An~M<ı Cniv Vet f<ık Derg. 49, 219-223.2002
Farklı enerji düzeylerindeki
rasyon la ra
virginiamycin katkısının
bıldırcınlarda besi performansı ve karkas randımanı üzerine etkisi*
Adnan ŞEHUı, Sakine YALÇIN!, Ahmet G. ÖNOI}
i :\nkar<ı ÜniversitesI. Veterıner fakültesi. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabılim Dalı. Ankdr<ı: ~ Adn<ın \'1cııdeıes Üniversitesi. Vcteriner Fakültesi. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları Anabılim Dalı. Aydın
Özet: Bu ara~tırma. farklı enerji düıeylerindcki rasyonlarda virginiamycin kull<ınımının Japon bıldırcınlarınd<ı besı performansı ve k<ırkas r<ındıınanı üzerine etkilerini belirlemek am<ıcıyl<ı yapılml~tır. Ard~tırınada topl"m 28R adet giınlıik Japon bıldırcın civcıvi (Coıunnr colımıi.\" japOlıica) kUlldnılml~tır. Her bırinde 32 civciv bulunan 9 grup düzenlell1nı~tir. Dcııemede iıç farklı metaboliıe ol<ıbilir enerji düzeyine (2ROO. 3000 ve 3200 kc<ıllkg ME) sahip rasyonların her birine üç farklı dü/.eyde (0.5 ve 15 ppm) virgınıanıycın katılarak 9 farklı rasyon hazırlanmıştır. Deneme beş hafta sürdürülmüştür. Araştırımı sonund<ı grııpLıı <ırdsınd<ı
C ,LLLii ağırlık b<ıkımınd<ın isıaıistik bir fark görülmemıştir. Rasyonların enerji düzeyınİn artması canlı ağırlık Ml1~lnl olumlu YlJl1de
etkilelll1şıir. Karkas randınıaııı enerji vc virginiamyein düzeylerinden etkilennıemıştir. Sonuç olarak. farklı enerjı dıızcyleıındekı ıasyonlanı virginiamycın btkısının Japon bıldırcınlarında besi pcrformansı ve karkas randımam [izerine bır eı"isıııııı olm<ıelığı "<ınısına varılml~tır.
Anahtar sözcükler: Antibiyoıik. besi performansı. enerji düzeyi. Japon bıldıreını. karkas raııdımanı
Effect of the virginiamycine supplementation
to the rations containing difl'erent levels of energy on
fattening performance and careass yield of quails
Summary: The aim of the prescılt stııdy was to deterınine the cffects of the usage of virginianıycine in the r,1l1011' wııh dıtTerent levels of energy on perforınance and carcass yield of Japanese quail (Columi.\" columir japon/CIl). A ıotal of 288 daılv L!p,l11ese quail chieks werc used ın the study. They werc divided into 9 groups each contaıning 32 ehieb. Three r<ıtions iı,ıvın" dıtTerent mcıaboliı<ıble energy eoneentration (2ROO. 3000 and 3200 kcallkg) were prepared. Each of thenı was supplenıeııted \\ııh O. 5 ,ınel 15 ppnı \ırginianıycine. By this way 9 different rations were provided. The experinıental period lastcd fıvc weeks. Results of the study showed no statistically significant dillerences anıong the groups in Iive weight. Live weıgt gain was improveel by ıncre<ısıng ıhe energy eoncentration of rations. Carcass yield was not affeeted by the levels of energy ,ınd virgıni<ııııyeine !\s ,i result. vırginianıycine addition to the rations having different energy levels had no effeet 011 the fatıcning perform<ınee aııd careass yicld of 1<lp<ınese quails.
Key würds Anıibiotic. e<ırcass yicld. energy levels. fattening pcrfornıanee. Japanese ljuail
Giriş
Doğalolarak mikroorganizmalar tarafından mey-dana getirilen ve birçoğu sentetik olarak da hazırlanabilen antihiyotikler, az miktarlarda yeme katılarak verildiğinde hayvanlarda gelişmenin hızlanmasına ve yemden yarar-lanmanın yükselmesine sebep olurlar.
