İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
İşletme Bölümü
KOBİ’08
5. KOBİ’ler ve Verimlilik
Kongresi
Kongre Kitabı
Editör
Prof. Dr. Güneş GENÇYILMAZ
Yayına Hazırlayanlar
Yard. Doç. Dr. Gülsüm SAVCI GÖKGÖZ
Arş. Gör. Dr. Asuman SÖNMEZ
Arş. Gör. Burçin ATASEVEN
25 – 26 Kasım 2008
ISBN : 978-605-4233-05-2
© Her türlü yayın hakkı TC İstanbul Kültür Üniversitesi’ne aittir.
Baskı
Golden Medya Matbaacılık ve Tic. A.Ş.
golden@goldenmedya.com.tr
Baskı Tarihi : Mayıs 2009
TC İstanbul Kültür Üniversitesi
İ
ktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
İş
letme Bölümü
Ataköy Kampüsü, Bakırköy, 34156, İstanbul
Tel: (212) 498 44 09
Faks: (212) 465 82 98
E-posta: iibf@iku.edu.tr
ANA SPONSORUMUZ
FİNANSBANK’a
Ana Sponsor
Oturum Sponsoru
Düzenleyen Kuruluşlar
İstanbul Kültür Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İşletme Bölümü
Destekleyen Kurumlar
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) İkitelli Organize Sanayi Bölgesi Başkanlığı (İOSB)
İzmir Aliağa Organize Sanayi Bölgesi (ALOSBİ)
İstanbul Sanayici ve İş Adamı Dernekleri Federasyonu (İSİDEF) İstanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) Makina İmalatçıları Birliği (MİB)
Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Beyaz Eşya Yan Sanayicileri Derneği (BEYSAD) KOÇ – Yönder
Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜMSİAD) Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Üretken Sanayici ve İş Adamları Derneği (ÜSİAD) Yalın Enstitü Derneği
Kongre Başkanı
Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz
Danışma Kurulu
Mustafa Kaplan ...KOSGEB Başkanı Ahmet Nakkaş...TGSD Başkanı Ender Yazıcıoğlu...AYSAD Başkanı Mehmet Yıldırım...TÜMSİAD Başkanı Murat Onay ...BEYSAD Başkanı
M. Nail Türker ...MİB Genel Sekreter Yardımcısı Nuri Konak...İOSB Başkan Vekili
Özcan Ay...İSİDEF Başkanı
Özlem Gülşen...TAYSAD Genel Sekreteri Tunç Uluğ ...Koç-Yönder Başkanı
Bilimsel Kurul
Prof. Dr. A. Can Baysal...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Ayhan Toraman...İstanbul Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Burhan Türkşen...TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Prof. Dr. Bülent Durmuşoğlu ...İstanbul Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz ...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Herbert Osanna...Viyana Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Hüseyin Özgen ...Çukurova Üniversitesi Prof. Dr. Mahmut Tekin...Selçuk Üniversitesi
Prof. Dr. Müge İşeri ...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Numan Durakbaşa ...Viyana Teknik Üniversitesi
Prof. Dr. Ömer Saatçioğlu...TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi Prof. Dr. Serpil Erol...Gazi Üniversitesi
Prof. Dr. Peyami Çarıkçıoğlu ...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Semra Durmuşoğlu...İstanbul Ticaret Üniversitesi Prof. Dr. Sıtkı Gözlü ...İstanbul Teknik Üniversitesi Prof. Dr. Tamer Koçel...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Tülin Aktin ...İstanbul Kültür Üniversitesi
Düzenleme Kurulu
Prof. Dr. A. Can Baysal... İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz ...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Peyami Çarıkçıoğlu ...İstanbul Kültür Üniversitesi Prof. Dr. Müge İşeri ...İstanbul Kültür Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Gülsüm Gökgöz...İstanbul Kültür Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Kadri Mirze ...İstanbul Kültür Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Nazan Çağlar ...İstanbul Kültür Üniversitesi Yrd. Doç. Dr. Meltem Ulusan ...İstanbul Kültür Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Meral Arık Toprak...İstanbul Kültür Üniversitesi Öğr. Gör. Dr. Gökhan Yolaç ...İstanbul Kültür Üniversitesi Öğr. Gör. Nükhet Tunçbilek ...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Dr. Asuman Sönmez...İstanbul Kültür Üniversitesi Atilla Yavaşal...Finansbank
Düzenleme Kurulu Yardımcıları
Arş. Gör. Burçin Ataseven...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Çağla Arıker...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Fırat Şimşek...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Gülşah Karavardar...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Levent Polat...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Murat Taha Bilişik ...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Onur Gürgen...İstanbul Kültür Üniversitesi Arş. Gör. Yasin Kesen...İstanbul Kültür Üniversitesi Zeynep Gürsoy...Finansbank
Kongre Sekreteri
Yrd. Doç. Dr. Gülsüm Gökgöz...İstanbul Kültür Üniversitesi
Kongre Koordinatörü
Sunuş, Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz... v
Sinan Şahinbaş - Finansbank ... vii
Mustafa Kaplan - KOSGEB... ix
Ömer Burhanoğlu - TAYSAD ... xi
Açılış Konuşmaları...
PANEL SUNUMLARI...
Reel Sektörün Kriz Değerlendirmesi ve 2009 Yılı Beklentileri... 23Kriz Ortamında KOBİ’lerde Finans Yönetimi (Finansbank Paneli) ... 45
KOBİ’lerde Kurumsallaşma ve Stratejik Planlama (Koç - Yönder Paneli) ... 79
Verimlilik Artışında Yalın Üretim ... 101
Küresel “Network”e Girmenin Yolları (Türk Barter Paneli) ... 127
KOBİ’ler İçin Yeni Bölgeler ve Pazarlar... 145
Kümelenmede İspanya Örneği ve İspanya KOBİ’leri İle İşbirliği... 175
Büyümek İsteyen ve Büyüyen KOBİ’lerin Sorunları ... 195
AKADEMİK BİLDİRİLER ...
1. Bölüm: Finans...
Bildiri Adı:Factoring Yönteminden Yararlanma Düzeyini Saptamaya Yönelik Olarak Eskişehir KOBİ’lerinde Yapılan Bir Alan Araştırması, Yazarlar: Hüseyin Yılmaz, Cumhur Şahin ... 221Bildiri Adı:Türkiye'de Girişim Sermayesi Sektörünün Mevcut Durumu ve Gelişimi: İstanbul Girişim Sermayesi Fonların Fonundan ve CIP Programından Beklentiler, Yazar: Mustafa Hilmi Çolakoğlu... 231
Bildiri Adı:Türkiye’de KOBİ’lerin Finans Sisteminden Kullandıkları Nakdi ve Gayri Nakdi Krediler ve Toplam Finans Hacmindeki Payı, Yazar: Mustafa Hilmi Çolakoğlu... 241
Bildiri Adı:Kıbrıs Sorunu Ekseninde KKTC'deki KOBİlerin AB üyeliği ve Euro Kullanımına Yönelik Tutumları, Yazarlar: Okan Veli Şafaklı, Hüseyin Özdeşer ... 251
Bildiri Adı:Bursa'da Faaliyet Gösteren KOBİ Niteliğindeki Otomotiv Yan Sanayi ve Tekstil İşletmelerinin Finansman Tercihlerine İlişkin Anket Çalışması, Yazarlar: Turhan Korkmaz, Ali Ildır, Gülşen Cura... 263
Bildiri Adı:KOBİ'ler İçin Finansal ve Finansal Olmayan Performans Ölçülerinin Belirlenmesi :
Bursa İli Örneği, Yazarlar: Şerafettin Sevim, Emin Zeytinoğlu, Yasemin Deniz Akarım... 283
2. Bölüm: KOBİ’ler ve Verimlilik
Bildiri Adı:KOBİ'lerde Araştırma ve Ürün Geliştirme Bölümlerinin Çok Yönlü Yapılandırılması
ve Sistematik Yönetimi Üzerine Öneriler, Yazar: Hasan Acül... 297
Bildiri Adı:Rekabet Avantajı Sağlamada KOBİ'lerin Yenilik Yeteneği ve Entellektüel Sermaye
İlişkisi, Yazarlar: İsa İpçioğlu, Sevgi Gönüllüoğlu ... 309
Bildiri Adı:İnovatif İşletmelerde Verimliliği Etkileyen Faktörler ve Verimlilik Kriterleri: Göller
Bölgesi Teknokentinde Bir Uygulama, Yazarlar: Murat Kayalar, Murat Kemal Keleş... 317
Bildiri Adı:Türkiye’de KOBİ Politikalarının Oluşturulmasına İstatistiklerin Katkısı ve
Uluslararası Uygulamalarla Karşılaştırılması, Yazarlar: Mustafa Hilmi Çolakoğlu, Ufuk Acar ... 329
3. Bölüm: Üretim ...
Bildiri Adı:Sırt Çantası (KNAPSACK) Problemine Bir Uygulama, Yazarlar: Bingül Dayıoğlugil,
Şakir Esnaf ... 345
Bildiri Adı:Dal - Sınır Algoritması İle Araç Rotalama Probleminde Bir Uygulama, Yazarlar:
Feyza Büyükköse, Şakir Esnaf... 351
Bildiri Adı:Doğrusal Programlama ile Araç Rotalama ve Bir Uygulama, Yazarlar: Hacer
Yumurtacı, Tarık Küçükdeniz , Şakir Esnaf ... 359
Bildiri Adı:İşletmelerarası Kıyaslamanın ANP ve TOPSİS Teknikleri ile Yapılması, Yazarlar:
İhsan Yüksel, Metin Dağdeviren... 371
Bildiri Adı:Intelligent Tolerancing and Coordinate Metrology as Basis For Competetive Global
and Accurate Economic Industrial Manufacturing, Yazarlar: Numan Durakbasa, P. Herbert
Osaana, Liviu Crisan, Jorge M. Bauer, Lucas KRÄUTER ... 379
Bildiri Adı:KOBİ'lerde Malzeme İhtiyaç Planlaması için Bir Yazılım Geliştirilmesi, Yazarlar:
Ömer Faruk Bay, Murat Dener, Murat Dörteller ... 385
Bildiri Adı:KOBİ'lerde İsrafı Önleme ve Anahtar Değer Akışı, Yazarlar: Semra Birgün, Kemal
Güven... 397
Bildiri Adı:Hazırgiyim Firmalarında AHP Destekli Tedarikçi Değerlendirme Modeli, Yazarlar:
S. Tarık Sinan, Şakir Esnaf ... 407
4. Bölüm: Yönetim
Bildiri Adı:İmalat İşletmelerinde Kurumsal Bağlılığın Rol Davranışları Bakımından İncelenmesi, Yazar: Aydın Yılmazer ... 419 Bildiri Adı:Gerilla Pazarlama Stratejisi: Bakkallar Süpermarketlere Karşı Nasıl Savaşmalı?,
Bildiri Adı:KOBİlerin Yönetim-Organizasyon Sorunları ve Çözüm Önerileri-Eskişehir Organize
Sanayi Bölgesi'nde Bir Uygulama, Yazarlar: Özlem Uzun, Çiler Günay ... 477
Bildiri Adı:Küresel Dalgalanmalarda Girişimcilerde Risk Algısı, Çorum Girişimcilerinin Risk Karşısındaki Tutumlarının Değerlendirilmesi, Yazar: Selçuk Kendirli ... 495
Yazar İndeksi ... 505
KOBİ Danışma Birimi ... 507
SUNUŞ
İstanbul Kültür Üniversitesi ile artık özdeşleşmiş olan “KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”nin 5. Bildiri Kitabı’na bir sunuş yazısı daha yazmaktan büyük onur duyduğumu ifade etmek isterim. 2004 yılından itibaren ara vermeden her yıl düzenlediğimiz bu kongre, katılımcılardan gelen öneriler doğrultusunda giderek gelişti ve bugün reel sektörün ve akademik dünyanın benimsediği ve paydaş haline geldiği bir kongre niteliğine kavuşmuştur.
Bu kongrenin hazırlanması sırasında reel sektör dernekleri ile toplantılar düzenlenmiş, özellikle panel konuları ile ilgili olarak görüş alışverişinde bulunulmuştur. Konu seçiminde ne kadar isabetli olunduğu, kongre süresince gözlemlenmiştir.
Kongre hazırlıkları genelde Ocak – Şubat aylarında başlamakta ve kongre teması o aylarda belirlenmektedir. Bu yılki kongre teması da belirlenirken, henüz dünyadaki finansal kriz açık bir şekilde dillendirilmemişti. Ancak kongrenin ana teması belirlenirken bir öngörüde bulunmamız ve panel konularını bu öngörüye göre belirlememiz gerekiyordu. İşte ana temadaki “Küresel Dinamikler” sözcükleri bu olasılığı da içerecek bir şekilde belirlenmişti. Nitekim Eylül 2008 ayından itibaren büyük bir küresel finans krizi dalgası tüm dünyayı sarmış ve kongrenin gerçekleştirildiği Kasım ayında da reel sektörümüzdeki etkileri iyice hissedilmeye başlanmıştı. Panel konularına ve konuşmalarına bakılınca panelistlerimizin ve katılımcılarımızın krizin etkileri konusunda ne kadar yoğun tartıştıkları görülecektir.
Akademisyen arkadaşlarımız, her zaman olduğu gibi, KOBİ’lerimizin verimli çalışmalarındaki eksikliklerini, kendi ilgi alanları çerçevesinde ve saha çalışmalarına dayalı olarak araştırdılar ve Kongre süresince tartışmaya açtılar. Bu araştırmaların her kesime yararlı olacağına inanıyoruz.
Kongre Bildiriler Kitabı’nda hem panel konuşmalarını hem de akademisyenlerin bildirilerini bir arada bulacaksınız. Umut ediyorumki bu kitap, hem uygulamacılar hem de akademisyenler için bir başucu kitabı olsun.
Kongrenin reel sektör mensupları ve akademik dünya için başarılı geçmiş olduğunu gözlemlemiş olarak, katkıda bulunan tüm panelistlerimize ve akademisyen arkadaşlara saygılar sunar, kongrenin başarılı geçmesi için büyük bir özveri ile çalışan tüm arkadaşlarıma teşekkür ederim.
Prof. Dr. Güneş GENÇYILMAZ
İKÜ İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı
ve
KÜRESEL DİNAMİK DEMEK, KOBİ DEMEKTİR
Onlar, Küçük ve Orta Boy İşletme (KOBİ) olarak tanımlanıyor, farklı segment, kategori ya da bölümlere ayrılıyor… Her yerde, her alanda, her sektörde “hedef kitle” olarak tanımlanıyorlar… KOBİ’ler için, her gün yeni ürünler, yeni çözümler geliştiriliyor. Türkiye’de 2000’li yılların gündemine baktığımızda, KOBİ’lerin geldiği nokta, aslında çok önemli bir dönüşümü simgeliyor. Türkiye, ekonomisinin neredeyse tamamının KOBİ olduğunu, gelişme ve büyümede en önemli rolün KOBİ’lere ait olduğunu çok net bir şekilde gördü. “KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi’nin, 5. kez gerçekleşmiş olması bile, bu anlamda çok önemli bir gösterge…
Finansbank olarak, 2003’te, “Türkiye’de ilk kez” KOBİ Bankacılığı’nın temellerini atarken, böylesine büyüyecek bir “farkındalığın” öncülüğünü yaptığımızı görmek, bugün bize büyük bir heyecan veriyor. Biz, o gün olduğu gibi, bugün de KOBİ’lerin aslında tüm Türkiye’nin ekonomisi anlamına geldiğini biliyoruz. Bu yüzden yıllardır, KOBİ’lere hizmet etmek için, masalarımızda değil, sahada, Anadolu’da bankacılık yapıyoruz. Bugün, inovasyonun müşteriyi dinleyerek geliştirilebilecek bir dönüşüm olduğu konuşulurken, yıllar önce bu yönde attığımız adımların sonuçlarını görmek de, başarımızın yanında, ayrı bir gurur kaynağı…
KOBİ’ye hizmet demek, sahada mesai demektir. Finansbank olarak, KOBİ’leri dinleyerek, ihtiyaçlarını dinleyip, analiz ederek oluşturduğumuz çözümlerin, sektörlere özel, avantajlı destek paketlerimizin, onlar için “kriz döneminin bankası” olmamızın temelinde bu bakış açısı ve vizyon yatıyor. Onlar için, yalnızca finans değil, bilgi ve danışmanlık merkezi olarak, bankacılık sektöründe temellerini attığımız yeni dönemin merkezinde de aynı anlayış var…
Bu vizyon ve KOBİ deneyimi, içinde bulunduğumuz zor günlerde daha büyük bir değer yaratıyor.
KOBİ’lerin, şimdi, her zamankinden çok daha fazla dinlenmesi, ihtiyacına özel çözüm ve destek verilmesi gereken bir dönemdeyiz… Türkiye’nin geçmişte içinden geçtiği zor günlerde, krizlerde, KOBİ’lere en büyük finansman desteğini veren bankaydık. Yalnızca gelişmiş şehirlerde değil, Anadolu’da da birlikte çalıştık. Zor günleri birlikte atlattık. Şimdi de birlikte atlatacağız. Bugün, ekonominin dinamosu olan KOBİ’lerin, her zamankinden daha fazla yanındayız.
Büyüyen ve Türkiye’yi büyüten KOBİ’lerle, birlikte büyüyoruz.
Sinan ŞAHİNBAŞ Finansbank A.Ş. Genel Müdürü
5. KOBİ’LER VE VERİMLİLİK KONGRESİ
KOBİ’ler dinamik yapılarıyla ekonomilerde çok önemli etkilere sahiptir. Değişen piyasa koşullarına hızlı uyum yetenekleri, esnek üretim yapılarının kriz dönemlerinde sağladığı yavaşlatıcı etki ile ülkelerin dengeli ekonomik kalkınmasında önemli işlev görmektedirler. Coğrafi bakımdan ülkenin bütün bölgelerine dağılmış olmaları dolayısıyla bölgesel kalkınmada da önemli rol oynarlar. Ayrıca KOBİ’ler, her ülke için sosyal ve iktisadi birçok problemin kaynağı olan iç göçün önlenmesinde, sağlıksız şehirleşmenin önüne geçilmesinde, olgun bir rekabet ortamının sağlanmasında, toplumun içerisinde sosyal barışın sağlanması-korunmasında ve kalifiye eleman yetiştirilmesinde de önemli katkılar sağlamaktadır.
Türkiye’nin Avrupa Birliği ile bütünleşmesi ve dünya pazarlarında kalıcı yer edinebilmesi, güçlü bir Türk sanayisinin varlığıyla mümkün olabilecektir. Bu da ancak, KOBİ’lerin rekabet edebilirlik seviyesinin yükseltilmesi ile gerçekleşebilir.
Günümüz küresel rekabet koşullarında kendisini yenilemesini bilenler, daha yüksek kalite daha düşük maliyet prensibine göre hareket edebilenler, vizyonları daha derin ve geniş olabilenler ve avantajları kendi lehlerine kullanabilenler ayakta kalabilme şansına sahip olacaklardır. Küresel rekabette başarı sağlanmasının verimlilik bilincinin yüksek olmasına bağlı olduğunu bilmeliyiz. Verimliliğin, ülkelerin gelişme ve kalkınmasında temel faktörlerden birisi olduğunu anlamak ve kalkınma politikalarımızı buna göre belirlemek zorundayız.
Gün geçtikçe daha da zorlaşan küresel rekabet koşullarında önümüzdeki dönemde başta enerji verimliliği olmak üzere verimlilik konusu önemini oldukça arttıracaktır. Enerji maliyetlerinin rekabette en belirleyici unsur olduğunu söylemek şimdiden mümkündür. İklim değişikliği konusunda dünya çapında alınmaya başlayan tedbirlerin ülkemiz sanayisini de bazı konularda kısıtlayamaya başlamasıyla, en az kaynak kullanımı ve çevreye en duyarlı üretim yapmak, yani verimli çalışmak bir ideal olmaktan çıkacak zorunluluk haline gelecektir. Bu yüzden, verimlilik bilincini yaymak, bilhassa KOBİ’leri verimlik arttırıcı yatırımlara ve araştırma – geliştirme faaliyetlerine yönlendirmek ve desteklemek son derece önemlidir.
Verimlilik konusu, bu yıl beşinci kez düzenlenen “KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”nde tüm boyutlarıyla ele alınacak, KOBİ’lerimizin verimlilik konusundaki sorunları için çözüm önerileri değerlendirilecektir. Kongrenin daha önce olduğu gibi bu yıl da İstanbul Kültür Üniversitesi ve KOSGEB dayanışmasıyla düzenleniyor olması, üniversite – sanayi işbirliğine güzel bir örnek teşkil etmesi ve ayrıca KOSGEB’in verimlilik konusuna verdiği önemi göstermesi açısından kayda değerdir. KOSGEB, KOBİ’lerin rekabet gücünün arttırılması ana amacı çerçevesinde hizmetlerini şekillendirmeyi ve KOBİ’lerin desteklenmesiyle ilgili stratejilerini bu amaca göre belirlemeyi benimsemiştir. Verimlilik bilincinin yaygınlaştırılması ve verimlilik konusundaki projelerin desteklenmesi ise KOBİ’lerin rekabet gücünü arttırmak adına izlenecek temel stratejilerden birisi olacaktır.
Kongre ve kongrede sunulacak bildirilerin, KOBİ’ler için olduğu kadar KOBİ’lere hizmet sunan KOSGEB ve diğer kurumlar için de verimlilik stratejilerinin belirlenmesi açısından yararlı olmasını diliyorum.
Mustafa KAPLAN KOSGEB Başkan Vekili
OTOMOTİV SANAYİ
2003 yılında toplam otomotiv sanayi ihracatı 7,2 milyar dolar seviyesinde iken 2007 yılında 20 milyar dolar seviyelerine yükselmiştir. 2007 yılında taşıt araçları ve yan sanayii sektörü ihracatı 2006 yılına göre yaklaşık %35’lik bir artış kaydetmiştir. Sanayimizin toplam ülke ihracatındaki payı ise %20’ler seviyesinde gerçekleşmiştir.
Taşıt Araçları Yan Sanayii grubunda ise geçen yılın aynı dönemine oranla %40’lık bir artışla 6,3 milyar dolarlık ihracat kaydı gerçekleştirilmiştir. Bu grup bazında 1 milyon dolar ve üzerinde ihracat kaydı gerçekleştiren kalemler arasında; enjektörler, muhtelif dış lastikler, jantlar, karoser aksamı, servo frenler, amortisörler, kauçuk eşya, taşıt aracı koltukları, silindir kafaları, pistonlar, piston segmanları, marş motoruna ait aksam ve parçalar, enjektör kütüğü ve memesi, kablo bağlantıları, debriyaj, fren balataları, rot, rot başı, rotiller, otomobil aydınlatma cihazları, motorlu taşıtlarda kullanılan oturmaya mahsus mobilyalar bulunmaktadır.
Sanayimiz son yıllardaki ihracat şampiyonluğunu, küresel krize rağmen hala devam ettirmektedir. 2008 yılı 10 aylık verilerine göre, 2007 toplam ihracatımız şimdiden aşılmış ve 20,7 milyar dolara ulaşılmıştır. Kriz öncesinde 2008 yılının 8,5 milyar dolar yan sanayi payı olmak üzere toplam 26 milyar dolar otomotiv sanayi ihracatı ile tamamlanacağını öngörüyorduk. Ancak küresel kriz etkisi ile bu rakamların 7,5 milyar dolar yan sanayi ihracatı olmak üzere toplamda 23 milyar dolar olarak gerçekleşeceğinizi tahmin etmekteyiz.
İhracat Rakamları
Yan Sanayi Toplam Sanayi
2003 2.390.589.839 7.191.259.571 2004 3.046.300.786 10.710.387.505 2005 3.504.213.036 12.329.670.668 2006 4.508.490.756 15.037.054.151 2007 6.321.835.872 20.063.098.492 2008 6.272.645.568 20.708.384.004 01.01-01.10.2008 dönemi
ABD’de başlayıp Batı Avrupa ülkelerine ve daha sonra da ülkemize sıçrayan kriz öncelikli olarak sanayimizde hissedilmiştir. Özellikle Haziran ayından itibaren başlayan sipariş iptalleri hem araç hem de parça üreticilerimizin tüm programlarını alt üst etmiştir. Sanayimizin ihracat odaklı çalışması ve Batı Avrupa sevkiyatlarının ihracattaki payının %70 oranında olması da bu olumsuz etkiyi artırmıştır. 2008 yılının başında 1 milyon 300 bin araç üretim hedefi ile yola çıkan sanayimiz maalesef yılsonu tahminlerini revize ederek bu sayıyı 1 milyon 150 bin araca düşürmek zorunda kalmıştır. 150 bin adetlik bu daralma sadece yurtiçi üretimi için geçerlidir (yurtdışı üretim düşüşleri : %25 -30 , yurt içi üretim düşüşleri : %15-20). İhracatımızın odak noktası olan Batı Avrupa ülkelerinden Almanya’da %10, Fransa’da %14, İspanya’da %42 oranında düşüş yaşanmıştır. Bu durum zincirleme geliştiği için de önlemler alınıncaya dek stokta birikmeler, ani sipariş dalgalanmalarından doğan ek lojistik maliyetler, işçileri izine çıkarma ya da vardiya azaltma gibi durumlarla karşı karşıya kalınmıştır. Adetlerin dramatik bir biçimde düştüğü bu dönemde sanayimiz yoğun emek ve eğitimlerle geliştirdiği insan kaynaklarından
bir süreliğine de olsa belli oranlarda feragat etmek durumunda kalıyor. Vardiya usulü çalışan sanayimiz 3’ten 2, 2’den 1 vardiyaya düşmek durumunda kalıyor.
Sanayimizin 2013 hedefi hala 2 milyon adet araç üretilmesidir. Böylelikle ülkemiz otomotiv sanayisi dünyada çok daha önemli bir konuma gelecektir. Bu konuma gelebilmemiz ve kendimize yeni hedefler belirleyebilmemiz için değer zincirimiz bizim için çok önemlidir. Bu değer zincirinde en önemli ve güçlü olması gereken halkalardan birisi de KOBI”lerimizdir. Bu nedenle de üretimimizin %70”ini sağlayan KOBI”lerimizin yatırımlarını sürdürmeye, yeni teknolojileri tanımaya ve de en kritik başarı faktörümüz olan rekabetçiliklerini artırmaya ihtiyaçları vardır. Bu ihtiyaçlar doğrultusunda da “5. KOBI”ler ve Verimlilik Kongresi”ni düzenleyen başta İstanbul Kültür Üniversitemiz olmak üzere katkı sağlayan tüm değerli kuruluşlarımızı tebrik eder; kongrenin tüm katılımcılara ve sanayimize faydalı olmasını temenni ederim.
Ömer Burhanoğlu Taşıt Araçları Yan Sanayi Derneği (TAYSAD) Yönetim Kurulu Başkanı
A
A
Ç
Ç
I
I
L
L
I
I
Ş
Ş
K
K
O
O
N
N
U
U
Ş
Ş
M
M
A
A
L
L
A
A
R
R
I
I
P Prrooff..DDrr..GGüünneeşşGGEENNÇÇYYIILLMMAAZZ İ İ..İİ..BB..FF..DDeekkaannııKKoonnggrreeBBaaşşkkaannıı P Prrooff..DDrr..DDuurrssuunnKKOOÇÇEERR İ İKKÜÜRReekkttöörrüü D Drr..BBaahhaarrAAKKIINNGGÜÜÇÇGGÜÜNNVVEERR İ İKKÜÜMMüütteevveelllliiHHeeyyeettBBaaşşkkaann YYaarrddıımmccııssıı K KaaaannOONNAATT F FiinnaannssbbaannkkKKOOBBİİBBaannkkaaccııllıığğııPPaazzaarrllaammaaBBiirriimmMMüüddüürrüü M MuussttaaffaaKKAAPPLLAANN K KOOSSGGEEBBBBaaşşkkaannVVeekkiillii E EyyüüppŞŞeennoollÖÖMMEERROOĞĞLLUU T T..CC..SSaannaayyiivveeTTiiccaarreettBBaakkaannllıığğııMMüüsstteeşşaarrYYaarrddıımmccııssıı M MeehhmmeettBBÜÜYYÜÜKKEEKKŞŞİİ T TüürrkkiiyyeeİİhhrraaccaattççııllaarrMMeecclliissiiBBaaşşkkaannııSUNUCU - Saygıdeğer Müsteşarım, İstanbul Kültür Üniversitesi’nin çok değerli Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcısı, sayın rektörlerim, Sayın Dekanım ve değerli misafirlerimiz; “5. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”ne hoş geldiniz. Bu yılki kongremizin ana başlığı “Küresel Dinamikler ve KOBİ’ler” Sizlerin ulu önder Mustafa Kemal Atatürk, silah arkadaşları, yitirdiğimiz bilim insanları ve şehitlerimiz için bir dakikalık saygı duruşuna ve ardından İstiklal Marşımızı seslendirmeye davet ediyorum.
Çeşitli gönderdikleri faks ve telgraflarla bizi destekleyen kurum ve kişilere çok teşekkür ediyoruz. Bu telgraflardan birini sizlerle paylaşmak isterim:
“Programımım yoğunluğu nedeniyle düzenlemiş olduğunuz programa üzülerek katılamayacağımı bildirir, tüm katılımcılara saygı ve selamlarımı sunarım.”
Kadir Topbaş - İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı
Ayrıca İstanbul Ticaret Odası Başkanı Sayın Murat Yalçıntaş’a da çiçeği için çok teşekkür ediyoruz.
Kongremize Açılış Konuşmalarımız ile devam ediyoruz. Açılış konuşmasını yapmak üzere İstanbul Kültür Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı, İşletme Bölüm Başkanı ve Kongre Başkanı Sayın Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz’ı sahneye davet ediyorum.
Prof. Dr. GÜNEŞ GENÇYILMAZ – İKÜ İ.İ.B.F. Dekanı, Kongre Başkanı Sayın Müsteşar, Sayın KOSGEB Başkanı, Sayın TİM Başkanı, Sayın Mütevelli Heyet Başkan Yardımcımız, Sayın Rektörlerimiz ve değerli konuklarımız, değerli akademisyen arkadaşlarımız. İstanbul Kültür Üniversitesi’nin Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı KOSGEB işbirliğiyle gerçekleştirdiği “5. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”ne hoş geldiniz. Üniversitemiz tarafından 2004 yılından bu yana her yıl düzenlenen bu kongrelerin önemli bir özelliği reel sektör mensuplarıyla akademisyenleri bir araya getirmiş olmasıdır. Bu yılki panel konularını reel sektör temsilcileriyle birlikte belirledik. Kongre süresince özellikle ülkemizde de giderek hissedilmeye başlayan küresel krizin KOBİ’ler üzerindeki olası etkileri ve alınabilecek önlemler bu panellerde tartışmaya açılacaktır. Kriz dönemleri nasıl fırsata dönüştürülebilir, hangi yeni pazarlar vardır, bu pazarlara nasıl gidilebilir? Verimlilik artışı maliyet düşüşü demektir. Yalın üretim adı verilen bir yaklaşım bunları nasıl sağlamaktadır? Kriz ortamında KOBİ’ler hangi finans olanaklarından yararlanabilirler? Küresel networklara girmenin yolları nelerdir? Kriz süresince önceden zaman ayıramadığımız kurumsallaşmaya nasıl geçiş sağlayabiliriz? Kümelenme nedir? Kümelenen KOBİ’ler küresel krizlere nasıl karşı koymaktadır? Örnekleri var mıdır? Bu ve benzeri soruların yanıtları bu kongrede ele alınarak geniş bir katılımla tartışılacaktır.
Öte yandan akademisyen arkadaşlarımız KOBİ’lerin sorunları üzerinde saha çalışmaları yaparak düzenli olarak her yıl bu kongrelerde paralel oturumlarda tartışmaktadırlar. Kongre hem reel sektör mensuplarının hem de akademisyenlerin birbirlerinin çalışmalarına katılmalarına olanak sağlamaktadır. Bu şekilde ilk ağızdan bilgi alınmakta ve bir tür üniversite-sanayi görüş alışverişi kongre çatısı altında gerçekleştirilmektedir. Akademisyen arkadaşlarımız sahada yaptıkları çalışmaların sonuçlarını bu kongrede tartışarak bunları katılımcılarla paylaşmaktadırlar. Bu
özverili çalışmalarından dolayı onları kutluyor ve teşekkür ediyorum. Ayrıca panellerde görev alarak bilgi ve deneyimlerini bizlerle paylaşan uzman konuşmacılarımıza da ayrıca teşekkür etmek isterim. Bu yıl ilk defa KOBİ’lerimiz için bir ödül programı oluşturmaya karar verdik ve ilk ödüllerimizi bu kongrede veriyoruz. Ödül konusunu eğitim olarak belirledik. Son iki yıl içinde KOSGEB’den en çok eğitim desteği alan ilk iki KOBİ’mize “Eğitime Gönül Veren KOBİ Ödülleri”ni takdim ediyoruz. Kendilerini takdir ediyor ve tekrar kutluyoruz.
Bu tür kongreler kuşkusuz büyük özveriyle gerçekleştirilmektedir. KOBİ Danışma Birimimizden Dr. Asuman Sönmez’in ve fakültemiz Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Gülsüm Gökgöz’ün katkıları ve emekleri her türlü övgünün üzerindedir. Kendilerine çok teşekkür ediyorum. Ayrıca tanıtım birimimiz koordinatörü Öğretim Görevlisi Mehtap Gülaçtı ile aynı birimden İpek Topal, Aslıhan Sönmez ve Arş. Gör. Sema İşler, Uluslararası İlişkiler Bölümü’nden Can Yirik, İşletme Bölümümüzdeki araştırma görevlisi arkadaşlarımız özveriyle katkılarda bulundular. Kendilerine teşekkür ederim. Manevi desteklerini esirgemeyen fakültemiz öğretim üyesi arkadaşlarıma da ayrıca teşekkür etmeyi bir borç bilirim. Panel konularının belirlenmesinde beraber çalıştığımız İkitelli Organize Sanayi Bölgesi, İstanbul Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu, İstanbul Maden ve Metal İhracatçı Birlikleri, Beyaz Eşya Yan Sanayicileri Derneği, Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği, Tüm Sanayici ve İşadamları Derneği, Taşıt Araçları Yan Sanayicileri Derneği, Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği, Üretken Sanayici ve İşadamları Derneği, İzmir Aliağa Organize Sanayi Bölgesi ve Koç Yönder’e de ayrıca çok teşekkür ediyoruz.
Kongremizin gerçekleştirilmesinde büyük katkıları olan Ana Sponsorumuz Finansbank’a bu kongreye destek vererek KOBİ’lerimizin eğitimine ve aydınlanmasına gösterdikleri özen için de teşekkürlerimi sunuyorum. Ayrıca oturum sponsorumuz Türk Barter’e ve sponsorlarımız KOBİ Efor ve Subconturkey dergileri yöneticilerine de teşekkür ediyorum.
Bu kongreleri birincisinden itibaren KOSGEB ile ortaklaşa olarak gerçekleştirmekteyiz. Bu sürekliliğin sağlanmasında büyük katkıları olan tüm geçmiş başkanlarla görevi yeni üstlenen KOSGEB Başkanı Sn. Mustafa Kaplan’a da ayrıca çok teşekkür ederim.
Kongremizin hazırlanmasındaki maddi ve manevi destekleri için Mütevelli Heyet Başkanımız Sayın Yüksek İnşaat Mühendisi Fahamettin Akıngüç’e ve Mütevelli Heyet üyelerine teşekkürü bir borç biliyoruz. Kongreye verdikleri destek için Rektörümüz Sayın Prof. Dr. Dursun Koçer ile Kongre’nin hazırlık çalışmalarından itibaren desteklerini esirgemeyen ve görevini yeni devreden geçen dönemki rektörümüz Prof. Dr. Tamer Koçer’e de ayrıca teşekkür etmeyi bir borç bilirim.
Kongremizin KOBİ’lerimiz için yararlı ve verimli sonuçlar getirmesi dileğiyle tüm konuklarımıza tekrar hoş geldin diyor ve saygılarımı sunuyorum.
SUNUCU - Değerli Hocamıza konuşmaları için bir kez daha teşekkür ediyoruz. Konuşmalarını yapmak üzere İstanbul Kültür Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sayın Dursun Koçer’i sahneye davet ediyorum.
Prof. Dr. DURSUN KOÇER – İKÜ Rektörü
Sanayi ve Ticaret Bakanlığımızın değerli Müsteşarı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği, KOSGEB, Türkiye İhracatçılar Meclisi, Finansbank’ın değerli temsilcileri, Mütevelli Heyetimizin değerli Başkan Yardımcısı, değerli Rektörüm, dekanlarım, akademisyenler, iş yaşamının değerli üyeleri ve basınımızın değerli mensupları; küresel başarıya giden yolun bilgiden geçtiği bu dönemde İstanbul Kültür Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü üniversite - reel sektör işbirliğini sağlama misyonu üstlendiği KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi’nin bu yıl beşincisini düzenliyor.
