D ip siz K ile , Boş A m bar:
TP
S fflS 'b 'l
Ahmet
t
’ Büyük halk muharriri Ahmet Mithat efendinin yüzüncü yıl dönümünün jübilesi yapılıyor. Ahmet Mithat efendi, jübleye lâyiktir.
“Hocai evvel,, başlıklı seri yazılarile hakikaten hilkatin “Hocai evvel,, i olmuştu. Mithat efendiye gelinceye kadar mem leketimizde doğrudan doğruya halka hitap etmiş, halikla meşgul olmuş bir tek muharririmiz yok tur.
Ona gelinceye kadar, muharir ler münevver, güzide zümreye hitap ederlerdi. Halikın kolaylık la anladığı yazılan “Cehalet ese ri„ olduğu kanaatini güder, id - diasını yürütürlerdi.
Mithat efendi, halka, okuma zevkini aşılamıştır. Onun yazıla rmda edebiyat yoktur. Sanat yok tur. Derin tahliller, ünce tasvir ler yoktur. Uslûöü lâübaUdir. Halk dilile konuşur.
Çalışkanlıkta onun künhüne varmış tek muharrir göstereme yiz. Mithat elt-ndinin kalem oy natmadığı bir mevzu yoktur. Ro man, hikâye, tarih, coğrafya, po litiika, din, fen, kalem denemedi ği hiç bir mevzu bırakmamıştır.
Mithat efendii, kendi jamrmda bütün denemelerinde muvaffak olmuştur. Okuyucu kütlesinin memleket nüfusuna nisbetle de vede kulak olduğu bir devirde o- kuma zevkim yaymak, inkâr edi lemez bir kuvvettilr,
Mithat efendi, şahsen de kuv vetli idi. Meclisi Maarif âzasın dan Safari efendi ile nedense a_ rası açıktı. Bir gün, Hayret efen diye:
—- Mithat efendi, balâ olmuş! demişler. Hayret efendi bağır mış:
— Daha beter olsun, daha be ter olsun!
Mithat
Yazan:
MAHMUT YEŞAHt
düm. Mithat efendinin çalışma tarzı hakkında biraz fikir edin - dim. Kitapların arasında notlar yazılmış kâğıtlar, vardı ve satır altları çizilmişti. Yan kalmış ter cümelere de tesadüf ettim.
Kitaplar, el yazması, ender e- le geçen kitaplar değildi amma, gene kıymetli idi, Maarif Vekâ leti bu kütüphaneyi olduğu gibi alır, umumî kütüphanelerden bi rinde “Ahmet Mithat efendi kö şesi,, açabilirdi. Bu kitaplara ya zık oldu.
Efendi
Bugün, Mithat efendinin yürü düğü yoldan yürüyen Muharrir lerimiz yok. Edebiyatla, sanatle, tahlille, tasvirle, uslûple alâkası olmayan birçok eserler çıkıyor. Fakat, bunlar, halka hitap etmi yor. Ahmet Mithat efendinin muvaffakiyet sırrı, burada idi. İşin tuhafı, o, bu sırrı kendiliğin den keşfetmişti. Önümüzde mi - sâl varken istifade etmesini bil- I miyoruz. Buna da sebep, Ahmet Mithat efendi g’faî halkı düşün - müyoruz.Sözüm ona halk için bir takım \
haftalık halk gazeteleri çıkıyor. Bunlar, halkın fikrini!, zevkini terbiye etmiyor, bayağılaştırıyor lar. Bundan, herhalde Mithat e- fendinin ruhu azap duyuyordur.
Bundan bir iki sene evvel, Ah met Mithat efendinin kütUp.aane si satılmıştı. Bu satışa, kan ağ ladım. Kitaplar, bir kütüphane de parça parça, yok pahasına sa tıldı Kitapların bir kısmını gör
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