Bazı araştırıcılar (7,8,11) rasyonlara antibiyotik ila-vesinin hroylerlerde yemden yararlanmayı olumlu yönde etkilediğini. hazı araştırıcılar ise (9,14, i7) etkilemediğini hildirmişlerdir. Bıldırunlarda yemden yararlanmanın ras-yonlara antibiyotik ilavesinden etkilenmediği de kay-dedilmiştir (2 i,29).
Alien ve ark. (I), 7 günlük hroyler civcivlerle yap-tıkları .1 haftalık bir araştırmada, huğday ağırlıklı ras-yonlara katılan antihiyotiğin (avoparsin) canlı ağırlık ar-tışını olumlu yönde etkilediğini (p<O.Oi), yem tüketimi
açısından ise farklılık oluşturmadığını saptamışlarelır. Milcs ve ark. (19) da broyler rasyonlarına virginiamycin ilavesinin canlı ağırlıkta artış sağladığıııı hildirmişlerelir.
Fethiere ve Miles (1 i), yaptıkları 3 haftalık hir anış-tımıada hroyler civciv rasyonlarında antihiyotik olarak virginiamycin kul1anılmasının canlı ağırlık hakımından farklılık yaratmadığını, yemden yararlanma oranıııı ise olumlu yönde etkilediğini (pdl.05) gö/lemişlerdir.
Harms ve ark. (13). düşük enerıili rasyonlara vıI' giniamycin ilavesinin yemden yararlanmayı istatistik açı-dan önemli derecede iyileştirdiğini ve bu durumun ö/el-Iikle düşük enerjili yem maddelerinin oldukça ucu/. vc bololduğu ülkelerde önem taşıyacağını kayeletıııişlerelir
Vukiç- Vranjes ve Wenk (2A) ise hroyler ra~y()nları na ilave edilen antihiyotiğin yenıden yararlanıııa ü/erinc olumlu etkisinin çok az olduğunu bildirir bu durumu
220 Adnan Şchu - Sakine Yalçın - Ahmet G. Önol
n~me süresince hijyenik koşulların sağlanmasına bağ-lamışlardır.
Bu araştırma virginiamycin'in farklı enerji düzey-!erimleki rasyonlarda kullanılmasının bıldıreın besisinde b~si performansı ve karkas randımanı üzerine etkilerini incelemek amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot
Araşıırmada toplam 288 adet günlük Japon bıldırcın
(Coııımix cıılıımix japoııica) civcivi kullanılmıştır. Civ-ci der h~r birinde 16 adet olacak şekilde 18 bölmeye rast-gele dağıtılmıştır. Böylece araştırma her birinde 32 adet civciv hulunan 9 grup ile yürütülmüştür.
Rasyonlar 3200, 3000, 2800 kcallkg metabolize ola-hilir enerji düzeyi ihtiva eden 3 grup halinde ha-nrlanmıştır. Farklı düzeyde enerji içeren her bir rasyona O. 5 ve 20 ppm düzeylerinde virginiamycin ilave edilerek <;i farklı rasyon oluşturulmuştur. Araştırma rasyonlarının hileşimi Tahlo i'de gösterilmektedir.
Ilk iki hafta hayvanlar ana makinelerinde barındırıl-ınışlardır. Her bir kafesteki hayvanlar grup yemlemesine tabi tutulmuştur. Otomatik suluklar kullanılarak hay-vanların önünde sürekli su bulunması sağlanmıştır. Hay-vanlara yem ad fibiıııııı verilmiştir. Gün ıŞığı ile birlikte toplam 24 saat aydınlatma uygulanmıştır. Deneme beş hafta sürdürülmüştür.
Araştırmada kullanılan yem maddelerinin ve ras-yonların besin madde miktarları AOAC (3)'de bildirilen analiz metotlarına göre belirlenmiştir. Metabolize olabilir ~nerji düzeylerinin hesaplanmasında ise TSE (25)'nin önerdiği formül kullanılmıştır.
Denemenin başlangıcında (O), 1, 2, 3, 4 ve 5 haf-talık yaşta hayvanlar tek tek tartılarak canlı ağırlıkları be-lirlenmiştir. Her bir kafesteki grubun yem tüketimi haf-talık olarak yapılan tartımlarla tespit edilmiştir. Haftalık yemden yararlanma değerleri ise birim canlı ağırlık artışı için tüketilen yem miktarı olarak bulunmuştur.
Karkas randımanının belirlenmesi için her gruptan altı erkek, altı dişi olmak üzere (her kafesten üç erkek, üç dişi) 12 hıldırcın rasgele seçilerek tartılmıştır. Bıl-dırcınlar, aç bırakılmadaıı kesime alınmış ve ıslak yol-maya tabi tutulmuşlardır. Ayaklar kesilip iç organlar Çı-kartılarak karkaslar temizlenmiştir. Karkaslar +4cC'de 18 saat bekletildikten sonra tartılarak soğuk karkas ağır-lıkları belirlenmiştir. Soğuk karkas ağırlığı kesim öncesi ağırlığa bölünerek soğuk karkas randımanı
hesaplanmış-tır.
Değişkenlere göre gruplar arasında istatistik fark-lılık olup olmadığı varyans analizi ile test edilmiştir.
Farklılık bulunduğunda farklılığın hangi gruptan veya gruplardan kaynaklandığı Duncan testi ile incelenmiştir. Gruplar arasında erkek-dişi oranı bakımından bir fark-lılığın olup olmadığının kontrolünde Ki-kare tesıi kul-lanılmıştır (24). İstatistik analizler SPSS paket programı yardımı ile yapılmıştır.
Tablo
ı.
Araştırma I-a';yonlannnın bileşimı. '/r-. Table i.The composition of expenınenıal ratıons. ';1,Yem maddesi Gruplar
ı
-2-3 4-5-6 7-8 <)Mısır 450 .:ıS.O 250
Arpa 10.0 23.5 37.0
Soya küspesi 33.0 .:ı2.0 310
Tavuk mezbaha unu 3.0 3.0 30
Balık unu 1.7 1.7 1.7
Bitkisel ya~ 5.3 2.X 0.3
Mermer tozu O.X OL) O.X
Dikalsiyum fosfat OA 0.4 O"
Tuz 0.3 0.3 03
Vitamin premiksil 02 02 02
Mıneral premiksi' 0.1 0.1 O. i
DL Metiyonin 0.2 02 1l.2
i: Vitamin premıksi Her 2.5 kilogramında 15 000000 LU A vit. i 500000 LU DJ vit. 50 O()()LU E \ ıt. 5 g KJ \ıt. 3g Bı vit. 6 g B, vit, 25 g niasin. iO g kalsiyum D P,1I1lo1cnal.5 g Br. vit. 30 ıng Bı, viı. 750 mg falık asil. 125 ıng D-bıoıin 2: ~ineral premiksi: Hcl' bir kilogramında XOg Mn. 30 g Fe.
60gZn. 5gCil. 0.5 gCo. ~g ive 23S6ı) g Cı
Bulgular
Rasyonların kimyasal bileşimi Tablo 2'de gös terilmektedir. Deneme süresince
ı.
2, 3, 4. 5, 6, 7. 8 ve 9. gruplardan sırasıyla 5, 6, 5, 6, 5, 4, 7,4 ve 4 bıldırcın öl-müştür. Ölümlerin bir kısmı kafes tellerine sıkışmak su-retiyle gerçekleşmiştir.Tablo 2. I\ra~tırma rasyonlannın kımyasal bıle~ımı. 'lt. Table 2. The chemica! composiıion of expenmental r;lt1ons.all"
Gruplar 1-2-3 4-5-Cı 7 X-9
Kuru madde 92.i~ <)195 91. !O
Ham protein 23.78 24.69 23.H5
Ham yağ 7.i5 4.97 3.13
Ham kül 5.51 5.55 582
Ham seliiloz 2.75 339 3A6
Kalsiyum 1.04 090 Il<).:!
Fosfor (ı.4H 049 (ıA<)
Metaholize olabilir
enerji. kcal/kg* 3234 3001 2795
* Hesaplama TSE (25) No: 9610'a göre yapılmıştır.
Deneme gruplarındaki haftalık ortalama canlı ağır-lıklar Tablo 3'de gösterilmektedir. Gruplarda canlı ağırlık artışı, yem tüketimi ve yemden yararlanma değerleri ise Tablo 4'de verilmektedir. Grupların ortalama karkas ağır-lıkları ve randımanları Tablo 5' de verilmi?tir
Ankara Üıııv Vct rak Dcrg. 49. 2002
T.ıblo 3. Dcneme gruplarında ortalama haftalık canlı agırlıklar, g (ortalama:t standart hata). Tahle 3. Mean weekly live weight of experimental group s, g (mcan :t standard error). n=32 221 Gruplar Virgıııiamycin dlil.eyı, ppm Metaholll.e olabilir cncr)ı diizeyi kcal/kg Deneme ha~langıcı I. hafta 2. hafta 3. h,ıf'ta -+. hafta 5. hana
o
8.99 a 0.15 17.34 0.39 3864 h 1.22 76.27 2.13 114.11 3.04 155.27 3.63 2 5 3200 8.85 a 0.13 16.86 0,42 40.15 b 1.50 76.39 242 i 1445 253 15170 3.84 3 20 8.83 a O.i2 17.18 0.35 38.17 b 149 75.06 2.80ı
08,44 350 143,44 4.22 4 O 8.19 b 0.09 17.85 0.54 40.60 b 1.8i 67,40 329 106.74 3.72 137.13 3.36 5 5 3000 8.18 b O. i 3 17.15 0.62 39.64 h 178 73.65 2,46 108.11 3.08 147.71 4.16 6 20 9.0{J a 0.13 17.34 0.65 42.54 b 1.96 79.05 2.77 10868 3.49 149.25 3.48 7 O 8,40 h O. iO 16.85 0.61 39.22 b 1.98 74.05 3.30 105.92 4,46 140.78 4.51 8 5 2800 8 i 7 b 0.13 17.56 0,47 3949 ab 162 7238 2.25 105.54 3.')8ı
3695 4.70 9 20 7.59 c 0.09 1900 (J.(, i -+9.74 a 1.57 77.96 2.50 ımAl 3.14ı38.83
3,49r
1596' 157 236' 1.65 087 231la.b.e : Aynı salirda farklı harfler ta~ıyan degerler arasıııda farklılık istatistik bakımdan önemlidir'" p<O.05. "'''' p<O.O I.
Tahlo 4. Gruplarda ortalama ean lı agırlık arli~l, yem tüketimi ve ycmden yararlanma degerIeri. Tablc 4. Mean live weight gain, feed consumption and feed effieicncy values of groups.
Gruplar Virgıııiamycııı dıilcyı, ppm MClaholiıc olahilır eneı]ı düzeyi kcal/kg Canlı ağırlık arli~l, g Y cm tliketimi, g Y cmden yararlanma ()rcını"; () 146.1 398.3 2.79 2 5 3200 138.6 396.6 286 3 20 1429 387.9 2.71 4 O 135.7 337.2 2.78 5 5 3000 13 ~,4 390.7 2.97 6 20
ı32.9
394.0 2.96 7 O 128.9 38n.S 3.00 5 2800 122 ..0 370.9 3.04 20 13(1.8 3900 2.98", kg yem/kg eanlı ağırlık anı~ı
'Lıblo 5. Gruplarda ortalama soğuk karkas ağırlıgı ve randımanı (ortalama :t standart sapma). Tablc 5. Mean cold earcass weight and carcass yield of groups (mcan :t standard error).
(inıplar Virgıniamycın dıi/.cyi. ppm Mct.ıbolıze olabılir encrji dlil.eyı keal/kg Di~i (n=6) Canlı .ığırlık. g Karkas ağırlığı. g KMkas randımanı. 'Ir, Erkek (n=6) Cııılı "ğırlık. g K.ırkas (\ğırlığı. g Karkas r,ıııdımanı 610 O 167.57 716 11778 596 70.27 156 138.26b 2.36 98,48b 2.36 71.22 101 2 5 3200 157.52 5.68 11170 4.67 709! 1.44 142.83b 8.36 I02.nh 6.91 717{J 0.93 3 20 164.27 3.72 117.03 3.68 71.21 114 160.03a 3.06 i 17.70a 2.65 73.57 116 4 O 16395 6.25 108.10 5.67 66.55 3.14 i 33.22h 188 91.68b 2.27 68.77 0.80 5 5 3{JOO 153.32 10.18 105.72 816 6S.72 0.80 146.82b 6.05 104.37b 5,45 70.94 0.87 6 20 154,48 548 i
m
.35 463 6943 l.ı9ı38.25b
3.24 97.25b 2.7i 70.31 OA2 7 O 148,40 7.24 10605 625 7129 0.86 144.25b 3.88 99,48b 4.07 68.96 2.09 8 5 2800 140.60 4.62 9845 4.70 69.8(, 113 140.tJ3b 5.07 96.88h 4.71 69.09 1.6ı
9 20ı
5460 4.7(, IOS.S7 3,40 70,44 090 14330 3.81 10332h 3,49 n.04 0.82r
i 71 1.21 098 2,(,9'" 3.11 ",,,, 1.88222 Adnan Şchıı - Sakinc Yalçll1 - Ahmct G. ÖııO!
