227
modulunü; ABC analizi, veri işleme neticesinde elde edilen ölü/hareketsiz stoklar ve stok planlama modelleri kullanan analitik model yapısı oluşturmuştur.
Anahtar Kelimeler: Karar destek sistemleri, envanter kontrol yöntemleri, stok politikaları, veri işleme
4. Envanter Yönetim Problemleri Üzerine Literatür Taraması
İlkay Saraçoğlu, İstanbul Gelişim Üniversitesi
Bu çalışma envanter yönetim problemleri konusunda bugüne kadar yapılmış çalışmaların literatür taramasını sistematik bir şekilde göstermektedir. Envanter yönetim problemleri tedarik zinciri yönetiminde önemli bir rol oynadığından akademik literatürde oldukça geniş bir alana sahiptir. Envanter problemleri talep yapısına, ürün sayısına, bozulabilir ürün olup olmamasına göre pek çok değişkenden etkilenen bir problem tipi olması nedeniyle oldukça kompleks yapıya sahiptirler. Envanter modelleme envanterin aşırı tutulmasıyla oluşacak sermaye maliyeti ile envanterin kısa kalmasıyla oluşacak penaltı maliyetinin dengesini sağlamak için gerekli envanter seviyesine karar veren modeldir. Çelişen hedeflerle birlikte efektif envanter kontrolü rekabette önemli bir avantaj sağlayabilir. Çözümü etkileyen ana faktör talebin yapısıdır: deterministik veya olasılıklı. Gerçek hayatta talep genellikle olasılıklı yapıya sahiptir. Fakat bazı durumlarda daha basit olan deterministik yaklaşım kabul edilerek çözüme gidilebilir. Bir diğer etkili faktör tedarik süresidir. Tedarik süresi siparişin tedarikçiye geçilmesi ile fiziki olarak stoklara girmesi arasında geçen süredir. Bu süre de değişken veya sabit olabilir. Bu faktörlerin yanında modellere bazı kısıt koşullarını da eklemek gerekebilir. En önemli kısıtlardan biri bütçedir. Depolama alanı ile ilgili kısıtlamalar olabilir. Bazı ürünler zamanla bozulabilir. Dolayısıyla, raf ömürleri de önemlidir. Ayrıca tedarikçiler belli adetlerde sipariş verilmesi halinde çeşitli promosyonlar sunabilirler. Tüm bu faktörler envanter modellerinin oluşturulmasında ve nasıl bir politikanın izlenmesi gerektiği konusunda önemli yer tutarlar. Bu çalışmada literatürde en çok kullanılan envanter yönetim politikalarına yer verilmiştir. Bu politikalar için geliştirilmiş modeller tablolar halinde varsayımlarıyla birlikte dikkate alınarak özetlenmiştir. Çalışmamızın amacı mevcut literatürün talep yapısı, tek ürün veya çok ürün, bozulabilir ürün, tedarik süresi, kullanılan yöntem, kullanılan envanter sistemi, ele alınan kısıtlar gibi özellikler açısından kategorize edilmesi, envanter konusunda çalışma yapacak araştırmacılara açık olan araştırma alanları hakkında yardımcı olunmasıdır.
Anahtar Kelimeler: Envanter modelleri, literatür taraması, bozulabilir ürünler, (Q, r) envanter modelleri
CmD106 Oturum - Çizelgeleme VI
Cuma 15:00-16:30, IE106
Küme:&Çizelgeleme&ve&Proje&Yönetimi&
Oturum Başkanı: Menekşe Yılmaz (Uludağ Üniversitesi)
1. Çoklu Etmen Takımları Yaklaşımı ile Makinelerin ve Otomatik Güdümlü Taşıma
Araçlarının Dinamik Çizelgelenmesi
Melek Demirtaş, Çukurova Üniversitesi, Cenk Şahin
Günümüzde işletmelerin rekabet koşulları altında ayakta kalabilmeleri ancak ürünlerini müşteri istekleri doğrultusunda ve zamanında teslim edebilmeleri ile mümkündür. Esnek Üretim Sistemleri, pazardaki esnek olan talebe esnek bir arzla yanıt verebilmek aynı zamanda müşterilere çok çeşitte ürün sunabilme yeteneğine sahip ve işletmenin rekabet gücünü arttırma faaliyetlerinin devamlılığını sağlayacak bir sistem haline gelmiştir. Esnek üretim sistemleri pazarda yarattığı rekabet üstünlüğü ile birlikte, dinamik işleyen süreçten dolayı çözümü zor çizelgeleme problemlerini de beraberinde getirmiştir. Esnek üretim sistemlerinin çizelgelenmesinde son yıllarda öne çıkan tekniklerden birisi de etmen tabanlı sistem tasarımlarıdır. Etmenler, bilgiyi alarak davranışları hakkında karar veren ve bu kararları uygulayabilen ayrıca sistem içerisindeki diğer varlıklar ile etkileşime girebilen özerk ve zeki varlıklardır. Son yıllarda, çoklu etmen sistemleri içerisinde yer alan çoklu etmen takımları yönetimi ise benzer hedefler doğrultusunda işbirliği yapan etmenlerin tanımlanması ile etmenlerin daha koordinasyonlu ve takım olarak çalışmasını sağlayan etmen gruplarını oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmada esnek üretim sistemleri içerisinde yer alan ve dinamik olarak yönetilmesi gereken makine ve taşıma araçlarının çizelgelenmesi için çoklu etmen takımları yönetim tasarımı ele alınmıştır. Bu sistem içerisinde operasyon takımı, makine takımı ve taşıma araçlarının takımı olarak üç farklı grup tanımlanmıştır. Önerilen sistem, operasyon takımları için işlerin tamamlanma süreleri, makine takımları için makinelerin boşta kalma süreleri ve taşıma araçları takımı için boşta kalma ve seyahat sürelerinin en küçükleme hedefleri göz önüne alınarak tasarlanmıştır.
