« TEMMUZ 1955
f K u şb a k ışı
Gazeteci Adııan B e y
JT 'v c lk i gün ebedi istiralıatgahına tevdi edilen büyük fikir adamı doktor Adnan Adıvar aynı zamanda eski bir gaze teci idi. Henüz genç bir tıb talebesi iken Tarik gazetesinde mütercimlikle gazeteciliğe başlamış, bir müddet sonra aynı sıfatla İkdam'a geçmişti. Buradaki çalışması, Abdülhamidin istibdadından kurtulmak için Avrupa’ya kaçtığı zamana ka dar devam etti.
Adnan Adıvar, yüklendiği vatani vazifeler yüzünden uzun müddet gazetecilikten ayrıldı. Fakat vaziyet müsaade eder etmez tekrar eski mesleğine döndü. Akşam’da, Va- tan’da, Cunıhuriyet’te çıkan yazıları cildler dolduracak kadar çoktur. Bunlardan bir kısmı kitap şeklinde neşredilmiştir.
Adnan beyin bütün yazıları özlü, istifadeli, düşündürücü dür. Bu bakımdan Fransız akademi âzasının Figan», Le Monde gazetelerinde çıkan makaleleriyle mukayese edilebilir.
Adnan bey yalnız yazı yazmakla kalmaz, meslek ile ya-
i
kından alakadar olurdu. Gazeteciler Sendikasının ilk kon- jgresine o reislik etmiş, güzel bir nutuk söylemişti. Bu mü nasebetle eski bir hâtırasını, memleketimizde yapılan ilk grevi anlatmıştı. Grevi yapan muharrirlerdi. Eskiden gazete lere iki paralık damga pulu yapıştırılırdı. Abdiilhamid tah ta çıkmasının 25 inci yıldönümünde gazeteleri bu külfetten affelmişti. Bunun üzerine muharrirler o zaman çıkan iki ga zetenin, İkdam ve Sabah’ın sahiplerine müracaatla maalşarı- na bir miktar zam yapılmasını istemişler, istedikleri kabul edilmeyince grev ilân etmişlerdi. Epeyce uzun sürmesine rağ men grev muvaffakiyetle neticelenmemişti.
Adnan beyin, tanıdıklarından çoğunun dikkatini çek meyen bir hususiyeti vard ı: Paçası kıvrılmış pantolon giy- ıııezdi ve bunu şöyle izah ederdi: «Eskiden pantalonlarıu pa çası kıvrılmazdı. Yedinci Edvard İngiliz veliahdi iken at ya rışlarına gittiği yağmurlu bir günde, kirlenmemesi için pa çalarını kıvırmıştı. Bunu gören lordlar, bir müddet soura da halk tabakası, paçaları kıvrılmış pantalon giymeğe başladılar. Bu hal elli senedenberi devam ediyor. Halbuki kıvrılmış pa çalar toz, mikrop yuvasıdır. İngiliz veliahdi öyle yapmış diye neden kendisini taklit edelim.»
Bu küçük hususiyet doktor Adnan Adıvar'ın ne kadar müstakil fikirli olduğuna bir misaldir. Nur içinde yatsın.