Yapılan istatistik analiz sonucunda gruplarda
bu-lunan erkek ve di~i hıldırcın sayısında önemli hir farklılık
olnıadığı
CC
=6.50 ) tespit edilmiştir.Tartışma ve Sonuç
Farklı enerji düzeylerindeki etlik hıldırcın yemlerine
katılan \'irginiaınycin'in etkilerinin araştınldığt bu
ça-Iı~nıada beş hafta sonunda canlı ağırlık yönünden gruplar
arasında istatistik bir fark bulunamamıştır. Grupların
dü-I.enlenmesinde civcivlerin tesadüfi olarak bölümlere
yer-leştirilmesi sonucunda ilk tartımda canlı ağırlık açısından
gruplar arasında istatistik olarak önemli farklılıklar ortaya
çıkmıştır (p<O.O I). Araştırmada rasyonlara farklı düzeyde
virginiamycin ilavesinin bıldırcınlann canlı ağırlıklarını
etkilememesi. broylerler için bildirilen bazı araştırnıa
bul-gulanyla (2,22.28) uyum içerisindedir. Buna kar~ılık,
\JIiles ve ark. (I 9) iO ppm virginiamycin katkısının
hroy-Ierlerde canlı ağırlığı arttırdığını (p<0.05) tespit
et-mi~lerdir.
Tüm araştırma süresi göz önüne alındığında
hıl-dırcınlardaki en yüksek canlı ağırlık artışı enerji düzeyi
en yüksek olan ve virginiamycin içermeyen grupta
ger-çeklc~miştir. En düşük canlı ağırlık artışı ise en düşük
enerjili ve 5 ppm virginiamycin içeren grupta ortaya
çık-mıştır. Bu gruptaki ortalama canlı ağırlık artışı en fazla
canlı ağırlık artışı gösteren gruptan %16.51 daha düşük
olmuştur. Rasyonlarda enerji düzeyinin arttırılması canlı
ağırlık artışını olumlu yönde etkilerken virginiamyein
katkısının belirgin hir etkisinin olmadığı Tablo 4'te
gö-rülmektedir. Aynı şekilde Ertaş (LO) LO, iS ve 20 ppm,
Gou ve ark. (I 2) 20 ppm, Proudfood ve ark. (22) i i ppm
düzeyinde virginiamycin katkısının braylerlerde canlı
ağırlık artışı üzerine belirgin bir etkisini
izleyememişler-dir. Bartov (6), antibiyotik katkısının braylerlerde 7-28.
günler arasında canlı ağırlık artışını olumlu yönde
et-kilediğini, 2849. günler ve 7-49. günler arasında
is-tatistik olarak herhangi bir etkisinin olmadığını
be-Iİrlemi~tir. Araştırma hulgularından farklı olarak Okan ve
ark. (21) da iki haftalık bıldırcınlarda yemlere yapılan 20
ppm'lik virginiamycin veya avoparcin katkısının canlı
ağırlık kazancını önemli derecede (p<O.OS) arttırdığını
kaydetmişlerdir. Bafundo (4) ise düşük enerjili yemlere
monensin katkısının civcivlerde canlı ağırlık artı~ını
iyi-leştirdiğini bildirmiştir.
Beş haftalık araştırma sonunda gruplarda yem
tü-ketiminin birbirine benzer olduğu Tablo 4' den
göz-lenmektedir. Araştırma bulgularına benzer olarak bazı
ara~tırıcılar (J 2.1 6) virginimaycin katkısının broylerlerde
yem tüketimini etkilemediğini bildirmişlerdir. Okan ve
ark. (21) ise, iki haftalık bıldırcın rasyonlarına katılan 20
ppm virginiamycin'in veya avoparsin'in yem tükelimini
önemli ölçüde (p<O.OO i) arttırdığını tespit et~ni~lerdİr.
Yapılan araştırmada aynı enerji ye farklı virgini.
amycin düzeyine sahip grupların yenıden yararlanma
oranları benzer bulunmuştur. Bunun yanında. yenı ener
jisinin 2800 kcal/kg olduğu gruplarda yemden yararlanma
oranı rakamsalolarak olumsuz yönde etkiknmiştir.
Araş-tırmada -farklı virginiamycin düzeylerindeki gruplarda
yemden yararlanma oranlarının benzer ıılıııası bazı
ara~-tırıcıların (2.9, i 0,i2.17) broylerler üzerindeki çalışma
bulguları ilc uyum içerisindedir. Aynı şekılde, Okan ve
ark. (21) iki haftalık bıldırcın rasyonlanna katılan 20 ppm
virginiamycin veya avaparcin' in, yemden yararlanma
ora-nını deği~tirmediğini tespit ctmişlcrdir. Buna karşılık.
Wi-edmer ve Thomann (27), yüksek protein ve yüksek ener.
jili yemlere katılan avoparcin'in broylcrlcrcle yenıden
yararlanma oranını iyileştirdiğini tespit etmişlerdır. 13a1.1
araştırıcılar (5,18) büylimcyi arttırıeıların perfıırnıans
üzc-rine olan olumlu etkisinin erken yaşta önemli olduğunu,
bu etkinin yaş ile azaldığını ve daha sonra etkisınİn
ol-madığını bildirmişlerdir. Miles ve ark. (19) i()ppm vir
giniamycin katkısının broylerlerde yemden yararlanmayı
etkilemediğini 20 ppm düzeyindeki katkının ise yenıden
yararlanma oranını arttırdığını (p<0.05) belirknıişlerdir.
Kumararaj ve ark. (16) 5 ppm'lik virginıamycin dü
zeyinin broylerde yemden yararlanma oranını
et-kilemediğini, buna karşılık 10, 15 ve 20 ppnı'lik
dü-zeylerinin yemden yararlanma oranını olunılu yönde
etkilediğini (p<O.Oi) bildirmişlerdir.
Yapılan araştırmada dişi ve erkek bıldırcınlarda
farklı enerji düzeylerindeki yemlcre yapılan
virgıni-amycin katkısının soğuk karkas randı manı bakımından
herhangi bir değişikliğe neden olmadığı giirülmekıeclir.
Virginiamycin'in karkas randımanı üzerine herhangi bir
etkisinin olmaması Ertaş (LO) ile Vukic- Vranjes ve Wenk
(26)'in bulguları ilc uyum içerisindedir. Buna kar~ın,
Bar-tov (5) ile Izat ve ark. (lS) ise ycmlere yapılan
vir-giniamycin katkısının, Woodward (28) yüksek enerjinin
ve/veya virginiamycin katkısının broylcrlerde sıcak ve
soğuk karkas randımanını arttırdığını (p<005) kaydet
mişlerdir. Bartov (6)'un yaptığı bir ba~ka denemede,
fark-lı antibiyotik (bacitracin, avoparcin, virginiamycın)
kat-kılarının 31 günlük piliçlerde karkas randımanını istatistik
olarak değiştirmediğini belirlemiştir.
Denemelerde farklı sonuçların elde edilmesi
ras-yanların farklı yem maddelerinden oluşmasından ve besin
madde bileşiminin farklı olmasından kaynaklanabileceği
bildirilmiştir (23).
Sonuç olarak, stres oluşturacak faktörlerin bu.
Ankara Cni\' Vet Fak Derg. 49. 2002
i.
X.
4.
7.
Gt'li,ç ıarihi: 17.7.2001/ Kabil/ IIIrihi: g32002
ih. Kumararaj R, Narahari D. Kantharaj K COILIII Per-/Iı/"IIımıct' oL hmil!'l's slıpplt'JI1elııed wilh l'irgliıillJl1."cilı. XXi world's Poulıry Congrcss. 20-25 Augıısı 2()llIJ, Mon!-real. Canada. 1'6. 13.
17. Lec S,l, Kim SS, Suh,OS, :\a
,ıc.
Lee SH, CIllıng SB (I 993): Efreu lll dieııır." ıııl/ihıo/lu aııd ımilno/tes "Il ıhe pn/fmnııııu olbmila J Agrıe Sel. 35. 519.5-1XIK. March Rl~', Soolig R, Macıııillaıı C (IY78) Gmwıh /'(Ile. ji't'd cıını'ersioıı Iılld dif'ııın' lJleıııhll/l~lI/;le eııerg." III res-POIlSt' lo virl{ilıim11.w:in SUPPleJlJt'lllııliıın ııl' dt/lereııı diels Poultry Sci, 57. 1346- J350.
ı
9. Miles nD, Janky DM, Harıns RH ii 1)~4): IIlrgllll(I/HI'cilı aııd hmi/n p!'l'/tmnlılıCt'. I'oulıry Sei. 63. 121X 1221 20. Oguntona T, Zubair AK (I I)X8):Resmrch 11011'Respoll.ıeoL gUilıt'1I fmvl (NllInidl-' lI1e/eagl'i.l) Iıı (!Iel,IlT ,'Upı)-lf'mnl/aıimı ıı/~ilıC 1)IICiımclı!. Poıılıry Sel. 67. 145-14X. 21. Okan F, Kutlu Hn, Canoğulları S, Baykal i(1995)
II
/pet lll mıtihlOıics supp/l-'mt'lllllllOn lo ıhe dl('1 011/(llIelıılıg per/fmııııııct' lll Japllllf'Se qwıil. i()'h European Synıposııım on Poultry f\utriıion. Ocıohcr 15-1911' 1995 ,\nl~ı1ya-Turkey. World I'oulıry Sei A....soe I'roeeed. 3X3-384. 22. Proudroot FG, ,lackson ED, Huhın HW (I')')() The
iYI'-poııse of m"le chıckeıı hroilers lo ıhl-' dıeliliT "ddUIOi/ nı 1'lrgilıia/HWIIl. Poıılıry Sei. 69. 1713 1717.
23. Stulz MW, Lawton GC (i 984) I}kcl.ı o/ dıel (llld (111-ıimıcmhials mı grmvıh. {eed elticiencı, lil/nıiııııl Ci"sı-ridilılJl pnFIlll{ms Iılld ilea/ weighı lll I'mıler chıch. Po-ultry Sei. 63. 2036-2042.
24. Sümbüloğlu K, Sümbüloğlu V (I 994): 13i(}{sl"lisıik. 5.
Baskı. Özdemir Yayıncılık. Ankara.
25. TSE (I 99ı): Har\'(Jil Yl-'mlni-MI-'I(lh"lık ((eı,rtlehi!iri
blf'ıji Tayiııi (Kimyasııı MelOl) TSE 1\0 9611i.TUrk Stan-dartları EnstiıiisU. Ankara.
26. Vukie.Vranjes MV, Wenk C (11)95) IIl/lııelıee 1ı(,!Iellı!'r eıı;)'mf' complex 011ıhf' per/"rtl1w/{:e "/lHoilenfed "" di,'IS wiıh aııd wiıhoıt/ ıınıihiıııic slıpp/ell7elıılııiIJlI. Br Poıılıry Sei. 36, 265-275.
27. \Viedmer H, Thomann W (i97X) A 1'''I)({}'(llI iiI I))TJI/er
/ef'd. Poıılıry Int. May 17. 22-24.
28. Woodward SA, Harms RH, Miles RD. Jaııky DM, Ruiz N (19S8): IIl/lııelıce ııl' virgiııia/Hıeiıı "Ilı/eld o/ !Jmd,'rs ft'd/tJllr leı'e/s OII-'IlNg)'. Poıılı Sel. 67. 1222-1224
29. Yalçın S, Önol AG, Şehu A, Onbaşılar İ (20()O).IJı/dlı,,1l hesisiilde m;im, pmbirıııik I'f' ııııııhiro/tk kUI/Wllli/wı!.
An-kara Ülli\' Veı Fak Derg. 47. 351-360.
Yazışma adresi: Dııç. Dr. A"nan Şt'hu
Ankara Ünii'er.lilf'.\i. Vt'lnineJ' Fakültesı,
Ilanan /]f'sleıııe ve Res/enml-' Ilasıaliklart Aıınln/liJl na/ı Dışkapı, O(jf LO.Ankara
sehu@veıerinarr.ankara.e"u.ır 1.
h.
araştırma ortamında yetiştirilen hıldırcınların ras
yanlarında antihiyotik kullanılmasının hes i performansı
Ul:crİndc yararlı hir etki sağlamadığı görülmüştür.
