• Sonuç bulunamadı

Yeni Symposium Dergisi

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Yeni Symposium Dergisi"

Copied!
4
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

SY M P O S I U

yeni

Yeni Symposium 43 (1): 24-27, 2005 M

24 G‹R‹fi

Otizm, yaflam›n ilk y›lla-r›nda görülen, sosyal iliflki, iletiflim biçimi ve çevreye karfl› ola¤an d›fl› tepkilerle karakterize olan nöropsiki-yatrik bir bozukluktur (Co-hen ve ark. 1986, Kaplan ve Sadock 2004). Genellikle ya-flam boyu süren önemli be-lirtiler bulunur ancak erken tan›mlanan olgularda daha iyi bir seyir olabilece¤i, uy-gun e¤itim ve tedavi ile nor-mal ya da nornor-male yak›n ifl-lev düzeyine ulafl›labilece¤i düflünülmektedir (Akçak›n 1990, Volkmar ve ark. 2002, Yavafl 1998).

Otizm ve DEHB’de 16p13 kromozomunun, her iki bo-zuklu¤un ortaya ç›kmas›nda rol oynamas› nedeniyle, or-tak genetik temele dayand›k-lar› düflünülmektedir (Ro-eyers ve ark. 1998, Luteijn ve ark. 2000). Her iki bozuklu-¤un etyolojisinde; gebelikte alkol kötüye kullan›m›, do-¤um travmas›, kafa travmas› gibi çevresel faktörlerin or-tak olmas› benzer bir düze-nekle ortaya ç›kt›¤› fikrini desteklemektedir (Aronson ve ark. 1997). Bu durumu destekler nitelikte beyinde yap›sal de¤ifliklikler oldu¤u bildirilmektedir (Aoyagi ve ark. 2002, fienol, Öncüo¤lu 1998). Otizm ve DEHB baz› bulgular›n›n benzer olmas› nedeniyle kar›flabilen ve ba-zen de birlikte görülebilen

bozukluklard›r (Jensen ve ark. 1997). Her iki bozuk-lukta benzer sosyal ve davran›flsal sorunlar

oldu¤u-nu, ancak otistik olgularda bu bulgular›n daha a¤›r ve dirençli oldu¤unu bildiren çal›flmalar

bulunmak-K

K

Sunay F›rat1, Ayflegül Yolga Tahiro¤lu2, Ayfle Avc›3

HEAD INJURY, AUTISTIC SIGNS AND ADHD: A CASE STUDY ABSTRACT

In this presentation, we aimed to investigate a case followed due to frontal lob syndrome as a result of head injury, who admitted to our clinic with complaints of attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) which is a disorder within pervasive developmental spect-rum. The boy at the age of 6 years 11 mounts case our clinic with complaints of hyperac-tivity and not following instructions. Following clinical examination psychometric tests, he was included in a follow-up program due to hyperactivity and autistic syndrome. He was reported to read when he was 2 years 8 mounts and walk without help when he was 3 ye-ars old. He fell of the balcony 3rd floor at that age and followed by brain surgery depart-ment. In the operation, his left fronto-temporocentral hematoma was evacuated, his bone fracture was cleared and operation was completed with loss of bone structure. As a result of organic and psychometric examination an active epileptic focus causing bilateral synchronic discharges placed in left hemisphere area was detected in “cerebral cortical at-rophy” EEG and MRI. His verbal score of WISC-R IQ test was 70, performance score 51 and general score 58. By consulting brain surgery and pediatric neurology, 600 mg/day valproic acid and 20 mg/day methylphenidate was prescribed and the patient was control-led weekly. The boy is attending first grade of primary school. His schooling is organized and his attention deficiency and hyperactivity symptoms are taken under control. Keywords: child psychiatry, head injury, autism, ADHD

1 Uzm. Psk. Dan., Çukurova Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›-Yüre¤ir/ ADANA

Tel: 0 322 3386060/ 3246 / Fax: 0 322 3386875 / e-posta: sunayfirat@mail.cu.edu.tr / ayolga@mynet.com

2 Uzm. Dr., Çukurova Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›-ADANA 3 Prof. Dr., Çukurova Üniversitesi T›p Fakültesi Çocuk ve Ergen Ruh Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Anabilim Dal›-ADANA

Daha önce 14. Ulusal Çocuk ve Ergen Ruh Sa¤l›¤› ve Hastal›klar› Kongresinde poster bildiri olarak sunulmufltur.

A

AF

FA

A T

TR

RA

AV

VM

MA

AS

SII,, O

OT

T‹‹S

ST

T‹‹K

K B

BE

EL

L‹‹R

RT

T‹‹L

LE

ER

R

V

VE

E D

D‹‹K

KK

KA

AT

T E

EK

KS

S‹‹K

KL

L‹‹⁄

⁄‹‹ H

H‹‹P

PE

ER

RA

AK

KT

T‹‹V

V‹‹T

TE

E

B

BO

OZ

ZU

UK

KL

LU

U⁄

⁄U

U:: B

B‹‹R

R O

OL

LG

GU

U S

SU

UN

NU

UM

MU

U

ÖZET

Bu sunumda, Yayg›n Geliflimsel Spektrum içerisinde yer alan dikkat eksikli¤i-hiperaktivite yak›nmalar›yla poliklini¤imize baflvuran, kafa travmas› sonucu frontal lob sendromu nede-niyle izlenen, bir olgu ile ilgili bilgilerin tart›fl›lmas› amaçlanmaktad›r. Afl›r› hareketlilik, söz dinlememe yak›nmalar›yla poliklini¤imize baflvuran 6 yafl 11 ayl›k erkek olgu klinik görüfl-me ve yap›lan psikogörüfl-metrik incelegörüfl-meler sonucu kafa travmas›na ba¤l› frontal lob sendromu-na efllik eden dikkat eksikli¤i ve hiperaktivite belirtileri ve otistik belirtiler nedeni ile izleme al›nm›flt›r. 2 yafl 8 ayl›kken okumaya, 3 yafl›nda desteksiz yürümeye bafllayan olgu yine bu yafllarda 3. kat›n balkonundan afla¤›ya düflmüfl ve beyin cerrahisinde izleme al›nm›fl-t›r. Geçirdi¤i operasyon sonucu sol frontotemporosantral bölgedeki hematomu boflalt›lm›fl, kemik fraktürü temizlenmifl ve kemik dokusu kay›p kalarak kapat›lm›flt›r. Yap›lan organik ve psikometrik incelemeler sonucunda BT’sinde “serebral kortikal atrofi” EEG’sinde “sol hemisfer fronto-temporosantral alan›nda yer alan ve zaman zaman bilateral senkron de-flarjlara yol açan aktif bir epileptik oda¤›n varl›¤›” belirlenmifltir. WISC-R IQ testine göre sö-zel ZB 70, performans ZB 51 ve genel ZB ise 58 olarak belirlenmifltir. Beyin cerrahisi ve çocuk nöroloji bölümlerince konsülte edilerek valproik asid 600mg/gün ve metilfenidat 20mg/gün önerilmifl ve haftal›k izleme al›nm›flt›r. fiu anda ilkokul birinci s›n›fa giden çocu-¤un e¤itimi düzenlenmifl ve dikkat eksikli¤i ve hiperakitivite belirtileri kontrol alt›na al›nm›fl-t›r.

Anahtar Kelimeler: çocuk psikiyatrisi, kafa travmas›, otizm, dikkat eksikli¤i hiperaktivite bozuklu¤u

(2)

tad›r (Buitelaar ve ark. 1999, Luteijn ve ark. 2000). Kafa travmas›, otizm ve DEHB’nin ortaya ç›kma-s›na neden olaca¤› gibi bu bozukluklar›n fliddetini de artt›rabilmektedir (Max ve Dunisch 1997, Weber ve Lütsch 2002) ve özellikle çocuklarda dikkat üze-rine olumsuz etkileri oldu¤u bilinmektedir (Kauf-man ve ark. 1993). Çocuklukta geliflen beyin hasar›-n›n dilin etkili kullan›lmas› gibi iletiflim becerilerin-de önemli bozulmalara nebecerilerin-den olabilece¤i bildiril-mektedir (Jordan ve ark.1996, Dennis ve Barnes 2001).

Hashimoto ve arkadafllar›n›n yapt›¤› çal›flmada (2001), otistik çocuklar›n %43’nün EEG’lerinde epi-leptik deflarj oldu¤u bildirilmektedir. Otistik ve DEHB’li çocuklarda belirgin travma öyküsü bulun-mamas›na ra¤men, EEG ve nörolojik bozukluklar›n görülme s›kl›¤› yüksektir (Hashimoto ve ark. 2001, Holtmann ve ark. 2003).

Otistik olgulardaki DEHB belirtilerinin tedavile-rinde stimülanlar›n olumlu etkilerinin oldu¤u bildi-rilmektedir. Özellikle afl›r› hareketlilik ve dikkat so-runlar›nda düzelme sa¤lamakla birlikte, yanetki ko-nusunda dikkatli olunmas› önerilmektedir (Handen ve ark., 2000). Otistik olgularda stimülan kullan›m› ile; hareketlilik ve dikkat sorunlar› ile ilgili olumlu etkiler sa¤land›¤› ancak stereotipik davran›fllarda artma, irritabilite ve sosyal geri çekilme gibi yanetki-lerin daha s›k oldu¤u bildirilmektedir (Aman ve Langworhy 2000, Quintana ve ark. 1995).

Bu çal›flmada afl›r› hareketlilik ve dikkatsizlik ya-k›nmalar› ile poliklini¤imize baflvuran ancak DEHB’nin yan›nda otistik belirtiler ve kafa travmas› öyküsü olan bir olgunun klinik seyri tart›fl›lacakt›r.

OLGU

NG, 6 yafl 11 ayl›k erkek hasta. Poliklini¤imize “afl›r› hareketlilik ve davran›fl bozuklu¤u” yak›nma-lar›yla getirildi. Ortaokul mezunu anne baban›n ilk çocuklar› olarak zaman›nda, normal yolla dünyaya gelen olgunun; do¤umdan sonraki ilk durumunun normâl oldu¤u, ilk 6 alt› ay anne sütü ile beslendi¤i, 2 yafl›nda yürüdü¤ü, 4 yafl civar›nda k›sa, iki kelime-li cümleler kurmaya bafllad›¤›, tuvalet e¤itimini 3 ya-fl›nda ald›¤› ancak ayda birkaç kez gece alt›n› ›slat-malar›n›n oldu¤u bildirildi. Dört yafl›nda 3. kat›n balkonundan afla¤› düfltü¤ü, âcil olarak beyin ameli-yat›na al›nd›¤› ve Frontal Lob Sendromu tan›s›yla iz-lendi¤i ö¤renildi.

Al›nan öyküsünde yaklafl›k 2.5 yafl›nda okumaya bafllad›¤›, ezber fleklinde tabelâlar›, gazeteleri ve dergileri okudu¤u, o dönemde Kral TV ve reklâmla-r› yo¤un bir flekilde izledi¤i, bir süre sonra hecele-meden, ak›c› bir flekilde okumay› gelifltirdi¤i, afl›r› hareketlilik, söz dinlememe, kendi dedi¤ini yapt›r-maya çal›flma, z›tlaflma, çok konuflma, lâf aras›na gir-me, s›ras›n› bekleyememe ve akl›na geleni hemen söyleme gibi yak›nmalar›n›n oldu¤u belirlendi. Ya-fl›tlar›yla iletiflim kurmakta s›n›rl›l›¤›n›n oldu¤u,

yaklafl›k bir y›l öncesine kadar dönen fleylere ilgi gösterdi¤i, uzun süre çamafl›r makinesini seyretti¤i, eline flifle al›p sallad›¤›, sinirlenince kendine tokat att›¤›, bu davran›fllar›n›n özellikle 2.5-4 yafllar› ara-s›nda belirgin oldu¤u, flu an azald›¤›, ancak nesnele-ri göz ucuyla takip etme yak›nmas›n›n sürdü¤ü âile-si taraf›ndan bildirildi.

Okula bafllad›¤› ilk günden itibaren s›n›f içinde sorunlar›n›n oldu¤u, s›ras›nda oturamad›¤› ve s›n›f-ta gezindi¤i, s›n›f kurallar›na uymad›¤›, okumay› bil-di¤i hâlde yaz› yazma konusunda sorunlar›n›n bu-lundu¤unu, el becerisinin zay›f oldu¤unu ve mate-matik konular›nda baflar›s›z buldu¤unu ö¤renildi.

Yap›lan psikiyatrik görüflme ve psikometrik in-celemeler sonucunda Dikkat Eksikli¤i, Hiperaktivi-te Bozuklu¤u, Yayg›n Geliflimsel Spektrum Bozuklu-¤u ve Kafa Travmas› (Frontal Lob Sendromu) tan›la-r›yla takibe al›nd›. Organik incelemeler sonucunda EEG’sinde “yayg›n yavafl aktiviteden oluflan ve olgu-nun yafl›na göre iyi geliflmedi¤i görülen zemin akti-vitesi ile karakterize düzensizlik yan›nda, zaman za-man izlenen supkortikal kaynakl› epileptiform ka-rakterli deflarjlar›n varl›¤›”, BT’sinde ise “minimal kortikal serebral atrofi ve sol kraniektomi alan›n›n varl›¤›” belirlendi. Kan say›m› ve kan biyokimya in-celemeleri normâl s›n›rlar içerisindeydi.

Eylül 2003’te uygulanan Wechsler Çocuklar için Zekâ Ölçe¤ine göre Sözel Zekâ Bölümü 70, Perfor-mans Zekâ Bölümü 51 ve Tüm Puan Zekâ Bölümü ise 58 olarak belirlendi. Hafif düzeyde zihinsel geri-li¤inin oldu¤u düflünülen olguya, bunun yan›nda Çocukluk Otizmi Derecelendirme Ölçe¤i Uygulan-d› ve profilde hafif otistik belirtiler diliminde oldu-¤u görüldü. Conner’s Âile ve Ö¤retmen Derecelen-dirme Ölçekleri’nin sonucunda DEHB’yi destekler nitelikte yan›tlar gözlendi.

Çocuk nörolojisi ve beyin cerrahisi konsültas-yonlar› sonucunda, valproik asid 300mg/gün öneril-di. DEHB ile ilgili bulgular›n›n tedavisi amac›yla me-tilfenidat 10mg/gün baflland› ve izlemde dozu 20mg/gün olarak artt›r›ld›. Özel e¤itim almas› tavsi-ye edildi; âilenin sosyal güvenlik kurumu özel e¤i-tim almaya uygun olmad›¤› için, özel e¤ie¤i-time baflla-t›lamad›. Âileye, poliklini¤imizde DEHB tan›s› alm›fl çocuklar›n ailelerine yönelik düzenli olarak sürdü-rülen etkileflim gruplar›na kat›lmas› sal›k verildi.

Yan Etki Formu ve Klinik Global ‹zlem Formu ile takibe al›nd›. Üç ayl›k takip sonras›nda, Klinik Glo-bal ‹zlem Formu’na göre belirgin derecede DEHB bulgular› olan hastan›n, belirtilerinin fliddetinde or-ta derecede düzelme (belirtilerde k›smî düzelme) sa¤land›¤› görüldü. ‹lâç tedavisi süresince yan etki olarak kilo kayb› ve orta düzeyde öfke art›fl› (sâdece anneye) bildirildi. Sonraki ayl›k takiplerinde dikka-tini toparlamada tekrar güçlük çekti¤i görüldü ve valproik asid 600mg/gün’e ç›kar›ld›, metilfenidat (20mg/gün) kullan›m saatleri yeniden düzenlendi. Yaklafl›k 6 ayl›k ilâç tedavisi süresince epileptik

nö-S Y M P O S I U

yeni MYeni Symposium 43 (1): 24-27, 2005 25

(3)

S Y M P O S I U

yeni

Yeni Symposium 43 (1): 24-27, 2005 M

26

bet bildirilmedi. Ö¤retmenden al›nan bilgilerde okumas›n›n 1. s›n›f düzeyinde oldu¤u ancak yazma ve matematikte s›n›f seviyesinin alt›nda bulundu¤u ö¤renildi. ‹zlem ve tedavisi sürdürülmektedir.

TARTIfiMA

Kafa travmas›n›n DEHB ve otizmin etiyolojisin-deki yeri bilinmekle birlikte, tek bafl›na rolünün ne oldu¤u tam olarak aç›k de¤ildir. Bu olguda kafa trav-mas›ndan önce DEHB ve otizm belirtilerinin bulun-du¤u, travmadan sonra her iki bozuklu¤un fliddetin-de belirgin art›fl oldu¤u belirlenmifltir. Bu bilgi lite-ratürle uyumludur; kafa travmas›n›n di¤er iki bo-zuklu¤un belirtilerinde art›fla neden oldu¤u bilin-mektedir (Max ve Dunisch 1997, Weber ve Lütsch 2002).

Otizme epilepsi, DEHB gibi nöro-psikiyatrik so-runlar s›kl›kla efllik etmektedir. Efllik eden bozuk-luklar›n varl›¤› tan›n›n kesinlefltirilmesini zorlaflt›r-makta ve tedavi sürecini etkilemektedir. Zaman içinde bu bozukluklardan birinin bulgular› a¤›rlafla-rak tabloya hakim olabilmektedir. (Jensen ve ark. 1997, Nyden ve ark. 2001). Bu olguda DEHB bulgu-lar›n›n zaman içinde ön plâna ç›kt›¤› görülmekte-dir. Stimülan uygulamas›ndan fayda görmesi, bu bil-giyi desteklemektedir. Otistik çocuklarda stimülan kullan›m› tart›flmal› bir durumdur. Olumlu etkileri bilinmekle birlikte, stereotipilerde art›fl ve sosyal geri çekilme gibi yan etkilerin daha s›k oldu¤u bildi-rilmektedir (Quintana ve ark. 1995, Handen ve ark. 2000, Aman ve Langworhy 2000). Bu olguda ilâç uy-gulamas›n›n, afl›r› hareketlilik ve dikkat sorunlar›n-da belirgin düzelme sa¤lad›¤›, okul uyumunu artt›r-d›¤› ve önemli bir yan etki gözlenmedi¤i görülmüfl-tür.

Otizm, DEHB ve kafa travmas›n›n her biri tek bafllar›na EEG bozuklu¤u ve epilepsi riskinin artt›r-maktad›r (Hashimoto ve ark. 2001, Holtmann ve ark. 2003). Bu olguda epileptik nöbet târif edilme-mesine ra¤men, bu riskler göz önüne al›narak EEG incelemesi yap›lm›flt›r. Nöbet öyküsü bulunmamak-la birlikte, bu olgubulunmamak-larda mevcut EEG bozuklu¤unun belirlenmesi önemlidir; epileptik deflarjlar nöral ha-sar›n artmas›na ve kal›c› ifllev kayb›na neden olabil-mektedir. Bu olguda antiepileptik kullan›lmas› ile hareketlilikte azalma ve sözel iletiflimde art›fl›n ol-mas›, nöbet olmasa da, antiepileptik uygulamas›n›n önemli oldu¤u bilgisini desteklemektedir (Laporte ve ark. 2002).

SONUÇ

Çocuklarda klinik tabloya birden fazla bozuklu-¤un efllik etmesi tan› ve tedavi ile ilgili güçlükleri de beraberinde getirmektedir. Çoklu tedavi uygulama-lar›na karar verilirken, etki ve yan etkilerin dikkatli de¤erlendirilmesi ve olgular›n daha s›k aral›klarla izlenmesi gerekmektedir.

KAYNAKLAR

Akçak›n M (1990) Otistik Çocuklar›n Tedavisi. XXIV. Ulusal Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Kongresi Kitab›, 54-58. Aman MG, Langworthy KS (2000) Pharmacotherapy for

hyperactivity in children with autism and other perva-sive developmental disorders. J Autism Dev Disord; 30: 451-459.

Aoyagi K, Aihara M, Kanemura H, Serizava M, Iwadare Y, Nakazawa S (2002) The evaluation of lateralized frontal lobe function in the patients with autistic or attention deficit/hyperactivity disorder. No To Hattatsu; 34: 409-413.

Aronson M, Hagberg B, Gillberg C (1997) Attention deficits and autistic spectrum problems in children exposed to alcohol during gestation: a follow-up study. Dev Med Child Neurol; 39: 583-587.

Buitelaar JK, Van der Wees M, Swaab-Barneveld H, Wan Der Gaag RJ (1999) Theory of mind and emotion-recogniti-on functiemotion-recogniti-oning in autistic spectrum disorders and in psychiatric control and normal children. Dev Psycho-pathol; 11: 39-58.

Cohen DJ, Volkmar FR, Paul R (1986) Issues in the classifi-cation of pervasive developmental disorders history and current status of nosology J Am Acad Child Psychi-atry; 25: 158-161.

Dennis M, Barnes MA (2001) Comparison of literal, infe-rential, and intentional text comprehension in children with mild or severe closed head injury. J Head Trauma Rehabil; 16: 456-468.

Handen BL, Johnson CR, Lubetsky M (2000) Efficacy of methylphenidate among children with autism and symptoms of attention-deficit hyperactivity disorder. J Autism Dev Disord; 30: 245-255.

