Köşkte doğdu
sokağa düştü
BİR İNSAN
L
Melek Hanımı, yerleştirildiği huzurevinde ziyaret ettik.
Öyküsünü anlattı. İnanılmazdı.
BİR HAYAT
Melek Hanım'ın hayatı bir roman.
Aileden saraylı. 65 yıllık ömründe
hem varlığı hem yokluğu yaşadı
PAŞA TORUNU
Melek Taner, Abdülhamit'in ma-
beyncisi Ragıp Paşa’nın torunu. Dönemin en iyi okul
larında okudu. Babası ölünce çöküş başladı. Aileden
kalan mallar satıldı. Çmarcık'ta sığındığı
ev depremde yıkıldı.
EVDEN ATILDI
Egebank vurgunun
da, bir kağıt imzalatıp onu Murat Demi
rci'm göstermelik ortağı olarak kulla
ndılar. Banka batınca maaşına haciz geldi. Kirasını ö-
deyemedi, evden atıldı. Sonra sokaklara düştü...
^Milliyet
M T
İM İM
I ILI r i M D L I V
BİR İNSAN
Umudunu yitirmiyor
65 yaşındaki Melek Hanım şimdi
huzurevinde şubat maaşını
bekliyor. Umudunu bu paraya
bağlamış. "Maaşımı alırsam
her şey düzelecek" diyor.
: v .
Egebank davasına nasıl karıştı?
M
elek Taner'in hikayesini araştırırken 2001’in Ocak ayında yayınlanan gazetelerde ilginç bir haberle karşılaştık. Paşa torunu Melek Hanım'ın adı Egebank olayıyla birlikte anılıyordu. Görünüşe bakılırsa gazetelerde “Çınarcıklı emekli Melek Teyze” olarak geçen Melek Tanerin çöküşü Egebank olayı ile hızlanmış. Nasıl mı?1999 yılında Egebank, Cavit Çağlar’ın şirketlerinden alacağını haciz yoluyla tahsile girişir. Çağlar müdahale eder ve Murat Demirel ile bir protokol imzalar. Borcun 4 milyon dolarını paravan RM Dış Ticaret üstlenir. RM ’nin iki göstermelik ortağından biri Demirel şirketlerine iş
başvurusu yapan işsiz biridir, diğeri ise Melek Taner... Taner bu olayı da şöyle anlatıyor:
T
9 AY MAAŞINI ALAMADI
“Uzaktan bir akrabamız bana bazı kağıtları imzalarsam karşılığında bir miktar para vereceğini söyledi. Ben de hiç düşünmedim, paraya ihtiyacım vardı. Ancak daha sonra olay ortaya çıktı. Bana vereceklerini söyledikleri parayı alamadığım gibi 9 ay boyunca emekli maaşıma el kondu. Zaten bundan sonra ekonomik durumumu
düzeltmem güçleşti.”
Melek Hanım'ın bu fotoğrafı Nötre Dame de Sion’da çekilmiş.
■
SEMRA KARDEŞOĞLU İstanbul____________________
K
adıköy Dumlupınar Aile DanışmaMerkezi'nde tanıştık Melek Hanımda. 15 gündür bölgedeki karakollarda sabahlamış. Kirayı ödeyemediği için ev sahibi evden atmış. Bir sigara istiyor, veriyorum, hemen yakıyor... Oraya yardım için gelenlerden ayrılan bir yönü olduğunu hemenseziyorsunuz. Merkezin görevlileri, kısa sürede sorunu çözüp 65 yaşındaki Melek Taner'in Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu’na (SHÇEK) bağlı Semiha Şakir Huzurevi’ne yerleşmesini sağlıyorlar.
T
ANNE TARAFI SARAYLI
İstanbul’un dondurucu soğuğunda tüm yoksunluğuna rağmen yine de mağrur duran bu kadının hikayesi insana ‘Bu kadarı da fazla' dedirtecek türden... Melek Hanım, anne tarafından saraylı. Dedesi Ragıp Paşa, 2. Abdülhamit'in mabeyncisi. Eğribozlu bir ailenin oğlu olan Ragıp Paşa, Galatasaray Sultanisi ve Mülkiye'yi bitirmiş. Abdülhamit’in çok sevdiği insanlardan biri olan Ragıp Paşa, ticaret ve madencilikle de uğraşarak Beyoğlu'ndaki ünlü Rumeli Han, Afrika Han ve Anadolu Han'ı yaptırmış. Tekirdağ'da Umurca Rakı Fabrikası’m kurmuş. Sayısız çiftlik, apartman sahibi olmuş. Caddebostan’da 105 bin altın vererek Ragıp Paşa Köşkünü yaptırmış.
▼ BABASI OPERATÖR DOKTOR
Bir dönem Abdülhamit'in gözünden düşen paşa Midilli’ye sürülse de sonrasında yeniden saraya dönmüş. Ragıp Paşa’nın Kamile Hanım’la yaptığı ilk evliliğinden 5 çocuğu. Melek Hanım ia (anneannesi) yaptığı ikinci evliliğinden Fatma Nahide isimli bir kızı olmuş. “Sarıca” soyadını alan ailenin kızı Nahide Hanım, Operatör Doktor Hüseyin Feyzullah Taner’le evlenmiş. 1936'da bu evlilikten doğan çocuğa, anneannenin ismi “Melek” uygun görülmüş.
T FRANSIZCA, RUMCA, RUSÇA BİLİYOR
Melek Taner, Nötre Dame de Sion Fransız Lisesi’nde okumuş. Taner çocukluk yıllarını şöyle anlatıyor: “Kışları Beyoğlu'nda dedemin yaptırdığı Rumeli Han'daki dairede, yazları ise Caddebostan'daki Ragıp Paşa Köşkü'nde geçirirdik. Fransız mürebbiyelerden ders aldım. Rumca ve Rusça da öğrendim. Babamın Ankara Numune
Hastanesi’nde çalıştığı dönemde Ankara’da yaşadık. Babam
1949’da Şişli Etfal Hastanesi’ne atanınca İstanbul’a döndük. İki yıl sonra onu , kaybettik. Bu arada ben de 2 yıl Siyasal’da okudum.” Babasının ölümünün ardından annesi Nahide Hanım’ın babası Ragıp Paşa’dan kalan malları sattığını anlatan Melek Hanım şöyle devam ediyor:
▼ 'ÜÇ KIZIM VAR AMA...'
“Babamı genç yaşta kaybettikten sonra annem iki evlilik daha yaptı. 101 yaşında öldü. Öldüğünde bana tek bir parça mal bırakmamıştı. Ailemden tek kalan babamın emekli m aaştoldu.”
Melek Taner, bit evlilik yapmış. Gazi Ethem Paşa’nın torunu Ethem Necip Dömeke ile 20 yıl süren bu evlilikten üç kız çocuğu dünyaya getirmiş. “Evliliğimiz yaklaşık 20 yıl sürdü. Çocuklarımdan ikisi ile ilişkilerimiz sürüyor. Ancak bir başka şehirde yaşıyorlar” diyor.
▼ BÜTÜN KOMŞULARI ÖLDÜ
Annesinin ölümünün ardından emekli maaşı ile daha kolay geçinebilmek için Çınarcık’a yerleşen Melek Hanım, 17 Ağustos depremine de Çınarcık’ta yakalanmış: “Köpeğimle birlikte Çınarcık’ta
yaşıyordum. Deprem sırasında ayakta olduğum için hemen dışarı fırladım. Benim çıkmamdan kısa bir süre sonra bina yıkıldı. Komşularım öldü. Geçmişime ait tüm fotoğraflar ve anılarda binanın altında kaldı/’ Melek Taner, Çmarcık’ta depremde kirada oturduğu evle her şeyini kaybedince İstanbul’a dönerek yeni bir hayata başlamış.
▼ EVE HACİZ MEMURU GELDİ
Maltepe'de tuttuğu evin kirasını dört ay ödeyemeyince, ev sahibi haciz memurları ile gelip eşyasım teslim almış ve evden atmış. İstanbul’un kara teslim olduğu günleri karakolda geçirmiş. Kadıköy Aile Danışma Merkezi'nin çabaları ile Semiha Şakir Huzurevi'ne yerleşen Taner, şubat ayında alacağı emekli maaşı ile durumunun düzeleceğine inanıyor: “İstanbul'un en varlıklı ailelerinden biriyken, beş parasız kaldım. Ama her şeyi yeniden düzelteceğime inanıyorum.”
Melek Hanım’ın
başına gelenler.
/
Dedesi sarayda mabeynciydi. Sayısız
hanları, güzel bir köşkleri vardı. Annesi,
/
dedesinin bıraktıklarını satıp savınca
Melek Hanım bir emekli maaşına kaldı
Bunlar yetmedi, depremde evi yıkıldı.
Sonra adı Egebank yolsuzluğuna karıştı.
Maaşına el konulunca evden atıldı.
Karakola sığındı, şimdi ise huzurevinde
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi