• Sonuç bulunamadı

Cevdet Kudret'in değerli yapıtı:Türk edebiyatında hikaye ve roman

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Cevdet Kudret'in değerli yapıtı:Türk edebiyatında hikaye ve roman"

Copied!
1
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

anlatmaz. Hep şairane sözler etmeye çalışır, şairane cümlelere bayılır. Şiirle nesri birbirinden ayırt etmez. Şair Ah­ met Hamdi şiirlerinde nasıl mecaz yük­ lü anlatım kullanıyorsa, nesirlerinde de aynı şeyi kullanmaya heves etmiştir. Bu beni rahatsız ettiği için hiç değinmeme­ yi yeğledim. .. .Alamadığım öteki yazar­ lar içinde çok sevdiklerim, beğendikle­ rim olduğu halde, devrin temsilcisi ol­ madıklarını düşünerek onları alma­ dım .” (Cumhuriyet Kitap, 13 Aralık 1990, Alpay Kabacaiı’nın sorularına ya­ nıt).

Oysa şiirsel anlatımlarına değindiği Yaşar Kemal’le Nezihe Meriç’i almış­ tır. Bundan da anlaşılıyor ki Cevdet Kudret, şiirselliği anlatımlarına yedi­ renlere değil, anlatımı “şairane” kalan­ lara karşıdır.

Türk yazınının gelişimini saptamada Cevdet Kudret’in büyük emekleri geç­ miştir. Bu eserinde de dönemlerin sını­ rını çiziyor; yazarları anlayışlarına göre kümelendiriyor. Yazdığı “Giriş", Tür­ kiye’nin laikleşmede geçirdiği aşamala­ rı göstermesi yönünden ilginç.

Tahir Alangu, Rauf Mutluay, Asım

Türk Edebiyatında H ikâye ve Roman

Cevdet Kudretin

değerli yapıtı

T ürk E debiyatında H ik âye ve Rom an 3 (C um huriyet Dönemi 1923-1959) / C evdet K udret

Türk yazının gelişimini saptamada büyük emeği geçen Cevdet Kudret.

Bezirci, Fethi Naci, Berna Moran, Ko­ nur Ertop, Hilmi Yavuz... hikâyemizi, özellikle romanımızı çeşitli açılardan değerlendirdiler; edebiyatımızın gelişi­ mini özgün kaynaklara dayanarak de­

ğerlendirmede Cevdet Kudret nesnel ölçütler kullanmıştır. Elimizdeki 3’üncü ciltle tamamlandığını belirttiği Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman (1859-1959) bunun kanıtıdır.

İnkılâp K itabeyi / İst. 1990 / 485 s .

ADNAN BİNYAZAR

B

Bir süre önce ölen Cevdet Kudret’in “Türk Edebiyatın­ da Hikâye ve roman” adlı ki­ tabı, yazarın daha önce ya­ yımladıklarının üçüncüsü oluyor. İlk cilt 1965 yılında yayımlan­ dığına göre bu eser, yirmi altı yıllık bir çalışmanın ürünüdür. Eserde, başlan­ gıcından günümüze, hikâye ve romanı­ mızın yüzyıllık (1859-1959) serüveni ele alınmış.

Cevdet Kudret’in bilimsel çalışmala­ rından söz ederken, şu üç nokta üze­ rinde özellikle durulmalıdır: Temel kaynağa inmek; dönemin toplumsal, kültürel, politik gelişmeleriyle sanatsal gelişmeleri arasındaki bağlantıyı kur­ mak; yazar ve eserlerin tek tek ya da topluca sınırlarını belirlemek... Buna, eserlerdeki dilsel gelişmeyi ayrıntısına değin izlemeyi de katabilirsiniz. Cev­ det Kudret, edebiyat eserinin bir dil ürünü olduğunu duyumsatıp, yerine göre her sözcüğü, her tümceyi değer­ lendirerek sonuçlara varır. Yazar ya da eser hakkındaki kesin yargısında temel birim “diT’dir. Bunu ölçü tuttuğu için birçok yazarın bozuk, anlamsal bütün­ lükten yoksun tümcelerini sıralamak­ tan kaçınmaz.

Cevdet Kudret, aralarında Sabahat­ tin Ali, Sait Faik, Orhan Kemal, Kemal Tahir, Yaşar Kemal, Oktay Akbal ve Fakir Baykurt’un da bulunduğu on ye­ di yazarı değerlendirmiş bu ciltte. Bu yazarları seçmesindeki temel ölçü ise, o yazarın “dönemi temsil etmesi”dir. “Dönemini temsil ettiği” kanısına var­ dığı bir yazarı ele almışsa, ona yakın ya da kendi yazınsal anlayışının dışında kalan bir başkası üzerinde durmamış, ancak onların adlarını vermekle yetin­ miştir. Ölçüsünün ne olduğu şu yargı­ larından anlaşılmaktadır: “Benim anla­ yışıma göre hikâye ve romanm şairane- likte'n uzak olması gerekir. Oysa Ah­ met Hamdi gerek nesirlerinde, gerek romanlarında şöyle düz bir anlatımla

C U M H U R İ Y E T K İ T A P S A Y I 134

Taha Toros Arşivi

* 0 0 1 5 1 6 6 ? 1 0 0 6 *

Referanslar

Benzer Belgeler

Tablo 4.26’de görüldüğü üzere araştırmaya katılan öğretmenlerin % 55,4’ünün “Okul Öncesi Dönemde Piyano Eğitiminde Devamlılık Konusunda En Önemli Etken

2.肛門指診大腸 3.腹部超音波 4.大腸鏡檢查 5.抽血測細胞鑑定腫瘤記號(CEA) 6.下腸胃道攝影 7.電腦斷層攝影 8.磁核共振攝影 四、

寫下臺灣高等教育發展新頁。【圖:4 校校方代表致贈感謝旗予各校校友總會理事 長】

Çalışmamızda yeme bağımlılığı ile aşırı yeme isteği uyandırdığı için ve/veya aşırı yemekten dolayı sorun yaşanan yiyecekler arasındaki ki kare

İşte boyunları ve ayakları pcm- me, sırtları kara kürklü ve kuyruk­ ları açık kurşuni; yerle gök arasın- d£m..Ç1.kmi9Ças,na «Çatakmış gibi görünüp

Ulvi Cemal Erkin hemen bütün eserlerinde Türk mü- ziğinin ritm ve melodilerin­ den yararlanmış ve böylece dünya sanat müziğine yeni katkılarda bulunarak

gibi korkuyu yaşamayan daha doğrusu yaşaya- mayan hastalar üzerinde yapılacak çalışmalarla bu hastaların beyinlerinde ve zihinlerinde neler olup bittiğinin

Bakteriyoloji binası dışında, biri la- boratuvara lüzumlu deney hayvanları­ nı yetiştirmeye, diğeri de difteri seru­ mu elde edilen atları barındıran ayrı