( İbni Sina'nın İlim Zihniyeti) *
Dr. AYDIN SAYILI
İlim T a r i h i Profesörü
* 1954 Nisanı sonlarında T a h r a n d a toplanmış olan İbni Sînâ Kongresine Fakülte miz temsilcisi ve I r a n Hükümetinin davetlisi olarak katılan ilim tarihi Profesörü Dr. Aydın Sayılı'nın mezkûr Kongrede okuduğu bu tebliğ ayrıca Kongre yayınları arasında da çıkacaktır. Bu yazıda, İbni Sina'nın, u m u m î ve geniş faraziyeler teşkili ve terkibi tefekkür faaliyeti istikametindeki yaygın olarak bilinen başarısı yanında, şahsî müşahe deler yapmak ve teferruat üzerinde durarak dakik ve sahih olgular toplamak bakımın d a n da önemli faaliyet göstermiş olduğu belirtilmektedir. İbni Sînâ'nın bu cephesini tebarüz ettirmek için, b u r a d a , onun tıbdaki çalışmalarına işaret edildiği gibi, astronomi, jeoloji, mekanik, ve optikteki incelemelerinden misâller verilmiştir.
1 E. Wiedemann, " Ü b e r ein von ibn Sina hergestelltes Beobachtungsinstrument," Zeitschrift für Instrumentenkunde, 1985, 45. J a h r u n g , s. 269 - 2 7 5 ; E. Wiedemann u n d T h . W. Juynloll, Acta Orientalia, Bd. 5, 1926, s. 885; Peter Schmâlzl, Zur geschichte der Quadranten bei den Arabern, M ü n c h e n 1929, s. 18- 19.
AYDIN SAYILI
İBNİ SİNA'NIN İLİM ZİHNİYETİ 147
Avicennae de Congelatione et Conglutinatione Lapidum, being sections of the Kitab al Shifa,
AYDIN SAYILI
AYDIN SAYILI
1 5 0
M. H o r t e n u n d E. W i e d e m a n n , " A v i c e n n a s L e h r e vom R e g e n b o g e n , " Meteorologische Zeitschrift, Bd. 30, 1913, s. 533 ff.