı istihdam ise 2007’nin son iki çeyreğinde mutlak olarak azaldı.
Ancak tarım dışı istihdamın eğilimi, 2008’in ile beraber yukarı yönelmiş bulunuyor (Şekil 1). 2007’de, tarım dışı istihdam mevsimsel düzeltilmiş serilerde, zayıf büyüme performansı nedeniyle yüzde 0’a kadar düşmüştü ve 2007’nin ikinci yarısında mutlak biçimde erimişti. Buna karşın TÜİK’in 2008 için açıkladığı işgücü göstergeleri tarım dışı istihdamın yükselişe geçtiğine işaret ediyor. 2008 Şubat-Mart-Nisan aylarının ortalamasını yansıtan istihdam verileri,
mevsimsel düzeltme sonrası, yılbaşından bugüne yüzde 1,6’lık bir artışa işaret ediyor (Şekil 1).
Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, betam Direktörü, seyfettin.gursel@bahcesehir.edu.tr
Alper Dinçer, betam, Araştırmacı, alper.dincer@bahcesehir.edu.tr
www.betam.bahcesehir.edu.tr
1Araştırma Notu 08/9
Şekil 1: Tarım dışı GSYH ve Tarım dışı İstihdam (2005-2008, mevsimsel düzeltilmiş)
İstihdam yükselen büyüme habercisi
TÜİK, 2005’ten beri işgücü göstergelerini hareketli üçer aylık verileri esas almak suretiyle her ay açıklamakta. Mart’ta açıklanan işgücü göstergeleri 2008 Şubat-Mart-Nisan döneminin hareketli ortalamasını yansıtıyor. Bu bakımdan Mart’ta açıklanan işgücü göstergeleri, büyüme açısından önemli bilgi içeriyor. Mevsimsel düzeltilmiş seride, tarım dışı istihdamın 2008 başından bugüne 247 bin artmış olması, 30 Haziran’da açıklanacak olan 2008 birinci çeyrek büyümesinin yüzde 4’ün üzerine çıkma ihtimalini kuvvetlendiriyor.
Ancak mevsimsel düzeltme GSYH için 40, tarım dışı istihdam için 39 gözlem ile gerçekleştirildi.1 Veri kısıtı sebebiyle mevsimsel düzeltme yöntemiyle elde edilen bulgulara temkinli yaklaşmak gerekmektedir. Zaman serisi uzadıkça tahminlerdeki hata payının azalmasını beklemekteyiz. Bu süre içerisinde mevsimsel düzeltilmiş tarım dışı istihdam ve GSYH arasındaki ilişkiyi dikkatle izlemeye devam edeceğiz.
1 Mevsimsel düzeltme ve işgücü serilerinin hesaplanması hakkında ayrıntılı bilgi için
Araştırma Notu 001: İşsizlik artıyor, işgücüne katılım düşüyor başlıklı
notumuza bakınız.
EK 1
Veriler Mevsimsel düzeltilmiş
Tarım dışı İşgücü Tarım dışı İstihdam Tarım dışı İşsizler Kentte İşgücüne Katılım Tarım dışı İşgücü Tarım dışı İstihdam Tarım dışı İşsizler Kentte İşgücüne Katılım Oca.05 16061 13620 2441 0.441 16185 13919 2217 0.447 Şub.05 16185 13693 2493 0.441 16324 14104 2221 0.449 Mar.05 16194 13846 2348 0.443 16321 14097 2237 0.451 Nis.05 16428 14227 2201 0.452 16446 14232 2242 0.452 May.05 16553 14484 2069 0.457 16526 14306 2262 0.455 Haz.05 16666 14583 2083 0.460 16654 14413 2273 0.456 Tem.05 16673 14556 2117 0.461 16644 14408 2275 0.456 Ağu.05 17025 14845 2179 0.462 16938 14674 2274 0.455 Eyl.05 17106 14899 2207 0.461 16986 14709 2282 0.456 Eki.05 17229 14972 2257 0.459 17119 14801 2313 0.457 Kas.05 17398 15015 2384 0.459 17312 14909 2356 0.459 Ara.05 17335 14856 2479 0.456 17381 14989 2317 0.459 Oca.06 17220 14654 2566 0.451 17352 14976 2330 0.458 Şub.06 16985 14472 2514 0.446 17131 14906 2240 0.454 Mar.06 17085 14745 2341 0.449 17220 15012 2230 0.455 Nis.06 17251 15095 2156 0.454 17270 15100 2196 0.456 May.06 17336 15342 1994 0.456 17307 15154 2180 0.454 Haz.06 17385 15386 1999 0.457 17373 15206 2181 0.453 Tem.06 17404 15368 2036 0.458 17373 15213 2188 0.453 Ağu.06 17533 15429 2104 0.461 17443 15251 2195 0.454 Eyl.06 17633 15517 2116 0.459 17510 15319 2188 0.454 Eki.06 17751 15638 2112 0.458 17636 15459 2165 0.456 Kas.06 17853 15675 2178 0.457 17765 15565 2153 0.457 Ara.06 17696 15342 2354 0.455 17743 15480 2200 0.458 Oca.07 17600 15188 2411 0.452 17735 15522 2189 0.459 Şub.07 17548 15057 2492 0.448 17699 15509 2220 0.457 Mar.07 17611 15304 2307 0.450 17750 15582 2197 0.456 Nis.07 17752 15551 2201 0.453 17772 15556 2241 0.455 May.07 17856 15802 2053 0.457 17826 15608 2245 0.455 Haz.07 17864 15810 2054 0.460 17852 15626 2241 0.456 Tem.07 17956 15873 2083 0.462 17924 15712 2238 0.457 Ağu.07 18030 15884 2146 0.463 17938 15701 2239 0.456 Eyl.07 18068 15900 2168 0.462 17941 15696 2242 0.457 Eki.07 18012 15797 2215 0.455 17896 15615 2270 0.453 Kas.07 17912 15655 2257 0.448 17823 15545 2231 0.448 Ara.07 17855 15534 2321 0.444 17903 15674 2170 0.447 Oca.08 17907 15436 2471 0.444 18045 15775 2244 0.450 Şub.08 17960 15410 2550 0.445 18115 15873 2273 0.453 Mar.08 18057 15637 2420 0.448 18199 15921 2305 0.456