9.
Kaynaklar
Alien CM, Bedrord :VIR, McCracken K.I (ı 995): A sı'nl-'rgislic rt'sı)ıınst' Iıı eneY/nt' (lIld ([Iıtibiıııic çupp-lemen/ilıiıın iii ıdıeaı-hased diels ııır hroilers.
ı
01h Eu-ropean SYll1posium on Pouııry ;\lutriıion. October 15-i91h !\nlalya. World's Poultry Sei Assoe Proeeed. 369-370. Alp M, Kahraman R, Kocabağlı !\', Eren M, Şenel HS (1993): A/lIibn'oliklerin hmrlnlerilı pt'rfıırmall.ll, doku i; elemeııı kııııswıırası'oızu vt' inu ha,i{II-.wk a,i{lrILfIlIW 1:'/-kı/en. Istanbul Üni\' Vel Fak Derg, 19.159.169.AO'\C (i 984): Ot/icial Meıhııds iii Analysis iii ıht' As-.'(lcwıiıııı iii O/tici{[l Aııalruml Chmıisıs. 14,h ed, Ine, Ar-Iıngıon. Virgınia.
Barundo K\\' (1986): M(JIl1'11.111i eflimc.\' cOlııaining
su-I)(ııılinwl eııergr ıır 1)1'011'111.Poulı Sei. 65. i076-
ı
086 Barlo\' i(i992): [j/ecls lll mergı' cOlıcenıruıirm and dıı-raıioıı "i /pediııl{ iili ıht' respon.\t' ııl' hr(){ln chich logrmvıh pnJ/1101t'1'S.Br Poıılı Sci. 33.1057.1068.
Barlo\' i (I 994): F..!Ietl of ;;mwıh pmmolers (JIL millielisııı lumııl' in IJroila chich Br Pouııry Sei. 35. i23-
ı
33. Hurcsh RE. Miles RD, Harms RH (1985): InfiiıenCI' lll ı'ırginwnnôn iili plw.ıphıırLIs lIIi!i;ali(JIl by hmiler chich.Poıılıry Sei, 64. 757-758.
Dilworlh BC, Day EJ (1978): wcloh{[cillııs culııırt's in hrnı/adil:'/.I. Poulıry Sei, 57.1101 (Absl.).
Erdoğan Z (ı999) Eror/er ra.ıvOlllannda ([Iııihiyilıik I'e prnbivıııık klıllwHlmasl. Lılahan
ı
lay !\ra~t Ensl Derg. 39. 57-69.iO. Ertaş S ( 1999):/]ror/er /'Ilsmnlarula liırkIL düzerlerde ka-nlan vırl{inial11isin 1'1-'sa!imJ/1ıisinin hesi per/tJl'!n([lISlllll t'1-kıleri. !\
C
Saglık Bilimlerı Eıısl. Dokıora Tezi. Ankara. iI. Fethiere R, Miles RD (I 987): Inlt'S/llWI ıracl wt'il{hı ofchich If'd (/il {[nıihiıııic {[nd pmhiıııic. i\'utr Rep Int. 36. 13()5-1309.
12 Gou F, Kwakkcl I~P, Versıcgen MWA (2000): 7ht' lise oL Chinese herl'S ııS Iıllertw/tve ft)r gl'ııwıh prıımolel'.\ iıı hro-iler (lielS XXXI World's Pouııry Congress. 20-25 Augsı 2000, Monıreal. Canada. i' 18.06
13. Harıns RH, Ruiz N, Miles RD (I 986): IIl/lumCt' o( vir-giııill/Hwiıı 011bmilas fPd four levt'ls ol eııaRY. PouJtry Sei,65.1984-1986.
14. Henry pn, Ammerman CH, Miles RD (I 986): In//umce oL virginial11Ycilı Iılld dıeılli}' m(IIlI{Ulıese 011per/iJl'/l1u1ICt', mmıgilililıe uıifi;lıliolı Iılld illlesıiıııı/ ımcl weil{hı lll hm-dNS.Pouııry Sei. 65, 321-324.
15. Izat AL, Colberg M, Reiber MA, Adams MH, Skinner ST, Cabcl MC, Stilborn HL, Waldroup PW (J 990):
