* Sorumlu yazar: Tel: 0 (322) 3386480 Faks: 0 (322) 3386439 e-posta: dikel@cu.edu.tr
Geliþ Tarihi: 10.06.2013 Kabul Tarihi: 01.08.2013
Bu çalýþmada Melezlemede kullanýlan diþi Nil Tilapia bireylerinin yaþ ve aðýrlýklarýnýn üretilen melez yavru sayýsýný üzerine etkileri incelenmiþtir. 1 ile 3 yaþlý ve 100 g ile 240 g civarýnda aðýrlýklara sahip Oreochromis niloticus diþileri, Oreochromis aureus erkekleri ile çiftleþtirilmiþtir. Denemede anaç yaþ ve büyüklüklerinin karþýlaþtýrmalý analizi yapýlmýþtýr. Çalýþmada dört farklý grup ele alýnmýþtýr. Bu gruplar yaþlý ve büyük anaçlardan oluþan G1, yaþlý ve küçük anaçlardan oluþan G2, genç ve büyüklerden oluþan G3 ve genç ve küçük anaçlardan oluþan G4'dür. Her tanka stok miktarý, 3 adet diþi ve 2 adet erkektir. Deneme sonucunda G1 grubundan ortalama 1071 adet melez yavru elde edilmiþ, buna karþýn Genç ve Küçük anaçlardan oluþan G4 grubundan ise 708 adet melez yavru üretilmiþtir. Sonuç olarak bu çalýþmada anaç boyu ile yavru sayýsý arasýnda pozitif bir korelasyon bulunmuþtur (R=0,51). Ancak bu pozitif korelasyon önemsiz olarak deðerlendirilmiþtir.
Anahtar Kelimeler: Tilapia, Melezleme, Anaç Boyu, Anaç Yaþý, Yavru Sayýsý. Özet
Effects of Broodstock Size and Age on Fry Production in Tilapia Hybridization
In this study, the effects of female Nile tilapia broodstock size and age on production of hybrid fry were investigated. Female
Oreochromis niloticus and male Oreochromis aureus were crossed between the age 1 and 3, and weight 100 g and 240 g. Comparative
analysis of age and size of broodstock revealed in different groups with young and old female broodstocks. In this experiment, four different groups were established; old and large size females (G1), old and small size females (G2), young and large size females (G3) and young and small size females (G4). The stocking rate was 3 females and 2 males in each tank for hybridization. It is generally admitted that in old and large size females we have almost 1071 hybrid fish individual and on the other hand in young and small size females have produced 708 fry fish hybrid. As a result, in this study positive correlation were found between the size of the broodstock fish and the number of fry, however this positive correlation wasn't evaluated as important to deal.
Keywords: Tilapia, Hybrid, Broodstock size, Broodstock age, Fry production. Abstract
Araþtýrma Makalesi Research Article
Anaç Boy ve Yaþýnýn Tilapia Melezlemede Yavru Üretimi Üzerine Etkisi
1* 1 2 1
Suat DÝKEL , Pýnar MUMOÐULLARINDA , Ilgýn ÖZÞAHÝNOÐLU , Gülay GÖK
1
Su Ürünleri Fakültesi, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye
2
Feke Meslek Yüksekokulu, Çukurova Üniversitesi, Adana, Türkiye
© Su Ürünleri Merkez Arastýrma Enstitüsü Müdürlügü, Trabzon
Tilapia üretimi son yýllardaki kazandýðý (Fitzsimmons vd., 2013). Bu üretimin en önemli önemi artýrarak sazan üretiminin hemen bölümünü yaklaþýk 1.350 milyon tonunu Çin tek ardýndan ikinci sýraya yerleþmiþtir. Dünya baþýna üretirken onu sýrayla Mýsýr 620 bin ton, çapýnda üretimi, FAO'nun son verilerine göre Endonezya 500 bin ton olarak izlemektedir 2010 yýlýnda 3,497 milyon tonu ve 2012 (Þekil 1). ABD önemli bir üretici olmamasýna yýlýnda ise 3,77 milyon tonu geçmiþtir raðmen Dünya tilapia ticaretine en önemli tüke-Giriþ