Üniversitemizin gelenekselleşen akademik faaliyetleri arasındaki bu kongre, değişen dünya düzeyinde bilgi üretmek, üretilenleri aktarabilmenin yanında gereken değişimi yönlendirmek açısından da önemli bir görev üstlenmiş durumdadır. Son yıllarda dünya ekonomileri bir taraftan küreselleşme sürecindeyken bir taraftan da yöreselleşme eğilimleriyle önem kazanmaya başlamış ve bölgesel faaliyette bulunan küçük ve orta ölçekli işletmeler ön plana çıkmıştır. Küçük ve orta ölçekli işletmelerde uluslararası pazarla rekabet edebilecek şekilde kendilerini geliştirmek istiyorlar. Küçük ve orta ölçekli işletmeler büyümeye çalışırken büyük firmalara karşı küçük olmanın getirdiği kolay uyum, esneklik ve fiyat kontrolü ve yakın müşteri ilişkileri konusundaki avantajların yanı sıra küresel pazar ve rakiplerini takip etmelerini sağlayacak küresel araştırmalar, kalite belgesi çalışmaları, arge ve pazarlama faaliyetleriyle finansman kaynaklarına ulaşma konusunda destek arayışlarında olduklarını biliyoruz.
Türk ekonomisinin güçlenmesinin yolu küçük ve orta ölçekli işletmelerin pazarlarında ve ekonomik faaliyet içinde daha aktif rol almalarından geçiyor. Çağdaş dünyanın ekonomik sorunlarını çözümleyecek anahtar kavramlardan biri verimliliktir. Gerçekten de verimlilik günümüzde kalkınmanın, kalkınmış ülke ya da toplum olmanın en şaşmaz ölçütlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Aynı zamanda verimlilik kalkınmanın itici gücüdür. Küresel dalgalanmanın hâkim olduğu bugünlerde üretmek, ana verimli üretmenin kongremizde tüm boyutlarıyla tartışılacak olmasının tüm katılımcılar açısından fayda sağlayacağını düşünüyorum. Kongrenin ilk yıldan itibaren artan bir ilgiyle izlendiğini görüyorum. Gündemdeki konuları takip ederek kongreyi düzenleyen üniversitemizin İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı ve İşletme Bölümü Başkanı Sayın Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz ve bölümdeki ve üniversitemdeki tüm çalışma arkadaşlarıma, kongrelerimize başından beri büyük bir destek veren Mütevelli Heyet Başkanımıza, üniversitemizin değerli Rektörüne ve başta KOSGEB olmak üzere kongreyi destekleyen tüm kuruluşları teşekkür ediyor, başarılı bir kongre geçeceğini ümit ediyorum ve saygılar sunuyorum.
SUNUCU - Saygıdeğer rektörümüze konuşmaları için çok teşekkür ediyoruz. Üniversitemizin çok değerli Mütevelli Heyet Başkan Yardımcısı Sayın Dr. Bahar Akıngüç Günver’i konuşmalarını yapmak üzere kürsüye davet ediyorum.
Dr. BAHAR AKINGÜÇ GÜNVER – Mütevelli Heyet Başkan Yardımcısı Sayın Müsteşarım, sayın başkanlar, sayın rektörlerim, İstanbul Kültür Üniversitesi’nin değerli akademisyenleri ve değerli konuklar; İstanbul Kültür Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi’nin “5. KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”ne hoş geldiniz.
1997’de 152 öğrenciyle öğretime başlayan üniversitemiz bu öğretim yılında 12. kuruluş yılını idrak etmektedir. Her açıdan hızla gelişme gösteren İstanbul Kültür Üniversitesi 2004’te Ataköy Kampüsü’nün da açılışıyla 7.000’e yaklaşan öğrenci sayısı, 584 öğretim elemanıyla vakıf üniversiteleri arasında beşinci büyük üniversite konumuna ulaşmıştır. Üniversitemiz beş fakültesi içinde yer alan ondokuz bölümü, iki meslek yüksek okulu içinde yer alan onüç ayrı programı, onyedi ayrı dalda yürütülen yüksek lisans programları ve matematik, hukuk ve inşaat mühendisliği dallarındaki üç doktora programıyla yüksek öğretim, yüksek eğitim hizmeti vermektedir.
Saygıdeğer konuklarımız, İstanbul Kültür Üniversitesi 49 yıllık bir eğitim kuruluşu olan Kültür Koleji Vakfı’nın kurduğu ve kuruluşundan beri çağdaş bir üniversite olma çabalarından ödün vermeden tüm faaliyetlerini etik ve bilimsellik çerçevesinde yürüten bir yüksek öğretim kurumudur. Üniversitemiz İktisadi İdari Bilimler Fakültesi’nin her yıl yaptığı panellerle üniversite - sanayi ve üniversite - iş dünyası arasında sinerji yaratarak gerek teorik bilgileri iş yaşamıyla paylaşmak, gerek iş dünyasının pratik bilgilerini akademisyenlerle tartışmak için bir düşünme, başka bir deyişle ortak akıl arama ortamı sağlanmaktadır. Üniversitemizin geleneği haline gelen KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi’nin bu yılki konusu “Küresel Dinamikler ve KOBİ’ler”. Kongremiz küresel rekabet, küresel kriz, KOBİ’lere etkileri, 2009 beklentileri, KOBİ’lerde kurumsallaşma, stratejik planlama, verimlilik, yalın üretim, küresel network gibi KOBİ’ler için can alıcı konuları içeriyor.
Kongremizin düzenlenmesine emek veren İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz başta olmak üzere tüm kadrosuna, destek veren tüm kadroya akademik bildiri ve iş dünyasından bildiriyle sunum yapan tüm konuşmacılara teşekkür ediyorum. Ayrıca Ana Sponsorumuz Finansbank ve diğer sponsorlara teşekkürlerimi bildiriyorum. Türk ekonomisinin vazgeçilmez bir parçası olan KOBİ’lerin gelişimine önemli katkıları hedefleyen bu kongrenin ülkemize yararlı olmasını diliyorum.
SUNUCU - Değerli Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcımıza konuşmaları için çok teşekkür ediyoruz. Sırada Ana Sponsorumuz Finansbank’ı temsilen konuşmalarını yapmak üzere Finansbank KOBİ Bankacılığı Pazarlama Birim Müdürü Sayın Kaan Onat’ı sahneye davet ediyorum.
KAAN ONAT – Finansbank KOBİ Bankacılığı Pazarlama Birim Müdürü Değerli konuklarımız, hepiniz tekrar hoş geldiniz. Ben Finansbank’ta KOBİ bankacılığından sorumlu pazarlama birim yöneticisiyim. Öncelikle İstanbul Kültür Üniversitesi’ne böylesine başarılı bir organizasyondan dolayı kendilerini tebrik ederek sözlerime başlamak istiyorum.
Global krizin etkisini giderek hissetmekte olduğumuz bir dönemi yaşıyoruz. Dolayısıyla bu süreçte KOBİ’lerimiz ne türlü tedbirler alması gerekiyor? Ben bu
konuya biraz değinmek istiyorum. İkinci bölümde ise Finansbank’ın KOBİ’lere yönelik olarak hazırladığı ürünleriyle ilgili de çok kısa özet bilgiler aktaracağım.
Kriz döneminde nasıl bir iş modeli izlememiz gerekiyor? Tabii şu an içinde bulunduğumuz süreç ilk önce Amerika’da başlayan, sonrasında Avrupa’ya ve nihayetinde Türkiye’yi de etkileyen bir süreci yaşamaktayız. Bu dönemde KOBİ’lerimizin yapması gereken önlemlerin başında öncelikle öz sermayesini güçlendirmesi gelmekte, öte yandan getirisi uzun vadeli olan işlere de kriz ortamına daha ihtiyatla yaklaşılması gereken bir süreçteyiz. Başka bir ifadeyle büyük yatırımları piyasalar sakinleşinceye kadar ertelememiz gerekmektedir.
Bir diğer önemli nokta ise masraflarla ilgili, bunları mümkün olduğunca belirlemeli ve gereksiz olanlardan tasarruf etmesi gereken bir süreçte KOBİ’lerimiz. Bir diğer nokta stoksuz çalışmaya özen gösterilmesi gerekiyor. Gerekirse geçici olarak üretimin de yavaşlatılması bu dönemde alınması gereken tedbirler arasında. Tabi her şeyden önce paniğe kapılmadan planlı bir şekilde bu süreci atlatmak gerekmektedir. Öte yandan daha efektif çalışabilmesi açısından para kazandırmayan veya zararı olan faaliyetlerden de vazgeçilmesi gereken bir dönemdeyiz. Burada en çok düşülen bir yanılgı var, o da tanıtım faaliyetlerine bu tür süreçlerde ara verilmesi yönünde. Oysaki tüketimin tekrar canlandırılması açısından tanıtım faaliyetlerine tam tersi bu dönemde daha da ağırlık verilmesi gereken bir dönem yaşamaktayız. Tabii KOBİ’ler açısından baktığımızda burada daha ekonomik olan kanallara yönelik reklamlar yapılabilir. Internet üzerinde reklamlar verilebilir, daha önce aktif olarak çalıştığı müşterilerine yönelik mailing’ler, e-mailing’ler ya da SMS yoluyla ürün hizmetleriyle ilgili güncel bilgiler aktarılabilinir. Öte yandan piyasayla çok iç içe olunması gereken de bir süreç şu an yaşamakta olduğumuz dönem, iş ortaklarıyla ilişkilerin güçlendirilmesi, daha sık ziyaretler yapılması gerekmektedir. Tabi ürünlerin satışı açısından da yeni pazarlar bulmak gerekiyor. Eğer Türkiye pazarında bir daralma varsa krizden daha az oranda etkilenen ülkelere yönelinmek, buralarda düzenlenen fuarlara aktif olarak katılınması da KOBİ’ler açısından önemli olan bir diğer konu. Öte yandan eleman çıkartmak, kısa dönemde kolay ve aldatıcı bir çözüm olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü sonrasında işlerin açılmasıyla birlikte nitelikli elemanlar kaybedildiğinden yeni elemanların eğitim süreci şirketlere çok daha pahalıya gelmektedir.
Bir diğer önemli nokta ise, eğer bu dönemde kredi kullanılması söz konusuysa geliriniz hangi para biriminden ise, krediyi de yine aynı para biriminden kullanılmasını biz özellikle KOBİ’lere öneriyoruz. Bir diğer nokta da hedef kitlesini KOBİ’lerimizin dikkatli bir şekilde izlemesi gerekmekte, burada değişen ihtiyaçlara göre de ürün hizmetlerde ufak oynamalar yapılması gerekmektedir. Hızlı hareket edilmesini KOBİ’lerimize öneriyoruz, müşterilerle çok sıkı bir iletişim içerisinde olunması yine bu dönemde gereken bir diğer unsur. Tabii, bu süreç sonucunda çalışmaya yine hem KOBİ’ler açısından hem de bankalar açısından devam etmemiz gereken bir dönemi yaşıyoruz.
Finansbank olarak biz KOBİ’lerimize ne tür destekler sağlıyoruz? Genel olarak baktığımızda Finansbank’ta KOBİ’lere yönelik hizmetlerde sektörel bir yaklaşım söz konusu. Her sektörün ihtiyacına göre değişen farklı bankacılık çözümleri sunuyoruz. İmalattan tarıma, turizmden ticarete kadar sektörlerin nakit akışlarına göre geri ödeme sistemlerine göre ve teminat düzenlerine göre farklılık
gösteren ürünler hazırlanmakta ve şu an içinde bulunduğumuz dönemde de KOBİ’leri kredi anlamında biz desteklemeye devam ediyoruz.
Bir diğer önemli işbirliği de Kredi Garanti Fonu ile şu an aktif olarak yürüttüğümüz çalışma. Teminat sorunu yaşayan KOBİ’lerimiz için Kredi Garanti Fonu işbirliğiyle projelerinin yüzde 80’ine kadar varan oranlarda da kredi desteği sağlanıyor. Burada üst limit 750.000.-YTL, eğer grup şirketiyse burada 1.000.000.-YTL’ye kadar olan projeler de destek kapsamında yer almaktadır.
Günümüzde her banka bir şekilde KOBİ’lerimize finansal destek sağlamakta, bunun ötesinde acaba daha farklı ne tür hizmetler geliştirilebilinirdi? Bunun arayışlarından hareketle KOBİ Finans adı verilen bir danışmanlık hizmeti şu an aktif olarak yürütülmektedir. Özünde KOBİ Finans bir danışmanlık hizmeti, burada görmekte olduğunuz dört farklı kanaldan, yaklaşık 4 yıldır sunulmakta. İlki bir internet portalı www.kobifinans.com.tr adresinde yer alıyor. Burada yirmiyi aşkın sektör ve otuzun üzerinde ülkeyle ilgili güncel içerikli bilgiler yer almakta, hangi ülkeye nasıl ihracat yapılabilir, hangi firmayla temas nasıl kurulabilir? Tüm bu konularda bilgilere ulaşma şansı var. Öte yandan burada görmekte olduğunuz danışmanlar kanalıyla da hafta içi mesai saatlerinde dış ticaretten vergiye, muhasebeye kadar varan konularda danışmanlık hizmeti verilmektedir. Diğer kanallar ise danışma ofisi ve üç ayda bir yayınlanan KOBİ Finans Dergisi.
Benim sunumum burada sona eriyor. Tekrar kongrenin hepimiz açısından yararlı geçmesini diliyorum. Teşekkürler.
SUNUCU - Ana Sponsorumuz Finansbank’a teşekkür plaketini sunmak üzere İstanbul Kültür Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dekanı Sayın Prof. Dr. Güneş Gençyılmaz’ı sahneye davet ediyorum.
Konuşmalarını yapmak üzere KOSGEB Başkanı Sayın Mustafa Kaplan’ı sahneye davet ediyorum.
MUSTAFA KAPLAN – KOSGEB Başkan Vekili
Sayın Müsteşarım, değerli rektörüm ve sivil toplum örgütlerimizin değerli başkanları, Türkiye İhracatçı Birlikleri Başkanı. Maalesef sabah uçağın teknik arızası nedeniyle salona yeni girdim. Hemen girer girmez de just in time hemen konuşmaya başlamış olduk. Tabi “KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresi”nin benim için çok farklı bir yeri var. Özellikle KOSGEB İstanbul’da görev yaparken sayın Güney Gençyılmaz Hocamla birlikte özellikle bu etkinliğin bugünlere kadar gelmesinde beraberce çok çalıştık ve beşincisini de bugün yapmış olmanın artık gelenekselleştiğini görmüş olmanın ayrı bir gururunu, ayrı bir mutluluğunu yaşıyorum. Tabi, başlarda zorlandığımız anlar oldu ve gerçekten düzenlerken amatörce diyebileceğimiz düzenli organizasyonda eksikliklerimiz de oldu, ama ne mutlu ki bugün çok da güzel bir şekilde ve artık gelenekselleşen bir tarzda sürdürülebilirliğini de sağlamış olduğunu görmek bizim için gerçekten gurur verici. Ben bu organizasyonu gerçekleştiren Organizasyon Komitesinin takdire layık olduğunu ayrıca ifade etmek istiyorum.
Tabi, verimlilik gibi KOBİ’ler için hayati önem arz eden bir konuyu gündemde tutan, kongrede bu yılki temanın “Küresel Dinamikler ve KOBİ’ler” olarak belirlenmesi küresel ekonomik gelişmeler dikkate alındığında son derece isabetli olmuştur. Bu vesileyle kongrede küresel ekonomik kriz ve diğer gelişmelerin
KOBİ’lere etkilerini burada değerlendirme imkanı bulacağız. Kongre boyunca düzenlenecek panellerde verimlilik ve verimliliğin ilişkili olduğu finansman yönetimi, kurumsallaşma, stratejik planlama, yeni dış pazar fırsatları, kümelenme konuları tüm tarafların katılımıyla tartışılacak ve ümit ediyorum ki, son ekonomik gelişmelerden sonra bizlerden beklentileri artan KOBİ’lerimiz açısından kayda değer yararlar sağlanacaktır.
Değerli misafirler, toplumlar sanayileşme sürecinde dönemler itibariyle farklılıklar arz eden kısıt ve sorunlara çözümler geliştirme çabasında olmuşlardır. Başlangıçta daha kısa zamanda daha çok üretmek gibi temel ve nispeten basit bir kısıt söz konusuyken ilerleyen dönemlerde müşteri memnuniyetini gözetme, standartlara uygun ödetim yapma, özgün tasarım yapma, markalaşma, insan ve çevre sağlığını gözetme, uluslararası anlaşmaların getirdiği şartlara uyma gibi gittikçe zorlaşan ve artan kısıtlar sanayicinin karşısına çıkmıştır. Bunlara devletlerin gözetmek zorunda olduğu sosyal kısıtlarla stratejik kısıtlar da ilave edildiğinde küresel rekabet şartlarında başarılı olmak ve ülkesine katma değer sağlamak için sanayicinin pek çok alanda uğraş vermek zorunda olduğunu görüyoruz.
Son dönemde ekonomi, çevre ve enerji kaynaklarıyla ilgili küresel boyutta cereyan eden gelişmeler sanayicilerimizin uluslararası alanda rekabet gücünü doğrudan etkiler hale gelmiştir. Bu ortamda bilhassa KOBİ ölçeğindeki sanayicilerimiz gelişmeler karşısında hızlı reaksiyon göstermek ve kısa zamanda en etkili tedbirleri almak zorundadır. KOBİ’lerin kendi içyapıları içinde tedbir alabilecekleri en önemli iki konu olarak ise verimlilik ve finansman yönetimi konuları ön plana çıkmaktadır. KOBİ’lerin küresel ekonomik sistemde meydana gelen değişikliklere karşı kendi başlarına alabilecekleri tedbirlerden birincisi, çok iyi bir finansman yönetimi olacaktır. Ancak finansman yönetimi sadece nakit akışının iyi düzenlenmesiyle olmaz, girdi maliyetlerini düşürmek özellikle enerji maliyetlerini minimum düzeyde tutmak elzemdir. Bu noktada verimlilik enerji maliyetlerini düşürmede, dolayısıyla finansman yönetimini desteklemede anahtar parametrelerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Başta enerji verimliliği olmak üzere verimli çalışmayı başaramayan işletmelerin günümüz şartlarında uluslararası pazarlarda rekabet edebilmesi oldukça güçleşmektedir. İlerleyen dönemlerde iklim değişikliği karşısında alınacak zorunlu tedbirlerin sanayi sektörü KOBİ’lerini ve elbette bunlarla ilişki içindeki diğer sektör işletmelerini daha fazla maliyetlere katlanmak zorunda bırakacağını dikkate alırsak eğer insanımızı Uzakdoğu’daki sanayi işçilerinin çalışma standartlarına düşürerek maliyet azaltmayı planlamıyorsak KOBİ’lerimizi verimli çalışmaya yönlendirmek zorundayız.
Değerli misafirler, verimlilik konusunu sadece ekonomik anlamda ele almak sıkça içine düştüğümüz bir yanılgıdır. Esasen çok kârlı çalışmak verimlilik değildir. Çağdaş anlamda verimlilik en yüksek kaliteyle müşterilerin ve çalışanların en yüksek tatmin düzeyinde en kısa zamanda en az maliyetle en fazla üretmektir. Buradan anlamamız gereken en az maliyetle en fazla üretmeye çalışırken müşteri ve çalışanların, insanların artan yaşam kalitesi ve beklentilerine de cevap verebiliyorsak, çevreye zarar vermeden üretmeyi başarabiliyorsak verimlilikten bahsedebileceğimizdir.
Özetle, verimliliğin çıktının girdiye oranından ibaret olduğu fikri geçmişte kalmıştır. İnsan ve çevre faktörleri dikkate alınmadan sadece bu oranın gösterdiği sayısal sonuçlarla verimli çalışıldığını söyleyebilmek çağdaş dünyada söz konusu
olamaz. Ayrıca unutulmamalıdır ki, tüm iktisadi faaliyetlerin nihai amacı insan mutluluğudur. Verimlilik konusunu bu bilinçle ele almak lazımdır. Gerek ekonomik, gerek insan ve çevre boyutuyla verimliliği ele aldığımızda bu kavramın ülkemiz sanayisinin bel kemiği olan KOBİ’lerde doğru algılanmasının ve verimlilik bilincinin gelişmesinin son derece önemli sonuçlar doğuracağı söylenebilir. KOBİ’lerin verimliliği ülke olarak verimliliğimizde büyük ölçüde belirleyici olacaktır. Zira KOBİ’ler ülkemizdeki işletmelerin ve istihdamın çok önemli bir kısmını oluşturmaktadır. KOBİ’lerimiz ekonomik ve sosyal gelişimimizde önemli roller üstlenmektedir. KOBİ’lerimizin ekonomideki önemi istihdam sağlamaya, yeni iş imkanı oluşturmaya ve milli gelire katkılarında yatmaktadır. Diğer yandan iktisadi faaliyetleri coğrafi açıdan yayarak bölgesel kalkınmaya katkı sağlıyor olmaları KOBİ’lerin sosyal boyuttaki önemini oluşturmaktadır.
Değerli misafirler, ekonomik ve sosyal kalkınmamızda önemli rolleri olan KOBİ’lerimizin verimlilik açısından ne tür sorunların olduğunu değerlendirmek istersek KOBİ’lere ülke genelinde yaygın bir teşkilat ağıyla yakın temas halinde hizmet ve destek sunan bir kurumun yöneticisi olarak ilk sırada sayacağım konu iş planına dayalı çalışmak, yani yönetim sorunudur. KOBİ’lerin burada özellikle yönetim sorunu meselesinde tabi kendilerine sordukları soruları sıralayacak olursak da, buralarda önemli eksiklikleri olduklarını görmekteyiz: “Müşterim kim, nerede tercihleri, nelerdir? Ürünümü ne fiyattan onlara satabilirim, üretim teknolojim insan ve çevre sağlığına uyumlu mudur ve gelecekte de bu uyumu sağlamak için ne tür tedbirler almam gerekir? Rakiplerim kimlerdir, firmamı ve ürünlerimi rakiplerimden farklı kılan nedir? Ne olmalıdır, geleceğe dönük finansman planım nedir? Firmam büyüdüğünde nasıl bir organizasyon yapısı kurmalıyım? Gelecekte ulaşmak istediğim nokta nedir?” Buna benzer soruları kendisine sormayan, geleceğe dönük yol haritasını çizmeyen, yatırımları buna göre yapmayan KOBİ’lerin sonunda varacağı nokta atıl kapasite ve verimsizliktir. Etkin yönetim KOBİ’leri verimliliğe götürecek temel çözümdür. Bilgi ve iletişim teknolojileri imkanlarını iyi kullanabilen, işletme hedeflerini iyi belirleyip çalışanlarını buna göre motive edebilen, pazar gelişimlerini iyi izleyen ve darboğazları takip eden, müşteri ve çalışan beklentilerindeki değişimlere kolay adapte olabilen, üretim araçlarını tercih ederek gerekli esnekliği sağlayan, üretim ve stok yönetimini planlı yapan, ürün ve hizmette farklılaştırma ve özgün tasarım yapan, maliyetlerini az hata paylarıyla hesaplayabilen, teknolojik gelişmeleri takip eden yenilikçi yönetim etkin yönetimdir. Burada şunu açıkça söylemeliyim ki, etkin yönetim stratejik planlama ve benzeri kavramların KOBİ’ler için uzak kavramlar olduğunu düşünmek KOBİ’lerin bunları zaten başaramayacağı varsayımıyla hareket etmek, KOBİ’lere hizmet veren kurumların hizmetlerini kurgularken yanlışlıklar yapmasına neden olacaktır. KOSGEB destekleri KOBİ’lerde yeni ve ileri teknolojilerin geliştirilmesi veya kullanılması, KOBİ’lerin rekabet gücünün artırılması, istihdamın artırılması, üretimde kalitenin artırılması, ihracata yönlendirme ve ihracat artırma gibi çıktıları olan temel unsurları içermektedir. Bu amaçlara yönelik olarak eğitim, danışmanlık, teknolojik arge, bilişim, kalite geliştirme, pazar araştırma, ihracatı geliştirme, bölgesel kalkınma, girişimciliği geliştirme ve finansman destekleri verilmektedir. KOSGEB destekleri konuları itibariyle çeşitli işletme fonksiyonlarını geliştirmeye yöneliktir ve verimliliğe dolaylı katkı sağlamaktadır. Bugün bu vesileyle doğrudan verimliliğe yönelik olarak uygulamaya alacağımız bir desteğimizden de bahsetmek istiyorum.
İmalat sanayi sektöründeki KOBİ’lerin 5627 sayılı Enerji Verimliliği Kanunu kapsamında yetkilendirilmiş enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinden enerji verimliliğine yönelik olarak alacakları etüt ve danışmanlık hizmetlerinin desteklenmesi ayrıca yine aynı kanun kapsamında Elektrik İşleri Etüt İdaresi tarafından yetkilendirilmiş kurumlar tarafından enerji verimliliği danışmanlık şirketlerinden alacakları enerji yöneticisi eğitimlerinin desteklenmesi için gerekli mevzuat düzenlemesini yaptık ve bu düzenleme ekim ayında Resmi Gazetede yayınlandı. Enerji verimliliği konusunda etüt, danışmanlık ve eğitim hizmetleri verecek kuruluşların Elektrik İşleri Etüt İdaresi tarafından yetkilendirilmesi ve bu suretle de bu kuruluş havuzu oluşmasının ardından KOSGEB’in bu konudaki desteklerini uygulamaya başlayacağız.
Belirttiğim bu yeni desteklerin uygulanmasından alınacak sonuçlar ve geri bildirimleri dikkate alarak KOBİ’lerin enerji verimliliğine yönelik yenilikçi projelerini desteklemek için yeni modeller de geliştireceğiz. 2008-2012 dönemini kapsayan KOSGEB stratejik planında yer alan bu hedefimizi gerçekleştirmek için daha önce enerji verimliliği projelerinin desteklenmesi konusunda yapılmış çalışmaları araştırıyoruz. Çalışmaların sonucunda tasarlayacağımız destek modelleriyle KOBİ’lere bu konudaki yenilikçi projelerini hayata geçirme imkanı sunacağımızı düşünüyorum.
Değerli misafirler, verimlilik konusunda elbette KOSGEB ve diğer kurum ve kuruluşların gerçekleştirdiği, gerçekleştirmeyi planladığı çalışmalar vardır. Bu çalışmalar verimlilik konusunun kendine has özelliklerinden ötürü genellikle uzun vadeli çalışmalar olmaktadır ve bu sonuçları da yine uzun vadelerde ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmalar kararlı bir şekilde tüm tarafların katılımıyla sürdürülmelidir. Ancak içinde bulunduğumuz dönem gibi bazı dönemlerde şartlar KOBİ’leri destekleyen KOSGEB gibi kurumları daha acil ve kısa vadede sonuç verecek çözümler de üretmeye sevk etmektedir. Bu düşünceyle tasarladığımız çarşamba günü, yarın uygulamaya başlayacağımız bir kredi destek paketi hakkında sizlere kısaca bilgi vermek istiyorum. İmalatçı, esnaf ve sanatkar kesime ve imalatçı tüm KOBİ’lerimizi kapsayacak şekilde, onlarla birlikte tüm KOBİ’lerimizi kapsayacak şekilde finansman ihtiyacını karşılamak amacıyla sıfır faizli istihdam endeksli cansuyu kredisi desteği programını başlatıyoruz. KOSGEB bu destek programıyla imalatçı, esnaf, sanatkarla KOBİ’lerimize sıfır faizle cansuyu kredisi verecektir. İmalatçı, esnaf, sanatkarlar ile KOBİ’lere sağladığımız 50.000.000.-YTL kaynakla yaratılacak kredi hacmi toplamı 350.000.000.-YTL olarak öngörülmektedir. Bu programda KOBİ’lerin kullanacağı kredilerin faizi KOSGEB tarafından karşılanacaktır. Programdan 10.000’e yakın KOBİ’mizin yararlandırılması planlanmaktadır. Programdan yararlanmak isteyen imalatçı, esnaf, sanatkarlarla KOBİ’lerin KOSGEB veri tabanına kayıtlı olmaları gerekmektedir. KOSGEB veri tabanında kayıtlı olanlar doğrudan bankalara başvurabilecek, kayıtlı olmayanlar ise öncelikle en yakın KOSGEB merkeziyle irtibata geçerek kayıt işlemlerini gerçekleştireceklerdir. 26 Kasım Çarşamba, yani yarın başlayacak sıfır faizli istihdam endeksli cansuyu kredisinde işletme başına kredi üst limiti çalışan sayısı 1-9 arasında olan imalatçı, esnaf, sanatkar ve KOBİ’ler için 25.000.-YTL, imalatçı, kadın esnaf ve sanatkar için 30.000.-YTL olarak uygulanacaktır. Çalışan sayısı 10 ila 249 arası olan KOBİ’ler için ise kredi toplam üst limiti 100.000.-YTL olacak, 9’un üzerindeki çalışan başına 2.000.-YTL ilave kredi verilecektir. Çalışan başına 2.000.-YTL, 25.000.-YTL’lik limitin
üzerine eklenecektir. Kullandırılacak kredi toplamda 100.000.-YTL’yi geçmeyecektir. Tabii, toplam kullandırılacak kredinin vadesi ise 12 ay süreyle ve aylık eşit taksitler halinde kullandırılacak, ancak ilk üç ayı ödemesiz şekilde geçmiş olacak.
Değerli misafirler, konuşmam sırasında vurguladığım üzere küresel ekonomik ve sosyal gelişmeler insan ve çevre boyutlarını da içeren verimlilik anlayışını benimsemek ve KOBİ’lerimize benimsetmemizi gerektirmektedir. Beşinci KOBİ’ler ve Verimlilik Kongresinin bu anlamda faydalı sonuçlar üretmesini ve verimlilik konusunda bilinç oluşmasına katkı sağlamasını diliyor, teşekkür ediyorum.
SUNUCU - KOSGEB Başkanımız Sayın Mustafa Kaplan’a teşekkür plaketini vermek üzere Üniversitemiz Rektörü Prof. Dr. Sayın Dursun Koçer’i sahneye davet ediyorum.
Konuşmalarını yapmak üzere Türkiye Cumhuriyeti Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı Sayın Eyüp Şenol Ömeroğlu’nu sahneye davet ediyorum.
EYÜP ŞENOL ÖMEROĞLU – T.C. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Müsteşar Yardımcısı
Sayın Rektör, resmi ve sivil kuruluşlarımızın değerli başkanları, saygıdeğer öğretim üyeleri, değerli basın mensupları ve kıymetli katılımcılar; İstanbul Kültür Üniversitesi’nin düzenlediği “5. KOBİ’ler ve Verimlilik Konferansı”nda aranızda bulunmaktan büyük mutluluk duyduğumu belirtirken hepinizi saygı ve sevgilerimle selamlıyorum.
Sayın Bakanımızın da katılmayı çok istediği ve programına aldığı, ancak Sayın Başbakanla birlikte çıktığı Hindistan gezisi ve küresel gelişmelerle ilgili yoğun değerlendirme toplantıları nedeniyle katılamadığı böylesi önemli bir toplantıda Sayın Bakanımız adına sizlerle birlikte olmaktan duyduğum memnuniyeti bir kez daha ifade etmek istiyorum. “Küresel Dinamikler ve Verimlilik” ana temasıyla yapılan bu kongrenin KOBİ’lerimizin gelişimine önemli katkılar sağlayacağına inanıyorum.
Değerli konuklar, bugün hepinizin bildiği üzere tüm ülkeleri az ya da çok etkilemekte olan bir küresel krizle karşı karşıyayız. Böyle bir ortamda şu soruyu kendi kendimize sormamız gerekiyor: Türkiye eski kalıplarla, yani önünü görmeden sezgilerle mi yoluna devam edecek? Yoksa bulunduğu noktadan sıçrama yapmasını sağlayacak stratejilerle mi? Biz Türkiye’yi geleceğe taşıyacak doğru stratejiler oluşturulması gerektiğine inanıyor, bu doğrultuda hareket ediyoruz. Bu nedenle Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak Türkiye’nin sanayi ve ticaret envanterini çıkardık. Girişimci bilgi sistemi adını verdiğimiz bu çalışma Türkiye’nin küresel rekabette belirleyici aktör konumunda olmasını sağlayacak çok önemli bir çalışmadır. Adeta adrese dayalı nüfus kayıt sistemi gibi bütün illerimizin, bütün sektörlerimizin, KOBİ’lerimizin ticaret, hizmet ve sanayi kimliğini çıkarttık. Bugün artık hem Türkiye genelinde hem kentler bazında hangi sektörde hangi öz kaynakla, hangi sermayeyle, hangi çalışan sayısıyla, hangi aktif büyüklüğüyle, hangi ciroya ulaşılıyor, hangi kâr rakamına ulaşılıyor? Hangi sektörün borcu ne kadar? Risk ne kadar, kapasitesi ne? Belli sektörlerin elektrik tüketimine kadar bunların hepsini Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak artık biliyoruz.
Girişimci bilgi sistemi hem sektörel hem de coğrafi açıdan Türk sanayinin ayrıntılı analizlerinin yapılmasını sağlayan bir veri tabanıdır. Sanayi stratejimizin
belirlenmesinde, teşvik sisteminin oluşturulmasında temel başvuru kaynağımızdır. Bu kriz ortamında girişimci bilgi sistemi ekonomik kalkınmanın önündeki sektörel dar boğazların aşılması ve verimlilik artışlarının sürdürülebilir kılınmasını mümkün hale getirecektir. Girişimci bilgi sistemi geleceği tasarlamamızda sağlayacağı katkının yanında KOBİ’lerimiz için de bir rehber görevini görecektir.
Değerli konuklar, tüm dünyada KOBİ’lerin ekonomi içindeki payı ve önemi her geçen gün artmaktadır. Ülkemiz ekonomisinin omurgasını da KOBİ’lerimiz oluşturmaktadır. Bakınız, KOBİ’lerimiz ülkemizdeki tüm işletmelerin yüzde 99.9’unu oluşturmakta, toplam istihdamın yüzde 81’ini içermektedir. KOBİ’lerimizin toplam yatırımlar içindeki payı yüzde 26’.5’a, üretimdeki payı ise yüzde 38’e ve ihracattaki payı ise yüzde 16’ya ulaşmıştır. Ancak KOBİ’lerimiz sayısal olarak tüm işletmelerin yüzde 99.9’unu oluşturmasına rağmen ekonomiye sağladığı katma değer olması gerekenden çok uzak noktadadır. Türkiye’de KOBİ’lerin kredilerden aldıkları pay da son yıllardaki artışa rağmen Avrupa Birliği ülkelerinin ortalamalarından bir hayli düşük durumdadır. Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 49’lar düzeyinde olan bu oran ülkemizde yaklaşık olarak yüzde 25’ler seviyesindedir. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak KOSGEB aracılığıyla KOBİ’lerin finansmana erişimini artırmak amacıyla çeşitli destek programlarını uygulamaya soktuk. Biraz evvel Sayın Başkanın sunumlarında KOBİ’lerde başarı ve verimliliğin ana hatlarını ve bunlar için yapılması gerekenleri çok özet olarak bahsettiler. Biz de bu anlamda Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak neler yaptığımızdan bazı örnekler vereceğiz.
2007 yılında KOBİ’lere 193 milyon YTL’lik KOSGEB desteğiyle 1.363.000.YTL’lik kredi hacmi oluşturduk ve 26.124 kişilik istihdam sağladık. 2008 yılına girildiğinde KOSGEB desteklerinin daha fazla KOBİ’ye ulaşmasını temin edebilmek için Bakanlar Kurulu kararıyla sadece kamu bankaları eliyle yapılabilen destekleri özel bankalara da açtık. Bu değişiklikle birlikte, özel bankaların da katılımıyla 1.000 + 1.000 KOBİ yatırım destekleme programı kapsamında orta, yüksek ve ileri teknoloji sektörlerinde 1.000, orta, düşük ve düşük teknoloji sektörlerinde 1.000 olmak üzere toplam 2.000 adet KOBİ’nin yatırım amacıyla satın alacakları makina teçhizat için sıfır faizli cansuyu kredi desteğini yürürlüğe soktuk. Bu programla hedefimiz 900 milyon YTL’ye yakın bir kredi hacmi yaratılarak KOBİ’lerimize “can suyu” anlamında finansman desteği sağlamaktı. Tabii, bugünlerde bahsedilen kredilerde çok “can suyu” tabiri kullanılıyor. Bu bizi bir ümitsizliğe sevk etmesin. Bunlar miktar olarak küçük, KOBİ’lerin sağlam temele oturmuş, ama küçük sorunları olan KOBİ’lerin harekete geçmesini sağlayacak krediler olduğu için bu tabir kullanıldı. Yoksa bütün KOBİ’ler can çekişiyor da, son nefeste “ağzına su damlatalım” anlamında krediler yahut destekler değil elbette. Aynı zamanda KOBİ’lerin makina teçhizat alımlarını sıfır faizle finanse ederek ülkemiz için çok önemli olan makine sektörünü desteklemeyi hedefledik. Bunun ardından Cumhuriyet tarihinde ilk kez 2008 yılında esnaf ve sanatkar destek kredisi programıyla KOBİ’lerimizin çekirdeğini oluşturan imalatçı esnaf ve sanatkarımıza sıfır faizli can suyu kredisi vermeye başladık. Tabi, yapılan tüm programlarda bir KOBİ tabiri vardır. Bu KOBİ tabiri Avrupa Birliği tanımından hareketle, istihdam miktarına ve cirosuna göre bütün işletmeleri kapsamaktadır, ama bizde bir kesim var ki, aslında bu tanım her ne kadar onu kapsıyor görünse de gerek mevzuatımızda, gerekse uygulamamızda, bu kesim kendisi KOBİ olmasına rağmen KOBİ desteklerinden, KOBİ teşviklerinden, KOBİ planlamalarından hep dışarıda
