Mühendis ve Makina - Cilt: 46 Sayý: 543
7
teknoloji
dünyasý
Ç
Çeviri: Ceren KUZEYYELÝ
Kitlesel Taþýmacýlýk Hafiflemekte
in'deki yolcu vagonlarýnýn iç kýsýmlarýnýn 2008 Pekin Olimpiyatlarý nedeniyle yenilenmesi gündemdedir. Pittsfield'daki GE Advanced Materials Çin'in ulusal demiryolu sisteminde kullanýlan yolcu vagonlarýnýn iç kýsmýný yapan, Pekin merkezli China Railway Long Dragon New Composite Materials firmasý ile bir anlaþma imzalamýþtýr.
GE Advanced Materials Rail-Lite adýnda PPG Industries ile bir ortak çalýþma sonucu vagonlarýn iç kýsmý için geliþtirilen yeni bir kompozit saðlayacaktýr. GE Advanced Materials yetkilisi, yeni kompozitin çok sýký olan gaz, alev ve toksitlik standartlarýný karþýladýðýný ve oldukça yüksek yakýt tasarrufu saðlayan, çok düþük aðýrlýða sahip olduðunu belirtmektedir.
GE'ye göre malzeme, vagon içi uygulamalarda çoðunlukla kullanýlan geleneksel fiber takviyeli plastik veya levha þekilli bileþiklerden %40'a kadar daha hafiftir. Levha þeklindeki Rail-Lite kompoziti GE tarafýndan saðlanan Ultem polyeterimid termoplastik reçinesini takviye eden uzun cam fiberlerinden oluþmaktadýr. Kompozit hacminin
yaklaþýk yarýsý malzemeye hafif aðýrlýk özelliðini veren havadýr. Levha, malzemeye bir açýk-hücre yapýsý kazandýran, kaðýt yapýmýna benzer bir iþlemle þekillendirilmektedir. Cam içeriði aðýrlýk olarak %40'- %55 aralýðýndadýr.
GE Advanced Materials, Rail-Lite kompozitinin aleve maruz kaldýðýnda düþük düzeyde duman yayarak hemen kömürleþtiðini açýklamaktadýr. Kömürler ve cam fiberi, bir seramik malzeme gibi aleve bir yüzey bariyeri oluþturmakta ve tutuþmamaktadýr. Malzemenin özeliklerine mükemmel dayaným ve katýlýk dahil olmaktadýr. GE'ye göre malzeme esnek ve bu nedenle kýrýlmaya diðer tip cam takviyeli malzemelerden daha az eðimlidir. Kompozit, A.B.D. Federal Demiryolu Yönetimi 49 CFR 238 yolcu vagonlarý ve lokomotif kabini tutuþabilirlik ve gaz emisyon standartlarýný saðlamakta ve ayrýca Boeing BSS 7239 toksitlik standartýna da uymaktadýr.
Ürünü geliþtiren ortak giriþimci Azdel Firmasýna göre, Rail-Lite pahalý olmayan alüminyum takýmlar kullanýlarak oldukça düþük basýnçlarda ýsýl olarak þekillendirilebilmektedir. Parçalar standart ýsýl þekillendirme makinalarýnda, tipik olarak 275 - 400 kPa aralýðýndaki basýnçlarda þekillendirilebilmektedir. Malzeme, geleneksel fiber takviyeli plastikler ve levha þekilli bileþiklere þekil vermek için 300 psi basýnca kadar çýkan basýnçla þekil vermeyi gerektirmemektedir.
GE, malzemenin tren vagonlarýnýn iç kýsmý için þu anda kullanýlmakta olan polivinil klorid, polyester, vinil ester ve fiber takviyeli kompozitler yerine bir potansiyel olduðunu söylemektedir. Þangay ile Pekin arasýnda çalýþacak bir prototip yemek vagonu için merkez ve yan tavan panelleri ve pencere maskeleri Rail-Lite'dan yapýlmaktadýr.
Ocak 2004 Mechanical Engineering dergisinden çevrilmiþtir. Ýletiþim için: http://www.memagazine. org Yeni bir hafif aðýrlýklý termoplastik cam kompoziti Çin demiryolu yolcu