tici olarak yön vermektedir. Tilapia bu günlerde Macintosh ve Little, 1995). Tilapia üreme ABD'de karides, ton ve salmonun ardýndan biyoloji ve fizyolojisi pek çok detaylý çalýþma-dördüncü popüler su ürünleri olarak tüketicinin nýn konusu olmuþtur (Jalabert ve Zohar, 1982; beðenisini kazanmaktadýr. ABD 2012 yýlýnda Philippart ve Ruwet, 1982; Rana, 1988; 838 milyon $ tutarýnda tilapia ithal etmiþtir Brummet, 1995). Tilapia genellikle kültür (Fitzsimmons vd., 2013). koþullarýnda doðal ortamlarýna oranla daha erken ve daha küçük boydayken (30 g civarý) Tilapia üretimi günümüzde 85 ülkeye
cinsel olgunluða ulaþmaktadýr (De Graaf vd., daðýlmýþ olmakla beraber çözülme zorunluluðu
1999; El-Sayed, 2006). Tilapia üretiminde olan birçok sorun hali hazýrda önemini
kullanýlmasý gereken anaçlarýn yaþý hakkýnda korumaktadýr. Bu sorunlarýn baþýnda soðuða
deðiþik görüþler ve araþtýrma sonuçlarý karþý toleransýn düþüklüðü, dolayýsýyla üretim
paylaþýlmýþtýr. Bazý araþtýrmacýlar 1 yaþlý sezonunun kýsalmasý ve pazar boyuna
ulaþma-diþilerin melezlemede kullanýlmasýnýn (2 yaþlý da zorluklar gelmektedir. Küçük boyda pazara
anaçlarla deðiþtirmesinin) Florida kýrmýzý gitmek zorunda kalan tilapialarýn fileto
tilapia yavru üretimini artýrdýðýný iddia etmiþ-randýmanýnýn düþük olmasý piyasa deðerini
lerdir (Smith vd., 1991). Hatta bazý durumlarda olumsuz etkilemektedir. Bir diðer önemli sorun
anaç stoðunun ilk yumurta veriminin ardýndan olan erken yaþta cinsel olgunluða ulaþan
dinlendirilmek amacýyla diðer anaçlarla yer diþilerin yýl içinde çok sayýda yavru vermesi ile
deðiþtirmesinin dahi verimi artýrdýðýný bildiril-ortaya çýkan aþýrý çoðalma sorunudur.
mektedir (Costa-Pierce ve Hadikusumah, Tilapialarýn doðal veya kültür koþullarýnda,
1995). eþeysel olgunluk yaþý ve boyu konusunda kabul
edilebilir bir esneklik bulunmaktadýr (Rana, Tilapia yetiþtiriciliðinde tek cinsiyet 1988). Tilapianýn eþeysel olgunluða ulaþma- yetiþtiricilik ve soðuða toleransýn geliþtirilmesi sýna etkili bazý genetik ve çevresel faktörler gibi sorunlarýn çözülmesi için uygulanan en (örneðin; kondisyon faktörü, besin bulunur- geçerli çözümlerden birisi melezlemedir. luðu, iklimsel deðiþimler ve tür içi iliþkiler) Melezleme ile hem %100 erkek bireyler, hem olduðu düþünülmektedir (Jalabert ve Zohar, de üstün verim yeteneðine sahip bireyler elde 1982; De Silva ve Radampola, 1990; edilmektedir.
Örneðin Oreochromis niloticus diþileri Suresh, 2000). Bu yöntem uygulanabilir ile O. aureus erkelerinin çiftleþtirilmesi ile olmaktan oldukça uzak ve üretim maliyetini yüksek oranda erkek bireyler elde edilerek hayli kötü etkileyen bir durumdur. Bu açýdan üstün verimli bir sürü oluþturulabilmektedir. Bu bakýldýðýnda anaç kadronun ve seçilen þekilde pazar boyuna daha kýsa sürede ve daha çiftleþtirme modellerinin çok iyi bilinerek ekonomik bir üretimle ulaþýlabilmektedir. eksiksiz uygulanmasý gerekmektedir.
Tilapia üretiminde kullanýlan melezleme; Ayrýca tilapia üretiminde özellikle interspesifik, intraspesifik ve intrajenerik Türkiye gibi subtropik bir iklim kuþaðýna sahip olarak adlandýrýlmaktadýr. Ýntraspesifik melez- ülkede kýþ þartlarýnda anaç stoðun kýþlatýlmasý lemede iki tilapia üyesinin ayný türlerinin, gibi bir zorunluluk mevcuttur (Dikel, 2009). Kýþ
0
örneðin Nil tilapiasýnýn sekiz hattýnýn çiftleþ- þartlarýnda su sýcaklýðýnýn 9-10 C lere tirilmesi ile genetik olarak geliþtirilmiþ çiftlik düþtüðünde anaç stok gelecek sezonun tilapialarýnýn (GIFT) üretilmesi saðlanmaktadýr yavrularýný üretmek amacýyla mutlak sera (Eknath vd., 1993). Ýnterspesifik melezleme iki koþullarýnda ya da kapalý devre ünitelerde tilapia türünün ayný familyaya ait türlerin, ýsýtýlan ortamlarda stoklanmak zorundadýr. Bu (örneðin Oreochromis niloticus ve Oreo- nedenle, bu ortamlarda stoklama yaparken anaç
chromis aureus'un) çaprazlanmasýyla hibrit sayýsý ve anaç boyu daima önemli bir konu
bireyler üretilir (Hulata vd., 1985). olacaktýr.
Ýnterjenerik hibridizasyonda da örneðin, Ticari olarak tilapia üreten firmalarýn aðýzda kuluçkalayanlar (Oreochromis) ve gelecekte karþýlaþacaklarý önemli dar boðazlar; zeminde kuluçkalayanlarýn çaprazlanmasýyla anaç kadrodaki bireylerin farklý seviyelerdeki melezleme yapýlmaktadýr (Rana vd., 1996). üretim yetenekleri ve bununla birlikte fekondite Genellikle yüksek erkek birey yüzdesi ve mavi oranlarýndaki farklýlýk ile yumurtlama dönem-tilapianýn soðuða karþý nispeten sahip olduðu lerindeki senkron farklýlýklarýdýr (Tsadik ve tolerans özelliðinden yararlanmak bakýmýndan Bart, 2007).
O.niloticus diþileri O.aureus erkekleri ile Yumurta üretimini birçok çevresel faktör
çiftleþtirilerek yüksek verimli sürüler elde (örnek olarak tanklar) kontrol edilebilse de ilk edilmeye çalýþýlmaktadýr (Ridha, 2010). Ancak yumurta üretiminden baþlayarak hýzlý bir Mires (1985)'ýn bildirdiðine göre Nil tilapia deðiþim gösterecektir (Guerrero ve Guerrero diþileri interspesifik çaprazlamada, saf kendi
1985). Bu deðiþim ya da varyasyon tam olarak erkekleri ile çiftleþtirilmelerine göre %50 daha
nitelendirilememiþ olmakla beraber, genetik ya az verimle yavru üretebilmektedirler. Bu durum
da genetik olmayan davranýþsal gibi birçok genellikle ayný tür içindeki erkek ve diþiler
etkenden kaynaklanabileceði bildirilmektedir arasýndaki iletiþimin diðerine göre daha yüksek
(Tsadik ve Bart, 2007). olmasý ile açýklanabilmektedir (Charlier, 1989).
Yakýn bir gelecekte ülkemizde de tilapia Bu sorunlar göz önünde
bulundurul-yavru üretimi endüstriyel boyutta önem duðunda, yavru verimini artýrmak için
uygu-kazanacak ve anaç bakýmý, yavru üretimi lanan genel yöntem anaç sayýsýnýn artýrýlmasý
konularý çok daha önemli bir konuma gelecektir. olmuþtur (Campos-Mendoza vd., 2004).
Bu nedenle iþletmelerde elde tutulacak anaç Tayland'da örnek olarak ticari bir tilapia
sayýsý, kadronun yaþý ve verimliliði gibi konular kuluçkahanesinin 10 milyon yavru üretmek için
iþletmelerin üzerinde durmak zorunda kalacaðý elinde 60.000 adetin üzerinde anaç barýndýrmak
konularýn baþýnda gelmektedir. durumunda olduðu bildirilmek-tedir (Bhujel ve
Bu sebeplerden dolayý bu deneme Deneme süresi boyunca, günlük su kalite kurulurken melezlemede diþilerin yaþlarýnýn mý parametreleri (su sýcaklýðý, çözünmüþ oksijen yoksa boylarýnýn mý ya da her ikisinin de mi ve pH) sabah 08:00`da, oksijenmetre
®
önemli olduðu konularýnýn açýða çýkartýlmasý (OxyGuard , Danimarka) ve pH-metre (pH
amaçlanmýþtýr. 315i Set, WTW Measurement Systems, Inc.,
Almanya) ile ölçülmüþtür. Kaydedilen su
Materyal ve Metot sýcaklýk ölçüm deðerleri Þekil 2 'de verilmiþtir.
Denemenin Yürütülmesi Üzeri kapalý sera sisteminde doðal gün ýþýðý Çalýþma Ç.Ü. Su Ürünleri Fakültesi, (Çukurova yaz aylarý koþullarýnda) fotope-Tatlýsu Balýklarý Araþtýrma Ýstasyonu'nda riyodu uygulanmýþtýr.
yürütülmüþtür. Cinsi olgunluða ulaþmýþ diþi Nil
tilapia (Oreochromis niloticus) ve erkek mavi Deneme Protokolü
00 00
tilapia (Oreochromis aureus) anaçlarý kullanýl- Balýklarýn beslemeleri sabah 09: -10: mýþtýr. Denemede 1 ve 3 yaþlý ve 100 g ve 240 g da olacak þekilde 1 saat süre ile günde 1 defa, civarýnda aðýrlýklara sahip diþiler kullanýlmýþtýr. balýklar doyana kadar yapýlmýþtýr. Beslemenin Denemede anaç balýklar çiftleþtirilmek için 3 ardýndan, tank tabanýnda balýklar tarafýndan
2 '
diþi 2 erkek olacak þekilde 3m lik (5x0.75x0.80 tüketilemeyen yemler sifon yardýmýyla alýn-m) beton tanklara stoklanmýþtýr. Deneme mýþtýr. Deneme 11 hafta yani 77 gün gruplarý Tablo 1'de belirtildiði gibi planlan- sürdürülmüþ ve anaçlarýn 2. kez yumurta mýþtýr. Bu plana göre, dört faklý deneme grubu vermelerine baþlarken sonlandýrýlmýþtýr. Dene-oluþturulmuþtur. Bunlar; büyük ve yaþlý diþiler mede tek yavru verimi üzerinden sayýmlar (Grup 1), yaþlý ve küçük boylu diþiler (Grup 2), gerçekleþtirilmiþtir.
genç ve büyük boylu diþiler (Grup 3), Genç ve
küçük boylu diþilerden oluþan (Grup 4) olarak Hesaplamalar ve Veri Analizleri
isimlendirilmiþtir. Denemede kullanýlacak anaçlar bireysel
Deneme de balýklar için AgroMARIN olarak tek tek tartýlmýþ ve gruplar oluþturul-ticari alabalýk yemi kullanýlmýþtýr. Kullanýlan muþtur. Ardýndan yumurtladýktan sonra ortaya yemin besinsel özellikleri; ham protein %50, çýkan yavrular, her bir grubun tekerrürünü ham yað %15, ham selüloz %1,5, ham kül oluþturmak üzere sayýlmýþtýr. Gruplardan elde %11'dir. Denemenin yürütüleceði sistemde su edilen yavru sayýlarý gruplarýn karþýlaþtýrýl-debisi 2 L/dakika, sürekli su giriþiyle saðlan- masýnda kullanýlmýþtýr. 4 farklý grup ve 3 mýþtýr. Beton tanklar hava taþlarý ile bir hava tekerrürlerinden oluþan gruplardan elde edilen motoru tarafýndan düzenli olarak hava- sayýlar Duncan çoklu karþýlaþtýrma testine tabi
landýrýlmýþtýr. tutularak karþýlaþtýrýlmýþtýr.
Yavru Sayýsý
Denemede ilk batýnda elde edilen ve canlý kalan yavru sayýlarak her bir gruptan elde edilen yavru sayýlarý belirlenmiþtir.
Oransal Yavru Sayýsý
Her bir deneme grubuna ait anaçtan kilogram aðýrlýk anaç baþýna düþen yavru sayýsý aþaðýdaki denklemle hesaplanmýþtýr.
Oransal Yavru Sayýsý = Elde edilen yavru sayýsý x 1000 g / Toplam Anaç aðýrlýðý (g)
Araþtýrma Bulgularý
Denemede elde edilen gözlemler; Beklenen Yararlar
Ýlk yuva yapma hareketleri stoklamadan
Son yýllarda yurdumuzda dahil olmak 0
3 hafta sonra su sýcaklýðýnýn 24 C ye ulaþtýðý üzere birçok ülkede önemi artan tilapia
dönemde gözlenmiþtir.
yetiþtiriciliðine yavru saðlama ve üretime katký 0
Stoklamadan bir ay sonra 25 C su getirmesi açýsýndan anaç sayýsý ve elde edilecek
sýcaklýðýnda ilk yavrular büyük ve yaþlý yavru sayýsý ciddi bir önem kazanacak gibi
anaçlarýn bulunduðu gruplarda gözlemlen-görünmektedir. Özellikle melez birey elde miþtir.
etmenin önemi ve zorluklarý yapýlan birçok Denemede en son yavru üreten grup genç çalýþma ile daha önce birçok kez ortaya ve küçük anaçlarýn bulunduðu grup olmuþ ve
konmuþtur. anaç stoklanmasýndan 2 ay 1 hafta sonra yavru
Özellikle melez ve erkek birey aðýrlýklý üretmeyi baþarmýþlardýr. Denemede yavru bir yetiþtiricilik modelinin uygulanabilmesi gözlem dönemi toplam 11 hafta (77 gün) için eldeki anaçlarýn daha bilinçli ve rasyonel sürdürülmüþ ve büyük ve yaþlý gruplarda ikinci yetiþtirilmesi ile daha az alandan ve üretim yumurtlama (aðýzda yumurta) tesbiti ile enstrümanýndan daha verimli yararlanmak sonlandýrýlmýþtýr.
olasý olabilecektir. Melez üretiminde anaç
sayýsý ve anaçlarýn hem büyüklüðü hem de yaþý Oransal Yavru Sayýsý
ciddi bir merak konusu olmuþtur. Bu çalýþma ile Anaçlarýn verimliðini detaylandýrmak melezlemede kullanýlacak O.niloticus diþi- için yapýlan heasplamalar sonucunda elde
lerinin; edilen veriler Tablo 2'de belirtildiði gibi
Bir (1) yaþlý gençlerden oluþmasý halinde gerçekleþmiþtir. Buna göre kg diþi baþýna en bunlarýn hangi aðýrlýkta daha fazla yavru yüksek yavru sayýsý genç anaçlarýn bulunduðu
verdiði G4 grubundan 2417 adet/kg yavru elde
Üç (3) yaþlý “Yaþlý” diþilerin kullanýlmasý edilirken G3, G2 ve G1 gruplarýndan sýrasýyla ile bunlarýn hangi aðýrlýklarda daha fazla 1930 adet/kg, 1878 adet/kg ve 1397 adet/kg yavru üretebildiði ortaya çýkartýlmaya yavru elde edilmiþtir. G4 grubu kg diþi baþýna çalýþýlmýþtýr. diðer gruplardan önemli düzeyde daha fazla Deneme ile anaç yaþýnýn ve anaç yavru vermiþtir (P<0.05) Aðýlýklarý birbirlerine boyunun yavru sayýsý üzerine hangisini çok yakýn olan G3 ve G2 gruplarýnýn ise daha çok etkili olduðu belirlenmeye birbirine benzer oranda yavru ürettikleri
çalýþýlmýþtýr. gözlemlenmiþtir (P>0.05).
Deneme gruplarýný genç (G3+G4) ve olduklarý düþünülmektedir (Siraj vd., 1983; yaþlý (G1+G2) diþi anaçlar olarak inceledi- Mair vd., 1993). Büyük yumurtalar ve büyük ðimizde Genç anaçlarýn 2.174±681 adet yavru yavrular, daha yüksek oranlarda yavrunun sayýsýna karþýn Yaþlý anaçlardan 1.638±571 hayatta kalmasý ile iliþkilidir (Rana, 1988). adet yavru elde edildiði hesaplanmýþtýr. Genç Aslýnda, elde edilen en büyük yavrunun boyu diþilerle yaþlý diþiler arasýnda kg baþýna yavru ortalama yumurta büyüklüðü ile iliþkilidir sayýsý arasýnda % 24,67 oranýnda fark olduðý (Rana, 1985). Büyük yumurtalardan çýkan
görülmüþtür. Oreochromis niloticus ve O. mossambicus
yavrularý büyük yumurtalardan çýkmakta olup,
Sonuç ve Tarýþma beslemeyle daha büyük boylara ulaþmakta ve
Tilapia anaçlarýnýn ürettiði yumurta açlýða küçük yumurtadan çýkan yavrulara göre sayýsý ve boyu diþilerin yaþ ve boyundan daha çok dayanabilmektedirler (Rana, 1985; etkilenmektedir (Jalabert ve Zohar, 1982; Rana ve Macintosh,1988).
Peters, 1983; Rana, 1988). Genel olarak büyük Büyük yumurtalardan çýkan yavrularýn boylu diþiler büyük yumurtalar üretmektedirler büyümesi, çýtlamayý takip eden 60 günlük (Peters, 1983; Rana, 1988) ancak aðýrlýktan çok dönemde kuluçkahane koþullarýnda daha diþinin yaþýnýn yumurta boyutunun oluþu- hýzlýdýr (Rana ve Macintosh, 1988). Yumurta munda daha önemli bir belirleyici olduðu büyüklüðü ve aðýrlýðý ile yavru boyu, yaþlý O. düþünülmektedir (Rana, 1988). O. niloticus ve niloticuslardan elde edilen yumurtalarda açýkça
O. mossambicus türlerinde yumurta boyu ile daha fazla olsa da, bu avantaj 20. günden sonra
diþi aðýrlýðý arasýnda bir iliþki gözlemlen- post larva aþamasýnda yeþil su sistemlerinde mezken, yumurta boyu ile yaþ sýnýflarý arasýnda gözlemlenememektedir (Siraj vd., 1983). pozitif bir iliþki olduðu saptanmýþtýr (Rana ve Büyük diþi tilapia anaçlarý yalnýz büyük Macintosh,1988). O. niloticus'un büyük yumurtalar üretmekle kalmayýp ayrýca, küçük yumurtalarýnýn küçük yumurtalara göre açýlma anaçlara göre daha fazla sayýda da yumurta oranlarý daha yüksektir, sebebi olarak yaþlý üretirler (Jalabert ve Zohar, 1982; Galman vd.,, diþilerin anaçlýk konusunda daha deneyimli 1988; Rana, 1988).
Denememizde elde ettiðimiz sonuçlar Yakýn bir gelecekte ülkemizde de tilapia aynen bu doðrultuda olup Yaþlý ve Büyük yavru üretimi endüstriyel boyutta önem kaza-anaçlardan daha fazla yavru elde edilmiþtir. nacak ve anaç bakýmý, yavru üretimi konularý Ancak oransal yavru sayýsý (yavru sayýsý / kg çok daha önemli bir konuma gelecektir. Bu diþi aðýrlýðý) artan kütleyle azalmaktadýr (Siraj nedenle iþletmelerde elde tutulacak anaç sayýsý, vd., 1983). Denemede bu yargýya paralel kadronun yaþý ve verimliliði gibi konular olarak genç ve küçük bireylerden elde edilen iþletmelerin üzerinde durmak zorunda kalacaðý yüksek düzeyde oransal yavru sayýsý, bu konularýn baþýnda gelmektedir. Bu sebeplerden yargýyý destekler niteliktedir. Yani küçük dolayý bu deneme kurulurken melezlemede anaçlar (daha genç olanlar) ürettikleri yumurta diþilerin yaþlarýnýn mý yoksa boylarýnýn mý ya sayýsýnýn aðýrlýklarýna olan oraný büyük da her ikisinin de mi önemli olduðu konularýnýn olanlara göre daha fazla olmaktadýr. açýða çýkartýlmasý amaçlanmýþtýr. Ancak konu Ticari olarak tilapia üreten firmalarýn üzerinde gelecekte de çalýþmalar yapýlarak gelecekte karþýlaþacaklarý önemli dar boðazlar; detaylý bir biçimde anaç kadro deþiðim süreci anaç kadrodaki bireylerin farklý seviyelerdeki anaç kullanma yaþý ve süresi gibi konularda üretim yetenekleri ve bununla birlikte fekon- çalýþmalara gereksinim vardýr.
dite oranlarýndaki farklýlýk ile yumurtlama
dönemlerindeki senkron farklýlýklarýdýr Kaynaklar (Tsadik ve Bart, 2007).
Bhujel, R.C. ve Suresh, A.V. 2000. Advances in tilapia
Yumurta üretiminde birçok çevresel
broodstock management. Global Aquaculture
faktör (örnek olarak tanklar) kontrol edilebilse
Advocate, 3(5):19-22.
de ilk yumurta üretiminden baþlayarak hýzlý bir Brummett, R.E. 1995. Environmental regulation of deðiþim gösterecektir (Guerrero ve Guerrero, sexual maturation and reproduction in tilapia.
Reviews in Fisheries Science, 3: 231-248.
1985). Bu deðiþim ya da varyasyon tam olarak
Campos-Mendoza, A., McAndrew, B.J., Coward, K. ve
nitelendirilememiþ olmakla beraber, genetik ya
Bromage, N. 2004. Reproductive response of Nile
da genetik olmayan davranýþsal gibi birçok
tilapia, Oreochromis niloticus to photoperiodic
etkenden kaynaklanabileceði bildirilmektedir
manipulation, effects on spawning periodicity,
(Tsadik ve Bart, 2007). fecundity and egg size. Aquaculture, 231 (16): Deneme sonuçlarýna göre ayný boylarda 299-314.
Charlier, U.F. 1989. Mate choice in pure-bred and hybrid
fakat farklý yaþlarda olan iki grup yani G2
females of Oreochromis niloticus and O.
(yaþlý küçükler) ile G3 (genç büyükler)
mossambicus based upon visual stimuli (Pisces:
karþýlaþtýrýldýðýnda yavru sayýsýnýn ayný
oldu-Chiclidae). Biology of Behaviour, 14: 265-276.
ðu buna karþýlýk boy farkýnýn fazla olduðu Costa-Pierce, B.A. ve Hadikusumah, H. 1995. gruplar arasýnda yavru sayýsýnýn da önemli Production management of double-net düzeyde farklý olduðu göze çarpmaktadýr. Ayný tilapia Oreochromis spp. hatcheries in a eutrophic
tropical reservoir. Journal of the World
yaþta olmalarýna karþýn G3 ile G4 ayný þekilde
Aquaculture Society, 26: 453–45.
G1 ile G2'nin ürettikleri yavru sayýlarý
De Silva, S.S. ve Radampola, K. 1990. Effect of dietary
birbirlerinden farklý bulunmuþtur. Bunun
protein level on the reproductive performance of
sonucunda Yavru sayýsý üzerine diþi anaçlarýn Oreochromis niloticus (L.). R. Hiranao and boylarýnýn yaþlarýna oranla daha fazla etki Hanyu (eds), The Second Asian Fisheries Forum:
559–564.
De Graaf, G.J, Galemoni, F. ve Huisman, E.A. 1999. R.D. 1993. Small-scale fry production Reproductive biology of pond reared Nile tilapia, system for Nile tilapia, Oreochromis niloticus Oreochromis niloticus (L.). Aquaculture (L.). Aquaculture and Fisheries Management, Research, 30:25–33. 24: 229–235.
Dikel, S. 2009. Tilapia Yetiþtiriciliði. T.C. Tarým ve Köy Mires, D. 1985. Genetic problems concerning the Ýþleri Bakanlýðý. Tarýmsal Üretim Geliþtirme production of tilapia in Israel. The IsraeliJournal Genel Müdürlüðü Yayýnlarý. ANKARA. of Aquaculture-Bamidgeh, 37:51-54.
Eknath, A.E., Tayamen, M.M., Palada-de Vera, M.S., Danting, J.C., Reyes, R.A., Dionisio, E.E., Capili, J.B., Bolivar, H.L., Abella, T.A., Circa, A.C., Bentsen, H.B., Gjerde, B., Gjedrem, T. ve Pullin, R.S.V. 1993. Genetic improvement of farmed tilapia: the growth performance of eight strains of Oreochromis niloticus tested in different farm environment. Aquaculture, 111:171-188.
El-Sayed, A.F.M. 2006. Tilapia Culture. CABI-Publishing, Wallingford, UK (2006), 277 pp. Fitzsimmons, K., Ramotar, P., Cerozi, B. ve Anday, T.
2013. Tilapia Production And Market Situation In 2013 World Aquaculture Society: Aquaculture 2013 - Nashville, Tennessee February 21-25. Galman, O.R., Moreau, J. ve Avtalion, R. 1988. Breeding
characteristics and growth performance of Philippines red tilapia. R.S.V. Pullin, T. Bhukaswan, K.Tonguthai ve J.L. Maclean (eds), Proceedings of the Second International Symposium on Tilapia in Aquaculture. ICLARM Conference Proceedings No. 15, Department of Fisheries, Bangkok, Thailand, and ICLARM, Manila, Philippines, 169–175.
