MİKOBAKTERİ
(MYCOBACTERIUM)
İNFEKSİYONLARI
Mycobacterium tuberculosis insan
M.bovis sığır
M. avium subs. avium kanatlı
M. microti sıçan
M. marinum balık
TÜBERKÜLOZ (VEREM)
M.avium
subsp.paratuberculosis sığır,koyun,keçi PARATÜBERKÜLOZ
M. leprae LEPRA
(CÜZZAM)
Gram pozitif, çomak Hareketsiz Sporsuz Kapsulsüz ETİYOLOJİ * aside dirençli
(Ziehl Neelsen boyama)
Freund’un tam adjuvanı.
• Hücre duvarında bulunan mikolik asitlerce oluşturulan kopmleks ve zengin lipid tabakası pH direnci, makrofajlar içerisinde canlı kalma özelliği kazandırır.
• Mikobakterilerin hücre duvarı bileşenleri immunostimulandır.
M. tuberculosis M. bovis
Üreme özellikleri Lowenstein Jensen Middlebrook 7H9 ve 7H10 agar Herrold Besiyeri Dubos M. bovis 5-8 hafta M. tuberculosis 3-4 hafta 37°C M. avium 2-3 hafta 40°C * aerob ETİYOLOJİ
Dayanıklılık özelliği
Balgam 3 ay
Mera,toprak, gübre 2-6 ay
Pastörizasyon ısısı ????
135 ºC'de 2-6 saniye UHT
Türkiye’ de pastörizasyon ısıları 72-75°C de 15-20 sn.
AKCİĞER
diğer organ ve dokular
KAZEÖZ TÜBERKÜL KRONİK,BULAŞICI, ZOONOZ
EKONOMİK KAYIP
• buzağılama oranı azalır
• süt verimi düşer (% 20)
• tüberkülozlu anadan doğan yavru ölür ya da infekte doğar
hayvansal protein kaynaklarını olumsuz etkiler, hayvan ve hayvansal ürün ticaretine engel olur
ZOONOZ
fiziki yetersizlik işgücü kaybı
Bakteriyolojik ve DNA benzerlikleri olan türler kompleks başlığı altında toplanmıştır.
Mycobacterium bovis
Etken Mycobacterium tuberculosis kompleks içerisinde bulunur
Etken:
Mycobacterium tuberculosis kompleks üyeleri: • M. tuberculosis
• M. bovis • M. microti • M. africanum • M. canettii
EPİDEMİYOLOJİ
• ahırlarda çok sık birarada bulunma • tek yönlü besleme
• kirli hava • yetersiz havalandırma • kötü hijyenik koşullar Avustralya Danimarka İsveç Norveç Finlandiya eradike
Verem savaşı dispanserlerine 2007 yılında kayıt edilen yeni olgularda illere göre olgu hızı
TÜRKİYE’DE VEREM SAVAŞI 2009 RAPORU
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı
TÜRKİYE’DE VEREM SAVAŞI 2009 RAPORU
T.C.
SAĞLIK BAKANLIĞI Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı
İnfeksiyon kaynağı
infekte hayvanlar
AC tb
burun akıntısı balgam öksürük Sindirim tb dışkı Üriner tb idrarGenital tb genital akıntı süt
sperma
Deri tb akıntı
Bulaşma
*
KONGENİTAL*
SOLUNUM*
SİNDİRİM*
GENİTAL*
DERİ EPİDEMİYOLOJİPATOGENEZ Mycobacteri
primer effekt
primer kompleks
erken generalizasyon
açık AC tb
hemoptisi
SEMPTOMLAR
AC tb
• kuru, kısa öksürük *
• iyi iştah, ilerleyen zayıflık • halsizlik, yorgunluk
• solunum güçlüğü *
• solunum sayısında artış * • öksürük şiddetli
SEMPTOMLAR
Sindirim tb
• ağız, damak, dil, yutak lezyon
• çiğneme güçlüğü • yutma güçlüğü
Meme tb
• kanlı dışkılama • karın ağrısı • mastitisTüberküloz - sığır AC
Tüberküloz - sığır AC
T U B E R C U L O S I S G r a n ul o m at o u s le si o n s in th e lu n g of a c o w in fe ct e d w it h M y c o b a ct e ri u m tu b e rc ul o si s Tüberküloz - sığır AC LEZYONLAR
Tüberküloz - sığır AC
Tüberküloz - sığır lenf yumrusu
Tüberküloz - sığır lenf yumrusu
Tüberküloz - sığır uterus
Tüberküloz - sığır kalp
Tüberküloz – geyik AC
Tüberküloz – geyik kosta
Tüberküloz – domuz KC
Tüberküloz – domuz trakeobronşial lenf yumrusu
Tüberküloz – domuz servikal lenf yumrusu
TANI
• KLİNİK kronik zayıflama ????
• NEKROPSİ kazeifiye, kalsifiye tüberküller
• LABORATUVAR TANI
- Bakterioskopi (Ziehl-Neelsen boyama) - Kültür
- Allerjik test (tuberkulin testi) - Serolojik test (ELISA)
- Gama interferon testi - PCR
traş
deri kalınlığının ölçümü
0.1 ml mammalian ppD tuberkulin İD
72 saat sonra değerlendirme
3 mm’ den az (-)
3-4 mm Ş
4 mm’den fazla (+)
48 – 72 saat sonra değerlendirme
Türkiye’ de Tüberkülin Testi Değerlendirme Kriterleri BCG aşılılarda
0-5 mm Negatif
6-14 mm BCG pozitifliği
15 mm ve üzeri Pozitif, infeksiyon (+)
BCG aşısızlarda
0-5 mm Negatif
6-9 mm Şüpheli reaksiyon; 1 hafta sonra test tekrarı, 6-9 mm negatif
10 mm ve üzeri Pozitif
TEDAVİ YOK * BİLDİRİMİ ZORUNLU * TAZMİNATLI Tuberkulin ile (+) 3/4 Açık AC tb 2/4 5996 sayılı VETERİNER HİZMETLERİ, BİTKİ
SAĞLIĞI, GIDA VE YEM KANUNU
* ŞARTLI KESİM !!!!
Yaygın (kas, lenf yumruları, iç organlar, göğüs-karın boşluğu) tuberküloz lezyonu saptanan etler İMHA !!!!!
* KARANTİNA (Test sonucu (-) çıkan hayvanlara 2 ay sonra yeniden Tuberkulin uygulanır. 2. kez (-) ise karantina kaldırılır)
* Yem ve altlıklar yakılır * Sütler imha edilir
KORUMA
AŞI
Hayvan
yok
KORUMA-KONTROL
▪Vet.Hek. kontrolü
▪ iyi bakım, besleme
▪ kontrolsüz hayvan girişi
▪ kalabalık ahır
▪ havalandırma
▪ sık dezenfeksiyon
▪ sağlıklı inek sütü ile besleme
▪ sağımcı, bakıcı kontrolü