MİKROORGANİZMA
MİKROBİYOLOJİ
HASTALIK
İNFEKSİYON
Saprofitik... Patojenik
mikroorganizma
İnceleme örneği
Svab
BESİYERİ
Sıvı besiyeri, Katı besiyeri, Yarı katı besiyeri.
İnkubasyon süresi
Besiyeri
KÜLTÜR
Karışık kültür
Saf kültür
İzolasyon
EPİZOOTİYOLOJİ
Portör
Rezervuar
Morbidite
Mortalite
Letalite
3/8
x1001/8
x1001/3
x100Herhangi bir maddenin ya da cismin birlikte bulunduğu
TÜM MİKROORGANİZMALARIN
her türlü canlı ve aktif yaşam formlarından
arındırılması
1- ISI İLE STERİLİZASYON
2- SÜZME (FİLTRASYON) İLE STERİLİZASYON
3-IŞINLAMA İLE STERİLİZASYON
4- KİMYASAL MADDELERLE STERİLİZASYON
5- ETİLEN OKSİT GAZI İLE STERİLİZASYON
Buharla sterilizasyon Sıcak su ile sterilizasyon Nemli ısı ile sterilizasyon
Kuru sıcak hava ile sterilizasyon Yakma ve alev ile sterilizasyon
ISI İLE STERİLİZASYON
•
Hücre proteinlerini koagule ederek etki eder
Isı derecesi
Isının etki zamanı
Ortamdaki nem derecesi
Mikroorganizmaların içerisindeki su miktarı pH
Ozmotik basınç
Ortamda nem olması, mikroorganizma içerisinde %50 oranında su bulunması pH derecesinin nötrden
uzaklaşıp asit veya alkaliye kayması, ısı ile sterilizasyonu olumlu yönde etkiler.
1A- Nemli ısı ile sterilizasyon
a) Buharla sterilizasyon
* Basınçlı buharla sterilizasyon
** Basınçsız buharla sterilizasyon
OTOKLAV
121 °C, 15 dakika…
KOCH KAZANI
***
Akım halindeki buharla sterilizasyon
b) Sıcak su ile sterilizasyon
* Kaynatma ile sterilizasyon
100 °C – 30 dakika
** Tindalizasyon
sıvı maddelerin belli bir ısı derecesinde
aşamalı olarak ısıtarak birkaç günde sterilizasyonu
60 °C de,
günde 1 saat
3 gün üstüste
1A- Nemli ısı ile sterilizasyon
1B- Kuru Sıcak hava ile sterilizasyon
Nem yok……. süre daha uzun
PASTEUR FIRINI
175 °C … 1 saat 165 °C ….. 2 saat
1A- Nemli ısı ile sterilizasyon
1B- Kuru Sıcak hava ile sterilizasyon
Filtrasyon ile sterilizasyon
• Sıvılar ve gazlar filtrasyonla mikroplardan
arındırılabilirler
- Çok hassas çalışma ve üretim ortamlarının
havası, belirli por aralıklarına sahip HEPA veya
ULPA (High/Ultra efficiency particulate air
-Serumlar, vitaminler, antibiyotikler ve
bazı besiyerleri gibi ısı ve kimyasallardan
etkilenen maddeler filtrasyonla steril
edilebilirler
3- IŞINLAMA İLE STERİLİZASYON
(Radyasyon ile sterilizasyon)
* İyonize olmayan ışınlar;
Utraviyole ışınları
240-280 nm dalga boyu
yüzey dezenfeksiyonu
** İyonize olan ışınlar;
**Penetran özellikte
X ışınları
Gama ışınları
yüksek penetrasyon özelliği, tıbbi malzemeler
(Protez, sentetik kalp kapakçıkları ve cerrahi
4- KİMYASAL MADDELER İLE STERİLİZASYON
= DEZENFEKSİYON
Bir cismin ya da maddenin hastalandırıcı nitelikteki
mikroorganizmalardan arındırılması
Bakteri membranının fonksiyonunu bozarlar, proteinleri denatüre ederler,
enzim aktivitesini bozarlar, nükleer sistemi bozarlar
Dezenfektan maddenin konsantrasyonu: etkisi konsantrasyonla doğru orantılı olarak artmaktadır.
Etki süresi: Dezenfektan veya kimyasal maddenin mikroorganizmalar üzerine etkili
olabilmesi için belirli bir süre geçmesi gerekir. Etki süresi uygulanan kimyasal maddeye ve uygulandığı ortam şartlarına göre değişir.
Isı: Isı arttıkça dezenfektan maddenin etkisi de buna paralel olarak artar.
pH: Ortamın pH'sı ne kadar nötrden uzak olursa etki o denli artar. Organik maddeler: Ortamda bulunan organik maddeler dezenfeksiyon işlemini olumsuz yönde etkiler.
Mikroorganizmaya bağlı etkiler: Mikroorganizmanın cins ve türleri ile, bulunduğu yaşam evresine dezenfektan maddelerin etkisi değişiktir. Örnek olarak sporlar bakterilerin üreyen şekillerine göre dezenfektan maddelere karşı oldukça dirençlidir. Ayrıca bakterilerin üreme fazları, sayıları ve diğer özel yapıların varlığı etkilidirler.
