İ I R E L L J
U N U T U L M U Ş
B Ü Y Ü K
B İ R S A N A T Ç I
İHSAN ONAT'n ardından
AYLIK MECMUA YIL 13 SAYI 145 EKİM 1976
İ Ç İ N D E K İ L E R
Bu Ay 2
Cumhuriyet Bayramı Kutlu Olsun 3 Antik Kent: Side
Yazan: Sanat Tarihçisi
Erol ÖZKAN 4- 5 Arılar ve Ballar: Bal 6 Yeşil’in En Güzeli: Bursa'da Karagöz
Yazan: Cem ATABEYOĞLU 7 Tanımadığınız Ülkeler:
Bushmanlar
Derleyen: Tülay BATTAL 8- 9 Sinema: Ali Mc Graw, Gregory Peck, Charles Aznavour
Derleyen: Afife NÜKTE 10-11 Nadide Bir Çeşme Kitabesi
Yazan: Diş Doktoru
Suat KESİLİ 12-13 Türkiye'de Trafik Sorunu (1) 14 İzmir Fuarı Kapandı 15 «Yokuşstan Gelip Geçenler (16) Baki Süha Ediboğlu 16 Pirelli Ansiklopedisi (46)
Sokollu Mehmet Paşa Derleyen:
Cem ATABEYOĞLU 17-20 TV: Tatlı Sert Dostlarımız
Mrs. Peel, Mr. Steed 21 Pop-Magazin
Hazırlayan:
Erhan EVRENSEL 22-23 Büyük Deniz Kazaları:
Yeni Zelanda'da Bir Feribot Kazası
Derleyen: Erdoğan ŞUMNU 24-25 Soyun Üremesi (4)
Hamilelik
Hazırlayan: Tülay BATTAL 26 Akvaryum
Derleyen: M. SÜLEYMAN 27 Müzik Dünyası
Hazırlayan:
Erhan EVRENSEL 22-23 Yaşamları Skandallarla Dolu Kraliçe ve Prensesler Ateşli Pauline Borghese
Derleyen: Turhan TAN 30-31 Sinema - Magazin :
Türkan Şoray, Selma Güneri, Sezer Güvenirgil, Arzu Okay 32-33 İstanbul’un Tarihi Sarnıçları (2)
Yazan: D. DOĞRUCU 34 Turgut Reis Geliyor:
Saraydaki Oyun 35 Tarihi Roman: Haremde Bir Fransız Kızı
Yazan: Cem ATABEYOĞLU 35 Pirelli Çocuk Kulübü
Derleyen: Tülay BATTAL 36 Kapak Resmi : Türkiye'de Trafik So
runu Bir Felaket Halini Aldı. YILLIK ABONE : 60.— TL. DIŞ ÜLKELER : 120.— TL.
Cevdet Yakup BAYKAL
1930'dan 1946'ya kadar İzmit, sa nat, müzik ve kültür hayatında bü yük aşamalar göstermiştir. Halk evinde her ay bir piyes temsil edi lir, folklor geceleri, resim sergileri açılır ve şiir günleri düzenlenirdi. Köy gezileri renkli ve hareketli o- lurdu. İzmit gençliği, Atatürk doğ rultusunda hızlı ve ileri adımlar a- tardı kadınlı, erkekli. Bunların ara sında her çarşamba gecelerini iple çekerdi İzmit'liler. Çünkü eski Fran sız okulunda bulunan, sonra vilâyet konağı yapılan bina, o zamanki de yimi ile, «Üssü-Bahriye» yanı Do nanma Komutanlığı karargâhı idi. Ve çarşamba akşamları konser ve rilirdi. Vali Hâmit Oskay, Donanma Komutanı Şükrü Okan, Tümen Ko mutanı General Mürsel Bakû, Be lediye Başkanı Kemal Öz rahmetli ler. bu arada subaylar, şehrin tanın mış seçkin insanları eşleri ile bu konserlerde muhakkak bulunurlardı. Orkestra şefi İhsan Onat idi. Tür kiye'de garp musikisini, ilk kez Av rupa şehirlerinde çalan, büyük tak dir toplayan eskilerin deyimi ile «nev'i şahsına münhasır» ince, ku
ru, fevkalâde asâbi, o nisbette na zik, sanatçı bir kişi idi. İhsan Onat yönetimindeki Donanma Orkestrası çalmaya başlayınca bütün sesler durur, müzik koca salona hakim o- lurdu. 1904 yılında Kanlıca’da doğan İhsan Onat 10 Nisan 1964 yılında hayata gözlerini kapamıştı. Ünlü ressam Hikmet Onat'ın kardeşiydi. Atatürk’ün 4 yıl orkestra şefliğini yapmıştı. 1936 yılında Zafer muhribi ile İngiltere Kralı George V'in taç giyme töreninde bulunmak üzere İn giltere’ye gitmişti. Bando ve orkest rası ile dünyayı gezmiş ve batı ale minde seçkin parçalarını çalarak büyük takdirler uyandırmıştı. 15. Kolordu komutanı iken, rahmet li Orgeneral Nurettin Baransel 70. yaş günü, İzmit'te Oğuz sinemasın da 80. yaş günü de Gölcük’de De niz Komutanlığında 85. yaş günü münasebeti ile üç kez jübilesi ya pılan İhsan Onat'a Çekoslovakya Cumhurbaşkanı orkestrasını yönet mek için altın bir çubuk vermişti. Mimik ve hareketlerinin tam bir sa natçıya yakışır tehevvür içinde gür leyişi, İzmitlilerin silinmez anıları Çarşamba geceleri üssü-bahri salo nunu dolduran insanlar dans eder
ken, tombala oynarken, gazoz ve çaylarını içerken, gözlerini bu büyük sanatkardan ayırmazlar, onu alkış yağmuruna tutarak mutlu ederlerdi. Gazetecilik hayatımda İhsan Onat ile üç kez resimli röportaj yaptım ve bunlar geniş yankılar uyandırdı. İzmit'te çıkardığım Marmara gaze tesinde ilk defa, bir Anadolu gaze tesine resimli röportajı, üstat İh san Onat yolu ile getirmiş oldum. Sonra Cumhuriyet gazetesi ile Ye di Gün mecmuasına daha geniş iş leyerek Türk Denizcilerinin bu göz bebeği sanatçıyı dünyaya ve müzik alemine tanıtmaya çalıştım. Bu say falarda İhsan Onat ile benim (genç lik) resmimi görüyorsunuz. 1937 yı lının bir anısıdır bu.
Hazin ve acı olan taraf, Türk do nanmasına ve Türk müziğine bu ka dar hizmeti olan İhsan Onat’ın bu gün Derince mezarlığında sessiz, kimsesiz, aramasız ebedî uykusun da oluşudur. Radyo ve televizyonun, Türk olduğundan kuşku duyan Av rupalIlara, Türk ve müslüman ol duğunu ispatlamak zorunda kalan bu büyük adamı aramayışıdır. Batı müziği ile uğraşanların, bir İh san Onat olduğundan habersiz o- luşlarıdır.
Donanma Komutanlığı ilk orkestra şefi İhsan Onat 1937 yılında arkadaşımız Cevdet Y. Baykal ile...
Sahibi: Türk Pirelli Lastikleri Anonim Şirketi adına: NAMI A. ELÂGÖZ — Yazı İşlerini Fiilen Yöneten Sorumlu Yazı İşleri Müdürü: UĞUR CANAL
— Teknik Sekreter: U. C. — Merkez: İstanbul Gayrettepe Büyükdere Caddesi 117 Mecidiyeköy. Telefon 66 22 80 (10 hat) Yazı İşleri Mü- dürü Telefon: 66 32 00 — Ankara Bürosu: Kızılay - Karanfil Sokak. Hevenk Apt. 12/13 (Tel.: 17 27 81 - 18 24 43) — Ege Böğesi İrtibat büro
su: Pınarbaşı, Kemalpaşa Asfaltı No. 46 İzmir (Telefon: 1819 70) — Dizildiği ve Basıldığı Yer: Apa Ofset Basımevi (Telefon: 6464 20) Kaynaklar: Vado e Torno — Pivendere — Pirelli — Yayınlanan yazılar imza sahiplerinin fikirleri olup, Türk Pirelli bunlardan bir sorumlu
luk kabul etmez. — Mecmuamıza yayınlanmak üzere verilen yazı ve resimler neşredilsin veya edilmesin iade edilmezler Mec muamızda yayınlanan yazılar kaynak gösterilmeden iktibas edilemezler — Dergimiz Basın Ahlâk Yasasına uymayı taahhüt eder...
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
