Basının Adanalı duayeni:"Taha Toros"

Taha TOROS

Çamlık İnci Apt. Daire: 13

E tiler / İSTANBUL

Postası

_ Ç u k u ro v a G a z e te c ile r C e m iy e ti ü ye si olan ünlü araştırm acı, tarihçi Taha Toros, İstanbul E tiler’de boğaza bakan dairesinde, T ürkiye'de eşi bulunm a­ yan bir kolleksiyonu muhafaza etm ektedir C em iyeti­ mizin bu değerli üyesinin eşsiz arşivleri ve neşrettiği kita p la r arasında, Ç ukurova G azeteciler C em iyeti K ültür Yayınları’ndan, “A ta tü rk’ün Adana Seyahatle­ ri” eseri de ye ra lm a kta dır. Bu kita p , A ta tü rk ’ün A dana’ya ne denli büyük önem verdiğini b e lg e le ri ispatlamaktadır.

Taha Toros bundan 60 küsur yıl önce genç bir üniver­ site talebesi iken, yakın tarihimizle ilgili belge toplama­ ya koyulmuş, belge toplamak ile kalmamış bu devir­ lerde rol almış olan şahsiyetlerin meclislerine devam ederek kendilerinden dinlemiş olduğu olay ve hikaye­ leri not etmiş, böylece bugün pek revaçta olan “ Sözlü tarih” ekolünün bir öncüsü olmuş ve paha biçilmez bir arşiv oluşturm uştur.Böyle bir kolleksiyonu meydana getirmiş olan Taha Toros’un bir benzerine Türkiye’de rastlamak mümkün değildir.

TEMMUZ 1 9 9 6

ÇGC’nin aylık mesleki yayın organıdır. Fiyatı: 15.000 TL Yıl:4

Sayı: 47

UM HURİ YET

Cemiyetimiz üyesi olan ünlü araştırmacı, tarihçi Taha Toros, yıllar içinde oluşturduğu arşivini ve kütüphanesini torunlanna devrederek araştırmacılar için bir vakıf oluşturma düşüncesinde

1

00

-L ¡ R â

■ Taha Toroş’la ilgili haberimizi 5.Sayfamızda okuyabilirsiniz.

VÇGC Genel Sekreteri Osman Yereşen

Adana basınının en yaşlı ve renkli simalarından Çu­ kurova Gazeteciler Cemiyeti Genel Sekreteri ve Ba­ sın Konseyi Yüksek Kurul üyesi Osman Yereşen, geçtiğimiz ay gerçekleştirdiği Paris seyahatinde, ‘ASSEMBLEE NATIONALE’ Fransa Millet Meclisi ve Senato’da olumlu temaslarda bulunmuştur. ■> k Fransa Millet Meclisi Protokol Müdürü THIERRY

’ BEAGENDRE ile Meclis ve Senato üyelerinin birle-

şik toplantılarının yapıldığı VERSAİCE Sarayı Büyük Parlamento iç ve Dış ilişkiler Sorumlu Müdürü ALA- IN DELGERY tarafından Meclis ve Senato sarayları. Genel Sekreterimiz Osman Yereşen’e her yönüyle gezdirilmiş ve geniş izahatlarda bulunulmuştur.

ÇUKUROVA POSTASI

TT-

TEMMUZ 1996

5öSûfc 5"

II

TAHA TOROS

II

£

Ç ukurova Gazeteciler Cem iyeti üyesi

uian ünlü araştırmacı, tarihçi Taha. Toros,

İstanbul Etiler’de boğaza bakan dairesin­ de, Türkiye’de eşi bulunmayan bir koflek- siyonu muhafaza etm ektedir.Cemiyetimi- zin bu değerli üyesinin eşsiz arşivleri ve neşrettiği kitaplar arasında, Çukurova Ga­ zeteciler C em iyeti Kültür Yayınlarından, “A ta tü rk’ün Adana Seyahatleri” eseri’ de yeralmaktadır.

Bu kitap, Atatürk’ün Adana’ya ne denli büyük önem verdiğini belgelerle ispatla­

maktadır.

C em iyetim iz bu d e ğ e rli kitabı bütün okullara ve kuruluşlara dağıtarak, yeni ye­ tişen gençlerde ATATÜRK sevgisinin art­ masına vesile olmuştur.

Böyle bir kblleksiyonu meydana getir­ m iş olan T aha T o ro s ’ un b ir benzerine Türkiye’de rastlamak mümkün değildir.

Taha Toros bundan 60 küsur yıl önce genç bir üniversite talebesi iken, yakın ta­ rihimizle ilgili belge toplamaya koyulmuş, beige toplamak ile kalmamış bu devirler­

de rol almış olan şahsiyetlerin meclislerine devam ederek kendilerinden dinlemiş ol­ duğu olay ve hikayeleri not etmiş, böylece bugün pek revaçta olan “Sözlü tarih” eko­ lünün bir öncüsü olmuş ve paha biçilmez

Taha Toros, yıllar içinde oluşturduğu arşivini ve kütüphanesini torunlanna devrederek, kültür ta rih i araştırmaları için b ir vakıf oluşturm a çabasında

bir arşiv oluşturmuştur.

1912’de doğan Taha Toros, bir kaç ay­ rı cereyanın birleştiği ilginç bir şahsiyet sergilemektedir. Doğmuş olduğu köklü ve eski Çukurova ailesinden bölge insanına

has cömertliği ve sakınmazlığı almış, ay-

| din bir din adamı olan babasından gele­ neksel terbiye görmüş, gençlik yıllarında tanımış olduğu eski Babıali mensupların­ dan (Paris sefiri Salih Münir Paşa, Harici­ ye Müsteşarı Ahmet Reşit Bey, İbnülemin Mahmut Kemal Bey gibi) son dönem Os­ manlI üslubunu benimsemiş, ancak ilk ku­ şağından olduğu Cumhuriyet’in de ilkele­ rinden ödün vermeyen bir savunucu ola­ rak yetişmiş ve nihayet Batıdan da çalış­ ma disiplini ve teferruata özen göstermeyi öğrenmiştir.

İstanbul Hukuk Fakültesi’nde öğrenimi­ ni tam am ladıktan sonra Ticaret

Bakanlı-ğı’na intisab eden Taha Toros, görevi ica­ bı, bakanlık müfettişi sıfatıyla bütün ülkeyi gezmiş ve bulunduğu yerlerde fo lklo r ve bölge tarihiyle ilgili belge ve bilgi to p la ­ mıştır.

Taha Toros, üniversite yıllannda ilgilen­ miş olduğu Tanzimat sonrası Osmanlı ta ­ rihi ve Cumhuriyet’in ilk yıllarına yönelmiş ve mesaisini bilhassa bu dönemin şahsi­ yetleri hakkında biografik bilgi toplam aya yoğunlaştırmıştır. Böylece Batı’da benzeri ancak araştırma enstitülerinin bünyesinde b u lu na n d ö k ü m a n ta s y o n m e rk e zle rin d e görülen bir kolleksiyon ortaya çıkm ıştır. Taha Toros, 1850’den sonra yaşamış olan Devlet adamı, bürokrat, yazar ve sanatçı­ ların hayatı hakkında bilgi kırpıntıları topla­ yıp, binlerce zarflık bir arşiv oluşturm uş­ tur. Bizde biyografi türünün ne kadar ih­ mal e d ild iğ in i b ilenler bu kolleksiyonun kıymetini anlarlar. Zaten Taha Toros da kendini biyograf olarak tanım lıyor ve bu konudaki özensizlikten pek şikayetçi

“ C um huriyete kanat gerenler” nesline kendisi gibi mensup olan eşi, Türkiye’nin ilk ceza hakim i olm uş, yılla rca “ E xp e ri­ ment international” adlı uluslararası kültür dayanışma kurumunun Türkiye tem silcili­ ğini üstlenmiştir. Üç torununun en büyü­ ğü olan H arm ony T o ro s bugün P aris'te uluslararası bir televizyon kuruluşunda ça­ lışmakta ve Paris’te, üniversite için hazır­ lamış olduğu Fransa’daki Türk işçileriyle ilg ili tez, d e d e sin in ça lışm a m asasında baş köşede durmaktadır.;

Taha Toros, bazı gazetelerde, eleştiri ve köşe yazılarında ve televizyon sohbet­ lerinde tesadüf ettiği hatalardan şikayetçi. En son büyük bir kuruluş tarafından yurt dışında ölmüş meşhur bir ressamın sergisi için hazırlanm ış d ö rt sa y fa lık b ro ş ü rd e tam 18 fıata tesbit etmiş. Öysa kendisi bir “ Bilgi İnhisarcısı” değil. Sam im iyetine ve bilim adam lığına inandığı herkesle belge ve bilgilerini paylaşıyor. Yurt dışından ve taşra üniversitelerindeng elen başvurulara kapısı açık. Zaten İstanbul’a giden araştır­ macılar için Taha Toros’un evi neredeyse mecburi bir uğrak yeri. .K oleksiyonculuğu kanser g ib i çaresi olm ayan b ir h a sta lık olarak nitelendiren Taha Toros, ömrü bo ­ yunca topladığı bu arşivi torunlarına dev­ rederek kültür tarihi araştırmacıları için bir vakıf oluşturma çabasında.

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi