BAZI
FiG
TURLERiNDE <;i<;EK TOZU 6ZELLiKLERiNiN TOHUM VE MEYVE KARAKTERLERiYLE iLi~KisilHalil KELE~2 Hayrettin EKiz3
6ZET : Bu ara§tIrma 1993 ylhnda Ankara Universitesi Ziraat Fakiiltesi Tarla Bitkileri Boliimii deneme parsellerinde yaptlml§tIr. Bazl onemli fig tiirlerinde ve hatlannda c;ic;ek tozu ozellikleri ineelenmi§ ve bunlann tohum ve meyve karakterleriyle ili§kisi bulunmaya c;ah§llml§tIr.
1. Ara§tIrma sonuc;lanna gore 3 fig c;e§iti ve 3 fig hattmda bitki boyu 54.27-132.10 em, yan dal saYlsl 4.73-7.93 idet, bitkide meyve saYlsl 39.00-315.70 adet olarak bulunmu§tur.
Meyvede tohum saYlsl 3.66-9.00 adet, meyve eni 5.07-7.09 mm, meyve boyu 2.78-5.09 em olarak belirlenmi§tir. Tek bitkinin verimi tohum verimi 11.26-43.59 g, 1000 tohum aglfhklan 30.55 57.63 g olmu§tur.
2. Tohumlarda c;imlenme oranlart %15.33-98.00 degerleri arasmda bulunmu§tur. Sert tohumluluk oram %2.00-84.67 olmu§tur. 3. <;ic;ek tozu eni 24.33-28.04 m, c;ic;ek tOZll boyu 34.48-39.46 m bulunmu§tur.
<;ic;ek tozu c;imlenme oram %42.85-8.27 m, <;ic;ek tozu c;im borusu uzunlugu 136.50-318.00 m olarak tespit edilmi§tir.
THE REIATION OF POLLEN GRAINS PECULARITIES WITH SEED AND POD CHARACTERISTICS IN SOME OF
VETCH VARIETIES
SUMMARY: This research was carried out in the experimental fields of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, University of Ankara in 1993.
In this research, pollen grain pecularities in some important 1. Yiiksek Lisans Tezi ozeti
2. Ziraat Yiiksek Miihendisi
3.
Do~.Dr.A.U.
Ziraat Fakiiltesi
vetch species and lines were examined and the relationship between
these pecularities and pod and seed were tried to
find
out.
1. In 3 vetch species and 3 vetch lines the following results were obtained: Plant heights 54.27-132.10 cm, lateral branch numbers 4.73-7.93, pod numbers per plant 39.00-315.70.
Seed numbers per pod 3.66-9.00, pod width 5.07-7.09 mm, pod length 2.78-5.09 cm, seed yield per plant 11.26-43.59 g, 100 seed weight 30.55-57.93 g.
2. The percentages of the germination of seed were between 15.33-98.00%. The percentages of hard seed was between 2.00 84.67%.
3. Pollen widths were between 24.33-28.04 m.
The percentages of pollen germination were between 42.85 86.27%, pollen tube length were between 13p.50-318.00 m.
GiRi~
Ulkemizde yem bitkileri iiretimi hayvanlam1l1zm ihtiyaclm
kaf§Ilamaktan olduk~ uzaktIr. Tanmsal aC;ldan ilerlemi§ iilkelerde,
tarla tanml ic;erisinde yer alan yem bitkileri ekim alam %25.0-61.6
arasmda degi§mektedir (Manga 1976). Ulkemizde ise tarla tarlml alam ic;erisinde yem bitkileri ekim alam %3'liik bir orana sahiptir.
Yem bitkileri ic;erisinde fig, birc;ok iilkede oldugu gibi iilkemizde de onenili bir yere sahip olmasl gereken bir bitkidir. Fig hayvanlanmlzm beslenmesinde ye§il yem olarak, kuru ot halinde veya silaj yapIlarak kullamldlgl gibi bazl figler daneleri kmhp hayvanlara yedirilmek suretiyle de degerlendirilmektedir.
Fig ekim nobetinde de onemli bir yere sahiptir. Pamuk, §eker pancan ve daha birc;ok kiiltiir bitkileriyle ekim' nobetinde
kullamldlgmda toprakga yiiksek oranda azot baglamaktadlr.
<;ic;eklenme zamamnda siiriilerek topraga kan~tInlmaSI suretiyle
topraktaki organik maddeyi arttumakta ve ye§il giibrc olarak topragm daha verimli bir §ekilde tanmda kullamlmasma yardJm etmektedir.
Bu nedenlerden dolayl, figin tarlmda kullammml geni§letmek ic;in onun en iyi materyalini bulup iireticiye summk biiyiik fayda saglayabilir. Figin c;ic;ek tozu ozellikleri iizerinde c;al1§I1maml§ bir
konudur. Ara§tnmamlzda bu konu kapsammda bilinmeyen yonlerin aydmlatIlmasl ama~lanml§tn.
Ara§tnmamlz He Hgili yapIlml§ olan ~h§malan §oyle ozetleycbiliriz:
ZHUKOVSKY (1951), Anadolu kiiltiir figleri iizerinde yapml§ oldugu bir ara§tumada, tam erme devresinde bitki boyunu 38-74 cm, yan dal saYlslm 3-10 adet, 100 dane aguhgml 5.3-7.4 g, meyvedeki tohum saYlsml 4-8 adet olarak bildinnektedir.
KERESTECiOGLU (1953), adi figin dii§iik slcakhklardanzarar gordiigiinii ve uygun ko§ullarda 50-60 cm boylanabilecegini, meyve boyunun 3-5 cm, 1000 dane agnhgmm ise ortalama 53 g oldugunu bildirmektedir.
HOWELL and CARTIER (1958), ~ah§malarmda bitkideki meyve miktanmn genetik faktorlerin etkisinde oldugunu, iyi dane baglaml§ meyve saylsmm fazla olmasmm dane verimini 'arttuacagml belirtmi§lerdir.
ELl;i (1960), adi figin 60-80 cm boylanabildigini ve meyvelerin tiiylii olup 4-10 adet tohum i~erdigini bildirmi§tir.
BARNES and CLEVELAND (1963), yonca'mn ~i~ek tozlan iizerinde yapml§ olduklan ara§tumada, ~i~ek tozu ol~iileri He ~i~ek tozu ~im borusu uzunlugu arasmda ~ok az bir ili§ki bulundugunu belirtmi§lerdir.
SLESARAVICHYUS (1970), ara§tIrmasmda tiiylii fig'in 3yIlhk tohumlannda ~imlenme oram %46 iken adi figde bu oramn %97-98 arasmda oldugunu saptaml§tIr.
TIMOFEEV (1972), adi figde yaptIgl ~ah§mada 1000 dane aguhgml 54 g ve bitkide dane verimini de 7.3 g olarak belirlemi§tir. Ara§tlflcl aynca bitkide meyve saYlsl ve dane verimi arasmda giivenilir ve olumlu bir ili§ki oldugunu a~lklamaktadu.
6ZKAYNAK (1981), 75 adet fig formu iizerinde yapml§ oldugu ~ah§mada bitki boyunun 27.4-59.4 em, yan dal saYlslmn 2.5 5.0 adet, bitkide meyve saYlslmn 5.8-28.0 adet, meyvede dane saYlslmn 3.22-5.21 adet, 100 dane aglrhgmm 4.18-6.02 g, ~imlenme
oranlannm %91-100 arasmda oldugunu belirtmi§tir.
AVCIOGLU ve SOYA (1982), adi figin meyve boyunun 3-6
em,
geni~liginin003-0.5
em, meyvedeki dane.saylsllllll 4-10 adet ve
1000 dane agnhgmm 40-120 g oldugunu, tiiylii figde meyve boyunun
2-3
em, geni§liginin
0.7-0.8 em, meyvedeki dane saylsmm 2-8 adet
ve 1000 dane agnhgmm 20-40 g oldugunu belirtmi§lerdir.GEN<;KAN (1983), yazml§ oldugu eserde, adi fig'in meyve uzunlugunu 4-8 em, geni§ligini 8-9 mm, meyvede dane saYlslm 4-12 adet , 1000 dane aglrhgml 25-120 g, <;:imlenme giieiinii %90 olarak bildirmektedir. Tiiylii figin meyve uzunlugunu 2-4 em, geni§ligini 7 10 mm, meyvede dane saYlsml 2-8 adet, 1000 dane agnhgml 20-40 g oldugunu kaydetmektedir. Maear figinin meyve uzunlugunu 2.5-3.5 em, geni§ligini 7-9 mm, meyvede dane saYlSlm 2-8 adet, 1000 dane agnhgml 40-60 g olarak vermi§tir. Bur<;:ak'ta meyve uzunlugunu 2-3 em, geni§ligini 5 mm, meyvede dane saYlslm 3 adet, 1000 dane agnhgml 20-60 g olarak belirtmi§tir.
VASYAKIN and MURATOVA (1985), Rusya'da lokal varyetelerden tekrarlanan seleksiyon yontemi ile lslah edilen varyetenin 80 em boylandlgml, meyvelerin 7-10 dane i<;:erdigini, 1000 dane agnhgmm 60-70 g oldugunu belirtmektedirler. Islah edilen diger <;:e§itte ise bitki boyunun 60-150 em, yan dal saylsmm 2-3 adet, meyvelerinin 6-7 adet dane i~erdigini, 1000 dane agnhgmm 62-73 g oldugunu belirtmi§lerdir.
ZHAO et' al. (1986), tiiylii fig ile yapml§ olduklan ara§tIrmalannda <;:i<;:ek tozu eanlIhgmm %78.70-98.40 arasmda oldugunu ve en iyi <;:imlenmenin %20 §eker ortammda oldugunu belirtmi§tir.
ORAK (1989), Trakya bolgesine adapte olabileeek fig <;:e§itlerinin belirlenmesi iizerine yapml§ oldugu ara§tIrmada 96 fig omeginin gozlemleri sonueunda meyve enini 5.85 mm ile 7.54 mm arasmda, meyve boyunu ise 29.60 mm He 52.11 mm arasmda, 1000 dane agnhgml 39.44 g-68.24 g arasmda bulmu§tur.
MATERYAL VE YONTEMLER
Ara§tIrma
AU.
Ziraat Fakiiltesi Tarla Bitkileri Boliimii'niin deneme parsellerinde 1993 yIlmda yapIlml§tIr. Ara§tIrmada 3 <;:e§it ve 3 hat materyal olarak kullamlml§tIr. Kullamlan Kara EI<;:i figi (Vida sativa L.), San EI<;:i figi (Vida sativa L.), tiiylii fig (Vida villosaRoth.) <;e§itleri Ankara Universitesi Ziraat Fakiiltesi Tarla Bitkileri Boliimiinden temin edilmi§tir. Dalaman-1 Dalaman-2 ve Dalaman-3 hattl (Vicia sativa L. subsp. incisa (Hieb) Arc. var. cordata (Wulfen ex Hoppe) Arc.) A.U. Ziraat Fakiiltesi Tarla Bitkileri Boliimii emekli ogretim iiyesi Prof.Dr.§ahabettin EL<;i araelhgl ile saglanml§tu.
Deneme tesadiif bloklan deneme desenine gore 3 tekerriirlii olarak kurulmu§tur. Ara§tIrmada her tekerriirdeki hat ve <;e§itlerden se<;ilen 5'er bitki iizerinde bitki boyu, yan dal saylsl, bitkide meyve saylsl, meyvede tohum saYIsI saytlml§, meyve eni ve boyu ol<;iilmii§, bitkide tohum verimi hesaplanml§tIr. Elde edilen tohumlarda 1000 tohum aguhgl hesaplanml§, <;imlendirme testi yaptlarak <;imlenme yiizdeleri ve sert tohumluk oranlan tespit edilmi§tir. Materyalden uygun donemlerde <;i<;ek tozu ahnml§tlr. Alman <;i<;ek tozu omekleri safranin gliserinde boyanml§, her bitki i<;in 4 preparat yapllml§ ve her preparatta 100 adet <;i<;ek tozu en ve boy Ol<;iimleri okiiler mikrometre ile yapllml§tu. Aynea %15'lik §eker eriyigi i<;erisinde <;imlendirmeye ahnarak <;imlenme oranlan ve <;i<;ek tozu <;im borusu uzunluklan bulunmu§tur.
BULGUIAR VE TARTI§MA
Ara§tIrmada kullamlan 3 fig <;e§idi ve 3 fig hattmdan elde edilen degerler <;izelge l'de verilmi§tir.
Ara§tIrmada ele alman fig <;e§it ve hatlannda bitki boyu 54.27 132.10 em arasmda degi§mi§tir. En yiiksek bitki boyu 132.10 em ile
tiiylii figde bulunmu§ ve ortalama degerler arasmda %1 diizeyinde fark
bulunmu§tur. Elde edilen sonu<;lar Kerestecioglu (1953), El<;i (1960), Vasyakin and Muratova (1985)'nm verdigi degerlere yakmltk
gostermektedir.
Yan dal saYIsI 4.73-7.93 adet arasmda degi§mi§tir. Yan dal saYIsI en fazla 7.93 adet ile Dalaman-2 hattmda bulunmu§ ve ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki olarak fark bulunmaktadu. Burada elde sonu<;lar Zhukovsky (1951) ve bzkaynak (1981)'10 verdigi sonu<;lara yakmhk gostermektedir.
Bitkide meyve saYIsI degerleri 39.00-315.70 adet arasmda
degi§iklik gostermektedir. En ytiksek meyve saYlsl ttiylti figde 317.70
<;izelge 1. Fig tiirlerine ait ortalama degerler <;e~itler Bitki Boyu (em) Yan Dal Say. Bitkide Meyve SaYlsl Meyvede Meyve Meyve 1000 Tohum Eni Boyu Tohum Say. (em) (em) Ag. (gr) Tohum Verimi (gr) <;imlenme Sert Oram Tohum. (%) Oram (%) <;ic;ek <;ic;ek Tozu Tozu Eni Boyu (urn) (urn) <;ic;ek T. <;i~.T. <;imlen. <;im B. Oram Uzun. (%) (urn) Tiiylii fig 132.10 Kara El«;i figi 91.73 San El«;i figi 82.73 Dalaman-l hatt! 58.33 Dalaman-2 hatt! 57.13 Dalaman-3 hatt! 54.27 Bloklar ar.K.O. 3.26 <;;e§itler Alasl K.O. 2709.19"" A.O.F. (%1) 12.24 5.20 6.26 6.06 7.06 7.93 4.73 0.81 4.15"· 1.66 315.70 108.00 109.30 86.00 83.00 39.00 0.50 28533.43·· 41.16 3.66 6.00 5.66 9.00 9.00 9.00 0.22 15.22"" 0.73 7;09 6.13 5.07 5.36 5.37 5.16 0.03 1.81"" 0.33 2.78 43.65 5.09 57.63 4.80 38.23 4.89 33.23 4.99 30.55 4.78 32.25 0.00 1.97 2.3"· 311.57·· 0.52 4.17 43.59 29.76 23.96 26.59 23.21 11.26 41.22 331.25"· 17.70 57.33 98.00 92.67 18.00 18.67 15.33 21.67 4431.46"" 8.03 42.67 2.00 7.33 82.00 81.33 84.67 36.72 4565.02·· 10.72 24.33 36.45 27.73 39.46 28.04 39.28 25.19 34.48 24.92 34.88 24.90 35.58 0.04 0.12 7.70·· 14.59·· 1.64 1.16 86.27 318.00 84.07 230.10 82.03 223.00 44.68 136.50 43.53 137.90 42.85 142.00 1.86 3.81 147f:1F 15963.88 2.22 4.08 ** % 1 diizeyinde istatistiki farkl gostennektedir N N
-adet olarak bulunmu§tur. Bu karakter baklmmdan ortalama degerler arasmda %1 diizeyinde fark ~elirlenmi§tir. Howell and Cartter (1958) bitkide meyve saYIslmn genetik faktorlerin etkisinde oldugunu, iyi dane baglaml§ meyve saYISlmn fazla olmasmm dane verimini arthracagml bildirmektedirler.
Meyvede tohum saYIsI 3.66-9.00 arasmda degi§mi§tir. En yiiksek tohum saYIsI Dalaman hatlannda 9.00 adet olarak belirlenmi§ ve ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark bulunmu§tur. Bu sonu<;lar AVClOgiu ve Soya (1982), Gen<;kan (9183) ile uyum i<;indedir. Meyve eni 5.07-7.09 mm arasmda degi§mi§tir. En geni§ meyve eni tiiylii figde 7.09 mm olarak bulunmu§ ve ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark tespit edilmi§tir. Bu sonu<;lar AVClOglu ve Soya (9182) ve Gen<;kan (1983)'m bu konu He ilgili verdigi degerlerle uyum i<;indedir.
Meyve boyu 2.78-5.09 cm arasmda bulunmu§tur. En fazla meyve boyu Kara EI<;i figinde 5.09 cm olarak belirlenmi§ ve ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark tesbit edilmi§tir. Bu sonu<;lar Gen<;kan (1983) ve Orak (1989) ile uyum i<;indedir.
1000 tohum aguhklan 30.55-57.63 g arasmda degi§mi§tir. En fazla 1000 tohum aguhgl Kara EI<;i figinde 57.63 g olarak belirlenmi§ ve ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark bulunmu§tur. Bu sonu<;lar AVClOgiu ve Soya (1982 ve Orak (1989)'m verdigi degerlere paralellik gostermektedir.
Bitki tohum verimi 11.26-43.56 g arasmda bulunmu§tur. En fazla tohum verimi tiiylii figde 43.56 g olarak bulunmu§ ve ortalamalar arsmda %1 diizeyinde istatistiki fark belirlenmi§tir. Bu sonu<;lar Timofeev (1972) He aym do~ltudadlT.
YapIlan <;imlenme testleri sonucunda <;i<;ek tozlanmn <;imlenmeleri %5.33-98.00 arasmda bulunmu§tur. En yiiksek <;imlenme oram Kara El<;i figinde %98.00 olarak belirlenmi§tir. Ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark bulunmu§tur. Bu sonu<;lar Slesaravichyus (1970) ve Gen<;kan (1983) He uyum i<;indedir.
<;i<;ek tozu eni 24.33-28.04 m, <;i<;ek tozu boyu 34.48-39.46 m arasmda bulunmu§tur. En yiiksek <;i<;ek tozu eni san EI<;i figinde 39.46 m ve en yiiksek <;i<;ek tozu boyu Kara EI<;i figinde 39.46 m
124
olarak bulunmu§tur. <;ic;ek tozu eni ve boyuna ait ortalamalar arasmda %1
dtizeyinde istatistiki fark belirlenmi§tir. fiu
sonu~larOrak (1989)'m
buldugu degerlerle uyum ic;indedir.<;ic;ek tozu c;imlenme oranlan %42.85-86.27 arasmda degi§irken, en yiiksek C;i<;ek tozu c;imlenme oram %86.27 He tiiylii figde bulunmu§tur. Ortalamalar arasmda %1 diizeyinde istatistiki fark belirlenmi§tir.
<;i<;ek tozu c;im borusu uzunlugu 136.50-318.00 m arasmda degi§mi§tir. En fazla c;ic;ek tozu c;im borusu uzunluguna 318.00 m He tiiylii figde rastlanml§tIr. Ortalamalar arsmda %1 diizeyinde istatistiki fark bulunmu§tur. Bu sonuc;lar Zhao et al (1986) ve Orak (1989)'m vermi§ oldugu sonuc;larla aym yondedir.
Bu c;ah§mada bazl karakterler araSl ikili ili§kHer de incelenmi§tir. Buna ili§kin degerler <;izelge 2'de goriilmektedir.
Bitki boyu He c;ic;ek tozu eni ve boyu arasmda olumlu ve onemsiz bir ili§ki bulunmu§tur.
<;ic;ek tozu c;imlenme oram He c;ic;ek tozu c;im borusu uzunlugu arasmdaki ili§ki onemli ve olumlu C;lkml§tIr. <;ic;ek tozu c;imlenme oram artan bitkide c;ic;ek tozu c;im borusu uzunlugunun da artmasl beklenmektedir.
<;ic;ek tozu c;imlenme oram He bitkide meyve saylSI arasmdaki ili§ki olumlu olmasma ragmen onemsiz goziikmii§ttir. <;ic;ek tozu c;imlenme oram ne kadar yiiksekse, c;ic;egin dollenip meyve tutmasl da o kadar fazla olmu§tur. <;ic;ek tozu c;imlenme orammn yiiksek oldugu tiiylii figde (%86.27), bitkide meyve saylSI (315.70)'mn da arttIgl goriilmii§tiir. <;ic;ek tozu c;imlenme oram He hem c;ic;ek tozu eni hem de boyu arasmdaki ili§ki olumlu C;lkml§tIr. <;ic;ek tozu boyu ile c;ic;ek tozu c;imlenme oram arasmdaki ili§ki aym zamanda onemli bulunmu§tur.
<;ic;ek tozu c;imlenme oram ile tohum c;imlenme oram arasmdaki ili§ki qlumlu ve onemli C;lkml§tIr. <;ic;ek tozu c;imlenme oram Kara Elc;i c;e§idinde %84.07, San ElC;i <;e§idinde %82.03 ile en yiiksek sonuc;lar olarak tespit edilmi§tir. Aym <;e§itlerde tohum c;imlenme oranlan %98.00 ve %92.67 ile en iyi sonuc;lan vermi§tir.