Hashimoto T, Sasaki M, Sugai K, Hanaoka S, Fukumizu M, Kato T (2001) Paroxysmal discharges on EEG in young autistic patients are frequent in frontal regions. J Med Invest; 48: 175-180.

Holtmann M, Becker K, Kentner-Figura B, Schmidt MH (2003) Increased frequency of rolandic spikes in ADHD children. Epilepsia; 44: 1241-1244.

Jensen VK, Larrieu JA, Mack KK (1997) Differential diagno-sis between attention-deficit/hyperactivity disorder and pervasive developmental disorder—not otherwise specified. Clin Pediatr (Phila); 36: 555-561.

Jordan FM, Cremona-Meteyard S, King A (1996) High-level linguistic disturbances subsequent to childhood closed head injury. Brain Inj; 10: 729-738.

Kaplan HI, Sadock BJ (2004) Yayg›n Geliflimsel bozukluk-lar. Abay E, çeviri editörü. 1. Bask›, Klinik Psikiyatri. ‹s-tanbul: Nobel T›p Kitapevleri, 511-518.

Kaufmann PM, Fletcher JM, Levin HS, Miner ME, Ewing-Cobbs L (1993) Attentional disturbance after pediatric closed head injury. J Child Neurol; 8: 348-353.

Laporte N, Sebire G, Gillerot Y, Guerrini R (2002) Cogniti-ve epilepsy: ADHD related to focal EEG discharges. Pe-diatric Neurology; 24: 307-311.

Luteijn EF, Serra M, Jackson S, Steenhuis MP, Althaus M, Volkmar F, Minderaa R (2000) How unspecified are sorders of children with a pervasive developmental di-sorder not otherwise specified? A study of social prob-lems in children with PDD-NOS and ADHD. Eur Child Adolesc Psychiatry; 9: 168-179.

Max JE, Dunisch DL (1997) Traumatic brain injury in a 05-kafa travması 17/3/05 14:33 Page 26

(4)

child psychiatry outpatient clinic: a controlled study. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry; 36: 404-411. Nyden A, Billstedt E, Hjelmquist E, Gillberg C (2001)

Ne-urocognitive stability in Asperger syndrome, ADHD, and reading and writing disorder: a pilot study. Dev Med Child Neurol; 43: 165-171.

Quintana H, Birmaher B, Stedge D, Lennon S, Freed J, Brid-ge J, Greenhill L (1995) Use of methylphenidate in the treatment of children with autistic disorder. J Autism Dev Disord; 25: 283-294.

Roeyers H, Keymeulen H, Buysse A (1998) Differentiating attention-deficit/hyperactivity disorder from pervasive developmental disorder not otherwise specified. J

Le-arn Disabil; 31: 565-571.

fienol S, Öncüo¤lu HE (1998) Çocuk ve ergen nöropsikolo-jik bozukluklar›nda sinir sistemi görüntülemesi. Klinik Pisikiyatri Dergisi; 1: 42-50.

Volkmar FR, Lord C, Klin A (2002) Autism and pervasive developmental disorders. Lewis M, editor. Child and Adolescent Pyschiatry. Philadelphia: Lippincott Willi-ams & Wilkins, 587-596.

Weber P, Lütschg J (2002) Methylphenidate treatment. Pe-diatric Neurology 26: 261-266.

Yavafl ‹ (1998) Otistik Bozukluk. Güleç C, Köro¤lu E, edi-törler. Psikiyatri temel kitab›. Ankara: Hekimler Yay›n Birli¤i, 1079-1098.

SY M P O S I U

yeni MYeni Symposium 43 (1): 24-27, 2005 27

Referanslar

Benzer Belgeler

Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde çıkar.. Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde

Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde çıkar.. Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde

Postoperatif uzun aksta sol ventrikül sistolik ve diastolik çaplar her ikî grupta artmıştır ve sirküler kapatma grubunda diastolîk çap anlamlı geniş

Uzman kişilerce portun takılması, huber iğnesinin kullanımında gereken dikkatin verilmesi, kullanılan enjektörün hacminin 10 cc ve üzerinde olarak belirlenmesi

Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde çıkar.. Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde

Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde çıkar.. Eğer sayıda, değişecek rakam yoksa sayı tünelden aynı şekilde

Tabloyu, ipuçlarını kullanarak 1,2,3,4,5,6,7,8,9 rakamları

Tabloyu, ipuçlarını kullanarak 1,2,3,4,5,6,7,8,9 rakamları