M
^
/ / ıC
T i y a t r o
İstanbul Şehir Tiyatrosunun, dram kısmında ‘Luici Pirandeilo) dan Nâzım Dersan tarafından di limize nakledilfen (Cakomino ken dine gel!) isimli, üç kısaca perde lik piyesi seyrettim: Her vaziye ti hususî bir mantık ve tertip içinde anlatmayı ve umumî kıy met hükümlerine, bilhassa ahlâk ölçülerine riayet etmememği çok seven Italyan edibi, bu eserinde, bizim (Çalı Kuşu) romanının ga liba (!) bir parçasını almış, o ro manı terkip eden hikâyeler seri sinden birini mevzu olarak seç miş!., Reşat Nuri’nin romanında Çalı kuşu diye anılan genç kızı bir kasaba halkının garezlerin den ve tecavüzlerinden kurtar mak üzere ihtiyar bir doktor ni kâhla aldığı gibi, Italyan piyesin de de ihtiyar bir mektep hocası hademenin kıziyle evlenmekte, Türk doktoru gibi o da karısına el sürmemektedir. Şu kadar ki, (Çalı kuşu) tertemiz, sevgilisine kırılarak taşralara düşmüş, öğ retmen olmuş bir genç kız iken ¿Pirandello nun ki bilmem kaç aylık gebe... Reşat Nurinin roma mnda genç kız, ancak doktorun eceliyle ve pek münasip anda ölü mü üzerine sevgilisine kavuşacağı halde, Italyan piyesinin kurduğu yuvada kocalığın bütün hakları sevgiliye derhal tevdih olunmak - ta.. Hem öylesine bir tevcih ki, delikanlı bu halden bezerek bir
genç kızla nişanlanmağa teşeb büs edince, ihtiyar öğretmen, aklı başından gitmiş bir halde, adı (Cakomino) olan vekilinin ve is tikbaldeki resmî halefinin arka sından koşar. Ona (Cakomino kendine gel) diye haykıra haykı- ra delikanlıyı karısının döşeğine iade edince de sevinç yaşları dö ker.
Bu acaip ve her şeyi bilmemi ze rağmen bazan da istikrah ve rici rolü, Mahmut Morali hakika ten kudretle oynadı. O kadar ağ layıp sızlamasa belki daha iyi olurdu. Ama, döktüğü yaşlar ne kadar samimî idi! Kendisini en başarılı rollerinden birinde gör. dük. öteki rollerdeküer, Hadi HUn müstesna, alelâde idiler. Hat tâ Neclâ hanımın en gazaplı bir anında gülmesi de tuttu..
Her eseri bir aktörün sahneye koyup tebrikât kabul etmesi Şe hir Tiyatrosunun bir geleneği ol duğundan bu eserde Suavi Tedü tarafından sahneye konmuştu.. Üçüncü perdeye daha mütevazı bir 'İ manzara vermesi ve fakir Cakomino’nun kocaya varamamış ve rahiple şıkı temasta kızkarde- şini bir kardinalle istişare eden bir sayın kontese benzetmemesi gerekmez miydi?
i
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi