7
Q $ 2 O
Türk Futbolunun Efsaneleşmiş Yıldızları - 25
T ü rk S p o r ö rg ü tü n ü n ku ru lu şu n d a , M illi O lim p iy a t K o m ite s i’nin
k ö k le ş m e s in d e , T ü rkiye Futbol F e d e ra s y o n u ’nun y a ş a m a s ın d a
e m e ğ i ola n ve G a la ta sa ra y K u lü b ü n ü k u ru p y ü c e lte n kişi...
ALİ SAMİ YEN
is im ... A li Sam i Y e n ... Cem A T A B E Y O Ğ LU
T Ü R K spor ta rih in d e b ir «efsa neleşen is im s d ir A li Sam i Yen. Y a ln ız G alatasaray K u lü b ü 'n ü ku ru p y ü kse lte n b ir kişi d e ğ il, aynı zam anda T ü rk sp o ru n u n ilk ö rg ü tü o lan T ü rk iy e İdm an Ce m iy e tle ri İttifa k ı'n ın k u ru lu ş u n da da T ü rk iy e M illî O lim p iy a t K o m ite s i'n in kö kle şm e sin d e de, T ü rk iy e F utb o l F e d e ra syon u 'n u n yaşam asında da hep onun em e ğ in i, im za sın ı g ö rm e m iz m ü m kü n d ü r.
A rka d a şı ü n lü e d ip Ruşen Eşref Ü n a yd ın onu şöyle ta n ım la r: « S im siya h s a ç la rı k ıv ır k ıv ır, ge- n iş a ln ı p a rıl p a rıl ve g ö zle ri ze kâ ne yanan, in ce y a p ılı, uzunca b o ylu , esm er b ir d e lik a n lı..»
Ben k e n d is in i ta n ıd ığ ım d a p a rıl p a rıl g eniş a ln ı te e psin e do ğ ru en iko nu a ç ılm ış tı. G özleri zekâ k ıv ılc ım la rıy la d o lu y d u yine. İnce y a p ılı ve uzunca b o y lu y d u yin e . Fakat o s im s iy a h k ıv ır k ı v ır s a ç la rın ın y e rin i bem beyaz, aslan ye le si g ib i upuzun sa çla r a lm ış tı.
Daha ilk g ö rü şte insana saygı te lk in eden b ir h a li v a rd ı. Ken d is iy le ta n ışm a k, ta tlı so h b e tle rin i d in le m e k im kâ n ın a sahip o l m u ştu m . G erçek b ir İsta n bu l b e y e fe n d is iy d i A li Sam i Bey.
S o ylu b ir a ile de n g e liy o rd u . «Kam us-u  le m » yazarı o lm a k la ün ya p m ış m eşhur Ş e m se d din Sam i B e y 'in o ğ lu o la ra k 1 8 8 6 y ılın d a İs ta n b u l'd a , b a b asın ın K a n d illl'd e k i ko n a ğın d a d o ğ m u ştu . Ö ğ re n im in i M e kte b -i S u lta n î a d ıy la a n ıla n G alatasa ray L ise si'n d e y a p m ış tı.
F utb o lu K a d ık ö y 'd e ta n ım ış tı A li Sam i Bey. M e kte b -i S u lta n i' d e ki bazı a rk a d a ş la rıy la , In g iliz - le rin kendi a ra la rın d a o y n a d ık la rı fu tb o l m a ç la rın ı zevk ve g ıp ta yla izle ye re k m eşin topa gö n ül v e rm iş ti.
T ü rk sp o r ta rih in d e e fsa n e le şm iş
1 Ekim 1 9 0 5 günü, M e kte b -i S u lta n i'n in b e şin ci s ın ıfın d a , e- d e b iy a t ö ğ re tm e n i M e h m e t Ata B e y 'in d e rsi sıra sın d a , arka d a ş la rıy la kafa kafaya v e rip b ir fu tb o l ku lü b ü kurm aya n asıl ka ra r v e rd ik le rin i a n la tm a kta n ay rı b ir haz ve zevk d u y a rd ı.
A slın a b a k ıla c a k o lu rsa ; bu ö y küyü A li Sam i B e y 'in ağzından d in le m e k daha a y rı, daha b ü yü k b ir ze vkti. Kaç ke re le r d in le m iş tim bu öykü yü onun ağzından ve her s e fe rin d e aynı lezzeti b u l m uştu m . — « ...İlk m ü n te s ip le r, oyuna ve m üca d e le ye m eyyâl a rk a d a ş la r dan A s ım T e v fik (S o n u m u t), E- m in B ü le n t (S e rd a ro ğ lu ), B e kir (B irc a n ), C e lâ l, T a h sin N a h lt. Reşat Ş lrv a n î, C evdet (K a lp a k- ç ıo ğ lu ), A b ld in D aver (D a v 'e r) K â m il g ib i g e n ç le rd i. M e kte p te ta h s ild e b u lu na n B u lg a r ve S ırp ta le b e sin d e n çe vik ve k u v v e tli o la n la r da b ize iltih a k e tm iş le r d i. M a k s a d ım ız , In g iliz le r g ib i to p lu b ir h a ld e oyn a m a k, b ir renge ve b ir ism e m â lik o lm a k ve T ü rk o lm a ya n ta k ım la rı ye n m e k ti...»
K u rd u k la rı ku lü b e b ir isim b u l m akta ç e k tik le ri s ık ın tıy ı a n la tır ken sanki o g ü n le ri ye n id en ya şıyo rm u ş g ib i o lu rd u . İlk m aç la rı sırasın d a k e n d ile rin i se yre d e n le rin « B u n la r G alatasaray e fe n d ile ri» d iye b a h setm e le ri ka rşısın d a G alatasaray a d ın ı na s ıl b u ld u k la rın ı da ta rifs iz b ir zevkle a n la tırd ı.
İLK F O R M A LA R
İlk fo rm a la rı A sım T e v fik 'ln an n e siyle, ke n d i kız kardeşi S a itli
ye (E rer) H a n ım 'ın n asıl d ik d ik - le rin i a n la tm a k ona a yrı b ir haz v e rird i. Sonra M illî re n kle r olan K ırm ız ı-B e y a z 'ı n asıl s e ç tik le rin i ve h a fiy e le rin ta k ib a tın d a n k u r tu lm a k iç in n asıl başka renk a ra d ık la rın ı Ş işm an Y a n ko 'n u n k u m aş m ağazasında ren k renk ku m a şla rı n asıl in d ir ttik le r in i ve en güzel ra s tla n tı eseri sarı ile k ır m ız ıy ı yanyana g e lm iş d u ru m d a g ö rd ü k le ri a n d aki d u y g u la rın ı ve a rk a d a ş la rıy la b irlik te S a rı- K ırm ız ıy ı orada n a sıl s e ç tik le ri n i a n la tırk e n nasıl da h e ye can la n ırd ı...
Bugün G alatasaray K u lü b ü 'n ü n e ksiksiz fa a liy e t d e fte rle rin d e n üye k â y ıt kü tü ğ ü n e , m üzesinden h a tıra d e fte rin e ka d a r herşey, ama herşey A li Sam i B e y 'in ese r id ir . O nun b a ş la ttığ ı ve hayatı bo yu nca titiz lik le iş le d iğ i d e fte r le ri daha sonra d iğ e r ku şa kla r a yn ı titiz lik le s ü rd ü rm e s in i b il m iş le rd ir ki bu da a yrı b ir se vin ç v e ric i hu su stu r.
1 N U M A R A L I ÜYE
A li Sam i Bey, G alatasaray Spor K u lü b ü 'n ü n 1 n u m a ra lı ü y e s id ir. En ya kın a rka d a şı Em in B ü le n d ' in ö lü m d ö şe ğ in d e «2 n u m a ra lı üye ben o la ca ktım » d em esi ka r şısın d a yin e en ya kın a rka d a şı A s ım T e v fik 'in son derece d u y g u la n ıp bu ö lü m sü z şe re fte n fe ragat e d e m e d iğ in i a n la tırk e n g ö zle ri v a ş a rırd ı ra h m e tli A li Sa
m i B e y 'in .
Ö m rü n ü n son g ü n le rin e kadar m üze ile ve m üsabaka k a y ıt d e f te rle riy le ilg ile n m iş ve bu ona her zam an iç in en b ü yü k zevki ve en h a k lı g u ru ru v e rm iş tir. T a b ii ki A li Sam i B e y 'in h a ya tta ki en b ü yü k g u ru ru , G a la ta sa ra y'ın ku ru cu su ve 1 n u m a ra lı üyesi o lm a s ıy d ı.
T ü rk sp o ru n u n e fsa ne le şm iş is im le rin d e n b iri olan A li Sam i Y en, 1951 y ılın d a , 65 ya ş ın d a y ken fâ n i â le m d e n göçüp g itti. Ö lü m sü z a d ı, G a la ta sa ra y'ın M e c id iy e k ö y 'd e k i sta d yom u n d a y a şa m a kta d ır. N ur iç in d e ya tsın .