<;izelge 2. Fig tiirlerinin bazl onemli ozelliklerinin ikili ili§kilerine ait kaf§I1a§tIrmalar Bitki Van C;.Tozu C;.Tozu Bitkide My.de Meyve Meyve 1000 C;.Tozu <;i~k Tohum Sert Boyu Dal <;imlen. C;im Br. Meyve Tohum Boyu Eni Tohum Boyu Tozu Qmkn Tch.m (em) SayIsI Orant Uzun. SayIsI SayIsI (em) (mm) Agir. (urn) Eni Oran! Oran! (adet) (%) (urn) (adet) .. (adet) (g) (urn) (%) (%) Yan Dal SayIsI -0.351 C;i". Tozu C;im.Or. 9.853* -0.315 C;.Toz.C;im.Bor.Uz. 0.981 ** -0.408 0.910* Bit. Meyve SayIsI 0.928** -0.256 0.643 0.883* Mey. Tohum Say. -0.948** 0.311 -0.944** --0.982* -0.83** Meyve Boyu -0.817* 0.418 -0.457 --0.777 -0.93** 0.698 Meyve Eni 0.870* -0.302 0.605 0.822* 0.882 -0.740 -0.796 1000 Tohum Ag. 0.611 -0.193 0.785 0.634 0.352 -0.648 --0.123 0.585 <;i~k Tozu Eni 0.026 --0.024 0.508 0.137 -0.244 -0.247 0.463 -0.229 0.512 <;i~k Tozu Boyu 0.439 -0.222 0.827* 0.541 0.125 --0.627 0.077 0.152 0.752 0.841* Tohum C;im. Dram 0.573 -0.181 0.908* 0.660 0.286 --0.738 -0.51 0.297 0.738 0.754 --0.964** Sert Toh.Oran! -0.575 0.204 -0.907* --0.664 --0.290 0.740 0.056 -0.305 --0.797 -0.791 --0.963** --0.998** Bitki Dane Verirni 0.722 0.018 0.578 0.706 0.810 -0.686 -0.615 0.763 0.453 -0.069 0.173 0.342 --0.342 * %5 seviyesinde istatistiki farlu gostermektedir. * * %1 seviyesinde istatistiki farlu gostermektedir. t-.l
""
olumsuz ve onemli bir ili§ki bulunmu§tur. ara§tIrmamlzda incelenen
Kara
El~i ~e§idinin<1i<;ek tozu <1imlenme oram (%84.07) He sert
tohumluluk (%2.00) arasmdaki ili§kisi omek verilebilir. .
c;i<;ek tozu <;imlenme oram ile bitki tane verimi arasmda onemli olmamasma ragmen olumlu bir ili§ki bulunmu§tur. c;e§itlere bagh olarak, bitki tane verimi ile <;i<;ek tozu <;imlenme oram arasmdaki ili§ki onemsiz <;lkml§tIr.
c;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu ile bitkide meyve saYlSl arasmda olumlu ve onemli bir ili§ki ortaya <;lkml§tIr. iki karakter arasmdaki ili§ki ara§tIrmamlzda tiiylii fig <;e§idinde a<;lk<;a goriilebilir. Bu <;e§idimizde <;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu 318.00 mile en uzun degeri ahrken, 315.70 adet He en fazla bitkide meyve saylsma sahip bitki olmu§tur.
c;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu ile 1000 tohum aglThgl arasmda olumlu fakat onemsiz bir ili§ki bulurimu§tur. Ara§tIrmamlzda bu ili§kiye ornek olarak Kara EI<;i ve tiiylii fig <;e§idi verilebilir.
c;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu ile <;i<;ek tozu eni ve boyu arasmdaki ili§ki onemli <;lkmamasma ragmen olumlu olarak bulunmu§tur.
Barnes and Cleveland (1963)'m yapml§ olduklan <;ah§mada da ara§t1rmamlzdakine benzer sonu<;lar elde etmi§lerdir.
c;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu ile tohum <;imlenme oram arasmdaki ili§ki olumlu ve onemsiz <;lkml§tIr.
c;i<;ek tozu <;im borusu uzunlugu He bitki tane verimi arasmdaki i'li§ki olumll! ve onemsiz <;lkml§t1r. Ara§tIrmamlzda tiiylii fig ve Kara EI<;i <;e§idinde elde ettigimiz bu karakterlere ait sonu<;lar, uygun bir ornek olarak verilebilir.
Bitkide meyve saylSl He <;i<;ek tozu eni ve boyu arasmdaki ili§ki onemsiz <;lkml§tIr. c;i<;ek tozu eni ile olumsuz, boyu ile olumlu bir ili§ki bulunmu§tur.
Meyvede tohum saYlsl He <;i<;ek tozu eni ve boyu arasmdaki ili§ki ara§t1rmamlzda olumsuz <;lkml§tIr.
Meyve boyu ile <;i<;ek tozu eni ve boyu arasmdaki ili§ki olumlu bulunmu§tur.
Elimizdeki materyalde <;i<;ek tozu ozelliklerinin, tohum ve
meyve karakterleriyle ili§kisi ara§tmlml§tIr. Ancak, ara§tIrm'alanmlZI yaptlglmlz sure ie;erisinde elde edebildigimiz sonue;lan burada sunarak bu konuya belli bir oranda ae;lkhk getirmeye e;ah§llml§tlf.
KAYNAKLAR
AVCIOGLU, R. ve SOYA H. 1977. Adi Fig. E.D. Ziraat Fak. Zootekni Dernegi Yay. No.5. Bilgehan Matbaasl.
BARNES, D.K. and CLEVEIAND, R.N. 1963. Pollen Tube Growth of Diploid Alfalfa in Vitro. Crop Science. Vol.3, p.291-295. ELC:;i, ~. 1960. Baklagiller FamUyasmdan Yembitkileri. TarIm
Bakanhgl Mesleki Kitaplar Serisi. D-9. Guven Matbaasl. Ankara. s.99.
GENC:;KAN, S. 1983. Yembitkileri TarIml. E.O. Ziraat Fakultesi MatbaasI. Bornova - izmir.
HOWELL, R. and CARTIER, J.L. 1958. Phsiological Factors Effecting Composition of Soybeans. II-Response of Oil and Other Constituens of Soybeans to Temp€?rature Under Controlled Conditions. Agronomy Journal. Vol.60. p 664-667. KERESTECiOGLU, ~.Z. 1953. Ozel Tarla ZiraatI. <;elik CUt
Matbaasl, istanbul.
MANGA,
i.
1976. <;ayu Me~la Ve Yembitkilerinde Biriktirilen Yedek Besin Maddeleri Dzefine Bie;me, I§lklanma, Slcakhk, Su ve Azotlu Giibrelerin Etkileri. Atatiirk Dnv. Ziraat Fak. Dergisi. Cilt.6. SayI.2. Sevine; Matbaasl. Ankara.ORAK, A. 1989. Trakya Bolgesine Adapte Olabilecek Tiirkiye Fig (Vida sativa L.) <;e§itlerinin Belirlenmesi. A.D. Fen Bilimleri Enstitiisii Doktora Tezi (Yaylmlanmaml§), Ankara.
6ZKAYNAK,
i.
1965. Ankara ~artlannda Kayseri Yoncasmm (Medicago sativa L.) Tohum Tutma Ozellikleri Dzerinde Ara§tIrmalar. A.D. Ziraat Fakiiltesi Tarla Bitkiler Boliimii Doktora Tezi (Yaylmlanmaml§), Ankara.128
SLESARAVICHYUS, A.K. 1970. Change in The Number of Chromosome Aberrations
and in Some Biochemical Process in
Seed Different Age. 1. The Germination and Chromosome Abberration in Vetch Seed. Plant Breed. Abst. VoI.40, No.326, p.61.TIMOFEEV, A.A. 1972. Peronospora Infection in Vetch. Plant Breed. Abst. VoI.42. No.2, p.341.
VASYAKIN, N.I. and MURATOVA, G.A. 1985. Vida sativa Varieties Omichka and Ornskaya. Plant Breed. Abst. VoI.55, No.-9, p.767.
ZHAO, C.X. WEI, H.Z. and XU, B.T. 1986. The Study of Pollen Vitality of Some Leguminous Forages and It's Optimum Storage Condition. Jilin Inst. of BioI. Chagnurri, Jilin, China. ZHUKOVSKY, P.M. (KIP«;AK, «;., NOURUZHAN, H. ve
TiJRKiSTANLI, S.) 1951. Tiirkiyenin Zirai Biinyesi. Tiirkiye