Guerrero, R.D. III ve Guerrero, L.A. 1985. Further observationson fry production of Oreochromis niloticus in concrete tanks. Aquaculture, 47: 257-261.
Hulata G., Rothbard S., Itzkovich J., Wohlfarth G. ve Halvey, A. 1985. Di!erences in hybrid fry production between two strains of the Nile tilapia. Progressive Fish Culturist, 47: 42-49.
Jabelert, B. ve Zohar, Y. 1982. Reproductive physiology in cichlid fishes, with particular reference to Tilapia and Sarotherodon. R.S.V. Pullin ve R.H. Lowe-McConnell (eds), The Biology and Culture of Tilapias. ICLARM Conference Proceedings 7 International Center for Living Aquatic Resources: Manila, Philippines, 129–140 pp. Macintosh, D.J., Little, D.C. 1995. Nile tilapia
_Oreochromis niloticus. N.R. Bromage ve R.J. Roberts (eds), Broodstock Management and Egg and Larval Quality. Blackwell, Cambridge, UK, 424 pp.
Mair, G.C., Estabilo, C.C., Sevilleja, R.C. ve Recometa,
Peters, H.M. 1983. Fecundity, egg weight and oocyte development in tilapias (Cichlidae, Teleostei) ICLARM Translations 2). International Center for Living Aquatic Resources Management, Manila, Phillippines, 28 pp.
Philippart, J.CL. ve Ruwet, J.CL. 1982. Ecology and distribution of tilapias. R.S.V. Pullin, R.H. Lowe McConnell (eds), The Biology and Culture of Tilapias. ICLARM Conference Proceedings 7, International Center for Living Aquatic Resources Management, Manila, Philippines. 1559, 432 pp.
Rana, K.J. 1985. Influence of egg size on the growth onset of feding,point of no-return, and survival unfed O.mossambicus fry. Aquaculture, 146 (2): 119-131.
Rana, K. 1988. Reproductive biology and the hatchery rearing of tilapia eggs and fry. J.F. Muir, J.F. Roberts ve R.J. Roberts (eds), Recent Advances in Aquaculture, vol. 3. Croom Helm,London and Sydney and Timber Press, Portland, OR, USA, 343406 pp.
Rana, K.J. ve Macintosh, D.J. 1988. A comparison of the quality of hatchery-reared Oreochromis niloticus fry. R.S.V. Pullin, T. Bhukaswan, K. Tonguthai ve J.L. Maclean (eds), Proceedings of the Second Intertional Symposium on Tilapia in Aquaculture. ICLARM Conference Proceedings No. 1, Department of Fisheries, Bangkok, Thailand, and ICLARM, Manila, Philippines, 97-502 pp.. Rana, K.J., McAndrew, B.J., Wohlfarth, G. ve
Macgowan, I. 1996. Observations on the intergeneric hybrids in Tilapias. R.S.V. Pullin, J. Lazard, M. Legendre, J.B. Amon Kothias ve D. Pauly (eds), Proceedings of the Third International Symposium on Tilapia in Aqua-culture, 391397 pp. International Center for Living Aquatic Resources Management (IC-LARM), Makati City, Philippines.
Ridha, M.T. 2010. Spawning performance and seed production from hybridization between
Oreoc-hromis spilurus and the GIFT strain of the Nile
tilapia Oreochromis niloticus. Aquaculture Research, 41: e723e729.
Siraj, S.S., Smitherman, R.O., Castillo-Gallusser, S. ve production of Florida red tilapia seed in Durham, R.A. 1983. Reproductive traits for three brackishwater tanks: the in£uence of broodstock year classes of Tilapianilotica and maternal age. Aquaculture and Fisheries Management, effects on their progeny. L. Fishelson ve Z. Yaron 22:141-147.
(eds), International Symposium of Tilapia in Tsadik, G.G. ve A.N. Bart. 2007. Characterization and Aquaculture. Tel Aviv University, Tel Aviv, comparison of variations in reproductive 210218 pp. performance of Chitralada strain Nile tilapia, Smith, S.J.,Watanabe, W.O., Chang, J.R., Ernst Oreochromis niloticus (L.). Aquaculture
