T T - $ 0 1 /3 4
İstanbul Mesireleri : 27
Üsküdar
Orhan ÇİNİLİ
Ü sküdar ilçesine ve Beylerbeyi B u ca ğ ın a bağ lı Kandilli, K öprüden 5.5 Mil (10 k ilo m etre) u z a k lık tad ır. E sk i ism i P e riro n ’dur. Şim diki ism ini O s manlIlar zam anında almıştır. 1042 yı lında VI. M u ra t R evan seferinden dön düğü v a k it oğlu M ehm et b u ra d a d ü n y a y a gelm iştir. P ad işa h b u ra d a 7 gün 7 7gece kan d il y a k ıla ra k şenllik y ap ıl m asını em retm iş ve bu civar b a ş ta n b a şa kandillerle donandığı için sem tin is m i K A N D İLLİ k alm ıştır.
A hem et M ita t E fendinin te tk ik le rin e göre K andillinin ism i b a ş k a b ir olay dan gelm iştir. V aktiyle P a d işa h la r b u ra d a k i sa ra y d a n gezm eğe ç ık a rla r ve geceleyin dönerlerm iş. K endilim in ü s tünde o tu ra n b ir P a p a z d a bahçesinde ki, setlerde binlerce k andili P a d işa h a b ir cemile olmak üzere yakarm ış. H alk d a bu bahçeye Kendili! B ahçe ism ini takm ış, B ir m ü d d e t so n ra B ahçe k e lim esi k a lk a r a k yalnız «Kandilli» k a l m ıştır. H e r iki iddia d a doğru ve a k la yakın olduğundan üzerinde d u rm uyo ruz.
Kandilli oldukça eskidir. BizanslIlar b u rad a o tu rm u şla rd ır. F a tih Istan b u lu aldıktan sonra Rum lar buradan kısmen çekilm işlerdir. H avası ve suyu iyi ol duğundan b ir za m a n la r çok ra ğ b e t g ö r m üş ve y ab a n cılar d a o tu rm u şla rd ır. B u nlardan F ra n sız G lavani ailesi ta n ın m ış b ir ecnebidir. H a ttâ B eyoğlunda şim di ism i «Kallâvi» olan so k ağ ın es ki adı G lavani idi. A y rıca İngiliz A t- son ailesi de B oğaza çok y ü k se k ten b a kan b ir m evkide o tu rm u ştu r. R um ve E rm eni aileleri de bu se m ti çok benim sem işlerdir.
Kandilli’de önfce IH. M urat tarafın dan b ir sa ra y y ap tırılm ış ve bu sa ra y 17. asrın sonlarında harabolm uştur. IV. M ehm et S ara y ı yenilem iş ve bir de h a m a m la çeşm e ilâve etm iştir. İsm i de N ev a b at o la ra k k alm ıştır.
1751 yılında B irinci M ahm ut s a ra y ı b ü yütm üş ve b ir de cam i y ap tırm
ış-(Devamı 27. Sahifede)
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi